Köpeklerde Kısırlaştırma: Öncesi, Sonrası, Kısırlaştırma Ücretleri (Detaylı)

Köpeklerde kısırlaştırma operasyonuna karar vermek, köpek sahipleri için her zaman zorlayıcı olmuştur. Bu kararı almanızı kolaylaştırmak için köpeklerde kısırlaştırmanın faydalarını, risklerini, kısırlaştırmadan önce dikkat edilmesi gereken her şey bu yazımızda mevcuttur.

Köpeklerde Kısırlaştırma Nedir?

Kısırlaştırma, hem dişi hem de erkek köpeklerin üremesini önlemek için yapılan cerrahi bir işlemdir. Bu operasyonda erkek köpeklerde testisler alınır – bu testosteron hormonunun ana kaynağıdır, bu nedenle bu hormonun seviyeleri ameliyattan sonra düşer. Dişi köpeklerde yumurtalıklar ve rahim  alınır – bu, köpeğinizin artık hamile kalmayacağı ve kızgınlığa giremeyeceği anlamına gelir. Bu operasyon köpeklerde genel anestezi eşliğinde yapıldığından bir takım riskleri olsa da köpeklerin sağlığı için önemlidir.

Köpeklerde Kısırlaştırma Operasyonu Nasıl Yapılır?

Dişi köpeklerde;

• Ovariohisterektomi: Bu prosedür, yumurtalıkların ve uterusun çıkarılmasını içerir. Türkiye’de en sık uygulanan dişi köpek kısırlaştırma prosedürüdür. Yumurtalıkların ve uterusun beraber çıkartılması köpeğin sağlığı için en iyi yoldur.
• Ovariektomi: Bu prosedürde sadece yumurtalıkların kendilerinin çıkarılır. Bu operasyon sonrasında köpekler gebe kalamazlar ancak ileri yaşlarında piyometra (rahim iltihaplanması) riskini taşımaya devam ederler.

Bu prosedürlerin her ikisi de dişi köpeğin üreme hormonu üretimini azaltır; sonuç olarak, davranış değişiklikleri meydana gelebilir ve bu operasyonlar köpeğinizin sağlığı için faydalıdır.

Erkek Köpeklerde;

Kastrasyon, erkek köpek kısırlaştırmasının açık ara en yaygın şekli olmasına rağmen, şu anda erkek köpeklerde çeşitli prosedürler uygulanmaktadır:

• Kastrasyon: Kastrasyon veya “kısırlaştırma” olarak bilinen cerrahi prosedür, testisler veya testisler olarak bilinen erkek üreme hormonu üreten gonadların çıkarılmasıdır.
• Zeuterin(R): Bu solüsyonun her testisin merkezine enjeksiyonu, bir köpeği nispeten ağrısız bir şekilde kısırlaştırır. Köpekleri hareketsiz tutmak için sedasyon kullanılabilir. İşlemden sonra bazı erkek üreme hormonları kalır,  bu nedenle etkili bir kısırlaştırma yöntemi olsa da, bu yöntemin davranış değişikliklerini ne ölçüde etkilediği veya sağlık yararları sağladığı bilinmemektedir.
• Vazektomi: Nadir bir olarak yapılan bir kısırlaştırma yöntemidir. Vas deferens olarak bilinen iki tübüler yapının her birinden kısa bir segmentin çıkarılmasını gerektirir. Sperm için bu kanalların kesilmesi, erkek üreme hormonları üretme yeteneklerini korurken köpekleri etkili bir şekilde kısır kılar. Ancak hormonların aktif olması ileride bazı sağlık problemlerine sebep olabilir.

Bu prosedürlerden en etkili olanı kastrasyon operasyonudur. Ülkemizde en sık olarak uygulanan prosedür de kastrasyondur.

Köpeklerde Kısırlaştırmanın Faydaları

Dişi köpeklerde

Davranışsal Değişiklikler

Köpeklerde dişi üreme hormonu seviyelerinde bir azalma ile tutarlı bir şekilde çok az davranış değişikliği ilişkilendirilmiştir. Ancak bazı davranış bozukluklarının tedavisi sırasında kısırlaştırmanın faydalı olduğu görülmüştür.

Sağlık Yararları

Köpeklerde kısırlaştırma, üreme ile doğrudan ilişkili hastalıkların ortadan kaldırılmasının yanı sıra, köpeklerde dişi üreme hormonu seviyelerinde azalma ile ilişkili en yaygın sağlık yararları arasında şunlar yer alır:

• Meme tümörleri riskinin azaltılması
• Pyometra (rahim enfeksiyonları) olma ihtimalinin azalması

Kısırlaştırılmış dişi köpekler, hem yumurtalık hem de rahim kanserinden korunur. Genç yaşta kısırlaştırmak, en az %50’sinin kötü huylu olduğu ve ölümcül olabilen meme kanseri riskini önemli ölçüde azalttır.

Kısırlaştırılmayan dişi köpeklerde piyometra (rahim iltihabı) oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Belirtiler hızla gelişebilir ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir. En etkili tedavi köpeği kısırlaştırmaktır, ancak bu genç sağlıklı bir köpeğe göre çok daha tehlikeli bir ameliyattır.

Not: Dişi köpeklerde tüp ligasyonu, geleneksel kısırlaştırma prosedürlerinin sağlık yararlarından hiçbirini sağlamadığı için şu anda bir kısırlaştırma şekli olarak kabul edilmemektedir.

Erkek köpeklerde

Davranışsal Değişiklikler

Köpeklerde erkek üreme hormonu seviyelerinde azalma ile ilişkili en yaygın davranış değişiklikleri aşağıdakilerden bir veya daha fazlasını içerebilir:

• Gezme ihtiyacında azalma
• Saldırganlıkta azalma
• Dişi köpeklere ilgi azalması
• Azalmış erkek üreme davranışları (binme ve çarpma gibi)
• İdrar ile işaret bırakma davranışında azalma

Sağlık yararları

Köpeklerde kastrasyon ve erkek üreme hormonu seviyelerinde azalma ile ilişkili en yaygın olarak belirtilen sağlık yararları şunları içerir:

• Testis tümörleri riskinin azalması
• Perineal fıtık olasılığının azalması
• Prostat hastalıklarının görülmemesi

Testis kanseri yaşlı köpeklerde yaygındır. Tümörler genellikle iyi huyludur, ancak çok büyüyebilir, ağrılı hale gelebilir ve bazen köpeğe zararlı hormonlar salgılatabilirler. Bu durumda önerilen tedavi kastrasyondur, ancak ameliyat, genç bir köpekte rutin bir prosedür iken testis tümörü olan yaşlı bir köpekte daha büyük risklerle daha karmaşıktır.

Kısır olmayan köpekler genellikle, iyi huylu prostat hiperplazisi (BPH) adı verilen bir durum olan, yaşla birlikte büyük bir prostat bezi geliştirir. Prostat, köpeklerde ağrıya ve tuvalete zorlanmaya neden olur. Tedavisinde uzun süre ilaç kullanımıyla beraber kastrasyon önerilir.

Köpekler Ne Zaman Kısırlaştırılmalı?

Köpeklerde kısırlaştırma yaşı hayvanın ırkına ve kilosuna göre değişkenlik gösterir. Dişi köpeklerde  ilk kızgınlık dönemine girmeden önce yapılan kısırlaştırma operasyonları, ileride oluşabilecek meme kanseri riskini ciddi şekilde azalttır.

Irklara ve köpeğinizin gelişim sürecine göre değişkenlik gösterse de küçük ırk dişi köpeklerde 6-9 aylık yaşta, büyük ırk dişi köpeklerde ise 9-15 aylık yaşta yapılması önerilir. Köpeğiniz için en uygun kısırlaştırma yaşına onu takip eden veteriner hekiminizin karar vermesi en doğrusudur.

Erkek köpeklerde de dişilerdeki yaş aralığında operasyon yapılabilse de son yapılan çalışmalarda köpeklerin gelişiminin tamamlanması ve ileride oluşabilecek eklem rahatsızlıkları sebebiyle bu süre biraz daha uzatılabilir. Erkek köpek kısırlaştırılmaması sonucu oluşabilecek hastalıklar dişilerdeki kadar sık görülmediğinden bu konuda fikir ayrılıkları mevcuttur.

Köpeklerde Kısırlaştırma Ameliyatı Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler

Öncelikle dişi köpeklerde kızgınlık döneminde kısırlaştırma operasyonu önerilmez. Bunun sebebi operasyon sürecinde oluşabilecek komplikasyonları azaltmaktır. Kızgınlık döneminde organlar daha hassas ve kanamaya yatkındır.

Köpeklerde kısırlaştırma operasyonundan önce bazı kan testleri uygulanır. Bu testler tam kan sayımı ve biyokimyasal analizleri içerir. Bu testler sayesinde anesteziden önce köpeğinizin organ fonksiyonları değerlendirilir. Herhangi bir anormallik varsa veteriner hekiminiz operasyonu erteleyebilir ve öncesinde bir tedaviye ihtiyaç duyabilir. Kan testlerinin yanı sıra anestezi öncesi kalp muayenesi önerilir. Bu muayene kalbin dinlenmesi, röntgeni, EKG ve EKO incelenmesini içerir. Bu sayede eğer köpeğinizde bir kalp hastalığı ya da başlangıcı varsa ona göre bir anestezi uygulanır.

Yavru köpeklerde kısırlaştırmadan önce bütün aşılarının tamamlandığından ve son aşının üzerinden en az 15 gün süre geçtiğinden emin olmalısınız. Çünkü anestezi hayvanların bağışıklık sistemini etkiler.

Eğer her şey yolundaysa operasyon olacağı zamandan en az 8 saat kadar önce köpeğinizin önünden mama kabını almalı ve bu süreçte asla yemek yememesini sağlamalısınız. Onu hastaneye bırakmadan önce tuvaletini yaptırmalısınız.

Köpeklerde Kısırlaştırma Operasyonu Sonrası Bakım

Veteriner hekiminiz size izlemeniz için ameliyat sonrası talimatlar verebilir. Evcil hayvanınız ameliyattan sonra biraz rahatsızlık duyabilse de, veterineriniz ağrıyı kontrol altına almak için çeşitli önlemler alır. Yapılan işleme bağlı olarak size evde de kullanmanız için ağrı kesiciler reçete edebilir. Rutin olarak yapılan kısırlaştırma operasyonları sonrası köpekler ilk bir iki günün dışında çok fazla ağrı duymazlar.

Köpeğinizi operasyonun olduğu gün teslim aldıysanız ilk gece anestezinin etkisinden biraz sersem olabilir. Kullanılan anestezik maddeye göre hiç bir anormallik olmasa da bazı ilaçlar sebebiyle o o gün köpeğinize mama vermemeniz gerekebilir. Böyle bir durumda veteriner hekiminiz size gerekli uyarıları yapacaktır. Eğer eve geldiğinde hala sersemse onu yalnız bırakmamalı ve kendisine zarar vermesini önlemek için dikkatli olmalısınız.

Güvenli ve rahat bir iyileşme için ipuçları:

• Evcil hayvanınıza içeride ve diğer hayvanlardan uzakta iyileşmesi için sessiz ve temiz bir yer sağlayın.
• Ameliyattan sonraki iki haftaya kadar veya veterinerinizin önerdiği sürece evcil hayvanınızın koşmasını ve zıplamasını önleyin.
• Mutlaka yakalık kullanarak evcil hayvanınızın enfeksiyona neden olabilecek kesi bölgesini yalamasını önleyin.
• Ameliyattan sonra en az on gün evcil hayvanınızı banyo yapmaktan kaçının.
• Uygun iyileşmeyi doğrulamak için yara hattını günlük olarak kontrol edin. Eğer dışarı çıkmalarınızda yara bölgesinin kirlendiğini düşünüyorsanız batikon yardımıyla nazik hareketlerle temizleyebilirsiniz.

Ameliyat bölgesinde herhangi bir kızarıklık, şişlik veya akıntı fark ederseniz veya kesi açıksa lütfen veteriner hekiminizle iletişime geçiniz. Ayrıca köpeğinizde kısırlaştırma operasyonu sonrası halsizlik, iştahı azalması, kusma veya ameliyattan sonra başka endişeleri varsa mutlaka veteriner hekiminize gidin.

Operasyon sonrası veteriner hekiminiz koruyucu amaçlı bir antibiyotik reçete edebilir. Bu antibiyotiği düzenli reçete edildiği şekilde kullanmanız çok önemlidir. Her şey yolundaysa 10. günde yara hattı kapanır ve dikişlerin alınması için veteriner kliniğine gidebilirsiniz.

Köpeklerde Kısırlaştırma Operasyonunun Riskleri

Kısırlaştırma yaygın ve rutin bir işlem olsa da hiçbir ameliyat risksiz değildir. Ameliyat sırasında oldukça nadir olarak görülse de anesteziye bağlı ölümler ya da kanama ve enfeksiyon gibi komplikasyonlar görülebilir. Bu riskleri minimalize etmek için anestezi öncesi yapılan değerlendirmeler çok önemlidir.

Yara hattının şişmesi veya enfeksiyonu daha sık olarak görülür, ancak kolayca tedavi edilir. Verilen  ameliyat sonrası talimatlara uymak bu riski azaltacaktır.

Bir hayvanın enerji gereksinimleri, kısırlaştırmadan hemen sonra azalır, bu da kısırlaştırılmış köpekleri  kilo almaya daha yatkın hale getirir . Bu, özellikle kilo alımı erken tespit edilirse diyetle kolayca yönetilir. Operasyon sonrası köpeğinizle yürüyüş sıklığınızı attırmak ve diyetini kontrol etmek bu riski azaltacaktır.

Kısırlaştırma Operasyonu Ne Kadar Sürer?

Erkek köpek kısırlaştırması 15-20 dakikadan daha kısa bir sürede yapılabilir. Dişi bir köpek kısırlaştırması ise, yaşına ve kızgınlık döngüsünün neresinde olduğuna bağlı olarak  30-45 dakika arasında değişmektedir.

Köpeklerde kısırlaştırma, hem onun sağlığı için hem de ülkemizdeki artan sahipsiz köpek popülasyonun dengelenmesi ve sahipsiz sokaklarda ve barınaklardaki köpeklerin de yuva bulması için en mantıklı seçenektir.

Köpeklerde Kısırlaştırma Ücreti

Köpeklerde kısırlaştırma ücreti, yaşadığınız şehrin veteriner hekimler odası fiyatlarına, köpeğinizin boyutuna ve kliniğin prosedürlerine göre değişkenlik gösterebilir. İstanbul için 2022 veteriner hekimler odası fiyat tarifesine göre ortalama fiyat 2000-2500 TL arasındadır.