Kedilerin renk körü mü? Bu kediler hakkında en sık sorulan sorulardan biridir. Bir kedinin dünyayı nasıl gördüğü herkes tarafından merak edilen bir husustur. Bunu merak edenlerden biri olan araştırmacı ve grafik sanatçısı Nickolay Lamm üç farklı uzmana danışarak kedilerin etraflarına baktıklarında nasıl gördüklerine dair bazı hipotezler geliştirmiştir.
Kediler ile insanların görüşü birbirinden farklıdır. Bu fark, gözlerin içindeki retinadan kaynaklanır. Retina, ışığa duyarlı hücreleri yani foto reseptörleri içerisinde barındıran ve gözün arka kısmında yer alan bir tabakadır. Foto reseptörler ışık dalgalarını elektrik sinyaline dönüştürmeye yarar.
Foto reseptörler olarak da adlandırılan çubuklar ve koniler tüm memeli canlıların retinalarında bulunur. Koniler rengi tespit etmeyi sağlarken, çubuklar ışığı ve hareketi algılar. Bu mükemmel ortaklık sonucunda, gördüğümüz görüntüleri oluşur.
Kedilerde ve köpeklerde çok sayıda çubuk reseptörü bulunmasına karşın; koni reseptörlerinin sayısı azdır. İnsanlarda ise bu durum tam tersidir. Bundan dolayı insanlar, geceleri iyi göremezken, gündüzleri çok daha açık ve net bir şekilde görürler. Kediler ise geceleri net ve açık bir görüşe sahip olur. Fakat buna karşın cisimlerin renklerini algılamak konusunda yeterli değildirler.
İçindekiler
Renk körlüğü, gerçek körlük olmasa da renk spektrumunun farklı tonlarını net bir şekilde ayırt edememe anlamına gelir. Bu bozukluk bazen hafif bazense şiddetli düzeyde olabilir. Renk körlüğü yaşayanlar, renkleri yalnızca sınırlı bir ton aralığında algılanır; çok azı ise renkleri hiç göremeyebilir.
Koniler ışığa karşı daha hassas olup; gündüz görüşü ve renk algısından sorumludurlar. İnsanlara oranla daha az sayıda koniye sahip olan kedilerin, renk görme kabiliyetleri çok daha azdır. Bir kedinin görüşü, renk körü bir insanın görüşüne benzemektedir. Kediler mavi ve yeşilin tonlarını görebilir, ancak kırmızı ve pembe tonlarını algılamakta güçlük çekebilirler.
Kırmızı ve pembe tonları kedilere, daha yeşil görünürken; mor tonları, mavinin başka bir tonu gibi görünebilir. Dolayısıyla kedilerin gözleri yapısal olarak renkleri algılamakta bir takım sorunlar yaşamaktadır. Bu durum, insanlardaki renk körlüğüyle bir tutulabilir.
Bunlara ek olarak; bazı bilim adamları, kedilerin yalnızca mavi ve griyi algılayabileceğine inanırken, bazılarına göre kedilerin, tıpkı köpekler gibi sarıyı da görebileceklerini öne sürüyor. İnsanların göz yapıları trikromat olarak bilinir. Yani üç tür konileri vardır. Koniler, insanların kırmızı, yeşil, mavi ve geniş bir renk yelpazesini görmesini sağlayan özel reseptörlerdir.
Kedilerin de trikromat olduğu düşünülmekle birlikte; insanlarla aynı özelliklere sahip değildir. İnsanlardaki renk algısı, kedilerden on kat daha fazladır. Dolayısıyla bir gökkuşağının tüm renklerini ayırt edebiliriz; lakin minik dostlarımız edemez. Buna karşın hem insanlarda hem de kedilerde bulunan herhangi bir koni tipinde bir anormallik veya eksiklik durumunun gelişmesi halinde, anormal renk görüşüne neden olacaktır.
Harekete karşı daha duyarlı olan çubuk hücreleri, periferik ve gece görüşünden sorumlu hücrelerdir. Dolayısıyla kedilerin, geceleri daha iyi görmelerini de yine bu fazla sayıdaki çubuk hücreleri sağlamaktadır. Ayrıca Tapetum Lucidum adı verilen katman da kedilerin üstün gece görüşünde önemli rol oynamaktadır.
Bir kedinin retinasının arkasında bulunan bu katmanın hücreleri, çubuklar ve koniler arasından geçen ışığı foto reseptörlere geri yansıtan bir ayna görevi görür. Bu kedilerin gece görüşünü daha da iyileştirmelerini sağlar. Bu aynı zamanda kedilerin gözlerinin karanlıkta parlamasını da açıklayan bir etkendir.
Buna ek olarak kediler, genişlediklerinde olabildiğince fazla ışık yakalayan eliptik göz bebeklerine sahiptirler. Bu nedenle insanların gece rahatça görebilmek için ihtiyaç duyduğu ışığın yalnızca altıda birine ihtiyaç duyarlar. Eğer kediniz, güneşin tadını çıkarırken onun gözlerine bakmayı denerseniz; yuvarlak bir kürenin içinde ince bir yarık (göz bebeği) göreceksiniz.
Bir kedinin göz bebekleri korktuğunda, heyecanlandığında veya kızdığında büyür. Eğer kedinin gözlerinde herhangi bir sorun varsa veya sınırlı görüşe sahipse göz bebekleri daha sık aralıklarla büyür. Çubuk hücrelerinin ve Tapetum Lucidum‘un kombinasyonu, kedilere vahşi doğada da büyük bir avantaj sağlar.
Zira bu hücre ve katman sayesinde, kediler avlamak veya av olmaktan kaçınmak için en ufak hareketleri bile görebilirler. Bunun yanı sıra kedilerin uzak görüşleri yakın görüşlerinden daha iyidir. Kediler insanlardan daha geniş bir görüş aralığına sahiptir. İnsanlar için 180 derece olan görüş açısı, kedilerde 200 derecedir. Dolayısıyla çevresel görüşleri bir insanınkine göre çok daha iyidir.
Biz insanlar, renkleri ve etrafımızdaki çoğu şeyi görme şansına sahibiz. Fakat kediler de doğaları gereği onlar için en iyi olabilecek görüş özelliklerine sahipler. Zira gözler, kedilerin hem dışarıda hem vahşi doğada hayatta kalmalarını sağlayan önemli birer yardımcılarıdır.
Kediler kırmızı, pembe ve mor tonlarında çok başarılı bir görüşe sahip olmasa da mavi ve yeşil renkleri çok iyi görebilir ve ayırt edebilirler. Dolayısıyla kedinize bir oyuncak alacaksanız, mavi ve sarı renkli oyuncakları tercih etmelisiniz.
Sonuç itibariyle Kediler renk körü mü? Sorusunun cevabı şe şekilde verilebilir: Kediler, tam anlamıyla renk körü olmasalar da yine de kırmızı ve yeşil gibi renkleri göremeyen insanlara benzetilebilirler. Dolayısıyla kedilerin kırmızı, mor ve pembe gibi renkleri ve tonları görme ve ayırt etme açısından birer renk körü oldukları söylenebilir.
aynen öyle