Epilepsi atağı ve nöbet geçiren kedileri yönetmek

Nöbet; beyin fonksiyonlarında bir bozukluk sonucu oluşan bilinç azalması veya kaybına bağlı gelişen, anormal motor hareketler, davranış anormallikleri veya duyusal bozukluklardır. Bu durum genellikle beynin elektriksel aktivitesindeki artış ile yakından ilgilidir. 

Kediler neden nöbet geçirir?

Nöbetler insanlarda olduğu gibi kedi dostlarımızda da meydana gelir. Bununla birlikte pek çok etkene bağlı olarak gelişir; yapısal beyin bozuklukları, enfeksiyoz veya metabolik nedenler, vasküler hastalıklar, toksinler… Bunların haricinde nedeni bilinmeyen epileptik nöbetler de söz konusudur. 

Kedinizin neden nöbet geçirdiğini bilmek, tedavinin etkisi açısından çok önemlidir. Bununla birlikte kedi nöbetlerinin altında yatan kaynağı tam anlamıyla bilmek mümkün olmayabilir. Kedinizin, tedavisi kesin olmayan ve destekleyici bakım gerektiren bir hastalığa sahip olması mümkündür. İdiyopatik yani nedeni bilinmeyen epilepsi ihtimali de söz konusu olabilir. 

Sık sık nöbet geçiren bir kedi, hekim doğrultusunda antikonvülzan ilaçlarla tedavi edilecektir. Fakat antikonvülzan ilaç tedavisinden önce göz önüne alınması gereken bazı noktalar vardır. 

Kediniz nöbet için tedavi edilmeli mi? 

Bu başlığın cevabını net olarak belirleyecek kişi veteriner hekiminizdir. Fakat bilgilendirme amaçlı birkaç noktaya değinmekte fayda var. 

İlaç tedavisine başlama kararı birkaç faktöre dayanacaktır: 

• Kediniz hangi sıklıklarla nöbet geçiriyor? Seyrek gelişen nöbetlerde hekiminiz genellikle tedavi önermez. 
• Nöbetler ne kadar şiddetli? Kedinizde gelişen nöbetler şiddetliyse, sıklığı göz ardı edilip tedavi önerilir. 
• Kediniz status epileptikustan mı muzdarip? (Status epileptikus: Bir epileptik nöbetin beş dakikadan fazla sürmesi ya da 30 dakika içinde hastanın önceki durumuna dönmesini engelleyen en az iki nöbetin art arda gelişmesi.) 
• Kediniz üç dakikadan uzun süren tek bir nöbet mi yoksa arada tamamen iyileşmeden birden fazla nöbeet mi geçiriyor? Veya küme nöbetleri mi geçiriyor (24 saatte ikiden fazla nöbet)? Bu gibi durumlarda, tekrar gelişecek nöbetleri önlemek için antikonvülzan tedavi gerekecektir. 

Öncelikle nöbetler kısa etkili antikonvülzanlarla durdurulur ve takiben uzun etki antikonvülzanlarla tedaviye başlanır. Nöbetin gidişatına bağlı olarak tedavi uygulamaları değişecektir. 

Kedinizin nöbet ilaçlarını yönetmek 

Hasta için en doğru tedaviyi planlayacak kişinin veteriner hekim olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte kediniz antikonvülzan ilaç tedavisine başladığı zaman, muhtemelen hayatının geri kalanında da bu tedaviyi sürdürecektir. 

Antikonvülzan tedaviyi aniden kesmek, kediniz için tehlikelidir. Veteriner hekiminize danışmadan ilacı kesmemeli veya dozu değiştirmemelisiniz. Bu gibi ilaçlar tıpkı antidepresanlar gibi yavaş ve kademeli bir şekilde kesilmelidir. 

Bir nöbette antikonvülzan tedavinin yanı sıra gerekli ise sıvı tedavisi uygulanır. Hipertermi veya hipotermiden kaçınma amaçlı beden ısısı sık sık ölçülür. Evde beş dakikadan uzun süren epileptik nöbetlerin şekillenmesi ihtimaline karşı ise hasta yakını bilgilendirilir ve duruma göre yönlendirmeler yapılır.

Epileptik nöbet geçiren bir kediye nasıl davranılmalı? 

Kedinizde nöbet öncesi kafa sallama, seğirme ve sürekli yalanma gibi belirtiler gözlemleyebilirsiniz. Nöbet esnasında:

• Kedinizi ürkütmeden, soğukkanlı bir şekilde başının altına ince bir yastık veya havlu koyarak kafasını bir yerlere vurmasını ve zarar görmesini engellemelisiniz. 
• Nefes alışverişinde bir anormallik varsa kedinizin boynunu düz bir şekilde tutmanız ve dilini yutmaması için dilini ağzından dışarı çıkarmanız gerekecektir. 
• Epileptik nöbetlerden sonra kedinizin yanında bir süre durarak onunla ilgilenmeniz ve onu sakinleştirmeniz faydalı olacaktır.  
• Nöbetten çıktıktan sonra korku ve şaşkınlıkla ters hareketler yaparak kendine zarar vermesi mümkündür. Bu nedenle yumuşak ve zarar vermeyecek bir zeminde olmalı. 

Kediler oldukça duygusal hayvanlardır. Bundan dolayı böyle bir rahatsızlığın varlığında kediniz kesinlikle stresli bir ortamda olmamalı; yemek ve egzersiz saatleri düzenli olmalıdır. Ayrıca kedinizin oda spreyleri ve sigara dumanından uzak durması faydalı olacaktır. Mikro dalga fırını gibi sinir sistemini tetikleyecek aletlerin de kedilerden uzak tutulması önerilmektedir.

İlgili içerik: Kedilerde meydana gelen nörolojik bozukluklar