Kedilerde yuvarlak kurt enfeksiyonu

Kedileri etkileyen bir diğer yaygın parazit şubesi, yuvarlak kurtlardır. Toxocara cati, Toxascaris leonina, Strongyloides spp., Diroflaria immitis, Uncinaria stenocephala, Ancylostoma spp. ve Trichuris spp. yuvarlak kurtlardan sadece bir kısmıdır. Kedilerde en önemli tür ise Toxocara cati’dir. Her ikisi de yuvarlak ve yaklaşık 8 cm uzunluğunda olan bu parazitler, daha çok yavru kedilerde görülen bağırsak parazitleridir. Tabii yetişkin kedileri de kolay bir şekilde etkileyebilirler.

Yuvarlak kurtlar, bazı kedilerde ishal, kilo kaybı ve kusma gibi belirtiler gösterse dahi bazı yetişkin kedilerde hiçbir semptom göstermeyebilir. Peki kedilerde yuvarlak kurt enfeksiyonu nedir? Nedenleri ve belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıldır? İşte detaylar…

Yuvarlak Kurt Nedir?

Kedilerde görülen en yaygın bağırsak parazitlerinden biri olan yuvarlak kurtlar, yavru kedilerde oldukça önemli bir hastalıktır. Hatta ciddi sonuçları olan bu parazitler, yavru kedilerde ölüme bile neden olabilir. Neredeyse her kedi bir kez olsun yuvarlak kurtlarla enfekte olurlar ve bu kediler de genellikle yavru kedilerdir. Ortalama 8 – 15 cm uzunluğunda ve büyük gövdeli olan yuvarlak kurtlar, diğer bağırsak parazitlerinin aksine bağırsak duvarlarına yapışmazlar. Bu yuvarlak kurtlar, bağırsakta serbestçe gezerler.

Kedileri enfekte eden yuvarlak kurtlardan bir tanesi Toxocara cati olup, daha az yaygın olanın ise Toxascaris leonina olduğunu söyleyelim. Bu yuvarlak kurt türü, hem köpekleri hem de kedileri enfekte eder.

Yuvarlak Kurt Türleri

Yuvarlak kurtlar, içinde oldukça fazla türü bulunduran bir şubeyi ifade etmektedir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi yuvarlak kurtlar arasında kedilerde en önemli olan tür Toxocara cati’dir.

• Toxocara cati: Toxacara cati özellikle yavru kediler için önemli bir parazittir. Bu parazit için en dikkat edilmesi gereken şey, galaktojen (süt yoluyla) yol ile yavrulara geçmesidir. Süt yoluyla paraziti alan yavru kediler enfekte olurlar. Erişkin kedilerde de görülebilen bu parazitin yavrular için önemli olmasının sebebi, korunma yönteminin buna göre belirlenecek olmasıdır. Hem yetişkin kediler hem de yavru kediler kemirgenleri ya da yuvarlak kurtlar ile enfekte olmuş böcekleri veya solucanları tükettiğinde, bu konaklarda ve çevrede larva sürecini tamamlamış olan parazitleri alır ve kedinin sindirim sisteminde erişkin parazitler oluşur.

Kedilerde Yuvarlak Kurtların Belirtileri 

Yuvarlak kurtların yumurtaları, kedinizin bir dışkı örneğinin rutin kontrolünde mikroskop ile görülebilir ve bu yumurtaların görünümüne göre yuvarlak kurt türlerinin arasındaki farklar daha detaylı öğrenilebilir. Yetişkin parazitler kusmuk ya da dışkı yoluyla kendilerini fark ettirebilirler ve bu oldukça kolay ve hızlı bir teşhistir.

Bunun dışında yuvarlak kurtların, kilo verme, donuk kıllar, karında şişkinlik, kusmukta ya da dışkıda görülen kurtlar, ishal ve öksürük gibi semptomları da vardır. Nadiren de olsa çok ağır enfeksiyonlar, bağırsakların tıkanmasına neden olur ve bu durum özellikle yavru kedilerde şiddetli bir hastalığa yok açar.

Kedilerde Yuvarlak Kurtların Nedenleri

Kedilerde T. cati enfeksiyonu anne sütü yoluyla, yumurtaların yenmesiyle ya da yuvarlak kurt larvalarını taşıyan ara konağın yenmesiyle oluşur. Yutulan kurt larvaları, ince bağırsaklardan emilir önce karaciğere ve daha sonrasında hepatik ven aracılığıyla kalbe gelir. Kalpten akciğerlere geçer ve akciğerlerden öksürük yoluyla soluk borusuna gelir ve daha sonra yutularak tekrardan sindirim sistemine girmiş olur. Yutulduklarında bağırsaklarda yetişkin yuvarlak kurtlara dönüşürler ve çok sayıda yumurta üretirler. 2 – 4 hafta sonra bulaşıcı hale gelen yumurtalar, oldukça dayanıklı oldukları için uzun yıllar boyunca bulaşıcı olarak kalabilirler.

Öte yandan bazı durumlarda larvalar, karaciğere ulaşırlar ve burada uykuya yatarlar. Ancak hamile kedilerde bu larvalar yeniden etkileşime geçerler ve doğumdan sonra süte karışabilirler. Ayrıca bağırsaklarda aktif bir yetişkin yuvarlak kurt enfeksiyonu oluşturabilirler ve yavru kedileri enfekte edecek pek çok sayıda yumurtayı bırakabilirler.

Kedilerde Yuvarlak Kurtların Tedavisi

Kedilerde yuvarlak kurt enfeksiyonu için veteriner hekimi yardımı ile bir takım ilaçlar kullanılabilir. Yalnız ilaçların yetişkin yuvarlak kurtları etkilediğini bilmelisiniz. Bu yüzden olgunlaştıkça kalan larvalarla başa çıkmak için 2 – 3 hafta aralıklar ile ilaçları tekrarlamanız gerekir. Ancak tedavinin tekrar sayısı, kedinizin yaşına ve veteriner hekiminizin değerlendirmesine göre değişecektir. Eğer hamile bir kediniz varsa, ilaç kullanmadan önce veteriner hekiminize kesinlikle danışmalısınız. Parazit ilaçlarının çoğunun gebe hayvanlarda kullanılması güvenli değildir. Anne kediden yavrulara galaktojen bulaşmayı engellemek için “emedopsid” etken maddesini içeren parazit ilacının uygulanması gerekir. Öte yandan kedinizin dışkı atıklarını temizlemek ve kedinizin kemirgen yemesini önlemek de yuvarlak kurt enfeksiyonunu engellemek önemlidir.

Yuvarlak Kurtlar Nasıl Önlenir? 

Genellikle dışarıda vakit geçiren ya da dışarıda kedilerle vakit geçiren kedileri enfekte eden yuvarlak kurtlar, hayvandan hayvana dışkı yolu ile bulaşabilir. Bu nedenle kedinizin dışarı çıkması, diğer hayvanlarla ve çevreyle teması, risk oluşturmaktadır. Aynı zamanda yuvarlak kurtları önlemek adına yapılacak pek çok şey vardır. Şimdi bunlardan biraz bahsedelim. Yavru kedileri şüpheli durumlarda 2 haftalıktan itibaren 2 haftada bir sütten kesilene kadar parazitlere karşı ilaçlamalısınız. Daha sonrasında 6 aylık olana kadar ayda 1 ilaç uygulamasına devam etmelisiniz. Bu aşamadan sonra, eğer kediniz dışarı çıkmıyorsa ve çevresel risk faktörleriyle karşılaşması pek mümkün değilse yılda birkaç kez dışkı muayenesi yaptırarak, çıkacak sonuca göre ilaç uygulamalarını yaptırmalısınız. Eğer kedinizin dışarıyla teması varsa ve/veya risk faktörleriyle karşı karşıya kalma ihtimali varsa, veteriner hekiminizin belirlediği risk teşkil eden parazitlere karşı ilaç uygulamalarının sürekli olarak yapılması gerekir.

Bunların dışında dişi kediler hamilelikten önce ve sonra parazitlere karşı ilaçlanmalıdır. Böylece anneden yavru kedilere bulaşma riskini azaltmış olacaksınız. Yavru kediler veteriner hekimin önerdiği şekilde kurtlardan arındırılmalı ve 2 – 3 haftalıkken ilk ilaçlar verilmeli. Yetişkin kediler ise hayatları boyunca yuvarlak kurt enfeksiyonu ile risk altındadır. Yetişkin bir kediniz varsa ve kedinizde yuvarlak kurtları fark ederseniz hemen kurtarmanız gerektiğinin altını çizelim. Avlanmayı seven kediler ise yüksek risk altındadır ve yılda birkaç kez dışkı muayenesi yapılması gerektiğini de belirtelim.

Yuvarlak kurtları önlemenin en güvenli ve en kolay yolu ilaçlardır. Veteriner hekiminizin yardımı ile kullandığınız ilaçlar en iyi tedavi şekli olarak bilinir. Kedinizin dışarıyla ne kadar temas halinde olduğu da enfeksiyonun oluşmasında çok önemli bir etkendir. Öte yandan her gün kedinizin tuvalet kabını temizlemeli ve çöpleri dışarı atmalısınız. Ancak unutmayın temizleme işleminden sonra ellerinizi muhakkak yıkayın! İyi hijyen oldukça önemlidir! Tedavi boyunca evdeki tüm yüzeyleri düzenli olarak temizleyin ve kedinizin dışkısını hem çocuklardan hem de diğer evcil hayvanlardan uzun tutmaya özen gösterin.

Yuvarlak Kurtlar İnsanlara Bulaşır mı? 

Toxocara cati türündeki yuvarlak kurtlar, kedilerin yanı sıra insanlara da bulaşabilir. Bu durum en çok hijyen temizliği yapmayan ve bahçede oynayan çocuklarda görülebilir. Bu nedenle çocukların düzenli olarak ellerini yıkaması ve kedilerin çocukların oynadığı alanlardan uzak durması gerektiğini belirtelim. Larvalar insanlarda, kedilerdeki gibi, yetişkin kurtlara dönüşmezler. Ancak özellikle küçük çocuklarda iltihaplanmaya sebep olurlar. Çok fazla ciddi sonuçları olmasa da, vücutta göç eden larvalar organ hasarına da neden olabilirler. Bazen de görme bozuklukları meydana gelebilir.