Kedilerde gastroenterit – Belirtileri ve tedavi yöntemleri 

Kedilerde gastroenterit, bağırsak ve mide sistemini kapsayan bir enfeksiyondur. Gastroenterit altta yatan ciddi bir hastalığın sonucu olarak veya besin zehirlenmelerinden dolayı gelişebilir. Bu hastalığın ne olduğunu, belirtilerini ve nedenlerini bilmek olası bir gastroenterit şüphesinde durumu değerlendirmenizi sağlar. 

Kedilerde gastroenterit nedir? 

Gastroenterit, en basit tabirle mide ve bağırsakların iltihabıdır. Besinlerin emiliminden ve gıdaların parçalanmasından sorumlu olan mide ve bağırsaklar, tahriş olup iltihaplandığı zaman gastroenterit gelişir. 

Sindirim sisteminde kanama olması durumunda gastroenterit hemorajik gastroenterit’e (HGE) evrilecektir. Hemorajik Gastroenterit (HGE) daha çok köpeklerde görülen gastroenterit tipidir ve kanlı ishal olarak  bilinir. Belirtileri arasında kusma ve ishalde kan gözlemlenir. Akut hemorajik diyare sendromu (AHDS) olarak da adlandırılır.

Kedilerde gastroenterit belirtileri nelerdir? 

• Kusma 
• İshal 
• Şişkinlik 
• İştah kaybı 
• Uyuşukluk ve halsizlik 
• Karın ağrısı 

Sindirim sistemine ait pek çok hastalıkta görüldüğü gibi gastroenterit hastalığında da kilit belirtiler, aralıklı kusma ve ishal ataklarıdır. Mide ve bağırsak sisteminin iltihaplanması, akabinde kusma, ishal ve gaz şikayetlerini de beraberinde getirecektir. Bu durum kedinin halsiz, uyuşuk ve iştahsız olmasına neden olabilir. Bazı kediler kucağa alındıklarında veya karınlarına dokunulduğunda huysuzlaşabilir, tırmalayabilir. Bu durum genellikle karın ağrısına işaret eder.

Kedilerde gastroenterit nedenleri nelerdir? 

Kedilerde gastroenterit, çeşitli nedenlere bağlı gelişebilir. Bu nedenlerden bazılarını maddeler şeklinde özetleyebiliriz: 

Viral enfeksiyonlar: Feline immün yetmezlik virüsü (FIV), Feline lösemi virüsü (FeLV), Feline panleukopenia virüsü gibi viral enfeksiyonlar gastroenterite neden olabilir. 

Diyet değişikliği veya yabancı cisimler: Mama değişikliği ve çöp, ip gibi yabancı cisimlerin yutulması gastroenterit sebeplerinden biridir. 

Bakteriyel enfeksiyonlar: E.coli ve Clostridium gibi enfeksiyonlar, gastroenterite sebep olabilir. 

Paraziter enfeksiyonlar: Gastroenterite neden olan bir diğer neden de parazitlerdir. Giardia, kamçılı kurtlar ve diğer bağırsak parazitleri mide ve bağırsakların iltihaplanmasına yol açabilir. 

Mantar enfeksiyonu: Enfeksiyon yapıcı unsurlar arasında, parazitlerin yanı sıra mantarlar da yer almaktadır. 

İlaçların yan etkileri: Antibiyotik, NSAID ve stereoid gibi ilaçların yan etkileri, bağırsaklarda enflamasyona neden olabilir. 

Zehirlenme ve toksinler: Bitki, çikolata, temizlik kimyasalı, ksilitol gibi maddeler kediler için oldukça toksiktir. Toksinler bağırsaklarda ve midede iltihaba yol açabilmektedir. 

Ayrıca; 

• İntususepsiyon (bağırsağın bir bölümünün kendi içine girmesi, katlanması)
• Pankreas, karaciğer ve böbrek hastalıkları 
• Tümörler ve kanserler 
• Safra kesesi hastalıkları 
• Dalak torsiyonu 
• Peritonit 
• Gastrik dilatasyon ve volvulus (GDV) 

Kedilerde gastroenterit nasıl teşhis edilir? 

Kedinizde gastroenterit belirtileri gözlemliyorsanız, onu vakit kaybetmeden veterinere götürmelisiniz. Hekiminiz öncelikle sizden kedinizin tıbbi öyküsünü isteyecektir ve detaylı bir fiziki muayene yapacaktır. Şu noktada kedinizin tıbbi geçmişi, doğru ve hızlı teşhis için büyük önem taşımaktadır.  

Peki detaylı bir tıbbi öykü için hangi bilgilere dikkat etmelisiniz, detaylıca inceleyelim: 

• Kronik hastalığı var mı? 
• Son 48 saat içinde neler yedi ve içti? 
• Mevcut diyet planı nasıl? Ne sıklıkla besleniyor ve ne kadar yiyor? 
• Geçen ay içerisinde ilaç, vitamin veya takviye kullandı mı? 
• Yakın zamanda herhangi bir hastalık geçirdi mi? 
• Mama değişikliği yapıldı mı? Ödül maması yiyor mu? 
• Yakın zamanda evde ilaç, temizlik veya pestisit gibi malzemelere maruz kaldı mı? 
• Geçmişte yeni bir hayvanla veya biriyle teması oldu mu? 
• Daha önce kusma ve ishal atakları yaşadı mı? Atakların nedeni neydi, hangi tedaviler uygulandı? 

Detaylı bir anamnezden sonra sıra, teşhisi doğrulayacak tetkiklerdedir. Fakat veteriner hekimin hangi tetkikleri yapacağı vakanın şiddeti, süresi, hastanın tıbbi öyküsü ve fizik muayenesine göre değişecektir.  

Tam kan sayımı (Hemogram) kedide herhangi bir dehidrasyon durumu, anemi, toksin maruziyeti veya enfeksiyon olup olmadığını tespit eder. 

Dışkı tahlili bağırsakta oluşabilecek parazit, bakteri veya mantar enfeksiyonlarının belirlenmesinde yardımcı olur. 

Karın röntgeni midede veya bağırsakta herhangi bir anormallik veya tıkanıklık olup olmadığını belirler. Gastroenterite yol açabilecek nedenleri veya yabancı cisimleri kontrol etmek için bu teknik oldukça başarılıdır. Herhangi bir yabancı cisim şüphesinde kontrastlı röntgen çekimi istenebilmektedir.

Karın ultrasonu bağırsakta herhangi bir tıkanık olup olmadığını ve kanser gibi anormal durumların varlığını tespit eder. 

İdrar tahlili idrar yolu enfeksiyonu ve böbrek hastalıklarının yanı sıra diyabet hastalığını veya dehidrasyon varlığını da belirler. 

Kedilerde gastroenterit nasıl tedavi edilir? 

Gastroenterit tedavisi, hastalığın altında yatan nedene bağlı olarak planlanır. Kusma ve ishal mevcutsa antiemetikler (bulantı önleyici), probiyotikler, antidiyaretikler ve sıvı takviyesi ile bu semptomlar acilen kontrol altına alınacaktır. Semptomatik tedavinin ardından gastroenteritin altında hangi neden yatıyorsa ona göre bir tedavi planı uygulanacaktır.  

Hastalığın nedenine bağlı olarak ameliyat, diyet değişikliği, antibiyotik, iltihap önleyici veya parazit önleyici gibi daha pek çok tedavi seçeneği mevcuttur. Ayrıca mide ülserini engellemek için sindirim sistemini koruyucu birtakım maddeler de uygulanabilir.

Veteriner hekiminizin reçete etmediği hiçbir ilacı kedinize vermemelisiniz. 

Kedilerde gastroenterit nasıl önlenir? 

Gastroenteritin en yaygın nedenleri arasında kedinin alışık olmadığı yeni bir yiyecek yemesi, toksin maruziyeti ve yabancı cisimleri yutması yer alır. Bundan dolayı kedinizin yememesi gereken zararlı şeyleri mutlaka onun ulaşamayacağı bir yerde saklamalısınız.  

Yeni bir beslenme düzenine geçecekseniz, yeni mamayı eski mamayla karıştırarak kademeli geçiş yapmalısınız. İlk başlarda ağırlık her zaman eski mamada olmalıdır. Yeni mama miktarı yavaş yavaş arttırılmalıdır.  

Düzenli veteriner kontrolleri, dışkı taramaları ve kan tahlilleri gastroenterite neden olabilecek olası bir hastalığı tespit edebilir. Ayrıca düzenli iç-dış parazit koruma uygulamaları, temiz bir yaşam alanı ve yabancı kedilerle temasın engellenmesi de kedinizin gastroenterite yakalanma riskini azaltacaktır. 

Gastroenteritin altında çok ciddi bir problem yatmıyorsa, doğru bir tedavi ve bakım ile çoğu zaman hızla iyileşme görülmektedir. Fakat tedaviden sonraki 24 – 48 saat içerisinde kusma ve ishal düzelmezse mutlaka hekiminizi aramalısınız.

İlginizi çekebilir:

• Kedilerin yaygın sindirim sorunları
• Kediler neden kusar?
• Kedilerde en sık görülen hastalıklar ve belirtiler