Amerikan Tüysüz Terrier’i dikkatli, akıllı, zeki, oyuncu, eğlenceli ve sevecen bir köpektir. Çok meraklı ve hayat doludur. Benden yapısı itibariyle kırılgan gözükseler de oldukça güçlü ve dayanıklıdır. Küçük bedenleriyle korkusuz ve inatçı oldukları da gözlemlenir. Enerjik, sevgi dolu yapısıyla, çocuk, genç, yaşlı her gruptan insan için mükemmel bir dosttur. Sevdiklerine, ailesine çok bağlıdır. Çocuklu ailelerinde kolaylıkla bakabileceği bir köpektir. Çocuklarla erken aşamadan itibaren birlikte vakit geçirdiğinde çok iyi iletişim kurarlar. Sevgi dolu yapısıyla yaşlılarında iyi bir refakatçisi oldukları bilinir. İnsanlarla iyi ilişki kurabildiği gibi, köpeklerle ve diğer evcil hayvanlarla iyi anlaşırlar.
Amerikan Tüysüz Terrier’i, insan ailesiyle arkadaşlık etmekten mutlu olur ve şefkatle büyümeye ihtiyaç duyar. Zekidir ve sahibini memnun etmeye heveslidir. Eğitilmesi, doğru metotlar ve yaklaşımlarla kolay gerçekleşebilir. Sahibiyle birlikte yapacağı faaliyetler onun için önemlidir. Yeni şeyler öğrenmeye, aktivitelere heveslidir ve çeviklik, itaat gibi yarışmalarda başarılı olurlar. Ancak Amerikan Tüysüz Terrier’i, İyi yüzücü değildir ve bu yüzden havuz kenarında, suya yakın yerlerde sahibinin köpeğine dikkat etmesi gerekir.
Amerikan Tüysüz Terrier’i, diğer köpek türlerinin aksine heyecanlandığı ya da korktuğu zamanlarda havladıkları görülür. Yabancılara karşı saldırgan değillerdir ancak bölgelerini koruma içgüdüsü taşırlar ve bundan dolayı ilk tanışmada sevdiklerine karşı korumacı davranabilirler. Amerikan Tüysüz Terrier cinsi bu özellikleriyle iyi bekçi köpeği olabilir. Zaman zaman bölgesel, inatçı ve korumacı davranabilir. Bu özelliklerinin baskın gelmemesi ve karakterinin iyi yönde şekillenmesi için iyi bir liderliğe ihtiyacı vardır.
Amerikan Tüysüz Terrier apartman hayatına uyum sağlayacak ve ev ortamında keyifle yaşayacak köpek cinslerindendir. İç mekanlarda da ihtiyaçlarını karşılayabilecek kadar hareketli olduğu için bahçeye gereksinimleri yoktur. Ancak düzenli olarak dışarıda, güvenli ortamlarda yürüyüşe çıkarılması daha sağlıklı ve mutlu yaşam sürmesi için gerekmektedir. Tüysüz bir bedene sahip olduğu için kışın ev içerisine dahi üşümesi mümkündür. Bu yüzden köpeğinizin vücut ısısını ayarlaması için soğuk havalarda köpek giysisi giydirmeniz gerekebilir.
Amerikan Tüysüz Terrier’in mutlu bir köpek olması için günlük egzersiz ihtiyacının karşılanması gerekir. Irkın düzenli egzersiz yapması karakter ve kişilik gelişimini de etkileyecektir. Ancak çok sıcak ve soğuk havalarda tüysüz bedeniyle ısıyı tolere edemez. Sıcak havalarda terleyebileceği için bu zamanlarda egzersiz yapmasına izin verilmemelidir. Amerikan Tüysüz Terrier’i korktuğunda, tempolu egzersiz yaptığında terleyebilen az sayıdaki köpeklerden birisidir. Terlememesi için ekstra dikkat edilmelidir. Amerikan Tüysüz Terrierler terleyebildikleri için cinsin ağızlarından salya akmaz ve vücut ısılarını dengelemek için nefes nefese soluk alıp vermezler.
Amerikan Tüysüz Terrier’i uzun süre yalnız kalmaktan hoşlanmaz ve eğer yalnız bırakılırsa istemediğiniz davranışları sergilemesi mümkündür. Sahibiyle birlikte olmaya, zaman geçirmeye ihtiyaçları vardır. Egsersizleri için onları bahçenizde, dışarıda yalnız bıraktığınızda canları sıkılırsa etrafı kazabilir, bahçeye zarar verebilir ve çitlerle çevrili bahçede kendine dışarıya kaçabileceği bir açık nokta bulabilir. O yüzden köpeğinizi uzun süre yalnız bırakmayınız ve onun size ihtiyacı olduğunu bilerek, ilginizi, sevginizi Amerikan Tüysüz Terrier cinsi köpeğinize gösteriniz.
Amerika Birleşik Devletleri’ne özgü tek tüysüz cins olan American Hairless Terrier, yetiştirici Edwin Scott tarafından 1970’lerde Louisiana’da damızlık Rat Terrier’in soyundan geliştirildi. Rat Terrier’in doğal olarak oluşan bir türü olarak karşımıza çıktı.
1970’lere kadar Tüysüz Amerikan Teriyeri ve Rat Terrier boyları ve kullanım amaç açısından aynıydı. 1972’de, ABD’nin Louisiana eyaletinde dünyaya gelen bir köpek yavrusunda nadir bir mutasyon meydana geldi. Köpek çiftliğinin sahibi, siyah lekeli ve pembe tenli bu tüysüz dişi köpek ile ne yapması gerektiğini bilmiyordu. Yavru sütten kesildikten sonra onu köpek yetiştiricileri olan Willie ve Edwin Scott’a verdi.
Edwin Scott, Rat Teriyerlerinin soyundan gelen tüysüz köpek yavrusunu aldı. Yeni evinde bu köpeğe “Josephine” adını verdiler ve kayıtlara geçen ilk tüysüz Rat Terrier köpeği oldu. Aynı zamanda nu köpekTüysüz Amerikan Teriyeri’nin temelini de oluşturdu.Josephine üzerinde çalışmalar yapıldı ve köpek çiftleştirilerek bir tüysüz yavru daha vermesi sağlandı. Ancak doğan yavru köpekte tüysüz bir dişiydi. 9 yaşına kadar Josephine birkaç kez daha çiftleştirildi ve doğan köpeklerin hiçbirinde tüysüz bir yavru elde edilemedi. 9 yaşındayken iki tüysüz yavru daha dünyaya geldi. Bunlardan biri dişi, diğeri erkekti., Edwin Scott bir dişi ve erkek olan ve Jemima ve Snoopy adını alan bu iki köpekle bir üreme programı başlattı. Snoopy birkaç tüysüz yavru daha doğurduktan sonra, yeni bir cins kuruldu. Tüysüz Amerikan Teriyeri esasında tüylü bir köpek cinsi olan Rat Terrier ırkından türetildiği için bazı yavrularının da Rat Terrier ırkında olduğu gibi kısa tüyleri oldu.
Menşe ülkesi Amerika Birleşik Devletleri olan ırkın geliştirilmesine, İskoçlar yetiştirme programlarına katılarak dahil olmuş ve devam ettirmişleridir. Irk üzerinde yapılan çalışmaları ve gelişmeleri dikkatli şekilde kayıt altına almışlardır. Ortaya çıkan bu yeni türlerine adanmış ilk kulübü kurdular. Cins 2004 yılında United Kennel Club tarafından ırk standartları belirlendi ve kabul edildi. American Hairless Terrier ırkı AKC ebeveyn kulübü, American Hairless Terrier Club of America adıyla 2009 yılında kuruldu. Ancak cins 2016 yılında tam olarak American Kennel Club tarafından kabul edildi.
Yapı olarak, Amerikan Tüysüz Terrierleri orta büyüklükteki bir Rat Terrier cinsiyle aynıdır. Rat Terrierler bu ırkın atasıdır. Amerikan Tüysüz Terrier'i tüysüz bedeniyle kaslı, aktif ve küçükten orta boy bir teriyerdir. Omuzları güçlü, göğüsleri derin, ensesi kalın ve bacakları kuvvetlidir. Köpek ister ayakta isterse hareket halinde olsun sırt çizgisi güçlü ve düzdür. Bel orta derecede kısa, hafif kemerli, kaslı ve orta derecede kıvrılmıştır. Krup hafif eğimlidir. Boyun temiz, orta uzunlukta, düzgün, kaslı, hafif kemerli ve omuzlardan başa doğru hafifçe incelerek tamamlanmıştır. Boyun, iyi yatırılmış, sırt omuzlarına doğru sorunsuz bir şekilde karışmıştır. Tüysüz çeşidin cildi pürüzsüz yapısının yanı sıra oldukça sıcaktır.
Amerikan Tüysüz Terrierlerinin, başı vücut büyüklüğü ile orantılıdır. Kafası geniş, hafif kubbeli yapıdadır ve namluya doğru hafif şekilde daralır. Yandan bakıldığı zaman kafatası ve namlu eşit uzunlukta ve orta bir duraklama ile birleşmiş şekildedir. Önden ve yandan bakıldığında da cinsin kafasının küt bir kama şekli oluşturduğu görülür. Tüysüz ya da hafif tüylü iki çeşit olan köpeklerin ikisininde kama ve geniş kafası ayırt edici özelliğidir. Burun rengi siyah veya kendi rengindedir. Çenesi oldukça iyi kaslı ve yanakları güçlüdür. Dudakları sıkıdır ve makas ısırığında ya da düz ısırıkta kapanır. Dişleri beyaz, eşit aralıklı ve sağlıklıdır. Dudak rengi burun pigmentiyle eşleşir.
Amerikan Tüysüz Terrier köpeklerinin kulakları dik, V şeklinde ve kafatasının dış kenarlarında yer alır. Kulakları genellikle dik olması tercih edilir ancak uçlu veya düğmeli kulaklarda kabul edilebilir. Ataları olan Rat Terrier köpeklerine benzeyen kulakları, Amerikan Tüysüz Terrierleri tetikte olduğu zaman dikleşir. Eşleşen kulaklar bu ırk için şiddetle tercih edilir. Eşleşmeyen kulak taşıyıcı ise varyasyonun derecesine göre cezalandırılmalıdır. Ancak köpeklerin olgunlaşana kadar kulak taşıyıcısı sabitlenmeyebilir. Bir yaşın altındaki köpeklerin, kulak taşımasındaki değişiklikler nedeniyle cezalandırılmaması gerektiği ifade edilir.
Amerikan Tüysüz Terrierleri eğik, yuvarlak, belirgin ve orta büyüklükte gözlere sahiptir. Göz rengi koyu kahverengiden kehribar rengine göre değişir ve tüy rengiyle uyumludur. Göz kenarlarının burun pigmentiyle uyumlu olması beklenir. Daha açık tüy rengine sahip Amerikan Tüysüz Terrierlerin de ela gözler de kabul edilebilir. Mavi ya da kehribar gözlere ise sadece mavi renkli köpeklerde izin verilir ve gri göz kenarları olan koyu gri göz tercih edilerek uyumlu olması gerekir.
Amerikan Tüysüz Terrier ırkının önden bakıldığı zaman ön ayaklar arasındaki göğüs iyi doldurulmuş ve orta genişliktedir. Herhangi bir pozisyondan bakıldığında, bacaklar ne içeri ne de dışarı döner, ayaklar kesişmez veya birbirini engellemez. Ön bacak uzunluğu da dirsek noktasından yere kadar ölçülmektedir. Döş dirseğe kadar ya da hemen altında uzanmaktadır. Arka kısımları kaslıdır, üst ve alt uylukların uzunluğu eşittir. Arka ayakların angulasyonu ve ön ayakların angulasyonu dengededir. Dizler iyi indirilmiştir. Amerikan Tüysüz Terrier ayaktayken, kısa, güçlü arka bilekleri yere dik ve arkadan bakıldığında birbirine paralel inmektedir. Ayaklar kompakt, hafif oval yapıdadır. İki orta parmağı diğer ayak parmaklarından biraz daha uzundur. Ayak parmakları iyi bölünmüştür ancak düz veya yayvan değildir. Ön çiy pençelerini çıkarılabilir ancak arka çiy pençeleri çıkarılmalıdır. Çevik, hız ve güç çağrıştıran neşeli bir havayla hareket ederler. Yürüyüşleri zahmetsi ve kendinden emindir. Hız arttıkça, ayakları merkez denge çizgisine doğru yakınsama eğilimi gösterir.
Amerikan Tüysüz Terrier yukarı doğru bir kıvrımla taşınan doğal bir kuyruğa sahiptir. Doğal kuyruk tabanda kalın başlar ve uca doğru incelir. Köpek uyanık vaziyetteyken kuyruğu yukarı doğru kıvrılır ve gevşetildiğinde, kuyruk doğrudan köpeğin arkasına taşınır. Kaplamalı çeşitli köpeklerin kuyrukları ise kenetlenebilir. Eğer öyleyse, kenetleme işlemi kuyruğun ikinci ve üçüncü eklemi arasında olmalıdır.
American Hairless Terrier hem kaplamalı hem de tüysüz çeşitleri olarak iki çeşitte karşımıza çıkmaktadır. Tüysüz çeşitle ki köpeklerin kaşları ve bıyıkları olabilirken, kaplanmış olanın kısa, parlak bir tüyü vardır. İki Tüysüz Terrier'in çiftleştirilmesinden her zaman tamamen tüysüz yavrular dünyaya gelir. Tüysüz Terrier ile tüylü köpeklerin çiftleştirilmesinden ise tüylü köpeğin tüysüzlük genleri taşıyıp taşımamasına göre çeşitli sonuçlar ortaya çıkabilir. Amerikan Tüysüz Terrierlerinin tüysüz yavruları doğduklarında tüm vücutları seyrek tüylerle kaplıdır. Yavru kafasından başlayarak bütün tüylerini 6-8 haftalık oluncaya dek yavaş yavaş döker. 6 ile 8 sürecini haftalık olduktan sonra vücudunun tamamı ölene dek tüysüz kalacaktır. Vücudu tüysüz olsa da normal kaşları ve bıyıkları vardır. Olgun bir Amerikan Tüysüz Terrierin vücudunda kısa, çok ince, 1mm’den uzun olmayan (vellus) tüyler bulunabilir. Tüysüz Amerikan Terrierlerinin cildi pürüzsüz ve oldukça sıcaktır. Tüysüz Amerikan Terrier aşırı ısındığında veya strese girdiğinde tüysüz oldukları için terledikleri görülmektedir. Amerikan Tüysüz Terrier ırkı terleyen nadir köpek ırkları arasında yer alır ve bu durum bir kusur değildir.
American Hairless Terrier köpek ırkının çeşitli cilt renkleri ve desenleri (tüysüz çeşitler) ve tüy renkleri ve desenleri (kaplamalı çeşitler) bulunur. Irkın tüysüz çeşitli köpeklerinde cilt pembedir ve herhangi bir renkte kabul edilmektedir. Cilt üzerinde gri, siyah, altın veya kızıl renkli çiller veya zıt renkte lekelerle, kısmi renkler barındırabilir. Tüysüz köpeklerde bulunan çiller yaş aldıkça büyür ve güneşe maruz kalındığında cilt rengiyle birlikte koyulaşır. Kaplamalı Amerikan Tüysüz Teriyer köpeklerinin ise tüyleri düz beyaz, iki renkli, üç renkli, samur veya benekli olabilir. Ancak her zaman köpeğin herhangi bir noktasında ve değişken boyutta bir miktar beyaz renge sahip olması gerekir. Beyaz renk olduğu sürece beyaz alan işaretlenebilir. Bunu dışında kabul edilen diğer renkler: siyah, ten rengi (koyu ten renginden çok açık ten rengine ve yoğun koyu maun kırmızısından siyah burun ve göz kenarları ile açık kırmızıya kadar), çikolata (koyu karaciğerden kendi renginde buruna ve açık çikolataya kadar göz kenarları), mavi ve mavi açık kahverengi (kendinden renkli burun ve göz kenarlarıyla), kayısı rengi (turuncudan soluk sarıya kadar siyah burun ve göz kenarları ile) ve limon rengi (turuncudan soluk sarıya kadar değişen, kendinden renkli burun ve göz kenarları) bu şekildedir.
Sağlıklı ve bakımları yapılan Tüysüz Amerikan Terrier köpek cinsinin ortalama yaşam süresi 14 – 16 yıl aralığında değişiklik göstermektedir.
Yetişkin erkek ve dişi Tüysüz Amerikan Teriyerleri’nin ideal ağırlığı 5-11 kg, yükseklikleri ise 30 – 41 cm aralığında değişmektedir. Cinsiyetlerine göre küçük yapılı Tüysüz Amerikan Teriyerlerin boy ile kilosunun ideal aralıkta ve orantıda olması sağlıkları için önemlidir.
American Hairless Terrier’in iki çeşidi vardır. Tüysüz olan cinsin kaş, bıyık ve dışında bedeninde tüy bulunmaz ve bu tür köpekte tüy dökülmesi görülmez. Kısa, parlak tüyleri olan çeşidinde tüy uzunluğu 1cm’i geçmez ve bu türünde bakım ihtiyacı çok azdır. Irkın genel yapısı itibariyle çok az tüy döktüğü ve bu nedenle tek yapılması gereken haftada bir kez yumuşak kıllı bir fırça ile hızlı bir seans uygulayarak tarama işlemini gerçekleştirmenizdir.
Veterinerler ve köpek yetiştiricileri Amerikan Tüysüz Teriyer Köpeği için Royal Canin, Proplan, Acana, Hills, N&D, Gimdog, Pedigree, Brit Care, Pro Choice, Pro Line, Orijen, Schesir, Dog Chow gibi markaların yüksek kaliteli içeriğe sahip, küçük ırklara özel üretilen köpek mamalarını ve ürünlerini önermektedir.
Evet, Amerikan Tüysüz Teriyer hazır mama dışında sağlıklı ev yemeği, meyve ve sebze de yiyebilir. Ancak insanların yediği sağlıklı olarak belirtilen her yiyeceği ya da meyve, sebzeyi yemek Amerikan Tüysüz Teriyer için uygun değildir. Köpek sahibinin Amerikan Tüysüz Teriyer için köpekler ne yer ve evde hazırlanan sağlıklı yiyecekler nelerdir gibi soruların cevaplarını öğrenmesi gerekmektedir. Sadece ev yemeklerini yemek Amerikan Tüysüz Teriyer için yeterli, sağlıklı değildir ve bu beslenme biçimine başvurulmamalıdır. Çünkü evde hazırlanan yiyecekler, meyve ve sebzeler Amerikan Tüysüz Teriyerin günlük alması gereken vitamin, mineral ve ihtiyacı olan besin değerlerini karşılamaya yetmeyecektir. Sağlıklı beslenebilmesi için Amerikan Tüysüz Teriyer, yüksek kaliteli kuru veya yaş köpek mamalarını ölçülü şekilde tüketmesi gerekir.
Gelişimini tamamlamış, sağlık sorunu olmayan Cesky Terrier cinsi 18. ve 24. aydan itibaren çiftleştirilebilir. Dişi ve erkek Cesky Terrier ırkının gelişmesine, eklem ve kemik sağlığına göre çiftleştirilme dönemi değişiklik gösterebilir. Küçük bir köpek ırkı olduğu için hamilelik sürecini veteriner kontrolünde geçirmeniz önerilir. Sağlıklı Cesky Terrier ırkının çiftleştirmesi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için köpeklerin çiftleştirilmesi adlı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
American Hairless Terrier’in tüyleri açısından kaplamalı ve tüysüz olarak iki çeşidi bulunur. Her iki türün de bakım ihtiyaçları minimum düzeydedir. Kaplamalı köpeklerin tüylerinin minimal düzeyde ve oldukça ince olduğu görülmektedir. Bu ırkın köpek alerjisinden muzdarip olan insanlar için iyi bir seçim olduğu ifade edilir. Tüysüz ya da az tüylü olan Amerikan Teriyeri’nin bakım gereksinimi azdır ancak cildinin özel bir bakıma ihtiyacı vardır. Tüysüz olmasından dolayı her ne kadar bakımı kolay olsa da bazı zorlukları bulunur. Örneğin bu türün dışarıdayken ve güneşe maruz kaldığında güneş yanıklarının oluşmaması için önlem alınması ve güneş kremi sürülmesi; soğuk havalarda ise bedeninin ılık kalması ve cildinin donmaması için kazak ya da köpek giysileri giydirilmesi gerekir. Cinsin tüy bakımı olmasa da yaz- kış derisinin hassas olması sebebiyle özenle bakılması şarttır.
Amerikan Tüysüz Terrier yavrusunun fiyatı yaşına, cinsiyetine, sağlığına, eğitimine, tüy rengine, deri desenine, derisine, büyüklüğüne, şeceresine, yetiştiricisine, yeteneklerine ve daha farklı birçok etkene göre değişmektedir. Tüysüz Amerikan Terrier yavrusunun fiyatı insanların ırka ilgi göstermesi, talep edilen bir ırk olması ya da nadir bulunması, az ilgiyi görmesi gibi farklı etkenlerden dolayı fiyatı artıp azalarak değişiklik göstermektedir.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Sağlıklı, gelişimini tamamlamış yetişkin dişi Amerikan Tüysüz Terrier tek bir doğumda 3 ila 5 yavru dünyaya getirebilir. Amerikan Tüysüz Terrier ırkının hamilelik ve doğum sürecinde sağlıklı yavrular dünyaya getirmesi için çok sık doğum yapmaması, gelişimini tamamladıktan sonra hamile kalması ve yılda bir kez doğum yapması sağlanmalıdır. Çok sık doğum yaptığı zaman Amerikan Tüysüz Terrier’in doğurduğu yavru sayısında düşüş gözükebilir. Amerikan Tüysüz Terrier’ın sağlık durumu, yaşı, hamilelik dönemi, kaçıncı doğumu olduğu ve çiftleştiği erkeğin sperm kalitesi gibi etkenler doğan yavru sayısının artıp azalmasına neden olmaktadır. Sağlıklı bir doğum için küçük yapılı ırkın doğumunu sezaryen ile gerçekleşmesi gerekebilir.
Kaplamalı Amerikan Tüysüz Teriyer köpeklerinin ise tüyleri düz beyaz, iki renkli, üç renkli, samur veya benekli olabilir. Ancak her zaman köpeğin herhangi bir noktasında ve değişken boyutta bir miktar beyaz renge sahip olması gerekir. Beyaz renk olduğu sürece beyaz alan işaretlenebilir. Bunu dışında kabul edilen diğer renkler: siyah, ten rengi (koyu ten renginden çok açık ten rengine ve yoğun koyu maun kırmızısından siyah burun ve göz kenarları ile açık kırmızıya kadar), çikolata (koyu karaciğerden kendi renginde buruna ve açık çikolataya kadar göz kenarları), mavi ve mavi açık kahverengi (kendinden renkli burun ve göz kenarlarıyla), kayısı rengi (turuncudan soluk sarıya kadar siyah burun ve göz kenarları ile) ve limon rengi (turuncudan soluk sarıya kadar değişen, kendinden renkli burun ve göz kenarları) bu şekildedir.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar