{"id":19763,"date":"2023-12-24T13:22:15","date_gmt":"2023-12-24T10:22:15","guid":{"rendered":"https:\/\/blog.petibom.com\/?p=19763"},"modified":"2023-12-24T13:22:15","modified_gmt":"2023-12-24T10:22:15","slug":"kedilerde-idrar-yolu-tikanikligi-nedenleri-ve-tedavisi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/blog.petibom.com\/kedilerde-idrar-yolu-tikanikligi-nedenleri-ve-tedavisi\/","title":{"rendered":"Kedilerde \u0130drar Yolu T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Nedenleri ve Tedavisi"},"content":{"rendered":"

Kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 neredeyse yaln\u0131zca erkek kedilerde g\u00f6r\u00fclen bir sorundur. Bunun nedeni, erkek kedinin idrar yolunun di\u015fi kedininkinden \u00e7ok daha uzun ve \u00e7ok daha dar olmas\u0131 ve dolay\u0131s\u0131yla t\u0131kanmaya daha yatk\u0131n olmas\u0131d\u0131r.<\/p>\n

\u00dcretral t\u0131kan\u0131kl\u0131k yayg\u0131n bir durumdur, meydana geldi\u011finde a\u011fr\u0131l\u0131d\u0131r, kedi tekrarlanan \u00e7abalara ra\u011fmen idrar\u0131n\u0131 yapamayacakt\u0131r ve akut b\u00f6brek yetmezli\u011fine ve 2-3 g\u00fcn i\u00e7inde \u00f6l\u00fcme neden olabilece\u011finden ya\u015fam\u0131 tehdit eden bir acil durumdur. uygun \u015fekilde y\u00f6netilmiyor.<\/p>\n

Kedilerde \u0130drar Yolu T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Nedir?<\/h2>\n

\u0130drar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131, t\u0131bbi terim olarak “\u00fcretral t\u0131kanma” olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu durum \u00fcretran\u0131n t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n meydana geldi\u011fi b\u00f6lgeyi ifade eder.\u00a0 \u0130drar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131, evcil hayvan\u0131n\u0131z\u0131n mesanesini bo\u015faltamamas\u0131 anlam\u0131na gelir.<\/p>\n

Normal bir kedi anatomisinde, idrar iki b\u00f6brekte \u00fcretilir ve ilgili t\u00fcplerden (\u00fcreterler) mesaneye do\u011fru ilerler. \u0130drara \u00e7\u0131kmaya haz\u0131r oldu\u011funda, idrar mesaneden tek bir t\u00fcpe (\u00fcretra) do\u011fru, erkeklerde penis ve di\u015filerde vulva yoluyla d\u0131\u015far\u0131ya do\u011fru hareket eder. Erkek kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 daha s\u0131k g\u00f6r\u00fcl\u00fcr, \u00e7\u00fcnk\u00fc erkek \u00fcretra, di\u015filere g\u00f6re daha ince olup t\u0131kanmaya daha yatk\u0131nd\u0131r.<\/p>\n

Bu t\u0131kanma, kalbi etkileyerek b\u00f6brek yetmezli\u011fine ve mesane y\u0131rt\u0131lmas\u0131na (rupt\u00fcr) neden olabilecek tehlikeli elektrolit anormallikleri gibi ya\u015fam\u0131 tehdit eden sonu\u00e7lara yol a\u00e7abilir. Kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 t\u0131bbi bir acil durumdur ve t\u0131kal\u0131 oldu\u011fundan \u015f\u00fcphelenilen herhangi bir kedinin derhal bir veteriner taraf\u0131ndan de\u011ferlendirilmesi gerekir.<\/p>\n

Kedilerde \u0130drar Yolu T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Belirtileri<\/h2>\n

Altta yatan nedene ba\u011fl\u0131 olarak, kedinizin idrar yapma davran\u0131\u015f\u0131nda son birka\u00e7 g\u00fcn i\u00e7inde idrara \u00e7\u0131kma s\u0131kl\u0131\u011f\u0131nda<\/a> art\u0131\u015f, \u0131k\u0131nma, rahats\u0131zl\u0131k ve hatta idrarda bir miktar kan gibi ba\u015fka de\u011fi\u015fiklikler de fark etmi\u015f olabilirsiniz. Acil bir durum oldu\u011fundan, kedinizin \u00fcretras\u0131n\u0131n t\u0131kal\u0131 olabilece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorsan\u0131z derhal veteriner hekiminizle ileti\u015fime ge\u00e7melisiniz.\u00a0\u0130drar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n belirtileri \u015funlar olabilir:<\/p>\n

\u0130drar Yapma G\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fc veya \u0130mkans\u0131zl\u0131k:<\/strong> Kediniz idrar yapmada zorlan\u0131yor veya hi\u00e7 idrar yapam\u0131yorsa, bu durum ciddi bir uyar\u0131 i\u015fareti olabilir.<\/p>\n

S\u0131k S\u0131k Tuvalet Kullanma \u0130ste\u011fi:<\/strong> Kedi s\u00fcrekli tuvalet kullanmak i\u00e7in \u00e7aba sarf ediyorsa, ancak her seferinde \u00e7ok az v<\/a>eya hi\u00e7 idrar \u00e7\u0131karam\u0131yorsa, bu durum t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011fa i\u015faret edebilir.<\/p>\n

A\u011fr\u0131l\u0131 \u0130drar Yapma:<\/strong> Kedi idrar yaparken ac\u0131 \u00e7ekiyor gibi davran\u0131yorsa veya miyavlarken ac\u0131 i\u00e7inde gibi g\u00f6r\u00fcn\u00fcyorsa, bu idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n bir belirtisi olabilir.<\/p>\n

Kanl\u0131 \u0130drar:<\/strong> \u0130drarda kan g\u00f6r\u00fclmesi,<\/a> idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra di\u011fer ciddi sa\u011fl\u0131k sorunlar\u0131n\u0131 da g\u00f6sterebilir.<\/p>\n

Temizlenmeme ve Huzursuzluk:<\/strong> Kediniz s\u00fcrekli olarak genital b\u00f6lgesini yal\u0131yorsa veya huzursuz davran\u0131yorsa, bu durum a\u011fr\u0131 veya rahats\u0131zl\u0131k hissiyle ili\u015fkilendirilebilir.<\/p>\n

\u0130\u015ftahs\u0131zl\u0131k ve Hareketsizlik:<\/strong> Kediniz genel olarak i\u015ftahs\u0131z<\/a> ve enerjik olmaktan uzaksa, bu durum t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n neden oldu\u011fu rahats\u0131zl\u0131k veya a\u011fr\u0131n\u0131n bir belirtisi olabilir.<\/p>\n

E\u011fer kedinizin bu belirtilerden herhangi birini sergiliyorsa, derhal bir veterinerin g\u00f6zetiminde de\u011ferlendirilmesi ve tedavi edilmesi \u00f6nemlidir. \u0130drar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131, acil bir durumdur ve ihmal edilmemelidir, aksi takdirde hayati tehlike arz edebilir.<\/p>\n

Kedilerde \u0130drar Yolu T\u0131kanmas\u0131n\u0131n Nedenleri<\/h2>\n

\u00dcretral t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n yayg\u0131n nedenleri<\/a> \u015funlard\u0131r:<\/p>\n

\u00dcretral t\u0131ka\u00e7lar<\/strong>: Bunlar erkek kedilerde t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n en yayg\u0131n nedenidir. \u00dcretral t\u0131ka\u00e7lar v\u00fccut taraf\u0131ndan olu\u015fturulan kristallerin ve mukozan\u0131n birle\u015fimidir; \u00fcretraya yerle\u015ferek idrar\u0131n d\u0131\u015far\u0131 \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 engellerler.<\/p>\n

Mesane ta\u015flar\u0131<\/strong>: Bunlar mesaneden hareket edebilir ve \u00fcretraya yerle\u015ferek \u00fcretral t\u0131kanmaya neden olabilir.<\/p>\n

Strikt\u00fcr (\u00fcretran\u0131n daralmas\u0131) ve kanser<\/strong>: Bunlar nadir fakat olas\u0131 nedenlerdir.<\/p>\n

\u015ei\u015fme ve Spazm<\/strong>: Vakalar\u0131n %50’ye varan k\u0131sm\u0131nda kesin bir neden bulunamam\u0131\u015ft\u0131r ancak inflamasyonun muhtemelen rol oynad\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fclmektedir.<\/p>\n

Kristal ve Ta\u015f Olu\u015fumu:<\/strong> Kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n en yayg\u0131n nedenlerinden biri, idrarda kristal ve ta\u015f olu\u015fumudur. Bu kristaller ve ta\u015flar idrar yolunu t\u0131kayarak idrar\u0131n normal \u015fekilde ge\u00e7i\u015fini engeller.<\/p>\n

\u00dcretral Darl\u0131k:<\/strong> Kedinin \u00fcretras\u0131nda do\u011fu\u015ftan gelen veya sonradan olu\u015fan darl\u0131klar, idrar yolunun t\u0131kanmas\u0131na neden olabilir.<\/p>\n

\u00dcretral T\u0131kan\u0131kl\u0131klar:<\/strong> \u00dcretran\u0131n d\u0131\u015far\u0131dan gelen bir nedenle t\u0131kanmas\u0131, yabanc\u0131 cisimlerin, idrar kristallerinin veya iltihaplanman\u0131n \u00fcretra i\u00e7inde birikmesine neden olabilir.<\/p>\n

Enfeksiyonlar:<\/strong> \u00dcretra veya mesane enfeksiyonlar\u0131,<\/a> idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131na neden olabilir. Enfeksiyonlar, idrar yolunun iltihaplanmas\u0131na ve daralmas\u0131na yol a\u00e7abilir.<\/p>\n

\u00dcretral Polipler veya T\u00fcm\u00f6rler:<\/strong> \u00dcretrada polipler veya t\u00fcm\u00f6rlerin olu\u015fmas\u0131, idrar yolunu t\u0131kayabilir.<\/p>\n

\u0130drar Yolu Yaralanmalar\u0131:<\/strong> Travma, kaza veya cerrahi m\u00fcdahaleler sonucunda \u00fcretra zarar g\u00f6rebilir ve bu da t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011fa neden olabilir.<\/p>\n

Stres ve \u00c7evresel Fakt\u00f6rler:<\/strong> Kedilerde stres,<\/a> \u00f6zellikle \u00e7oklu kedi evlerinde veya \u00e7evresel de\u011fi\u015fikliklerde, idrar yolu sorunlar\u0131na yol a\u00e7abilir.<\/p>\n

Bu nedenlerin her biri, kedinin genel sa\u011fl\u0131k durumu, ya\u015f, cinsiyet ve beslenme al\u0131\u015fkanl\u0131klar\u0131 gibi fakt\u00f6rlere ba\u011fl\u0131 olarak farkl\u0131l\u0131k g\u00f6sterebilir. Kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 ciddi bir durumdur ve vakit kaybedilmeden veteriner taraf\u0131ndan de\u011ferlendirilmelidir. Her cins kedi \u00fcretral obstr\u00fcksiyon a\u00e7\u0131s\u0131ndan risk alt\u0131ndad\u0131r, ancak erkeklerin \u00fcretralar\u0131 \u00e7ok daha dar oldu\u011fundan di\u015filere g\u00f6re daha duyarl\u0131d\u0131rlar. Yeterince su i\u00e7meyen kediler de daha y\u00fcksek risk alt\u0131nda olabilir.<\/p>\n

\"kedilerde<\/p>\n

Kedilerde \u0130drar Yolu T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Te\u015fhisi<\/h2>\n

Kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 te\u015fhisi, genellikle veteriner hekimin kapsaml\u0131 bir de\u011ferlendirme ve \u00e7e\u015fitli testler yapmas\u0131yla konur. \u0130\u015fte kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131 te\u015fhis etmek i\u00e7in kullan\u0131lan y\u00f6ntemler:<\/p>\n

Fiziksel Muayene:<\/strong> Veteriner hekim, kedinin genel sa\u011fl\u0131k durumunu de\u011ferlendirmek i\u00e7in fiziksel muayene yapar. Karn\u0131 palpe etmek (dokunmak) ve mesaneyi hissetmek bu muayenenin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r. T\u0131kan\u0131kl\u0131k durumunda mesane genellikle b\u00fcy\u00fck, sert ve a\u011fr\u0131l\u0131 olabilir. Veteriner hekiminiz kedinizin tam t\u0131bbi ge\u00e7mi\u015fiyle ba\u015flayacakt\u0131r. Zorlanma, idrar yapmada zorluk veya kanl\u0131 idrarla ilgili her t\u00fcrl\u00fc bilgiyi derhal payla\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131zdan emin olun. Veteriner hekiminiz, mesanenin yerini belirlemek i\u00e7in karn\u0131n\u0131 palpe etmek dahil olmak \u00fczere kedinizin kapsaml\u0131 bir fiziksel muayenesini ger\u00e7ekle\u015ftirecektir. Normal bir kedide mesane, su balonu gibi k\u00fc\u00e7\u00fck ve yumu\u015fak olmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

\u0130drar Analizi:<\/strong> Veteriner, kedinin idrar\u0131n\u0131 incelemek i\u00e7in bir idrar \u00f6rne\u011fi alabilir. \u0130drar analizi, idrar yolu enfeksiyonlar\u0131,<\/a> idrar kristalleri, kan veya di\u011fer anormallikleri tespit etmede yard\u0131mc\u0131 olabilir.<\/p>\n

Kan Testleri:<\/strong> Tam kan say\u0131m\u0131 ve serum kan kimyas\u0131 gibi kan testleri, b\u00f6brek fonksiyonlar\u0131 ve elektrolit dengesini de\u011ferlendirmek i\u00e7in kullan\u0131labilir.<\/p>\n

G\u00f6r\u00fcnt\u00fcleme Testleri:<\/strong> Abdominal ultrason veya r\u00f6ntgen \u00e7ekimleri, mesane boyutunu, ta\u015flar\u0131 veya di\u011fer t\u0131kan\u0131kl\u0131k nedenlerini belirlemek i\u00e7in kullan\u0131labilir.<\/p>\n

Endoskopi:<\/strong> Veteriner, endoskopi kullanarak idrar yolunu i\u00e7eriden g\u00f6zlemleyebilir. Bu, \u00fcretral t\u0131kan\u0131kl\u0131klar\u0131 veya di\u011fer i\u00e7sel sorunlar\u0131 te\u015fhis etmek i\u00e7in yard\u0131mc\u0131 olabilir.<\/p>\n

\u00dcrografi:<\/strong> Bu, kontrast madde kullan\u0131larak idrar yollar\u0131n\u0131n r\u00f6ntgen g\u00f6r\u00fcnt\u00fclerini elde etmeyi i\u00e7erir. Bu y\u00f6ntem, t\u0131kan\u0131kl\u0131klar\u0131 ve mesane yap\u0131lar\u0131n\u0131 daha ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bir \u015fekilde incelemek i\u00e7in kullan\u0131labilir.<\/p>\n

Te\u015fhis s\u00fcreci, kedinin durumuna ve semptomlar\u0131na ba\u011fl\u0131 olarak de\u011fi\u015febilir. Veteriner hekim, bu testlerin sonu\u00e7lar\u0131na dayanarak kesin bir te\u015fhis koyar ve tedavi plan\u0131n\u0131 belirler. Kedilerde idrar yolu t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 acil bir durumdur, bu nedenle belirtiler g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde hemen bir veterinerin de\u011ferlendirmesi ve tedavisi \u00f6nemlidir.<\/p>\n

Kedilerde \u0130drar Yolu T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Tedavisi<\/h2>\n

Kedinizin idrar yolu t\u0131kal\u0131ysa, veterinerinizin t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 h\u0131zl\u0131 bir \u015fekilde gidermesi gerekecektir. Bununla birlikte, veterineriniz genellikle herhangi bir \u00f6nemli komplikasyon olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rmek i\u00e7in \u00f6nce baz\u0131 testler yapmak isteyecektir. \u00d6zellikle idrar yolu t\u0131kal\u0131 olan kedilerde akut b\u00f6brek yetmezli\u011fi geli\u015febilir ve kanda \u00e7ok y\u00fcksek potasyum konsantrasyonlar\u0131 geli\u015febilir; bunlar m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funda kontrol edilmesi gereken ya\u015fam\u0131 tehdit eden komplikasyonlard\u0131r.<\/p>\n

T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 gidermek i\u00e7in veterinerinizin genellikle kedinizi sakinle\u015ftirmesi veya uyu\u015fturmas\u0131 gerekecektir. T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n alt\u0131nda yatan nedeni belirlemeye ve en iyi tedavi y\u00f6ntemini belirlemeye yard\u0131mc\u0131 olmak i\u00e7in r\u00f6ntgen veya ultrason gerekebilir.<\/p>\n

Genellikle a\u011f\u0131r sedasyon veya anestezi alt\u0131nda, kedinin pelvisinden ve penisinden ge\u00e7en \u00fcretra, t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n oldu\u011fu b\u00f6lgeyi tespit etmek i\u00e7in dikkatlice elle muayene edilir. Baz\u0131 durumlarda dikkatli masaj t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131 gidermek i\u00e7in yeterlidir, ancak \u00e7o\u011fu zaman \u00fcretraya bir kateterin ge\u00e7irilmesi gerekir, b\u00f6ylece t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n temizlenmesine yard\u0131mc\u0131 olmak i\u00e7in s\u0131v\u0131lar verilebilir. \u00dcretran\u0131n hassas astar\u0131na zarar vermemek i\u00e7in bu prosed\u00fcrlerin \u00e7ok dikkatli yap\u0131lmas\u0131 gerekir. T\u0131kan\u0131kl\u0131\u011fa \u00fcretral kas spazm\u0131 neden oluyorsa, kedinin basit\u00e7e sakinle\u015ftirilmesi veya uyu\u015fturulmas\u0131, kateterin mesaneye kolayca ge\u00e7i\u015fini sa\u011flamak i\u00e7in yeterli olabilir.<\/p>\n

Daha ileri tedavi, t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n alt\u0131nda yatan nedene, t\u0131kan\u0131kl\u0131\u011f\u0131n ciddiyetine ve (varsa) hangi komplikasyonlar\u0131n ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r. B\u00f6breklerdeki herhangi bir hasar tamamen geri d\u00f6nd\u00fcr\u00fclebilir, ancak b\u00f6brekler etkilenmi\u015fse kedilerin genellikle birka\u00e7 g\u00fcn boyunca intraven\u00f6z s\u0131v\u0131 almas\u0131 gerekecektir. \u0130ntraven\u00f6z s\u0131v\u0131lara ek olarak kedilerin tedavisine yard\u0131mc\u0131 olmak i\u00e7in yayg\u0131n olarak kullan\u0131lan di\u011fer ila\u00e7lar \u015funlard\u0131r:<\/p>\n