{"id":18779,"date":"2023-06-05T11:25:58","date_gmt":"2023-06-05T08:25:58","guid":{"rendered":"https:\/\/blog.petibom.com\/?p=18779"},"modified":"2023-06-05T11:25:58","modified_gmt":"2023-06-05T08:25:58","slug":"kopeklerde-piyometra-rahim-iltihabi-belirtileri-ve-tedavisi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/blog.petibom.com\/kopeklerde-piyometra-rahim-iltihabi-belirtileri-ve-tedavisi\/","title":{"rendered":"K\u00f6peklerde Piyometra (Rahim \u0130ltihab\u0131) Belirtileri ve Tedavisi"},"content":{"rendered":"

Piyometra, di\u015fi k\u00f6peklerde g\u00f6r\u00fclen ciddi bir enfeksiyon hastal\u0131\u011f\u0131d\u0131r. Rahim iltihab\u0131 olarak da bilinir. Piyometra, genellikle k\u00f6peklerin ya\u015fland\u0131k\u00e7a veya \u00fcreme d\u00f6ng\u00fclerinden sonra ortaya \u00e7\u0131kar.<\/p>\n

Piyometra, rahimdeki iltihaplanman\u0131n sonucunda olu\u015fur. Rahim normalde bir d\u00f6ng\u00fcyle \u00e7al\u0131\u015f\u0131r ve her d\u00f6ng\u00fcde \u00f6strus (k\u0131zg\u0131nl\u0131k) d\u00f6nemi ile birlikte rahim i\u00e7 astar\u0131 kal\u0131nla\u015f\u0131r ve haz\u0131rl\u0131k yapar. E\u011fer k\u00f6pek gebe kalmazsa veya gebe kald\u0131ktan sonra yavrular\u0131n\u0131 kaybederse, rahim i\u00e7 astar\u0131 d\u00f6ng\u00fcn\u00fcn sonunda \u00f6strojen hormonunun etkisiyle soyulur ve d\u00f6k\u00fcl\u00fcr. Ancak bazen rahim a\u011fz\u0131 kapan\u0131r ve d\u00f6k\u00fclen astar\u0131n tahliye edilmesi engellenir. Bu durumda, mikroorganizmalar rahim i\u00e7inde \u00e7o\u011falabilir ve enfeksiyona yol a\u00e7abilir.<\/p>\n

Piyometra, k\u00f6peklerde birka\u00e7 farkl\u0131 \u015fekilde g\u00f6r\u00fclebilir. A\u00e7\u0131k piyometra, rahim a\u011fz\u0131n\u0131n a\u00e7\u0131k oldu\u011fu durumdur ve p\u00fcr\u00fclan (irinli) bir ak\u0131nt\u0131 g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Kapal\u0131 piyometra ise rahim a\u011fz\u0131n\u0131n kapal\u0131 oldu\u011fu durumdur ve rahim i\u00e7inde irin birikir. Piyometra acil bir durumdur ve tedavi gerektirir. Genellikle rahim ve yumurtal\u0131klar\u0131n cerrahi olarak \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131 (ovaryohesterektomi) tavsiye edilir. Bu, enfeksiyonun kontrol alt\u0131na al\u0131nmas\u0131n\u0131 ve k\u00f6pe\u011fin iyile\u015fmesini sa\u011flar. Erken te\u015fhis ve tedavi, k\u00f6pe\u011fin sa\u011fl\u0131\u011f\u0131n\u0131 koruma a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00f6nemlidir.<\/p>\n

K\u00f6peklerde Piyometra (Rahim \u0130ltihab\u0131) Nedir?<\/h2>\n

K\u00f6peklerde piyometra rahimde ciddi ve ya\u015fam\u0131 tehdit eden bir enfeksiyondur. Durum h\u0131zl\u0131 ve agresif bir \u015fekilde tedavi edilmelidir. Piyometra, bir di\u015finin \u00fcreme sistemindeki hormonal de\u011fi\u015fikliklerden kaynaklanan ikincil bir enfeksiyondur. \u00d6strustan (k\u0131zg\u0131nl\u0131k) sonra, progesteron seviyeleri birka\u00e7 hafta y\u00fcksek kal\u0131r ve hamilelik i\u00e7in haz\u0131rlan\u0131rken uterusun kal\u0131nla\u015fmas\u0131n\u0131 sa\u011flar. Birka\u00e7 \u00f6strus d\u00f6ng\u00fcs\u00fc boyunca gebelik olu\u015fmazsa, uterus kal\u0131nl\u0131\u011f\u0131 uterusta kistler olu\u015fana kadar artar. Bu duruma kistik endometriyal hiperplazi denir.\u00a0Kal\u0131nla\u015fm\u0131\u015f kistik uterus, s\u0131v\u0131lar\u0131 salg\u0131layarak bakterilerin geli\u015febilece\u011fi ideal bir ortam yarat\u0131r. Ek olarak, y\u00fcksek progesteron seviyeleri, uterus duvar\u0131ndaki kaslar\u0131n b\u00fcz\u00fclme ve birikmi\u015f s\u0131v\u0131lar\u0131 veya bakterileri d\u0131\u015far\u0131 atma yetene\u011fini engeller.<\/p>\n

Di\u011fer bir katk\u0131da bulunan fakt\u00f6r, normalde enfeksiyona kar\u015f\u0131 koruma sa\u011flayan beyaz kan h\u00fccrelerinin \u00f6strus s\u0131ras\u0131nda uterusa girmesinin engellenmesidir.\u00a0Bu normal olu\u015fum, spermin bu beyaz kan h\u00fccreleri taraf\u0131ndan hasar g\u00f6rmeden veya yok edilmeden di\u015finin \u00fcreme sistemine g\u00fcvenli bir \u015fekilde girmesini sa\u011flar. Bu fakt\u00f6rlerin kombinasyonu s\u0131kl\u0131kla ya\u015fam\u0131 tehdit eden enfeksiyonlara yol a\u00e7abilir.<\/p>\n

K\u00f6peklerde Piyometra(Rahim \u0130ltihab\u0131) Belirtileri<\/h2>\n

Klinik belirtiler serviksin a\u00e7\u0131k kal\u0131p kalmad\u0131\u011f\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r.\u00a0P\u00fcr\u00fclan ak\u0131nt\u0131 a\u00e7\u0131ksa rahimden vajina yoluyla d\u0131\u015far\u0131ya akacakt\u0131r.\u00a0Bu ak\u0131nt\u0131, deride veya kuyru\u011fun alt\u0131ndaki t\u00fcylerde veya k\u00f6pe\u011finizin yatak tak\u0131mlar\u0131nda ve mobilyalarda g\u00f6r\u00fclebilir. A\u00e7\u0131k bir pyometra ile ate\u015f,<\/a> uyu\u015fukluk, i\u015ftahs\u0131zl\u0131k<\/a> ve depresyon<\/a> g\u00f6r\u00fclebilir.<\/p>\n

Rahim a\u011fz\u0131 kapal\u0131 ise olu\u015fan ak\u0131nt\u0131 d\u0131\u015far\u0131ya akamaz. Rahim i\u00e7inde toplanarak karn\u0131n \u015fi\u015fmesine neden olur.\u00a0Bakteriler, dola\u015f\u0131ma emilen toksinleri serbest b\u0131rak\u0131r.\u00a0Kapal\u0131 pyometral\u0131 k\u00f6pekler \u00e7ok h\u0131zl\u0131 bir \u015fekilde ciddi \u015fekilde hastalan\u0131rlar.\u00a0Anorektik (yemek yemeyecek)<\/a>, halsiz ve depresiftirler.\u00a0Kusma<\/a> veya ishal<\/a> de mevcut olabilir.<\/p>\n

Bakteriler taraf\u0131ndan sal\u0131nan toksinler, b\u00f6bre\u011fin s\u0131v\u0131 tutma yetene\u011fini etkiler.\u00a0Artan idrar \u00fcretimi meydana gelir ve k\u00f6pek telafi etmek i\u00e7in b\u00fcy\u00fck miktarda su i\u00e7er.\u00a0<\/a>Bu hem a\u00e7\u0131k hem de kapal\u0131 serviks pyometras\u0131nda meydana gelir.<\/p>\n

K\u00f6peklerde Piyometra (Rahim \u0130ltihab\u0131) Nedenleri<\/h2>\n

K\u00f6peklerde piyometra, rahim i\u00e7indeki iltihaplanman\u0131n bir sonucudur. Bu iltihaplanma genellikle hormonal de\u011fi\u015fikliklerle ili\u015fkilidir. \u0130\u015fte piyometra geli\u015fimine neden olan baz\u0131 fakt\u00f6rler:<\/p>\n

Hormonal De\u011fi\u015fiklikler:<\/strong> Piyometra, \u00f6zellikle ya\u015fl\u0131 veya sterilize edilmemi\u015f di\u015fi k\u00f6peklerde hormonal dengesizliklerle ili\u015fkilidir. \u00d6strus (k\u0131zg\u0131nl\u0131k) d\u00f6ng\u00fcs\u00fcn\u00fcn sonunda, \u00f6strojen hormonunun etkisiyle rahim i\u00e7 astar\u0131 kal\u0131nla\u015f\u0131r ve haz\u0131rl\u0131k yapar. Ancak gebe kalmazsa veya gebeli\u011fi sona ererse, rahim i\u00e7 astar\u0131 soyulur ve d\u00f6k\u00fcl\u00fcr. Bu d\u00f6k\u00fclme s\u0131ras\u0131nda, rahim a\u011fz\u0131 a\u00e7\u0131k oldu\u011fu s\u00fcrece mikroorganizmalar\u0131n rahime girmesi ve enfeksiyon olu\u015fmas\u0131 riski vard\u0131r.<\/p>\n

Bakteriyel Enfeksiyon:<\/strong> Piyometra genellikle bakteriyel bir enfeksiyon sonucu ortaya \u00e7\u0131kar. Normalde rahim i\u00e7i steril bir ortamda olmas\u0131na ra\u011fmen, hormonal de\u011fi\u015fiklikler, rahim a\u011fz\u0131n\u0131n kapal\u0131 kalmas\u0131 veya yetersiz ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi nedeniyle bakterilerin rahime yerle\u015fmesi ve enfeksiyonun geli\u015fmesi m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr.<\/p>\n

\u00d6strojen Etkisi:<\/strong> \u00d6strojen hormonu, rahim i\u00e7 astar\u0131n\u0131n kal\u0131nla\u015fmas\u0131n\u0131 te\u015fvik ederken, ayn\u0131 zamanda rahim a\u011fz\u0131n\u0131n kapanmas\u0131n\u0131 da sa\u011flar. E\u011fer rahim i\u00e7 astar\u0131 tamamen d\u00f6k\u00fclemezse ve rahim a\u011fz\u0131 kapal\u0131 kal\u0131rsa, rahim i\u00e7inde biriken \u00f6strojen, astar\u0131n iltihaplanmas\u0131na ve enfeksiyona yol a\u00e7abilir.<\/p>\n

Ya\u015f:<\/strong> Piyometra, genellikle ya\u015fl\u0131 k\u00f6peklerde daha s\u0131k g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Ya\u015flanma s\u00fcreci, hormonal de\u011fi\u015fikliklere ve ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi zay\u0131flamas\u0131na neden olabilir, bu da piyometra riskini art\u0131r\u0131r.<\/p>\n

K\u0131s\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131lmama<\/strong>: K\u0131s\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f<\/a> di\u015fi k\u00f6pekler, piyometra riski alt\u0131nda olabilir. Sterilizasyon (ovaryohesterektomi), rahmin ve yumurtal\u0131klar\u0131n \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131yla birlikte hormonal de\u011fi\u015fiklikleri \u00f6nleyerek piyometra geli\u015fimini azalt\u0131r.<\/p>\n

\u00d6nemli bir nokta, piyometran\u0131n bir\u00e7ok fakt\u00f6r\u00fcn birle\u015fimi sonucu ortaya \u00e7\u0131kan karma\u015f\u0131k bir durum oldu\u011fudur. Herhangi bir di\u015fi k\u00f6pekte piyometra geli\u015fme riski vard\u0131r, ancak k\u0131s\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f ya\u015fl\u0131 k\u00f6peklerde risk daha y\u00fcksektir. E\u011fer k\u00f6pe\u011finizde piyometra belirtileri fark ederseniz, hemen bir veteriner hekime dan\u0131\u015fman\u0131z \u00f6nemlidir.<\/p>\n

\"k\u00f6peklerde<\/p>\n

K\u00f6peklerde Piyometra (Rahim \u0130ltihab\u0131) Te\u015fhisi<\/h2>\n

K\u00f6peklerde piyometra te\u015fhisi, veteriner hekim taraf\u0131ndan fiziksel muayene, semptomlar\u0131n de\u011ferlendirilmesi ve baz\u0131 laboratuvar testleriyle konulur. \u0130\u015fte piyometra te\u015fhisi i\u00e7in kullan\u0131lan yayg\u0131n y\u00f6ntemler:<\/p>\n

Fiziksel Muayene:<\/strong> Veteriner hekim, k\u00f6pe\u011fin genel sa\u011fl\u0131k durumunu de\u011ferlendirecek ve belirtileri inceleyecektir. Bu muayene s\u0131ras\u0131nda k\u00f6pe\u011fin kar\u0131n b\u00f6lgesi palpe edilebilir ve rahimde b\u00fcy\u00fcme veya hassasiyet gibi bulgular aranabilir. Hastal\u0131\u011f\u0131n erken d\u00f6neminde muayene edilen k\u00f6peklerde hafif bir vajinal ak\u0131nt\u0131 olabilir ve ba\u015fka hastal\u0131k belirtisi g\u00f6r\u00fclmeyebilir.\u00a0Bununla birlikte, piyometral\u0131 k\u00f6peklerin \u00e7o\u011fu hastal\u0131kta daha sonra g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Artan miktarda su i\u00e7en<\/a> ve k\u0131s\u0131rla\u015ft\u0131r\u0131lmam\u0131\u015f<\/a> herhangi bir \u00e7ok hasta di\u015fi k\u00f6pe\u011fin piyometra oldu\u011fundan \u015f\u00fcphelenilmelidir. \u00d6zellikle vajinal ak\u0131nt\u0131 veya a\u011fr\u0131l\u0131<\/a>, geni\u015flemi\u015f bir kar\u0131n varsa te\u015fhise yakla\u015f\u0131l\u0131r.<\/p>\n

Kan ve \u0130drar Testleri:<\/strong> Kan testleri, k\u00f6pe\u011fin genel sa\u011fl\u0131k durumunu ve enfeksiyon belirtilerini de\u011ferlendirmek i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r. Kan say\u0131m\u0131 (tam kan say\u0131m\u0131), biyokimya paneli ve inflamasyon belirte\u00e7leri gibi testler, enfeksiyonun varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve k\u00f6pe\u011fin ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi tepkisini g\u00f6steren de\u011ferler sa\u011flayabilir. Piyometral\u0131 k\u00f6peklerde genellikle beyaz kan h\u00fccresi say\u0131s\u0131nda ciddi bir art\u0131\u015f vard\u0131r.\u00a0Kanda s\u0131kl\u0131kla ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi ile ili\u015fkili bir protein olan globulinlerde y\u00fckselme g\u00f6r\u00fcl\u00fcr.\u00a0Bakterilerin b\u00f6brekler \u00fczerindeki toksik etkilerinden dolay\u0131 idrar\u0131n \u00f6zg\u00fcl a\u011f\u0131rl\u0131\u011f\u0131 (konsantrasyon) \u00e7ok d\u00fc\u015f\u00fckt\u00fcr.\u00a0Bununla birlikte, bu de\u011fi\u015fiklikler spesifik de\u011fildir ve b\u00fcy\u00fck bir bakteriyel enfeksiyonu olan herhangi bir k\u00f6pekte mevcut olabilir.<\/p>\n

Radyografi veya Ultrasonografi:<\/strong> Radyografi (x-ray) veya ultrasonografi (ses dalgalar\u0131 kullanarak g\u00f6r\u00fcnt\u00fcleme) y\u00f6ntemleri, rahimde b\u00fcy\u00fcme, s\u0131v\u0131 birikimi veya enfeksiyon belirtileri a\u00e7\u0131s\u0131ndan de\u011ferlendirme yapmak i\u00e7in kullan\u0131labilir. Bu g\u00f6r\u00fcnt\u00fcleme y\u00f6ntemleri, piyometra tan\u0131s\u0131n\u0131 do\u011frulamaya yard\u0131mc\u0131 olabilir. Serviks kapal\u0131ysa, kar\u0131n radyografileri (X-\u0131\u015f\u0131nlar\u0131) genellikle geni\u015flemi\u015f uterusu tan\u0131mlar.\u00a0Serviks a\u00e7\u0131ksa, genellikle o kadar az uterus b\u00fcy\u00fcmesi olacakt\u0131r ki, radyografi kesin olmayacakt\u0131r.\u00a0Ultrason muayenesi b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f bir rahmi tan\u0131mlamaya ve bunu normal bir hamilelikten ay\u0131rmaya yard\u0131mc\u0131 olabilir.<\/p>\n

Vajinal Ak\u0131nt\u0131 De\u011ferlendirmesi:<\/strong> Vajinal ak\u0131nt\u0131n\u0131n de\u011ferlendirilmesi, piyometra te\u015fhisi i\u00e7in \u00f6nemli bir ad\u0131md\u0131r. \u0130rinli veya p\u00fcr\u00fclan bir ak\u0131nt\u0131, piyometra belirtisi olabilir. Veteriner hekim, vajinal ak\u0131nt\u0131dan \u00f6rnek alarak mikroskop alt\u0131nda incelenmesi i\u00e7in laboratuvara g\u00f6nderebilir.<\/p>\n

K\u00f6peklerde Piyometra (Rahim \u0130ltihab\u0131) Tedavisi<\/h2>\n

Ameliyat<\/h3>\n

Tercih edilen tedavi, yumurtal\u0131k histerektomi (k\u0131s\u0131rla\u015ft\u0131rma)<\/a> yap\u0131larak rahim ve yumurtal\u0131klar\u0131n cerrahi olarak \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131d\u0131r.\u00a0Hastal\u0131\u011f\u0131n erken evresinde te\u015fhis edilen k\u00f6pekler \u00e7ok iyi cerrahi adaylard\u0131r.\u00a0Piyometra ameliyat\u0131 bu a\u015famada rutin k\u0131s\u0131rla\u015ft\u0131rmadan biraz daha karma\u015f\u0131kt\u0131r.\u00a0Bununla birlikte, \u00e7o\u011fu k\u00f6pe\u011fe olduk\u00e7a hasta olduklar\u0131nda te\u015fhis konur, bu da daha karma\u015f\u0131k bir cerrahi prosed\u00fcr ve daha uzun bir hastanede kalma s\u00fcresi ile sonu\u00e7lan\u0131r.\u00a0Ameliyattan \u00f6nce ve sonra k\u00f6pe\u011fi stabilize etmek i\u00e7in intraven\u00f6z s\u0131v\u0131lar gereklidir.\u00a0Antibiyotikler genellikle ameliyattan iki hafta sonra verilir.<\/p>\n

\u0130la\u00e7 Tedavisi<\/h3>\n

\u00c7o\u011fu k\u00f6pek i\u00e7in, pyometray\u0131 tedavi etmek i\u00e7in ameliyat \u015fiddetle tavsiye edilir.\u00a0Piyometra tedavisi i\u00e7in t\u0131bbi bir yakla\u015f\u0131m vard\u0131r, ancak ba\u015far\u0131 oran\u0131 olduk\u00e7a de\u011fi\u015fkendir ve kayda de\u011fer bir risk ve olas\u0131 uzun vadeli komplikasyonlar vard\u0131r.\u00a0Prostaglandinler, kandaki progesteron seviyesini d\u00fc\u015f\u00fcren, gev\u015feten ve rahim a\u011fz\u0131n\u0131 a\u00e7an, rahmin kas\u0131larak bakteri ve irini d\u0131\u015far\u0131 atmas\u0131na neden olan bir hormon grubudur.\u00a0Bu hastal\u0131\u011f\u0131 tedavi etmek i\u00e7in kullan\u0131labilirler, ancak her zaman ba\u015far\u0131l\u0131 olmazlar ve baz\u0131 \u00f6nemli s\u0131n\u0131rlamalar\u0131 vard\u0131r.<\/p>\n