Kedilerde mastitis, diğer hayvanlardakinden farklı değildir. Kısırlaştırılmamış bazı dişi kedilerde görülebilen bir durumdur ve oldukça acı vericidir. Kedinizin bu acı verici hastalığa yakalandığını düşünüyorsanız, en kısa zamanda onu bu acılardan kurtaran çözümlere başvurmalısınız.
İçindekiler
Mastitis nedir?
Yazımızı okuyorsanız muhtemelen mastitisin ne olduğunu biliyorsunuzdur ancak biz gene de kısaca mastitisin tanımı ile yazımıza başlayalım: Mastitis, dişi hayvanlarda meme bezinin (memenin) iltihaplanması ile seyreden bir hastalıktır ve herhangi bir memeli hayvanda görülebilir. Mastitisi dişi kedinin süt kanallarındaki bakteriyel enfeksiyon olarak da tanımlayabiliriz. Mastitis, özellikle bağışıklık sistemi zayıflamaya başlayan yaşlı kedilerde görülür.
Kedilerde mastitis nedenleri
Çoğu durumda anne kedinin bağışıklık sistemi bakterilerle savaşmada yeterli olur ancak annenin yeterli ve doğru beslenmemesi, aşırı stresli olması ya da diğer sebepler bağışıklık sisteminin bakterileri yeterli oranda temizlemesine engel olabilmektedir. Kedilerde meme enfeksiyonu nedenleri hakkında fikir sahibi olmak, hastalığın tedavisinin kolaylığı ve hızı açısından çok önemlidir:
- Bakteriler: Kedilerde mastitis hastalığının ortaya çıkmasının en yaygın sebebi bakterilerdir. Bakteriler emziren kedi memesi ucundan içeri girerek şişme ve iltihaplanmaya neden olur. Kirli ortamlarda yaşayan kediler ve özellikle emziren kedilerde mastitise yakalanma ihtimali çok daha yüksektir.
- Yara: Meme çevresinde oluşan bir yara da mastitise neden olabilir. Böyle bir yaralanmadan kaynaklı iltihaplanma, memeyi bakteriler için açık bir hedef haline getirebilir. Sonucunda ise memede ve meme kanallarında iltihaplanma meydana gelebilir. Arabaların çarptığı, göğüs bölgesinden yara alan veya kavga eden kedilerde mastitise yakalanma riski daha fazladır.
- Yavru kediler: Yeni doğum yapmış ve emziren kedilerde mastitis görülme sıklığı daha fazladır. Yavru kedilerin ağzı ve pençeleri temiz olmayabilir ya da idrar ve dışkı kalıntısı olabilir. Emzirildikleri sırada ağızları ve pençeleri temiz olmayabilir.
- Memedeki ani süt birikimi: Yavru kedilere, bakterilere ve yaralanmalara ek olarak dişi kedilerde memelerdeki ani süt birikimi de bakteriyel sorunlara neden olabilir. Bu durum çoğunlukla yavru kedilerin sütten erken kesilmesi, yavru kedilerin ölümü ya da emmek için bütün göğüsleri kullanmadığı durumlarda ortaya çıkmaktadır.
Kedilerde mastitis belirtileri
Bazı mastitis durumlarında herhangi bir enfeksiyon belirtisi olmasa da hemen hemen bütün mastitis vakalarında bazı belirtiler gözlenir:
- Mastitisin belirtileri içinde sizin gözleyebileceğiniz en önemli belirti, kedinizin memesinin kırmızı ve şişmiş olmasıdır. Dokunduğunuz zaman memesinin, vücudunun diğer noktalarından daha sıcak olduğunu hissedersiniz. Meme ucundan bir miktar akıntı görülebilir ve dokunduğunuzda kediye acı verir.
- Mastitisin erken belirtilerinden biri yavru kedilerin yeteri kadar gelişmemesidir. Bunun nedeniyse sütün iltihaplı kanaldan yeterli miktarda geçememesidir. Yeterli miktarda sütü alamayan kedi ise ihtiyacı olan besin değerlerine sahip olamaz ve yaşıtlarından kilo ve gelişim olarak geri kalır.
- İlerlemiş mastitis vakalarında dişi kedi memesi mor bir renge döner. Memenin üzerine yaralar ve bezeler oluşur. Meme başından kan veya irin benzeri sıvılar çıkar. Bazen sütün rengi de değişir. Bu tür vakalarda kedilerin ateşi normalden fazla olur, uyuşuk olurlar ve yeme konusunda isteksizdirler. Eğer enfeksiyon kan dolaşımına karıştıysa kedide sık sık kusma görülür.
- Veteriner kontrolü esnasında da mastitis belirtileri görülebilir. Veteriner semptomlara bakarak tanıyı koyacaktır ancak aynı zamanda beyaz kan hücresi sayısı kontrolü ile de mastitis olup olmadığını anlayabilir. Memeden alınan bir miktar sütün mikroskop altında incelendiği süt sitolojisi testi, ya da memeden alınacak bir örneğin incelenmesi ile üreyecek bakterinin varlığı anlaşılabilir.
Kedilerde mastitis tedavisi
Mastitis, bakteriyel bir enfeksiyon olduğundan, veteriner hekiminiz tarafından önerilerek olan antibiyotiklerin kullanımı ile tedavi edilebilir. Enfeksiyonun ve semptomların ortadan kakması için probiyotik, ağrı kesici ve iltihap önleyici ilaçlar da reçete edilebilir. Veterinerinizin tavsiye edeceği özel ilaçlı mendiller de tedaviyi hızlandıracaktır. Daha şiddetli mastitis vakalarında kedinizin tedavisi için yatırılması gerekebilir.
Veterineriniz, enfekte olmuş süt bezinin elle sağılmasını önerebilir. Bu uygulama, rahatsızlığın azalmasını sağlarken, kan akışını teşvik ederken hastalığı iyileştirir. Genellikle her 6 saatte bir uygulanması tavsiye edilir. Nasıl yapacağınız konusunda veterinerinizden mutlaka bilgi alın.
Kulağa garip gelse de memeye lahana yaprağı uygulaması, enfeksiyonun tedavisinde oldukça etkili sonuçlar sağlamaktadır. Bu yöntemde bir lahana yaprağını alıp, iltihaplı memede yaklaşık 3 saat bırakmak gerekir. Yaprağı kedinin memesinin üzerinde tutmak için bir bandaj ya da tişört kullanabilirsiniz. Gerekli olan durumlarda işlem belirli aralıklarla tekrarlanabilir.
Hastalık esnasında emzirmek anne için çok acılıdır. Hastalığa yakalanan anne yavrularını yeteri kadar besleyemediğinden hem anne hem de yavru kediler için doğru beslenme çok önemlidir. Böylece annenin sağlığı ve kedilerin gelişimi garanti altına alınmış olur.
Ne kadar sürede tedavi gerçekleşir?
Mastitis prognozu çoğunlukla olumlu geçer. Hastalığın tamamen iyileşmesi, uygun tedavi yöntemleri uygulandığı taktirde yaklaşık 2-3 hafta sürer. Şiddetli gerçekleşen mastitis vakalarında bile tedavi süreci iyi geçer. Biraz gecikmeli de olsa hastalık vücuttan tedavinin harfiyen uygulanması ile kolayca atılır.
Kedilerde mastitis nasıl önlenir?
Yavru kedilerin pençelerinin ve ağızlarının temizliğine çok dikkat etmelisiniz. Pençeler ve ağızlar memelere çok fazla temas eder. Bu organlardaki idrar ve dışkı kalıntıları anne kedide mastitis oluşmasına neden olabilir.
Yavru kedilerin bütün memeleri emmelerini sağlamak da yapılacak şeylerden biridir. Böylece anne kedideki ani süt birikiminin önüne geçerek büyük bir tedbir almış olursunuz.
Kedinizde mastitis belirtileri varsa bir veteriner tarafından görülmesi gerekecektir ancak kedilerde evde mastitis tedavisi noktasında uygulayabileceğiniz bazı yöntemler de bulunuyor: Ilık, ıslak bir bezle kibarca memeyi silerek memeyi temiz tutabilirsiniz.
Kedinizin yatağını sık sık temizleyerek bakterilerin oluşmasını önleyebilirsiniz. Anne kediler yavrularını emzirirken çoğunlukla yataklarında uzandıkları için meme başlarını bakteriyel tehlikelere karşı savunmasız bırakır.
