Köpeklerde Ehrlichiosis Teşhisi ve Tedavisi

Köpeklerde Ehrlichiosis , keneler  tarafından köpeklere bulaşan bir hastalıktır. Kene tarafından taşınan organizmalar,  köpeğin beyaz kan hücrelerine saldırır ve  ateş,  şişmiş lenf düğümleri,  kanama ve  nörolojik sorunlar gibi semptomlara neden olabilir. Ehrlichiosis bir köpeği üç aşamada enfekte eder: akut, subklinik ve kronik. Alman çoban köpekleri özellikle kronik ehrlichiosis’e karşı hassastır. Veteriner hekiminiz çeşitli testler yaparak ehrlichiosis’i teşhis edecek ve uygun bir tedavi planı önerecektir. Tedavinin başarısı ve prognoz, hastalığın evresine bağlıdır.

Köpeklerde Erlichiosis nedir?

Ehrlichiosis, genellikle kahverengi köpek kenesi tarafından taşınan, kene kaynaklı bir köpek hastalığıdır. İlk olarak, 1970’lerde Vietnam’dan dönen askeri köpeklerin enfekte olduğu tespit edildiğinde önemli bir hastalık olarak dikkat çekti. Hastalık özellikle Alman Çoban Köpeklerinde ve Doberman Pinschers’ta şiddetli görünmektedir.

Bu hastalıktan sorumlu organizma bir riketsiyal organizmadır. Rickettsiae, belirli bir bakteri grubu veya “cinsidir”. Ehrlichia canis ( E. canis ), köpeklerde ehrlichiosis’e dahil olan en yaygın riketsiya türüdür, ancak organizmanın diğer suşlarına da zaman zaman rastlanabilir.

Köpeklerde Erlichiosis Bulaşma

Ehrlichiosis, köpeklerde enfekte bir kene tarafından ısırıldıktan sonra gelişen bir hastalıktır. Kahverengi köpek kenesi, doğada Ehrlichia organizmasının ana taşıyıcısıdır. Diğer kene türlerinin de hastalığı köpeklerde bulaştırdığı ve Ehrlichia’nın diğer alt türlerini taşıyabileceği gösterilmiştir.

Köpeklerde Erlichiosis Belirtileri

Ehrlichiosis belirtileri üç aşamaya ayrılabilir: akut (erken hastalık), subklinik (dıştan hastalık belirtisi yok) ve  kronik (uzun süreli enfeksiyon).

Ehrlichiosis’in yaygın olduğu bölgelerde akut fazda birçok köpek görülür. Bu aşamada;

• Ateş
• Lenf düğümü şişmesi
• Topallama ve sertlik
• Yürüme isteksizliği
• Azaltılmış iştah
• Yorgunluk
• Öksürük ve nefes alma zorluğu
• Spontan kanamalar
• Kilo kaybı
• Kanama bozuklukları
• Nörolojik bozukluklar

Bu aşama iki ila dört hafta sürebilir ve bazı köpekler enfeksiyonu ortadan kaldırabilir veya subklinik aşamaya geçebilir.

Subklinik faz, organizmanın mevcut olduğu ancak herhangi bir dış hastalık belirtisine neden olmadığı enfeksiyon aşamasını temsil eder. Bazen bir köpek, sahibi enfeksiyonun farkında olmadan akut fazdan geçer. Bu köpekler subklinik hale gelebilir ve laboratuvar düzeyinde gözlemlenen değişiklikler geliştirebilir, ancak belirgin bir hastalık belirtisi göstermeyebilir. Klinik belirti olmadığı ve bu nedenle hastalık tespit edilemediği için klinik altı aşama genellikle en kötüsü olarak kabul edilir. Bir köpeğin bu aşamada enfekte olabileceğine dair tek ipucu, bir köpeğin kan örneğinin alındığı delinme bölgesinden uzun süreli kanama göstermesi olabilir. Subklinik olarak enfekte olan köpekler, organizmaları ortadan kaldırabilir veya bir sonraki aşama olan klinik Ehrlichiosis’e ilerleyebilir.

Bağışıklık sistemi organizmayı ortadan kaldıramazsa klinik Ehrlichiosis oluşur.

• Anemi
• Kanama atakları
• Topallık
• Göz problemleri (kanama veya körlük dahil)
• Nörolojik problemler
• Şişmiş uzuvlar
• Büyümüş dalak ve lenf düğümleri
• Düşük trombosit sayısı ve burun, deri, diş etlerinden veya dışkı veya idrarda kanama
• Böbrek yetmezliği
• Beyin ve omurga sorunları – kısmi felç, koordinasyon eksikliği ve depresyon

Kemik iliği (kan hücresi üretim yeri) başarısız olursa, köpek, yaşamı sürdürmek için gerekli olan kan hücrelerinin hiçbirini üretemez hale gelir.

Ehrlichiosis semptomları akut, subklinik veya kronik olabilir. Akut evre, enfeksiyondan kısa bir süre sonra gelir ve ateş, uyuşukluk, iştahsızlık ve şişmiş lenf düğümleri gibi çeşitli spesifik olmayan semptomlara sebep olur. Ehrlichiosis, akut dönemde tedavisi en kolay olanıdır. Subklinik evre hiç belirti göstermez ve en tehlikeli evre olarak kabul edilir. Klinik belirtilerin olmaması hastalığı tespit edilemez hale getirir ve bu nedenle tedavi olmaksızın ilerleyebilir. Hastalık kronik evreye ilerlediğinde semptomlar yoğunlaşacak ve tedavisi çok daha zor hale gelecektir. Bu semptomlar nörolojik sorunları, anormal kanamayı ve görme kaybını içerir. Kronik evrede, özellikle böbrek hastalığında diğer organ yetmezliği belirtileri ortaya çıkabilir.

Köpeklerde Erlichiosis Teşhisi

E. canis’e karşı antikorların varlığı, en yaygın teşhis testlerinin temeli olduğundan, hastalığa yakalanmış köpekler erken aşamalarda negatif sonuç verebilir. Birkaç hafta sonra yapılan testler, antikorların varlığını ortaya çıkaracak ve tanının doğrulanmasını mümkün kılacaktır. Veteriner hekiminiz, köpeğinizin maruz kalıp kalmadığını görmek için klinikte özel bir tarama testi yapabilir. Veteriner hekiminiz, köpeğinize bulaşan Ehrlichia türlerini belirlemek için ELISA (enzime bağlı immünosorbent testi) veya DNA/PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) testleri kullanabilir. Bu testler analiz için dış laboratuvarlara gönderilir.

Erken evrelerdeki kan testleri yanlış negatif sonuçlar verebileceğinden ehrlichiosis tanısını doğrulamak zor olabilir.  Ehrlichia  ile enfekte olan köpekler, Babesia ,  Lyme hastalığı gibi kene kaynaklı diğer hastalıklarla da enfekte olabileceğinden  ehrlichiosis teşhisi daha da karmaşıktır .

Köpeğinizin iyi yemek yemediğini, uyuşuk olduğunu veya köpeklerde başka ehrlichiosis semptomları olduğunu fark ederseniz, veteriner hekiminizi ziyaret etmelisiniz. Köpeğiniz kene istilasına uğramış bir bölgedeyse veya bir köpek kulübesinde veya pansiyonda yaşadıysa, veteriner hekiminiz ehrlichiosis teşhisi için testler isteyecektir. Bazen organizmanın kendisi, kan yaymalarında veya lenf düğümleri, dalak ve akciğerlerden alınan hücre örneklerinde görülebilir.

Ehrlichiosis teşhisine yardımcı olan testlerden bazıları şunlardır:

• Tam kan sayımı (CBC). Olağan bulgular, düşük hemoglobin seviyesi (kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltan anemi) ve düşük trombosit sayısıdır (kanamalara neden olabilen trombositopeni).
• Seroloji testleri ile Ehrlichia antikorları. Bunlar, enfeksiyon iyileştikten sonra bile yıllarca pozitif kalır.
• Polimeraz zincir reaksiyonu (PCR). Bu test sadece aktif fazda pozitiftir. Başarılı tedaviden sonra negatif hale gelir.
• Kan kültürleri kesin tanı testidir. Bakterileri laboratuvarda büyütmek kesin bir teşhistir. Sonuçların alınması 8 hafta kadar sürer.
• Tam kan hücresi sayımı ve biyokimyayı içeren temel kan testleri de yapılmalıdır. Düşük trombosit sayısı (trombositopeni olarak adlandırılır), anemi ve/veya kanda yüksek protein globulin seviyeleri bulunabilir. Enfeksiyonun böbrekleri etkileyip idrarda protein kaybına neden olup olmadığını belirlemek için idrar tahlili de yapılmalıdır.

Köpeklerde Ehrlichiosis Tedavisi

Doksisiklin gibi bazı antibiyotikler oldukça etkilidir. Genellikle dört haftalık uzun bir tedavi süreci gereklidir. Bu, kolayca erişilebilir ve genellikle iyi tolere edildiğinden tercih edilen tedavidir. Hastanın klinik durumuna ve kan parametrelerine bağlı olarak steroidler gibi bazı destekleyici ilaçlar gerekebileceğinden, veteriner hekiminiz tedavi seçeneklerini sizinle tartışacaktır.

Şiddetli anemi veya kanama sorunları yaşayan köpeklerde kan nakli gerekebilir. Bununla birlikte, bu, altta yatan hastalığı tedavi etmek için hiçbir şey yapmaz.

Kronik ehrlichiosis, IV sıvılar, kan transfüzyonları ve hastaneye yatış gibi daha yoğun tedavi gerektirir. Kronik aşamada semptomlar düzelebilir, ancak aylar sürebilir. Şiddetli ikincil enfeksiyonlardan kaynaklanan semptomlar özel tedavi gerektirecektir.

Ehrlichiosis Olan Köpekler için Prognoz

Ehrlichiosisli köpeklerin prognozu, tanı aşamasına ve tedavinin başarısına bağlıdır. Akut dönemde tedavi edilen köpeklerin iyileşme oranı yüksektir, kronik ehrlichiosisli köpeklerin tedavisi zordur ve hastalık genellikle ölümcüldür. Ehrlichia etkenlerine karşı bağışıklık   uzun süreli olmadığı için yeniden enfeksiyon mümkündür.

Köpeklerde Ehrlichiosis Nasıl Önlenir?

Ehrlichia taşıyan kenelere maruz kalmayı sınırlama, ehrlichiosis’i önlemenin en iyi yoludur. Köpeğinizi her gün keneler için kontrol edin ve fark ettiğiniz anda onları güvenli bir şekilde çıkartılması için veteriner hekiminize götürün. Bu, özellikle yoğun kene mevsiminde veya köpeğiniz ormanda ve uzun otlarda vakit geçiriyorsa önemlidir. Çimleri sık sık biçin ve bahçenizi ve köpek kulübesi alanınızı keneler için ilaçlatmayı düşünün. Aylık parazit önleyiciler veya kene tasmaları gibi keneleri önleyen ürünler, önleme için gereklidir.

Köpeğimdeki Keneleri Nasıl Kontrol Edebilirim?

Köpeğiniz maruz kalmışsa, onları keneler için incelemelisiniz. Kenelerin eklendiği ortak alanlar şu bölgelerdir;

• Kulakların içinde ve çevresinde
• Göz kapaklarının etrafında
• Ayak parmakları arasında
• Ön ayakların altında
• Arka ayaklar arasında
• Kuyruk etrafında

Köpeğinizde bir kene görürseniz, ince uçlu cımbızla döndürerek çıkartabilirsiniz. Kenenin kafasını köpeğinizin derisine mümkün olduğunca yakın tutun ve doğrudan çekin. Köpeğinize bağlıyken asla bir kene gövdesini tutmamalı veya sıkmamalısınız. Bu işlem oldukça riskli olduğunda bir veteriner hekim tarafından yapılması tavsiye edilir.