{"id":9795,"date":"2022-02-07T07:28:45","date_gmt":"2022-02-07T04:28:45","guid":{"rendered":"https:\/\/blog.petibom.com\/?p=9795"},"modified":"2022-02-07T07:38:12","modified_gmt":"2022-02-07T04:38:12","slug":"kedilerde-hipertiroidizm-nedenleri-ve-tedavisi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/blog.petibom.com\/kedilerde-hipertiroidizm-nedenleri-ve-tedavisi\/","title":{"rendered":"Kedilerde hipertiroidizm: Nedenleri ve tedavisi"},"content":{"rendered":"
\u00d6zellikle ya\u015fl\u0131 kedilerde g\u00f6r\u00fclme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 daha fazla olan hipertiroidizm, olduk\u00e7a yayg\u0131n bir hastal\u0131kt\u0131r. Ayr\u0131ca tirotoksikoz olarak da adland\u0131r\u0131lan hipertiroidizm \u00fczerinde durulmas\u0131 gereken \u00f6nemli bir sa\u011fl\u0131k problemidir. Yaz\u0131m\u0131zda kedilerde hipertiroidizm ile ilgili merak etti\u011finiz bir\u00e7ok nokta hakk\u0131nda bilgi sahibi olabilirsiniz…<\/p>\n
Hipertiroidizm, tiroid bezlerinin a\u015f\u0131r\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 neticesinde gere\u011finden fazla tiroid hormonu (T3 ve T4 olarak da adland\u0131r\u0131l\u0131r) \u00fcretti\u011finde ortaya \u00e7\u0131kan bir hastal\u0131kt\u0131r. \u00c7o\u011funlukla 8 ya\u015f\u0131ndan b\u00fcy\u00fck kedilerde ortaya \u00e7\u0131kan endokrin hastal\u0131\u011f\u0131d\u0131r ve en s\u0131k 13 ya\u015f civar\u0131ndaki kedilerde g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. 10 ya\u015f\u0131ndan k\u00fc\u00e7\u00fck kedilerin yaln\u0131zca %5’i bu hastal\u0131\u011fa yakalanmaktad\u0131r. Endokrin hastal\u0131\u011f\u0131, hormon yapan ve hormon salg\u0131layan organlarda \u00e7\u0131kan hastal\u0131klara verilen genel bir isimdir. Hipertiroidizm kedinin v\u00fccudundaki ba\u015fta kalp olmak \u00fczere bir\u00e7ok farkl\u0131 organ\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 olumsuz etkileyebilmektedir.<\/p>\n
Tiroid bezleri kedinin boynunun iki yan\u0131nda toplamda iki adet bulunur ve kelebek \u015feklindedir. Bu bezler, v\u00fccudun metabolik h\u0131z\u0131n\u0131 ayarlamada hayati bir rol oynad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in a\u015f\u0131r\u0131 ya da az \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 sevimli kedi dostlar\u0131m\u0131z i\u00e7in hayati tehlikelerin ortaya \u00e7\u0131kabilece\u011fi anlam\u0131na gelmektedir. Hipertiroidizmde, a\u015f\u0131r\u0131 hormon \u00fcretimiyle birlikte metabolik h\u0131zda da bir art\u0131\u015f g\u00f6r\u00fclmektedir. Bu durumda tiroid bezi genellikle tiroid adenokarsinomlar\u0131<\/strong> olarak bilinen iyi huylu bir t\u00fcm\u00f6r nedeniyle b\u00fcy\u00fcr. Vakalardan sadece %2’sindden daha az bir k\u0131sm\u0131nda k\u00f6t\u00fc huylu t\u00fcm\u00f6rlere rastlanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n Hipertiroidizm her kedi cinsinde g\u00f6r\u00fclebiliyor olsa da, Siyam<\/a>, \u0130ran<\/a> ve Himalayan<\/a> gibi kedi \u0131rklar\u0131n\u0131n di\u011fer kedi \u0131rklar\u0131na oranla bu hastal\u0131\u011fa yakalanma riskinin daha az oldu\u011fu bilinmektedir. Bununla birlikte hastal\u0131\u011f\u0131n daha fazla g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc kedi \u0131rklar\u0131n\u0131n hangileri oldu\u011fu ise bilinmemektedir.<\/p>\n <\/p>\n Tiroid hormonu v\u00fccuttaki bir\u00e7ok organ\u0131n i\u015flevini olumsuz etkiledi\u011fi i\u00e7in, kediler pek \u00e7ok de\u011fi\u015fken belirti g\u00f6sterebilir. Kedilerde hipertiroidizm semptomlar\u0131 ilk ba\u015fta belirsiz olabilir, ancak zamanla daha \u015fiddetli bir hale gelebilir. Kalbin kan pompalama h\u0131z\u0131 normalden daha fazla oldu\u011fu i\u00e7in hipertiroidizm s\u0131kl\u0131kla hipertansiyona ve \u00e7e\u015fitli kalp hastal\u0131klar\u0131na yol a\u00e7ar. Kedilerde ba\u015fl\u0131ca hipertiroidizm belirtileri \u015funlar\u0131 i\u00e7erir:<\/p>\n Hipertiroidizmin tam olarak neden kaynaklad\u0131\u011f\u0131 bilinmiyor ve bu konuda ara\u015ft\u0131rmalar devam ediyor. Bununla birlikte kedinin beslenmesindeki iyotun rol\u00fcn\u00fcn buna duyarl\u0131 kedilerde hastal\u0131\u011f\u0131 tetikleyen \u00f6nemli bir fakt\u00f6r oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmektedir. Hipertiroidizme katk\u0131da bulunan olas\u0131 fakt\u00f6rler aras\u0131nda diyetteki baz\u0131 bile\u015fenlerin eksikli\u011fi ya da fazlal\u0131\u011f\u0131 ile g\u0131da ve \u00e7evredeki iyot dengesini bozabilecek kimyasallara maruz kalma da yer almaktad\u0131r.<\/p>\n Kedilerde hipertiroidizm te\u015fhisi i\u00e7in veteriner \u00f6ncelikle sizden g\u00f6zlemlerinizi dinleyecek ve kedinin sa\u011fl\u0131k ge\u00e7mi\u015fini inceleyecektir. Ard\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015ftirilecek fiziki muayenede veteriner \u00f6ncelikli olarak b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f tiroid bezi olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 kontrol edecektir.<\/p>\n Hipertiroidizmin kesin tespiti ise bir kan \u00f6rne\u011finde artan tiroid hormonunun varl\u0131\u011f\u0131 ile olabilir. Bu testlerde veteriner kanda toplam tiroksin(TT4) ad\u0131 verilen tiroid hormonlar\u0131ndan birinin kan d\u00fczeyi belirlenir. Kan testlerinin yan\u0131 s\u0131ra idrar testi ve kalp ultrasonuna da ihtiya\u00e7 duyulabilir.<\/p>\n \u00c7o\u011fu vakada kedilerde y\u00fcksek tiroid hormonu seviyesine rastlan\u0131rken, baz\u0131 kedilerde hormon seviyesi normal ya da normalin biraz \u00fcst\u00fcnde \u00e7\u0131kabilir. Tiroid hormon seviyeleri zamanla de\u011fi\u015febildi\u011fi i\u00e7in veterineriniz hormon seviyesini birka\u00e7 defa kontrol etmek isteyebilir. Ayn\u0131 zamanda veteriner denge diyalizi ile serbest T4 (ED ile FT4) veya bir FT3 bask\u0131lama testi isteyebilir.<\/p>\n Tan\u0131, testlerle de netle\u015fmezse \u00f6zel veterinerlik uygulamalar\u0131 ile tiroid bezlerinin n\u00fckleer t\u0131p taramas\u0131 da denilen teknesyum<\/strong> tekni\u011fine ba\u015fvurulabilir ancak buna \u00e7o\u011funlukla gerek kalmaz. Tan\u0131n\u0131n do\u011frulanmas\u0131nda \u00e7ok faydal\u0131 olan bu tekni\u011fin esas faydas\u0131 ise anormal dokunun nerede oldu\u011fu belirlemesidir. Yeri kolay bir \u015fekilde tespit edilemeyen bu anormal tiroid dokusuna ektopik tiroid<\/strong> denir. Bu nedenle \u00f6zellikle ameliyat\u0131n g\u00fcndemde oldu\u011fu vakalarda muayenede \u00e7ok net g\u00f6r\u00fclemeyecek kadar k\u00fc\u00e7\u00fck olan tiroid hormonunun nerede oldu\u011funu belirlemek amac\u0131yla bu y\u00f6nteme ba\u015fvurulur. Bu y\u00f6ntemde kedinin damar\u0131na k\u00fc\u00e7\u00fck bir miktar radyoaktif kimyasal olan teknesyum enjekte edilir. Bu y\u00f6ntem olduk\u00e7a basit bir \u015fekilde uygulan\u0131r ve kediye herhangi bir zarar\u0131 olmaz.<\/p>\n Hipertiroidi olan kedilerin tedavisi i\u00e7in ila\u00e7 tedavisi, radyoaktif iyot tedavisi, diyet ve ameliyat gibi birka\u00e7 farkl\u0131 tedavi se\u00e7ene\u011fi bulunuyor. B\u00fct\u00fcn tedavi y\u00f6ntemleri de kedinizin v\u00fccudundaki tiroid hormonunun oran\u0131n\u0131 ve hipertiroidizm belirtilerini azaltmaya yard\u0131mc\u0131 olacakt\u0131r. Hangi y\u00f6ntemin se\u00e7ilece\u011fi konusunda veterineriniz size yol g\u00f6sterecektir.<\/p>\n Tedavi se\u00e7eneklerini de\u011ferlendirmeden \u00f6nce kedinin durumunu stabilize etmek amac\u0131yla metimazol i\u00e7eren oral bir ila\u00e7 verilebilir. Tabi ki bu ila\u00e7 kesinlikle veteriner tavsiyesi ile veteriner kontrol\u00fcnde verilmelidir. Uygulanabilecek tedavi se\u00e7enekleri \u015fu \u015fekildedir:<\/p>\n Antitiroid ila\u00e7lar kedilerde tiroid hormonunun \u00fcretimini azaltmaya yard\u0131mc\u0131 olmak amac\u0131yla kullan\u0131l\u0131r. \u0130la\u00e7 tedavisine karar verilmesi durumunda kedi, hayat\u0131n\u0131n geri kalan\u0131nda g\u00fcnde bir ile \u00fc\u00e7 defa aras\u0131 bu ilac\u0131 kullanmal\u0131d\u0131r. \u0130la\u00e7 kullan\u0131m\u0131 b\u0131rak\u0131ld\u0131\u011f\u0131 taktirde kandaki hormon seviyesi artacakt\u0131r. Bu ila\u00e7lar ayn\u0131 zamanda ameliyat \u00f6ncesinde tiroid hormon d\u00fczeyinin normale indirilmesi i\u00e7in de kullan\u0131l\u0131r ve bu iki ile \u00fc\u00e7 hafta kadar s\u00fcrebilir.<\/p>\n Bu ila\u00e7lar\u0131n jel formunda cilde uygulanabilen versiyonlar\u0131 da bulunur. \u0130la\u00e7 se\u00e7ene\u011fi uygun b\u00fct\u00e7eli bir y\u00f6ntem olmas\u0131na kar\u015f\u0131n kedinizde ate\u015f, kusma, halsizlik, kilo kayb\u0131 ve y\u00fczde ka\u015f\u0131nt\u0131 gibi dikkat edilmesi gereken \u00f6nemli yan etkilere neden olabilir.<\/p>\n <\/p>\n Bu tedavi y\u00f6nteminde kedinin kan dola\u015f\u0131m\u0131na do\u011frudan iyot enjekte edilir. Tiroidin iyotu emmesinin ard\u0131ndan, radyasyon, kedinin v\u00fccudundaki di\u011fer dokular zarar g\u00f6rmeden anormal tiroid dokusunun yok edilmesini sa\u011flar. Bununla birlikte normal tiroid h\u00fccrelerine zarar vermez. Bu tedavinin uyguland\u0131\u011f\u0131 kedilerin b\u00fcy\u00fck \u00e7o\u011funlu\u011fu, tedaviden sonra birka\u00e7 hafta i\u00e7inde normal hormon seviyesine geri d\u00f6ner.<\/p>\n Tedavinin uygulamas\u0131 sadece \u00f6zel radyoterapi merkezlerinde ger\u00e7ekle\u015ftirilir. Tedavi sonras\u0131 kediler k\u0131sa bir s\u00fcre g\u00f6zlem amac\u0131yla hastanede tutulur. Kedi eve d\u00f6nd\u00fckten sonra, tedavideki radyoaktif unsurlar nedeniyle bir s\u00fcre kedinin izole bir \u015fekilde bak\u0131lmas\u0131 \u00f6nemlidir. Vakalar\u0131n yakla\u015f\u0131k %95’inde \u00fc\u00e7 ayl\u0131k bir tedavi s\u00fcrecinin sonucunda kedinin sa\u011fl\u0131\u011f\u0131na kavu\u015ftu\u011fu g\u00f6zlenmi\u015ftir.<\/p>\n Bu tedavi y\u00f6ntemi olduk\u00e7a etkili olmas\u0131na kar\u015f\u0131n tedaviyi sunan bir tesise seyahat etme zorunlulu\u011fu ve kedinin v\u00fccudundaki radyoaktivite seviyesinin belirlenen miktara d\u00fc\u015fene kadar kedinin hastanede tutulmas\u0131 zorunlulu\u011fu bulunmaktad\u0131r. Bu s\u00fcre zarf\u0131nda tesise ziyaret\u00e7i kabul edilmeyecektir. Buna kar\u015f\u0131n tedavi esnas\u0131nda anestezi gerektirmemesi ve bilinen \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir yan etkisinin bulunmamas\u0131 ise radyoaktif iyot tedavisinin avantajlar\u0131 aras\u0131nda yer almaktad\u0131r.<\/p>\n Bu tedavi se\u00e7ene\u011finde, kedinin d\u00fczenli olarak \u00e7al\u0131\u015fmayan tiroidinin cerrahi operasyonla \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirilir. Ameliyat y\u00f6ntemi y\u00fcksek bir ba\u015far\u0131 oran\u0131na sahiptir ve kedinin uzun s\u00fcreli ila\u00e7 kullanma zorunlulu\u011funu ortadan kald\u0131rabilir.<\/p>\n Baz\u0131 cerrahi operasyonlar\u0131n ard\u0131ndan paratiroid bezleri de dahil olmak \u00fczere tiroid bezine yak\u0131n sinir veya ses tellerinde hasarlar meydana gelebilir. Paratiroid bezlerinde olu\u015fabilecek hasarlar n\u00f6betlerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131na yol a\u00e7abilecek d\u00fc\u015f\u00fck kalsiyuma neden olabilir. D\u00fc\u015f\u00fck kan kalsiyumu durumu kalsiyum ya da D vitamini takviyesi ile tedavi edilebilir. Sinir hasarlar\u0131nda ise d\u00fc\u015f\u00fck g\u00f6z kapaklar\u0131na ve g\u00f6z bebeklerinin anormal boyuta gelmesine neden olabilir.<\/p>\n Ameliyatla kedinin her iki b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f tiroid bezi de \u00e7\u0131kar\u0131labilir. \u00c7o\u011fu kedi tiroid hormonu ihtiyac\u0131n\u0131 v\u00fccudun her taraf\u0131na yay\u0131lm\u0131\u015f birka\u00e7 tiroid h\u00fccresi taraf\u0131ndan \u00fcretilen yeterli tiroid hormonuyla giderecektir. Buna kar\u015f\u0131n baz\u0131 kediler hipotiroid<\/strong> haline gelebilir ve tiroid haplar\u0131 kullanmak zorunda kalabilir.<\/p>\n Ameliyat olan kedilerde hipertiroidizm yeniden ortaya \u00e7\u0131kabilir. Bu nedenle kedinizin ameliyat sonras\u0131nda veteriner taraf\u0131ndan takibinin yap\u0131lmas\u0131 ve kandaki hormon d\u00fczeylerinin senede bir veya iki kere \u00f6l\u00e7\u00fclmesi gereklidir.<\/p>\n Baz\u0131 t\u0131bbi ara\u015ft\u0131rmalar neticesinde, hipertiroidizmin tedavisi ve \u00f6nlenmesi amac\u0131yla kedinin diyetindeki iyot miktar\u0131n\u0131n s\u0131n\u0131rland\u0131r\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fi savunulmaktad\u0131r. Bu tedavi se\u00e7ene\u011fi hen\u00fcz \u00e7\u00f6z\u00fcm anlam\u0131nda bir garanti sunmamaktad\u0131r ve bununla ilgili ara\u015ft\u0131rmalar devam etmektedir. Bu y\u00f6ntemi denemeden \u00f6nce veterinerle g\u00f6r\u00fc\u015fmeniz \u00f6nemlidir.<\/p>\n Nadir olarak da g\u00f6r\u00fclse de baz\u0131 vakalarda tiroiddeki k\u00f6t\u00fc huylu t\u00fcm\u00f6r nedeniyle a\u015f\u0131r\u0131 hormon \u00fcretimi ger\u00e7ekle\u015febilir. bu durumda tiroid adenakarsinomu<\/strong> denir. Bu t\u00fcr durumlarda tedavi s\u00fcreci daha zorludur. Bu vakalar\u0131n tedavisinde \u00e7ok y\u00fcksek dozlarda radyoaktif iyot kullan\u0131larak tedavi ba\u015far\u0131yla sonu\u00e7lanabilmektedir.<\/p>\n Tiroid hormonlar\u0131 v\u00fccudun neredeyse b\u00fct\u00fcn organlar\u0131na etki eden \u00f6nemli bir hormon grubudur. Bu nedenle, tiroid bezlerinden kaynaklanan hastal\u0131klar \u00e7o\u011funlukla ikincil sorunlara neden olur. Tiroid bezleriyle ilgili bir hastal\u0131\u011f\u0131 olan kedilerde gerekli analizlerin yap\u0131lmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan ikincil hastal\u0131klar\u0131n belirlenmesi durumunda tedavi de buna g\u00f6re \u015fekillendirilecektir.<\/p>\n \u00c7o\u011fu vakada, kedilerde hipertiroidizm ba\u015far\u0131yla tedavi edilebilir. B\u00f6ylelikle kediniz kalan \u00f6mr\u00fcn\u00fc daha uzun ve sa\u011fl\u0131kl\u0131 bir \u015fekilde ya\u015fayabilir. Hipertiroidizmi olan kedi ya\u015fl\u0131 olsa bile tedavi sonucunda normal ya\u015fam\u0131na devam etme ihtimali \u00e7ok y\u00fcksektir. Buna kar\u015f\u0131n hipertiroidizm tedavi edilmedi\u011fi taktirde neredeyse %100 \u00f6l\u00fcmc\u00fcld\u00fcr.<\/p>\n \u015eu anda hipertiroidi ile ilgili net bir neden olmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in bilinen koruyucu bir \u00f6nlem de bulunmuyor. Bununla birlikte erken te\u015fhis ikincil sorunlar\u0131n ortaya \u00e7\u0131kma riskini azalt\u0131r ve prognozu iyile\u015ftirir. Bu nedenle de orta ya\u015fl\u0131 ve ya\u015fl\u0131 kedilerin her alt\u0131 ayda bir veteriner taraf\u0131ndan kontrol edilerek tam bir fiziki muayeneden ge\u00e7mesi \u00e7ok \u00f6nemlidir. Bu muayene s\u0131ras\u0131nda b\u00fcy\u00fcme kan\u0131t\u0131 ve hipertiroidizmin kronik belirtileri aranarak tiroid bezlerine \u00f6zellikle dikkat edilmelidir.<\/p>\n Hipertiroidizmin bula\u015f\u0131c\u0131 oldu\u011funa dair herhangi bir sonuca ula\u015f\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n Kedinizin daha fazla su t\u00fcketti\u011fini, i\u015ftah\u0131nda anormal bir art\u0131\u015f oldu\u011funu, zay\u0131flad\u0131\u011f\u0131n\u0131, s\u0131k idrara \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131, sald\u0131rganla\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131, ishal oldu\u011funu, kusmaya ba\u015flad\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6zlemliyorsan\u0131z hemen veterinerinizden randevu alarak kedinizin muayene olmas\u0131n\u0131 sa\u011flamal\u0131s\u0131n\u0131z.<\/p>\n Web sitemizi ziyaret etti\u011finiz ve makalemizi okudu\u011funuz i\u00e7in te\u015fekk\u00fcr ederiz. Umar\u0131z yaz\u0131m\u0131z\u0131 faydal\u0131 bulmu\u015fsunuzdur. G\u00f6r\u00fc\u015f ve \u00f6nerileriniz i\u00e7in bize yorum k\u0131sm\u0131ndan yazabilirsiniz.\u00a0<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" \u00d6zellikle ya\u015fl\u0131 kedilerde g\u00f6r\u00fclme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 daha fazla olan hipertiroidizm, olduk\u00e7a yayg\u0131n bir hastal\u0131kt\u0131r. Ayr\u0131ca tirotoksikoz olarak da adland\u0131r\u0131lan hipertiroidizm \u00fczerinde durulmas\u0131 gereken \u00f6nemli bir sa\u011fl\u0131k problemidir. Yaz\u0131m\u0131zda kedilerde hipertiroidizm ile ilgili merak etti\u011finiz bir\u00e7ok nokta hakk\u0131nda bilgi sahibi olabilirsiniz… Hipertiroidizm nedir? Hipertiroidizm, tiroid bezlerinin a\u015f\u0131r\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 neticesinde gere\u011finden fazla tiroid hormonu (T3 ve T4 olarak […]<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":9810,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"tags":[],"acf":[],"yoast_head":"\nKedilerde hipertiroidizmin belirtileri<\/strong><\/h2>\n
\n
Kedilerde hipertiroidizmin nedenleri<\/strong><\/h2>\n
Kedilerde hipertiroidizm nas\u0131l te\u015fhis edilir?<\/strong><\/h2>\n
Kedilerde hipertiroidizm tedavisi<\/strong><\/h2>\n
\u0130la\u00e7 tedavisi<\/strong><\/h3>\n
Radyoaktif iyot tedavisi<\/strong><\/h3>\n
Ameliyat<\/strong><\/h3>\n
Diyet tedavisi<\/strong><\/h3>\n
Tiroid adenokarsinomunun tedavisi<\/h3>\n
Kedilerde hipertiroidizm iyile\u015fir mi?<\/strong><\/h2>\n
Hipertiroidizmi \u00f6nlemek i\u00e7in kedilere nas\u0131l davran\u0131lmal\u0131d\u0131r?<\/strong><\/h2>\n
Kedilerde hipertiroidizm bula\u015f\u0131c\u0131 m\u0131d\u0131r?<\/strong><\/h2>\n
Hipertiroidizmi olan bir kedi ne zaman veterinere g\u00f6t\u00fcr\u00fclmelidir?<\/strong><\/h2>\n