Pireler Hakkında Şaşırtıcı Bilgiler

• Pirelerin yaşadığı bir eve de büyük olasılıkla %95 oranında yumurta ve sadece %5 oranında yetişkin pire bulunur.
• Pire, tropik iklim böceğidir ve dondurucu soğuklarda uzun süre dayanamaz.
• Larva halindeki pireler etrafa sürünür ve halılara veya ev hayvanlarının üzerinde yaşayan yetişkin pirelerin dışkılarındaki kurumuş kan ile beslenir.
• Dişi pireler; köpekleri kanını emdikten sonra 39 ila 48 saat içinde yumurta bırakmaya başlarlar.
• Bazı pire türleri, aylarca yemek yemeden hayatta kalabilirler.

Pirelerin Yaşam Döngüsü

Pireler, hızlı üreme hızları ve evrimleşmiş yaşam döngüleri nedeniyle evleri ve evcil hayvanları kolayca istila edebilir. Pire yaşam döngüsünün dört  aşaması vardır: Yetişkin , Yumurta , Larva ve Pupa .

Larvalar , yumurtadan çıkar ve çevredeki pire dışkılarıyla beslenirler. 5-15 gün içinde pupu aşamasına gelirler.

Pirelerin Zararları

1)Huzursuzluk                 

Pireler, köpekleri ısırarak beslenirler ve bu ısırmalar ya da üzerlerinde hareket etmeleri köpeklerde ciddi kaşıntıya sebep olurlar. Bu kaşıntı köpeğinizde, yaralar, allerjik deri reaksiyonları, iştahsızlık gibi başka sorunlara sebep olabilir.

2) Kan kaybı

Pireler kendi ağırlıklarının 15 katı kadar kan emebilirler. Küçük köpek ırklarında veya yavru hayvanlarda yoğun pire enfeksiyonu şiddetli kan kaybına, anemiye hatta ölüme yol açar.

3) Bağırsak parazitlerinin taşınması

Köpeklerde yaygın olarak görülen Dipylidium caninum parazitinin ara konakçısı pirelerdir ve yayılmasında etkin bir rol oynarlar. Bu parazitin yumurtaları, pire larvaları tarafından alındıktan sonra pirenin pupa ve erişkin halinde gelişir. Enfekte pirenin köpekler tarafından oral yolla alınması ile parazit köpeğe taşınmış olur ve köpeklerin ince bağırsağında aktifleşir. Bu bir siklus olarak devam eder. Pireler ile gerekli mücadele yapılmadığı taktirde bu parazit artan bir hızda yayılmaya devam eder.

4) Pire enfetasyonuna bağlı deri hastalıkları

Pireler ısırdıkları noktada lokal irritasyona, deri hastalıklarına (pire detarmatiti) ve sistemik karakterde allerjik reaksiyonlara (pire allerjik detarmatiti) yol açarlar. Özellikle karında, bacak içlerinde ve kuyruk altında, ısırma ve kaşınmadan kaynaklanan kızarıklık, kabarık lezyonlar görülür.

Köpeklerde Pire Çözümü

Evcil hayvanlarınızda kene ve pirelerden kaynaklanabilecek problemleri önlemenin en etkin yolu, veteriner hekiminizin tavsiye edeceği güçlü ve uzun etkili antiparaziter ürünleri kullanmaktan geçer.

Köpeğinizin üzerinde pire varsa bu evinizde de pire olduğu anlamına gelir. Köpeğinizdeki pireleri yok ederken evinizi de pireden arındırmak tedavinin en önemli kısmıdır.

Köpeklerde pire ile mücadele için damlalar ve tabletler mevcuttur. Veteriner hekiminiz köpeğiniz için en uygun ilacı seçecektir.

Dış Parazit Damlaları (Pire Kene Damlası)

Pire ve kene damlaları köpeğinize ense bölgesine uygulanır. Bu bölgenin seçilme sebebi köpeğinizin damlayı yalayarak etkisini azaltmaması ve herhangi bir toksine maruz kalmamasıdır. Bu damlalardan köpeğinizin kilosuna uygun olanını edinip evde kendiniz de uygulayabilirsiniz. Bu damlaları sadece veteriner kliniklerinden temin edebilirsiniz. online pet shop sitelerinde satılan ürünler ilaç değildir ve köpeğinize zarar verebilir.

Damlalar enseye uygulamayı takiben 48 saat içerisinde deriden tamamen emilir ve maksimum etkinlik gösterir. Bu damlalar erişkin pireleri köpeğinizi ısırdığı anda öldürür. Larvalara ve yumurtalara etkisi sınırlıdır. Bu yüzden uygulamadan sonra köpeğinizi tarayarak kalan yumurtaları fiziksel olarak temizlemelisiniz. Bu damlaların büyük bir çoğunluğu 1 ay kadar etkilidir. Ayda bir tekrarlanması gerekir.

Bu damlaları kullanmadan 2 gün kadar önce ve kullandıktan 2 gün sonraya kadar kesinlikle köpeğiniz suyla temas etmemelidir. Bu süreçte köpeğinize banyo yaptırtmamalı ve yağmurdan uzak tutmalısınız. Suyla temas ettiği durumlarda damlanın etkinliği azalacaktır.

Köpeklerde yaygın olarak kullanılan bazı damla markaları şunlardır; Advantix, Frontline, Stronghold, Advantage Multi vb. Veteriner hekiminiz köpeğinizin pire yoğunluğuna ve yaşam alanına göre onun için en uygun damlayı seçecektir.

Dış Parazit Tabletleri (Pire Kene Tabletleri)

Tabletler damlalara göre daha hızlı etki gösterirler. Tablet uygulamasından ortalama 8 saat içerisinde köpeğinizi ısıran pireler etkisiz hale gelir. Tatlandırıcılı bu tabletleri köpeklerin büyük bir çoğunluğu ödül maması gibi kendiliğinden yemektedir. Yemez ise peynir ya da yaş mamanın içerisinde verebilir ya da kendiniz yutturabilirsiniz.

Tablet kullanırken köpeğinizin suyla temas etmesinde herhangi bir sakınca yoktur. Ancak bu tabletlerin epilepsi hastalarında ya da NSAİD ilaç kullanımıyla kullanılmamaları gerekir. Bu sebeple kullanmaya başlamadan önce mutlaka veteriner hekiminize danışmalısınız.

Köpeklerde yaygın olarak kullanılan tabletler 3 aylık (Bravecto) ve 1 aylık (Nexgard, Simparica) koruma sağlar.

Bu ilaçlar yetişkin pireler için etkilidir. Köpeğinizi pire yumurtalarından da arındırmak için mutlaka düzenli taramalar yapmalısınız.

Dış Parazit Tasması (Pire Kene Tasması)

Tasmalar var olan pire ve kenelere karşı etkisizdir. Yeni pire ve kene gelmesini önlerler. Köpeğinize pire kene tasması takmadan önce mutlaka dış parazit ilacı kullanmalısınız. Tasmayı takarken arada bir parmak boşluk kalacak şeklilde sıkılmalıdır. Tasmalar köpeğinizin derisine sürterek etki gösterir. Bu sebeple çok sıkı ya da çok gevşek olmamalıdır.

Tasma köpeğinize takmanızdan 10 gün sonra etki göstermeye başlar. Eğer yüksek riskli bölgelere gidecekseniz buna göre tasma takma zamanınızı ayarlamalısınız.

Bu tasmalar sadece pire ve kenelerden değil aynı zamanda Phlebotomus spp. isimli tatarcık sineklerine karşı da kovucu özellikleri vardır. Bu sinek köpeklerde ölümcül Leishmania Hastalığını taşıdığından özellikle yaz aylarında tasma kullanmak çok önemlidir.

Köpeklerde kullanılabilecek tasmalar: Paraband, Seresto

İçeriğinde %4 deltametrin içeren tasmalar, bu sinekten köpeğinizi 12 ay boyunca korur.

Evde Yapılması Gerekenler

Köpeğinize ilaç verirken eş zamanlı olarak evinizi ya da bahçenizi de ilaçlatmak pirelerle mücadele için çok önemlidir. Bu ilaç firmaları için yine veteriner hekiminizden bilgi alabilirsiniz. Eğer evinizi ilaçlatma imkanınız yoksa da sıkı bir temizlik şarttır.

İşe etrafı iyice temizleyerek başlayın. Evi tepeden tırnağa elektrik süpürgesi ile temizleyin, mobilyalar dahil olmak üzere ve elektrik süpürge torbasını dışarıya atın. Evdeki tüm yatakları süpürün ve çamaşır suyu ya da sirkeli su ile silin. Tabii onun yatağını da. Dostunuzu her gün fırçalayın ve bir pire tarağı kullanın.

Yavru köpeklerde pire nasıl temizlenir?

Yavru köpeklerde pire sorunu dikkatli ele alınması gereken bir konudur. Yukarıda bahsedilen ilaçlar 2 aydan hatta bazıları 8 aydan küçük köpeklere uygulanmamalıdır. Bu yüzden köpeğiniz yavruysa kendiniz bir ilaç almadan önce mutlaka veteriner hekiminize danışın.

Yavru köpeklerde, hekiminiz köpeğin yaşıına ve kilosuna göre dış parazit spreyleri ve bazı damlaların (stronghold) yavru köpek damlalarından kullanmayı tercih edebilir.

Pire kene spreyleri damlalar gibi deriden emilerek sistemik etki göstermez. Köpeğinizin derisinin büyük bir çoğunluğuna sürmek gerekir. Bu spreyler veteriner hekimler tarafından uygulanmalıdır. Spreyler temas ettiği pireleri anında öldürür ve sonrasında tarayarak temizlenir.

Köpekleri Pirelerden Korumanın Yolları yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.

Köpeklerdeki İç Parazit Türleri

Köpeklerde en sık görülen iç parazitler; Toxocara canis, Toxascaris leonina, Uncinaria stenocephala, Ancylostoma caninum, Trichuris vuplis, Echinococcus Granulosus larvaları, Echinococcus multilocularis, Dipylidiyum caninum, Taenia spp, Multiceps Multiceps, Mesocestoides spp.’dir.

Bu parazitleri basitçe sınıflandırmak gerekirse; Askaridler (yuvarlak kurtlar), kancalı kurtlar, tenyalar, kampçılı kurtlar ve kalp kurdu olarak sınıflandırılır.

Askaridler (Yuvarlak Solucanlar)

Askaridler, köpeklerin bağırsaklarında serbestçe yaşayan ve kısmen sindirilmiş bağırsak içeriğiyle beslenen nematod ailesine ait parazitlerdir. Köpeklerde en yaygın olarak görülen sindirim sistemi parazitidir. Yuvarlak ve boru gibi bir şekilleri olduğundan yuvarlak solucanlar olarak da bilinirler

Toxocara canis ve Toxascaris leonina , köpeklerdeki iki önemli askarid türüdür. Toxocara canis daha ciddi hastalıklara neden olur ve insanlara da bulaşabilir.

Köpeklerde Bulaşma

Enfekte köpekler, mikroskobik yuvarlak kurt yumurtalarını dışkılarına döker. Diğer köpekler, enfekte dışkıları koklayarak veya yalayarak enfekte olabilir.

Köpeklerde askaridler, bağırsak yolunda olgunlaşmadan önce karmaşık bir yaşam döngüsüne girer. Bu, birkaç aşamayı içerir ve çeşitli vücut dokularından bu döngüyle ilerlerler. Yuvarlak kurt larvaları göç edebilir ve konakçının vücudunun dokusundaki bir kist içine alınabilir.

Askaridlerin Sebep Olduğu Sorunlar

Askaridler, en çok yavru köpekler için tehlikelidir. Askaridlerin en yaygın belirtisi yavru köpeklerde büyüme geriliğidir. Bu parazitler, bağırsak yolunda kısmen sindirilmiş yiyecekleri yediklerinden, miktarları fazla olduğunda yavru köpeğin besinlerden yararlanmalarını engellerler.

Toxocara canis’in yaşam döngüsü, köpeklerde bulunan diğerlerinden daha karmaşıktır. Yuvarlak kurtlar, olgunlaşmamış köpeklerde yaşam döngülerini tamamlayabilirler, ancak yavrunun bağışıklık sistemi olgunlaştıkça, yuvarlak solucanın larva evreleri baskılanacak ve yavruların kaslarında kist biçiminde korunacaktır. Aylarca hatta yıllarca köpeklerin dokularında kist halinde kalabilirler.

Sağlam bir dişi köpekte, kistlenmiş Toxocara canis larvaları kızgınlıktan sonra gelişmeye devam edebilir ve bu dönemde dışkıda yumurta dökebilir. Kısırlaştırılan köpeklerde, yuvarlak kurt enfeksiyonunun gelişmesi, altta yatan bir bağışıklık sistemi hastalığı olduğunu ve bu da kistlenmiş larvaların yaşam döngülerini tamamlamasına izin verdiğini gösterebilir.

Askarid Teşhisi

Özellikle yavru köpeklerde askaridlerin klinik belirtileri büyüme geriliği, şiş karın ve tekrarlayan ishal ve kusmadır. Kesin tanı, köpeğin dışkısının mikroskobik incelemesi ile konur. Bu amaçla,  küçük bir miktar köpek dışkısı, yumurtaların çözeltinin üstüne çıkmasına neden olan özel bir çözelti içinde karıştırılır. Numune yüzen yumurtaların toplanacağı bir cam lam ile kapatılır ve lam mikroskop altında incelenir. Buna fekal flotasyon denir.

Ayrıca bu parazitleri köpeğinizin dışkısından ya da kusmuğundan çıplak gözle sizler de görebilirsiniz.

Askaridler insanlara bulaşır mı?

Toxocara canis’in bulaşıcı yumurtaları insanlar tarafından yutulursa, larvalar dokuları istila edebilir ve çeşitli organlarda kist oluşturabilir. Çocuklar bu parazite çok fazla maruz kalırlarsa belirgin klinik bulgular gösterebilirler. Çok nadiren, askarid larvaları karaciğere göç ederek karaciğer problemlerine ve göze göz ederek körlüğe sebep olabilirler.

Köpeklerde Tenyalar

Sestod ailesine ait olan tenyalar, köpeklerin düz, parçalı bağırsak parazitleridir. Birçok tenya türü vardır, ancak köpeklerde görülen en yaygın tenya türü Dipylidium caninum’dur. Anüs çevresindeki kıllar üzerinde veya daha yaygın olarak yeni çıkmış dışkı yüzeyinde pirinç taneleri veya salatalık tohumu şeklinde, hareketli olarak görülebilirler.

Köpeklerde Bulaşma

Diğer bağırsak parazitlerinin aksine, köpekler döllenmiş tenya yumurtalarını yiyerek enfekte olamazlar. Tenyalar, bir köpeğe bir ara konakçı olan pireler aracılığıyla geçmektedir.

Tarama esnasında veya bir pire ısırmasına tepki olarak,  köpekler istemeden tenya bulaşmış pireyi yutar. Pire, köpeğin bağırsağında sindirilirken, tenya yumurtası salınır, yumurtadan çıkar ve daha sonra bağırsak duvarına tutunur. Böylece yaşam döngüsünü tamamlar.

Tenyaların Sebep Olduğu Sorunlar

Tenyalar normalde yetişkin köpeklerde ciddi sağlık sorunlarına neden olmaz.

Yavrularda ise, ağır tenya istilası daha ciddi olabilir;

• Büyüme geriliği
• Anemi
• Bağırsak tıkanıklıkları oluşabilir.

Köpeklerde Tenya Teşhisi

Klinik tanı genellikle dışkıdaki veya anüs çevresindeki beyaz, hareketli tenya segmentlerinin gözlemlenmesi ile yapılır. Bu segmentler beyaz pirinç taneleri veya salatalık tohumlarına benzer. Köpeğinizin dışkısında buna benzer segmentler görürseniz dışkı muayenesi için mutlaka veteriner hekiminize gidiniz.

Tenyalar ve Pireler

Tenya enfeksiyonunun yönetimi ve önlenmesinde pire kontrolü kritik öneme sahiptir. Pire kontrolü, köpeğinizin ve yaşadığı çevrenin pireden arındırıldığından emin olmak gerekir. Veteriner hekiminiz, köpeğiniz için güvenli ve etkili bir pire kontrolü önerebilir. Bu konuda daha fazla bilgi almak için aşağıdaki ‘ Köpekleri Pirelerden Koruma Yolları’ adlı yazımızı inceleyebilirsiniz. Köpeğiniz pireli bir ortamda yaşıyorsa, iki hafta kadar kısa bir sürede tenyalarla yeniden enfeksiyon meydana gelebilir.

Tenyalar insana bulaşır mı?

Ara konak olarak pire bağlı olduğundan, Dipylidium caninum tenyalarını doğrudan köpeklerden insanlara bulaşmaz. İnsanlar, bu tür bir tenya ile enfekte olmak için enfekte bir pire yutmalıdır. Dipylidium türleri köpeklerde en yaygın tenyalar olmasına rağmen , diğer yaygın tenyalar bazı bölgelerde önemlidir ve insanlara bulaşabilir.

Echinococcus türleri; Bunlar, yalnızca üç veya dört parçadan oluşan çok küçük tenyalardır ve genellikle uzunlukları 1 cm’den azdır. Ara konaklar koyun, at ve bazen de insanlar olabilir. İnsanlarda hastalık, hidatik kist hastalığı olarak adlandırılır ve karaciğerde kistler oluşmasına neden olur.

İnsanlara, kontamine et yiyerek veya yetişkin tenyayı barındıran köpeklerin, çakalların veya tilkilerin dışkısından kaynaklanan yumurtaların yanlışlıkla yutulmasıyla bulaşır. İnsanlar, yuttuktan yıllar sonrasına kadar klinik belirti göstermeyebilir.  İnsanlarda tenya enfeksiyonunun önlemek için pişmemiş veya kısmen pişmiş et veya et yan ürünlerinden kaçınmak gerekir.

Kancalı Kurtlar

Kancalı kurtlar, (Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala) adlarını kendilerini bağırsak duvarının tutturmak için kullandıkları kanca benzeri ağız parçalarından alan, köpeklerin bağırsak parazitleridir . Sadece yaklaşık 2-3 mm uzunluğundadırlar ve o kadar küçüktürler ki çıplak gözle görmek çok zordur.

Köpeklerde Bulaşma

Köpekler, dört yoldan biri veya tümü ile kancalı kurtlarla enfekte olabilir:

• ağızdan
• deri yoluyla
• doğumdan önce annenin plasentası yoluyla ( in utero )
• anne sütü aracılığıyla

Kancalı Kurtların Sebep Olduğu Sorunlar

Köpeklerde kancalı kurtlar başlıca sindirim sistemi bozukluklarına ve anemiye (kansızlık) sebep olur.

Parazitler, kanın pıhtılaşmasını önleyen bir madde salgılarlar. Kancalı kurtlar doku sıvıları ve kanla beslenebilmek için kendilerini bağırsak duvarına sabitlerler. Bu bölgeden ayrıldıktan sonra pıhtılaşma önleyici salgıları nedeniyle kanama devam eder. Bu nedenle, köpeklerde kan kaybı ve buna bağlı anemi gelişir.

Soluk diş etleri ve halsizlik, aneminin yaygın belirtileridir. Bazı köpeklerde önemli kilo kaybı, kanlı ishal, soluk ve kuru tüyler ve büyüme geriliği görülebilir. Şiddetli durumlarda köpeklerde öksürük de görülür.

Kancalı Kurt Teşhisi

Kancalı kurtlar, dışkı yüzdürme adı verilen bir teknikle dışkı örneğinin mikroskobik incelemesiyle teşhis edilir. Dışkı, parazit yumurtalarının çözeltinin üstüne çıkmasına ve yüzeyine yerleştirilmiş bir cam slayta yapışmasına neden olan bir çözelti ile karıştırılır. Günlük üretilen çok sayıda yumurta olduğu ve yumurtaların kendine has bir görünümü olduğu için kancalı kurt enfeksiyonları kolayca tespit edilir.

Kancalı Kurtlar insanlara bulaşır mı?

Yetişkin kancalı kurtlar insanları enfekte etmez; ancak larvalar insan derisine girebilir.  Bu durum kaşıntıya neden olur, ancak solucanlar yetişkinlere dönüşmez ve birkaç hafta içinde ölürler. Daha tehlikeli olan, kancalı kurt larvalarının vücutta göç ederek gözlere ve iç organlara zarar vermesidir. Buna kutanöz larva migrans denir.

Kampçılı Kurtlar

Kamçılı kurtlar, yaklaşık 6 mm uzunluğunda bağırsak parazitleridir. Sekumda (kalın bağırsağın ilk bölümünü oluşturan bir kese) ve köpeklerin kalın bağırsağında yaşarlar.

Köpeklerde bu parazitler; sulu, kanlı ishal, kilo kaybı ve genel halsizliğe neden olur.

Köpeklerde Bulaşma

Kamçı kurtları dışkıda mikroskobik yumurtalar geçirir. Yumurtalar kurumaya ve ısıya karşı oldukça dirençli oldukları için ortamda 5 yıla kadar canlı kalabilirler. Bir kez yumurtladıklarında, çevrede enfektif bir aşamaya olgunlaşırlar ve 10-60 gün içinde yeni bir köpeğe yeniden bulaşabilirler. Olgun yumurtalar köpek tarafından yutulur, yumurtadan çıkar ve daha sonra alt bağırsak yolunda yetişkinlere olgunlaşarak yaşam döngülerini tamamlar.

Teşhis

Kamçılı kurtlar, dışkının mikroskobik incelemesinde yumurta bulunmasıyla teşhis edilir. Ancak bu yumurtaları bulmak zordur. Bu parazitleri teşhis etmek için genellikle birden fazla dışkı örneği gerekir.

Dışkı numunesi negatif olsa bile, kronik kalın bağırsak ishali olan herhangi bir köpeklerde kampçılı kurt enfeksiyonu akılda tutulup hekiminizin kararıyla buna yönelik ilaçlar kullanılabilir.

Bu parazitler insanlara bulaşmaz.

Köpeklerde Kalp Kurdu

Kalp kurdu hastalığı veya dirofilariasis, ciddi ve ölümcül bir hastalıktır. Dirofilaria immitis olarak bilinen kan yoluyla bulaşan bir parazitten kaynaklanır.

Yetişkin kalp kurtları, enfekte köpeklerin kalbinde, pulmoner arterde ve bitişik büyük kan damarlarında bulunur. Nadiren, dolaşım sisteminin diğer bölümlerinde solucanlar bulunabilir. Dişi yetişkin kalp kurtları 15 – 36 cm uzunluğunda ve 3 mm genişliğinde olabilirler.

Yetişkin kalp kurtları beş yıla kadar yaşayabilir. Bu süre zarfında dişiler, mikrofilarya adı verilen milyonlarca yavru üretir . Bu mikrofilarya esas olarak kan dolaşımının küçük damarlarında yaşar.

Kalp Kurdunun Bulaşma ve Yaşam Döngüsü

Kalp kurdunun yaşam döngüsü karmaşıktır; parazit, köpeklere sivrisinekler tarafından taşınır. Sivrisinek, kalp kurdunun yaşam döngüsünün ayrılmaz bir parçasıdır. 30 kadar sivrisinek türü kalp kurdu bulaştırabilir.

Yaşam döngüsü, dişi bir sivrisinek, enfekte olmuş bir köpeği ısırdığında ve bir kan yemeği sırasında mikrofilaryayı alarak başlar. Mikrofilarya sivrisineğin bağırsağında 10 ila 30 gün daha gelişir ve ardından ağız kısımlarına girer. Bu aşamada enfektif larvalardır ve bir köpeğe girdiklerinde olgunlaşmalarını tamamlayabilirler. Sivrisinek köpeği ısırdığında enfektif larvalar köpeğin vücuduna girer.

Bu enfektif larvalar kan dolaşımına göç eder ve kalbe ve bitişik kan damarlarına hareket eder, yetişkinlere olgunlaşır ve çiftleşirler.

Kalp Kurdunun Köpeklerde Sebep Olduğu Sorunlar

Köpeklerin klinik enfeksiyon belirtileri göstermesi genellikle birkaç yıl alır. Sonuç olarak, hastalık esas olarak iki ila sekiz yaşındaki köpeklerde teşhis edilir. Bir yaşından küçük köpeklerde hastalık nadirdir, çünkü mikroflaryaların enfeksiyondan sonra yetişkin kalp kurtlarına dönüşmesi 5 ila 7 ay sürer. Ne yazık ki, klinik belirtiler görüldüğünde hastalık genellikle oldukça ilerlemiştir.

Yetişkin kalp kurtları. Yetişkin kalp kurtları, kalbi ve pulmoner arter de dahil olmak üzere kalpten çıkan ana kan damarlarını tıkayarak hastalığa neden olur. Ayrıca kalpteki kapakçıkların işlevine de engel olurlar. Damarlarda tıkanıklığa neden olarak vücudun diğer organlarına kan akışını azaltırlar. Azalan kan akışı ve azalan oksijen iletimi organlarda sorunlara neden olabilir.

Kalp kurdu hastalığının belirtileri, mevcut yetişkin kurtların sayısına, konumuna, kurtların köpekte kaldığı sürenin uzunluğuna bağlıdır.

Kalp kurdu hastalığının en belirgin klinik belirtileri yumuşak, kuru öksürük, nefes darlığı ve halsizliktir. Veteriner hekiminiz bir stetoskopla göğsü dinlerken anormal akciğer ve kalp sesleri fark edebilir.

İlerlemiş vakalarda konjestif kalp yetmezliği, sıvı birikiminden dolayı karın ve bacakların şişmesine neden olabilir. Ayrıca kilo kaybı ve anemi görülebilir. Ağır şekilde enfekte olmuş köpekler, egzersiz veya heyecan sırasında aniden ölebilir.

Mikrofilarya (olgunlaşmamış kalp kurtları). Mikrofilarya vücutta dolaşır ancak esas olarak küçük kan damarlarında kalır. Mikrofilaryalar küçük damarlardaki kan akışını engelleyebilirler. Mikrofilarya öncelikle akciğerlere ve karaciğere zarar verir. Akciğer dokusunun tahrip olması öksürüğe neden olur. Karaciğer hasarı karaciğer sirozuna yol açabilir.

Çoğu durumda, kandan bakılan testler, kalp kurdu hastalığını teşhis edecektir. Veteriner hekiminiz bu testlerin dışında kan biyokimyası, genel kan sayımı ve röntgen çekmek isteyecektir. Bu testlerin sonucunda veteriner hekiminiz bir kalp uzmanı tarafından köpeğinize EKO çekilmesini tavsiye edecektir.

Kalp Kurdu Tedavisi

Birçok köpek, teşhis edildiği anda ilerlemiş kalp kurdu hastalığına sahiptir. Bu, kalp kurtlarının kalbe, akciğerlere, kan damarlarına, böbreklere ve karaciğere önemli ölçüde zarar verecek kadar uzun süredir var olduğu anlamına gelir.   Veteriner hekiminiz, ilerlemiş kalp kurdu hastalığı teşhisi konan köpekler için en iyi tedavi yaklaşımı konusunda size tavsiyede bulunacaktır.

Bu amaçla köpeğinizdeki parazitlerin yoğunluğuna göre ilaçla veya ameliyatla tedavi önerebilir. Bu karar EKO muayenesine göre verilir. Bu hastalığın ameliyatla da ilaçla da tedavisi ciddi riskler içerir. Bu sebeple bu hastaların kesinlikle uzman veteriner hekimler tarafından değerlendirilmesi gerekir.

 Köpeklerde İç Parazit Belirtileri

• Karın şişliği
• Aşırı gaz oluşumu
• Kusma
• İshal- Kanlı ishal
• Anemi (Kansızlık)
• Kilo kaybı

Köpeklerde İç parazit Tedavisi

Köpeğinizde tespit edilen iç parazitin türüne göre veteriner hekiminiz kullanacağı ilaca ve uygulama sıklığına karar verecektir. Veteriner hekiminizin belirlediği tedavi sırasında sizlere düşen köpeğinizin dışkısını takip etmektir. Dışkısını çıplak gözle inceleyerek yukarıda bahsedilen parazitleri aramalı ve gördüğünüzde veteriner hekiminize bilgi vermelisiniz. Bu amaçla piyasada Drontal, Caniverm, Tenizol, Endopet vs gibi iç parazit ilaçları kullanılır. Bu ilaçlar hap şeklindedir. Kusmaya sebep olabileceğinden köpeğinize tok karnına verilmesi tavsiye edilir.

İç parazitleri Önleme

Tüm köpek yavrularına önlem amaçlı eve alınmadan önce iç parazit ilacı verilmelidir. Özellikle yavru köpeklerde bu ilaçlar yan etkilere sebep olabileceğinden mutlaka veteriner hekiminize danışarak ilaç alınız. İlaç uygulamasını takiben bir hafta kadar dışkısını takip etmelisiniz.  Bu ilaçlar köpeğinizde parazit varsa öldürecek ve dışkıyla atılmasını sağlayacaktır.

İnsanlara bulaşmanın önlenmesi için;

Özellikle bahçelerde, oyun alanlarında ve halka açık parklarda köpek dışkısının derhal atılması gerekir. Çocuklar için sıkı hijyen önemlidir. Çocukların potansiyel olarak kontamine ortamlarda oynamasına izin vermeyin. İnsan enfeksiyonlarını önlemek için sık el yıkamak çok önemlidir.

Bilmekte Fayda Var: Köpeklerde İç Parazitler Belirtileri ve Tedavisi yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.

Kene nedir?

Keneler, köpeklerin oldukça yaygın görülen tehlikeli eklembacaklı dış parazitleridir. Köpeklerde kenelerin görülme sıklığı ve bir kene maruziyetinin ne kadar tehlikeli olacağı, yaşadığınız ülkenin bölgesine , yılın zamanına (kene aktivitesi sıcak ve soğuk havalarda değiştiği için) göre değişkenlik gösterir.

Keneler köpeklere nasıl bulaşır?

Keneler, ot ve çalıların uçlarında konakçı hayvanları bekler. Bitkiye hareketli bir köpek temas ettiğinde , kene hızla bitkiyi bırakır ve konağın üzerine tırmanır. Keneler yalnızca sürünebilir; zıplayamaz veya uçamazlar. Bazı kene türleri, bir konakçıya doğru birkaç metre kadar sürünebilir.

Keneler, ağız kısımlarını köpeğinizin derisine sokarak köpeğinize yapışır. Birçok kene, yapışmalarına yardımcı olan yapışkan bir madde de üretir. Köpeğinize bağlandıktan sonra, keneler köpeğinizin kanıyla beslenmeye başlar. Genellikle çalıların fazla olduğu ormanlık bölgelerde bulaşma daha sık görülür.

Keneler nasıl görünür?

Köpeklerin üzerindeki keneler, beslenmediklerinde yaklaşık bir elma çekirdeği büyüklüğündedir. Kenelerin renkleri, türlere bağlı olarak değişebilir. Konakçıdan kan emdikten sonra keneler, küçük tırnağınız kadar büyük olabilirler. Tüm keneler aynı görünmez ve keneler yaşam döngülerine göre farklı görünebilirler. Bu nedenle köpeğinizde kene olup olmadığından emin değilseniz mutlaka veteriner hekiminize danışın.

Kene Türleri

Köpeklerde keneler, sert keneler ve yumuşak keneler olarak iki gruba ayrılır .

Sert keneler, sıradan  ağız kısımlarının hemen arkasında sert bir kalkana sahiptir; beslenmemiş sert keneler yassı tohum şeklindedir.

Yumuşak keneler, sert kenelerin aksine sert kalkanı yoktur ve kuru üzüm şeklindedirler. Yumuşak keneler, kuşlar veya yarasalarla beslenmeyi tercih eder ama nadiren köpeklerde veya kedilerde de görülebilir.

Kenelerin Köpeklerdeki Yaşam Döngüsü

Kenelerin dört ayrı yaşam evresi vardır:
1. Yumurta
2. Altı bacaklı larva
3. Sekiz bacaklı nimf
4. Erişkin

Dişiler yere 3.000 ila 6.000 yumurta bırakır. Yetişkin keneler, beslenmek için konakçı hayvanları arar ve kanla beslendikten sonra hızla çiftleşirler.

Erkek sert keneler genellikle bir veya daha fazla dişiyle çiftleştikten sonra ölürler, ancak bazıları birkaç ay yaşamaya devam edebilir. Dişiler, yumurtalarını yerdeki korumalı habitatlara bıraktıktan kısa bir süre sonra ölürler. Yaşam döngüsünü tamamlaması, kenenin türe bağlı olarak 2 aydan 2 yıla kadar değişkenlik gösterir.

Yumurtadan çıktıktan sonra küçük larva uygun bir konakçıyla beslenir. Larva daha sonra daha büyük periye dönüşür. Nimf, bir konakçıyla beslenir ve daha sonra daha da büyük bir yetişkine dönüşür. Erkek ve dişi yetişkinler konakçıda beslenir ve çiftleşir; dişi yumurtalarını bırakmak için yere düşer ve yaşam döngüsüne devam eder.

Köpeklerde Kene Kaynaklı Hastalıklar

Kene kaynaklı hastalık, hem köpek hem de insan sağlığı için büyüyen bir tehdittir. Keneler, kendilerini hayvanlara ve insanlara yapıştıran, kanla beslenen ve hastalıkları doğrudan konakçının sistemine bulaştıran parazitlerdir.

Köpekleri etkileyen en önemli kene kaynaklı hastalıklar Lyme hastalığı , Ehrlichiosis, Anaplasmosis, Rocky Mountain Spotted Fever, Babesiosis ve Hepatozoonosis’tir. Hepsi köpekler için ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir.

Lyme Hastalığı

Lyme hastalığı, keneler tarafından taşınan bir spiroket bakterisinin (Borrelia) neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Bakterilerin konakçıya bulaşması için kenenin konakçıya yaklaşık 36-48 saat tutunması gerekir ve kene ısırmasından yaklaşık 2-5 ay sonra hastalık belirtileri ortaya çıkar.

Keneler için kapsamlı bir kontrol yapmak ve ormanda veya kenelerin bulunabileceği diğer çimenli veya gölgeli alanlarda bir yürüyüşten sonra bunları derhal çıkarmak önemlidir. Kentsel alanlarda, yerel köpek parkınızı içerebilir.

Lyme hastalığının belirtileri   ateş , topallık, topallama, eklem ağrısı, lenf düğümlerinde büyüme ve halsizliktir. Lyme hastalığı, ölümcül olabilen böbrek hastalığına sebep olabilir.

Köpeklerde Ehrlichiosis

Canine Ehrlichiosis dünya çapında oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Birkaç tür kene neden olur: Klinik belirtileri; ateş, iştahsızlık ve düşük kan trombositleri (kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan hücreler) ve buna bağlı;  burun kanaması ve anemi belirtileridir. Bu belirtiler, enfekte bir kenenin ısırmasından yaklaşık 1-3 hafta sonra başlar. Erken teşhis edilip tedavi edilen köpekler iyi bir prognoza sahip olabilir, ancak kronik faza geçenler tedaviye cevap vermeyebilir.

Anaplazma

Anaplasma, keneler tarafından taşınan bir hastalıktır. Hastalığın belirtileri Lyme hastalığına benzer, ancak Anaplasma’lı köpeklerde genellikle düşük kan trombositleri kanama bozukluklarına neden olur.

Köpeklerde Babesiosis

Babesiosis, öncelikle bir kene ısırığının neden olduğu başka bir hastalıktır, ancak köpek ısırıklarından, plasentadan ve  kan yoluyla da bulaşabilir.  Babesiosis ile ilişkili ana sorun “hemoliz” yani kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıdır. Hastalığın semptomları uyuşukluk, soluk diş etleri, koyu renkli idrar ve sarılıktır.

Hepatozoonosis

Hepatozoonozis’in bulaşması biraz farklıdır, çünkü bir köpek enfekte bir keneyi yuttarak hastalığa yakalanır. Bu hastalık zoonotik değildir; başka bir deyişle, insanlar bu hastalığı enfekte köpeklerden kapamazlar.  Hastalığın belirtileri ağrı ve ayakta durma veya hareket etme isteksizliği, ateş, kas kaybı ve hafif ila orta dereceli anemidir. Bu hastalık ciddi derecede zayıflatıcı ve genellikle ölümcüldür fakat yukarıdaki diğer hastalıklara göre ülkemizde daha nadir olarak görülür.

Köpeklerde Kene Tedavisi

Rutin olarak koruma amaçlı kullanılan dış parazit ilaçlarının büyük bir çoğunluğu keneler için öldürücüdür. Köpeğinize düzenli kene ilacı uyguluyorsanız onu ısıran kenelerin birkaç saat içerisinde öldüğünü görebilirsiniz. Ancak köpeğinizde kene bulunması ilaç korumasında olsa bile tehlikeli bir durumdur. Çünkü köpeğiniz kendisini kaşıyarak kenenin ölmesine ve hastalık etkenini kendisine bulaştırmasına sebep olabilir.

Köpeğiniz üzerinde kene gördüğünüzde onu çıkartması için veteriner hekiminize gitmelisiniz. Kene, canlı halde köpeğinizden çıkartıldığı taktirde hastalık taşısa bile köpeğinize bu hastalığın bulaşma ihtimali çok düşük olacaktır. Bu işlemi evde denemeniz köpeğiniz için çok risklidir.

Köpekleri Kenelerden Korumak

Bu amaçla ülkemizde düzenli olarak dış parazit ilaçları ve tasmaları kullanılmaktadır. Bu ilaçlar köpeğinizin üzerine kene yapıştığında onu etkisiz hale getirir. Tasmalar ise köpeğinize kene gelmesini engelller.

Dış Parazit Damlaları (Pire Kene Damlası)

Pire ve kene damlaları köpeğinize ense bölgesine uygulanır. Bu bölgenin seçilme sebebi köpeğinizin damlayı yalayarak etkisini azaltmaması ve herhangi bir toksine maruz kalmamasıdır. Bu damlalardan köpeğinizin kilosuna uygun olanını edinip evde kendiniz de uygulayabilirsiniz. Bu damlaları sadece veteriner kliniklerinden temin edebilirsiniz. Petshoplarda satılan ürünler ilaç değildir ve köpeğinize zarar verebilir.

Damlalar enseye uygulamayı takiben 48 saat içerisinde deriden tamamen emilir ve maksimum etkinlik gösterir. Bu damlaların büyük bir çoğunluğu 1 ay kadar etkilidir. Ayda bir tekrarlanması gerekir.

Bu damlaları kullanmadan 2 gün kadar önce ve kullandıktan 2 gün sonraya kadar kesinlikle köpeğiniz suyla temas etmemelidir. Bu süreçte köpeğinize banyo yaptırtmamalı ve yağmurdan uzak tutmalısınız. Suyla temas ettiği durumlarda damlanın etkinliği azalacaktır.

Köpeklerde yaygın olarak kullanılan bazı damla markaları şunlardır; Advantix, Frontline, Fiproes vs. Veteriner hekiminiz köpeğinizin kene yoğunluğuna ve yaşam alanına göre onun için en uygun damlayı seçecektir.

Dış Parazit Tabletleri (Pire Kene Tabletleri)

Tabletler damlalara göre daha hızlı etki gösterirler. Tablet uygulamasından ortalama 12 saat içerisinde köpeğinize yapışan kene etkisiz hale gelir. Tatlandırıcılı bu tabletleri köpeklerin büyük bir çoğunluğu ödül maması gibi kendiliğinden yemektedir. Yemez ise peynir ya da yaş mamanın içerisinde verebilir ya da kendiniz yutturabilirsiniz.

Tablet kullanırken köpeğinizin suyla temas etmesinde herhangi bir sakınca yoktur. Ancak bu tabletlerin epilepsi hastalarında ya da NSAİD ilaç kullanımıyla kullanılmamaları gerekir. Bu sebeple kullanmaya başlamadan önce mutlaka veteriner hekiminize danışmalısınız.

Köpeklerde yaygın olarak kullanılan tabletler 3 aylık (Bravecto) ve 1 aylık (Nexgard, Simparica) koruma sağlar.

Dış Parazit Tasması (Pire Kene Tasması)

Tasmalar var olan pire ve kenelere karşı etkisizdir. Yeni pire ve kene gelmesini önlerler. Köpeğinize pire kene tasması takmadan önce mutlaka dış parazit ilacı kullanmalısınız. Tasmayı takarken arada bir parmak boşluk kalacak şekilde sıkılmalıdır. Tasmalar köpeğinizin derisine sürterek etki gösterir. Bu sebeple çok sıkı ya da çok gevşek olmamalıdır.

Tasma köpeğinize takmanızdan 10 gün sonra etki göstermeye başlar. Eğer yüksek riskli bölgelere gidecekseniz buna göre tasma takma zamanınızı ayarlamalısınız.

Bu tasmalar sadece pire ve kenelerden değil aynı zamanda Phlebotomus spp. isimli tatarcık sineklerine karşı da kovucu özellikleri vardır. Bu sinek köpeklerde ölümcül Leishmania Hastalığını taşıdığından özellikle yaz aylarında tasma kullanmak çok önemlidir.

Köpeklerde kullanılabilecek tasmalar: Paraband, Seresto

İçeriğinde %4 deltametrin içeren tasmalar, bu sinekten köpeğinizi 12 ay boyunca korur.

Köpek kenesi insana bulaşır mı?

Keneler insanlara da yapışabilir ve insan kanıyla beslenebilir. Kenelerin insanlara yapıştığı cilt kızarabilir ve tahriş olabilir. Köpeğinize hastalık bulaştıran keneler, aynı hastalıkların birçoğunu insanlara da bulaştırabilir. İnsanların bu hastalıkları köpeklerinden almadıklarını anlamak önemlidir. Kenelerle bulaşan insan hastalıkları ve kendinizi nasıl koruyacağınız hakkında sorularınız varsa, bir doktora danışmalısınız.

Köpekleri Kenelerden Korumanın Yolları ve Tedavisi yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.