Hiperaktif kedilerde anormal davranışlar nasıl durdurulur?

Düşünsenize kedinizin her gün aniden evin etrafında koşturmaya başladığını, bir koltuktan diğerine atladığını veya her gece miyavlarak adeta bir enerji patlaması yaşadığını? Kimi kediler tıpkı çocuklar gibi hiperaktif olabilmektedirler. Kedilerdeki bu hiperaktif davranış türü kedi sahiplerini şaşırtmakla kalmıyor aynı zamanda tedirgin de edebiliyor. Zira bir kedinin vücut dilini okumak bir köpeğin vücut dilini okumak kadar kolay olmuyor.

Kedilerin çılgınca hareketlerde bulunması, tuhaf davranışlar sergilemesi ve/veya sürekli miyavlaması pek de hayra alamet bir şey değildir. Bu davranış türlerinin birkaç olası açıklaması vardır. Sizlere bu yazımızda, kedilerde görülen hiperaktif davranış türünün altında yatan nedenleri ve önleyici çözüm önerileri hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.

Kediler Neden Çılgınca Davranışlar Sergiler?

Minik dostunuzun cinsi ne olursa olsun, kedi familyasındaki tüm kedilerin birbirini tekrar eden ve kimi zaman kulak tırmalayıcı olan miyavlamaları ve evin içerisinde adeta bir yarış pistinde koşuyormuş gibi davrandıkları anlar vardır. Kendi halinde bir kedi siz onu izleseniz de izlemeseniz de gittikçe daha da hızlı koşmaya, oradan oraya atlamaya, miyavlama davranışında bulunmaya devam eder. Sonra mı? Sonra da aniden dururlar. Ne yapmaya çalışıyor bu kedicikler? Bknz: Kedileri nasıl anlarız?

Bu davranışların altında yatan temel neden esasında onların içgüdüleriyle alakalıdır. Temel içgüdüleri gereği kediler tırmalayıcı aktivitelerde kendini eğlendirebilir veya evde yatak üzerinde zıplayarak sizi de bu eğlencesine davet edebilir. Kediler^, içgüdüleri gereği doğuştan avcı canlılar olmalarından dolayı gösterdikleri bu davranışların nedenleri değişkenlik gösterebilir.

Yırtıcı İçgüdü

Evcil kediler, her ne kadar güvenli ve sıcak bir ortamda ihtiyaçlarını gideriyor ve yaşamlarını sürdürüyor olsalar da unutmamalıyız ki onlar doğuştan birer avcı canlılardır. Aniden gösterdikleri çılgınca davranışlarının altında, aslında ortaya çıkarmak istedikleri avlanma davranışlarının, saldırı manevralarının veya kaçış tekniklerinin olduğunu unutmamalıyız.

Örneğin dışarıdaki bir kediden farklı olarak evde yaşayan bir kedi, yemeğini avlanma tekniğini kullanmadan kolayca elde eder. Durum böyle olunca da avlanma özelliğini gösteremeyen kedi zamanla bu enerjisini bastıracak ve neredeyse etrafı darmaduman edecek bir potansiyele erişecektir. Bu potansiyel enerji birikmesi kedilerde görülebilen çılgınca davranış türlerinden biridir. Peki, kedilerde bu enerji birikiminin önüne nasıl geçilebilir?

Özellikle evlerde yaşayan kediler doğuştan gelen vahşi içgüdülerini sergileyemedikleri zaman bir enerji birikimiyle karşı karşıya kalırlar. Kedi sahipleri bu durumun önüne geçmek için onları, içgüdüleri gereği, atlama, zıplama, avlama vb. harekete geçirici eylemlere teşvik etmesi gerekir. Kedilerde doğal içgüdülerin ortaya çıkarılması için kedi nanesi, lazer, yiyecek yapbozları ve tüylü oyuncaklar kullanılabilir. Bunlar kedilerin kapma, kovalama ve zıplama gibi doğal eylemlerini harekete geçirecektir. Özellikle kediniz kapı önünde veya dışarıda yaşamıyorsa bu oldukça önemlidir. Evde kedinizle birlikte daha rahat ve daha sakin bir yaşam arzu ediyorsanız minik dostunuzun içgüdülerini sergilemesine yardımcı olmalısınız.

Gece Hareketliliği

Kedilerde çılgınca hareketlerin görünmesinin altında yatan bir başka neden de gece hareketliliği olabilir. Gece hareketliliği, bazı kedilerin ne hikmetse karanlık çöktüğünde daha aktif hale gelmesiyle açığa çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; bir kedi eğer gün içerisinde yeterince içgüdülerini sergileyemiyor ve enerjisini dışa vuramıyorsa bunu gece olduğunda gösterebiliyor.

Örneğin kalabalık evlerde yaşamayan birçok evcil kedi, sahiplerinin işteyken günün çoğunluğunu içeride yalnız geçirmektedirler. Kedi sahipleri akşam olup işten eve döndükleri sırada ise durgun kediler bir anda hareketleniyor ve oyunlar oynamak isteyebiliyorlar. İşten yorgun argın gelen kedi sahipleri ise minik dostlarının bu oyun isteklerini geri çevirdiğinde ise enerjisini üzerinden atamayan kedicikler gece olduğunda enerjilerini bir anda dışa vuruyor ve çılgınca davranışlar sergileyebiliyorlar. Özellikle yavru kedilerin geceleri daha bir enerjik olduğunu da hatırlatmak isteriz.

Yaşlılık

Uzun yıllardır birlikte yaşadığınız yetişkin bir kediniz varsa, onun bu yaşlılığı da çılgınca davranışlar göstermesine neden olabilmektedir. Bazı yaşlı kedilerde bilişsel işlev bozuklukları nedeniyle çılgınca ve tam anlamıyla tuhaf davranışlar ortaya çıkabiliyor. Günden güne yaşlanan evci bir kedinin beyin fonksiyonları eskisi kadar iyi çalışmayınca ortada belirgin bir sebep olmaksınız aniden garip davranışlar sergilemesi kaçınılmazdır.

Pireler

Kediler bazen kendi ekseni etrafında çılgınca dönebilir, arada bir kendisini bir şey ısırıyormuş gibi hareketlerde bulunabilirler. Özellikle gece miyavlamaları söz konusu olduğunda, pire ısırıklarına karşı aşırı hassas olan kediler, ulaşamadıkları pireleri temizleyemeyince aşırı kaşıntıya maruz kalabilmektedir. Sürekli kaşınma ve miyavlama davranışında bulunan kedinizde pire olduğundan şüpheleniyorsanız, kediler için özel olarak tasarlanmış reçeteli bir ürünle tedavisine başlayabilirsiniz. Bununla birlikte huzursuz olmamak ve durumdan da tam olarak emin olmak adına kedinizde pire kaynaklı herhangi bir cilt alerjisi enfeksiyonu olup olmadığını belirlemek için veteriner hekime gitmenizi tavsiye ederiz. Hekimin vereceği öneriler ve merhemler (gerekliyse) ile bu alerjinin önüne geçebilir ve pire kaynaklı gösterdiği davranışları da sonlandırmış olursunuz.

Kedi Hiperestezi Sendromu

Kedi hiperestezi sendromu, kedilerin aniden çılgınca davranmalarının nadir de olsa nedenlerinden biridir. Bu durum sıklıkla yetişkin kedilerde görülüyor ancak nedeni de tam olarak bilinmiyor.

Aşağıdaki vakalardan birini dahi kedinizde fark ederseniz, hiperestezi sendromu olasılığı için veteriner hekimle görüşmenizi öneririz;

• Kediniz yürürken, koşarken, zıplarken veya bir yerden bir yere atlarken sırtındaki deri tabakası dalgalanıyor gibi görünüyorsa,
• Pire temizliği için yapılan tedavi sonrası bile sık sık popo tarafını ısırıyorsa.

Bunlara ek olarak kedinizi sevmek için kucağınıza alıp kuyruğunu veya sırtını okşadığınız sırada kaşınma veya ısırma davranışında bulunuyor, ardından evin içerisinde çılgınca koşmaya başlıyorsa yine hiperestezi sendromundan şüphelenilebilir.

Sonraki Adımlar

Bazen kedilerde aniden ortaya çıkan bu çılgınca hareketlere neyin sebep olduğunu kestirmek zor olabilmektedir. Yazımızın başında da bahsettiğimiz üzere, kedileri anlamak köpekleri anlamaktan daha zordur. Davranışlarını, tuhaf hareketlerini yorumlamak bazen gerçekten zordur. Pek çok insan köpeklerin ses ve davranışlarını anlayabilse de, kedilerde bu durum ne yazık ki biraz daha zor olabilmektedir.

Köpeklerde, davranışlarını tahlil etmede işleri kolaylaştıran yüz ve beden dilleri vardır. Kuyruklarını sallarlar, ruh halleri hakkında bilgiler veren farklı sesler çıkarırlar ve temel komutlara karşılık verirler. Peki ya kediler? Kediler, genellikle belirsiz tuhaf davranışlarıyla bilinirler. Ancak hemen karaları bağlamamak gerekir. Kedilerle yaşam fikirleri, agresif davranışlara karşı önleyici çözümler ve daha fazlası hakkında yazdığımız içerikleri blogumuzda bulabilirsiniz.

Kedinizi Anlamaya Çalışın

Söz konusu kediler olduğunda, miyavlamaları, kuyruk sallamaları ve diğer davranış türleri bir dizi farklı anlamlara gelebilir. Kediler mırlama, uluma ve hatta göz kırpma ile aslında bizimle iletişim kurmaya çalışmaktadırlar. Tüm mesele bu davranışlar ile bize ne anlatmak istediklerini anlayabilmekte.

Uzmanlar, kedilerin bu davranışlarına karşılık onları anlayabildiğimiz takdirde işlerin daha da kolaylaşacağını söylüyor. Çok da doğru! Kedileri anlamak, huzursuzluklarını çözümleme ile birlikte onları eğitmek ve birlikte daha stressiz bir yaşam için oldukça önemlidir. Örneğin, kedinizin vücut dilini doğru okuyabilmek, onunla olan bağınızı günden güne güçlendirecek ve ihtiyaçlarına uygun bir şekilde yanıt vermede daha etkili olmanızı sağlayacaktır.

Her kedinin farklı olduğuna yazımızın diğer kısımlarında değinmiştik. Bu farklılık karşısında sizin, kedinizi anlamaya çalışmak için yapmanız gereken ilk ve en iyi şey onu gözlemlemek olacaktır. Kediniz, aniden çılgınca davranışlar gösterdiği sırada mevcut ortam ve koşullar hakkında notlar alabilir, beden dilini, çıkardığı sesleri, günün hangi saati neler yaptığını gözlemleyebilirsiniz. Zamanla ve dikkatli bir gözlemle, kedinizdeki bu çılgınca hareketlerin ortaya çıkmasına neden olan tetikleyici unsurları çözümleyebilir, olağandışı davranışların önüne geçebilirsiniz.

Eğer kedinizde ortaya çıkan bu çılgınca davranışların altında tıbbi bir sorun olduğunu düşünüyorsanız veterinere gitmeniz her zaman en iyi çözüm olacaktır.

Anormal davranışlar sergileyen bir kediye sahip misiniz veya daha önce böyle bir kediye sahip olmuş muydunuz? Eğer öyleyse, minik dostunuzu nasıl yatıştırıyordunuz? Ona, bu davranışlarını unutturmak adına ne gibi eğitim metotları uyguladınız? Aşağıdaki yorumlar kısmından bizimle tecrübelerinizi paylaşabilirsiniz.