Köpekler için Meloksikam tehlikeli midir?

Meloksikam, steroid olmayan bir anti-inflamatuar ilaçtır (NSAID). Vücutta iltihaplanma ve ağrıya neden olan hormonları azaltarak çalışır. Köpeklerde ağrı ve yangıyı tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan bir ilaçtır, ancak çoğu  ilaç gibi meloksikamın da bazı riskleri vardır. Köpekler çoğunlukla ilacı iyi tolere etseler de mutlaka veteriner hekiminizin kontrolünde kullanılması gerekir.

Meloksikam nedir?

Meloksikam, oksikam sınıfında bir NSAID yani  steroidal olmayan anti-inflamatuar ilaçtır. Bu ilaçların (NSAİD) başlıca etki mekanizması prostaglandin yapımından sorumlu siklooksijenaz (COX) enzimini inhibe etmektir. Bu enzimin yapısal izoformu COX-1 hücreler arası sinyalleme ve doku homeostazında rol oynamaktadır. İnflamatuvar hücrelerde indüklenen COX-2 inflamasyonda rol oynayan prostaglandinlerin  yapımından sorumludur. Meloksikam seçici bir COX-2 inhibitörüdür, yani COX-1’i etkilemez. NSAİD’lerin istenmeyen etkilerinden, özellikle gastrointestinal yan etkilerden çoğunlukla COX-1 sorumludur. Meloksikam istenmeyen etkileri azaltmak üzere selektif olarak COX-2 enzimini inhibe edecek şekilde geliştirilmiştir.

Köpekler için Meloksikam Kullanım Alanları

Meloksikam, köpeklerde, ağrı kesici, ateş düşürücü, yangı önleyici ve antiromatizmal etkisinden dolayı geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ameliyat öncesinde ve sonrasında ağrıyı önlemek, gidermek ve yangı giderici özelliği sayesinde iyileşmeyi desteklemek amacıyla kullanılır.  Aynı zamanda osteoartrit gibi durumlarla ilişkili yangıyı ve ağrıyı azaltmak için de kullanılır.

Meloksikam köpeklerde nasıl kullanılır?

Köpekler için veteriner kliniklerinden temin edilebilecek şurup meloksikam preparatları mevcuttur.  Bu ilacın içinden köpeğinizin kilosuna göre ayarlanmış bir şırınga çıkar. Bu şekilde ilacı kilosuna göre çekip köpeğinize günde bir kere içirebilirsiniz. Şurubu kullanmadan önce iyice çalkalamanız gereklidir.  Doğrudan içiremediğiniz durumlarda mamasına ekleyip mamasını bitirmesini  takip edebilirsiniz. Bu şekilde uygulayacağınız zamanlarda mamanın köpeğinizin önünde uzun süre beklememesine dikkat etmelisiniz. Bu ilacı yemekle birlikte ya da yemekten sonra vermek olası gastrointestinal yan etkileri azaltacaktır. Yine de  ilacı uygulamadan önce mutlaka aç karnına mide koruyucu ilaç verilmesi tavsiye edilir. Mide koruyucunun ardından mama verilmesi ve sonrasında meloksikam kullanımı en ideal kullanım şeklidir. Gastrointestinal yan etkiler bu şekilde minimalize edilmeye çalışılsa da meloksikam ciddi yan etkilere sebep olabilen bir ilaçtır. Sadece veteriner hekiminiz tavsiyesi üzerine kullanmalısınız. Bunun dışında hekiminiz enjeksiyon yoluyla uygulamayı tercih edeceği durumlarda kliniklerde ve eczanelerde flakon veya ampul şeklinde meloksikam preparatları bulunur.

Köpeklerde Meloksikam Kullanımının Yan Etkileri

Meloksikamın potansiyel yan etkileri,  diğer NSAID’lerin yan etkileriyle aynıdır.

• Mide bulantısı ve kusma
• İshal ve kabızlık
• İştahsızlık
• Gastrointestinal ülserasyon ( yara ) ve kanama
• Siyah, katranlı dışkı
• Böbrek hasarı
• Karaciğer hasarı
• Pıhtılaşma bozuklukları; uzun süreli veya açıklanamayan kanama
• Kanamaya bağlı anemi
• Merkezi sinir sistemi sorunları (nadiren görülür.)
• Kardiyovasküler bozukluklar

Meloksikam kullanırken köpeğinizde bu yan etkiler meydana gelirse, ilacı durdurun ve hemen veteriner hekiminize  başvurun.

Köpeklerde Meloksikam Kullanılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Veteriner hekiminiz, meloksikam reçete etmeden önce özellikle ileri yaştaki hastalarda köpeğinizin organ fonksiyonlarını ve genel sağlığını değerlendirmek için  laboratuvar testleri önerebilir. Meloksikam, karaciğerde metabolize edilip böbreklerden atıldığı için karaciğer ya da böbreklerinde fonksiyon bozukluğu olan hayvanlarda dikkatli kullanılmalıdır. Meloksikam böbrek ve karaciğer hasarına sebep olabileceğinden bu testler, altta yatan karaciğer veya böbrek hastalıklarını tespit ederek meloksikam kullanımına bağlı hastalıkların ilerlemesini önlemek için de yapılmalıdır.

Bazı ilaçlar meloksikam ile aynı anda alınmamalıdır. Hekiminiz aksini önermedikçe, meloksikam başlamadan önce diğer NSAID’ler (aspirin, karprofen vb. gibi) durdurulmalıdır. Aynı anda birden fazla NSAID kullanmak, kusma, ishal, gastrointestinal ülserasyon ve kanama, karaciğer veya böbrek hasarı, pıhtılaşma bozuklukları gibi yan etkilerin  risklerini artırır. Meloksikam ile birlikte steroidler (prednizolon. metilprednizolon, dekzametazon vb. gibi) aynı anda kullanılmamalıdır.

Gebelerde, süt emziren  annelerde ve yavru köpeklerde kullanılmaları tavsiye edilmez.

Uzun süreli meloksikam tedavisi gören köpeklerin rutin olarak takip edilmesi gerekecektir. Organlarda herhangi bir hasar olmadığından emin olmak için rutin olarak her üç ila altı ayda bir kan biyokimyası bakılmalıdır. Veteriner hekiminzin önerdiği şekilde köpeğinizi rutin fizik muayene için getirmeniz de önemlidir.

Meloksikamın köpeğinizin ağrısını ve yangısını gidermek için yeterli olmadığını düşünüyorsanız, veteriner hekimize danışarak diğer tedavi seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.

 Referanslar

• https://doi.org/10.1136/vr.152.11.323
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32059002/
• https://doi.org/10.1371/journal.pone.0223697
• https://dergipark.org.tr/tr/pub/ercivet
• https://www.amazon.com/Plumbs-Veterinary-Drug-Handbook-seventh/dp/B006R63PD0