Kedilerin bıyıkları ne işe yarar? Bilinmeyen gerçekler!

Bıyık, sadece kedileri sevimli göstermez aynı zamanda birçok özelliği de vardır. Anatomilerinin ikonik bir parçası olan kedi bıyıkları, pek çok önemli amaca hizmet eder. Sizleri gıdıklayan ve oldukça sevimli görünen bu bıyıklar, duyusal bir araç olarak çalışır. Her ne kadar kıl gibi görünse de bıyıkların fazlasıyla hassas olduğunu da söylemeden geçmeyelim. Peki kedilerin bıyıkları ne işe yarar? Kedilerin neden bıyıkları vardır? gibi soruların cevabını ve daha fazlasını merak ediyorsanız, lütfen okumaya devam edin.

Kedi Bıyığı Nedir?

Anten gibi görünen ve radar benzeri bir işlev gören bıyıklar, diğer kıllar gibi kıl köklerinden çıkar. Ancak bir kedinin vücudunda en belirgin görünen, büyük bir parça olarak oldukça göze çarparlar. Normal saçlardan daha kaba ve kalın olan kedi bıyıkları, kedilerin derisine kürklerinden daha da derine gömülürler. Kedi bıyıkları, normal kıllara nazaran tüm vücudu kaplamaz ve kedilerin gözlerinin üzerinde, çenesinde, ön bacaklarında, kulaklarının yanında ve üst dudağın üzerinde bulunurlar. Ayrıca çıktıkları foliküller kan damarları ve sinirlerle dolu olduğu için bıyıklar, normal kıllardan daha hassastır.

Kedilerin Kaç Bıyığı Vardır?

Bıyıkların tam şekli ve yeri cinse göre değişse de genel olarak kedilerin ağızlarında her iki tarafta 12 tane olacak şekilde eşit dağıtılmış 24 bıyık bulunuyor. Aynı zamanda bıyıkların uzunluğu vücutlarının genişliği ile orantılı olarak biliniyor. Ayrıca Maine Coon gibi daha uzun tüylü kedilerin, kısa tüylü ve tüysüz ırklardan daha uzun bıyıklara sahip olduğunu da belirtelim. Hatta Finlandiya’dan Maine Coon kedisi olan Missi, 7 buçuk cm uzunluğu ile en uzun kedi bıyığına sahip olarak Guinness Dünya Rekorları Kitabı’na girmiştir.

Kedilerin Neden Bıyıkları Vardır?

Kedilerin bıyıkları tahmin edemeyeceğiniz kadar çok işlevseldir. Kedi bıyıklarının kıl folikülü sinirlerle doludur ve bıyık ucunda bir duyu organı bulunur. Bu da bıyıkların en önemli amacının duyusal bir araç olduğunun kanıtıdır. Bununla birlikte kediler bıyıkları sayesinde çevrelerindeki titreşimlere ve değişikliklere karşı son derece hassas hale gelirler.

Aynı zamanda bıyıklar, kas ve sinir sistemine bağlı olduğu için kürk kıllarından çok daha derine gömülüdür. Bu durum sayesinde de bıyıklar, kedinizin beynine çevresi hakkında duyusal mesajlar göndermesini sağlar. Hatta bu konu ile ilgili Georgia Üniversitesi’de yardımcı doçent olan Dr. Sara E. Gonzales, ”Kediler çevrede onlara rehberlik etmek için bıyıklarını kullanır” açıklamasında bulunmuştur.

Kedi bıyıkları, kedileri bir şeylere çarpmaktan korur, düşük ışıkta görmelerine ve tüylü avlarını algılamalarına yardımcı olur, avcılara karşı uyarmalarına izin verir, küçük alanlara sıkışmasını engeller. Ve genel olarak kediler ruh hallerine göre ipuçları sağlamak için bıyıklarını kullanırlar. İşte bahsettiğimiz gibi kedilerin bıyıkları birçok özelliğe ve işleve sahiptir. Ancak bu saydıklarımızla sınırlı değildir. Şimdi kedilerin bıyıklarının ne işe yaradığından daha detaylı bahsedelim.

Kedi Bıyıkları Hakkında Bilinmeyen Gerçekler

Cetvel Görevi Görür

Kedilerin vücudunun genişliğine yerleştirilen bıyıklar, bir alanın dar olup olmadığını ölçmesine yardımcı olur.

Titreşim Sensörleri Olarak Çalışır

Kedinizin bıyıkları havadaki titreşimleri algılayarak mesafeleri ölçer ve özellikle avını kovalarken fazlasıyla kullanışlı hale gelir. Ayrıca hava akımlarındaki değişiklikleri de algılayarak yaklaşan tehlikeleri ön görmelerine yardımcı olur.

Yakını Görmelerini Sağlar

Kediler yakını görmede çok iyi olmamakla beraber 30 cm’den daha yakını kolay kolay göremezler. Ancak kedi bıyıkları, bir nesnenin nerede olduğunu, boyutunu ve dokusunu anlamaları konusunda onları çok iyi bir şekilde yönlendirir.

Gece Görüşüne Yardımcı Olur

Kedilerin gece boyunca hiçbir şeye çarpmadan sorunsuz bir şekilde hareket etmesi, bıyıkları sayesindedir. Bıyıkları mobilyaların nerede olduklarını algılar ve beyinlerine eşyaların nerede olduklarını söyler. Bu sayede kediler, çok iyi derecede gece görüşüne sahiptirler.

Muhteşem Koruma Sağlar

Kedilerin hassas noktalarını olası tehlikelerden ve yaralanmalardan korur. Gözlerinin çevresindeki bıyıklar, en küçük dokuşuna tepki vererek kedilerin onu çıkarması için sallamasını ya da göz kırpmasını sağlar. Üstelik dışarıdayken keskin şeyleri algılar ve gözleri ve yüzleri için gerekli korumayı sağlar.

Renk Değiştirirler

Yaşladıkça griye dönen bıyıklar, yaşlanma belirtileri olarak gösterilir. Bu durum her zaman meydana gelmez ancak bazen de karlı beyaz bıyıklar koyu griye hatta siyaha da dönüşebilir.

Kedilerin Nasıl Hissettiklerini Söyler 

Bıyıklar, kedinizin nasıl hissettiğini anlamanız konusunda da sizlere yardımcı olur. Örneğin bıyıkları sertse ve yanakları geri çekiliyorsa, kendilerini tehdit altında hissettikleri anlamına gelir. Bıyıkları gevşemişse, mutlu ve memnun oldukları anlamına gelir. Son olarak bıyıklarının öne doğru itildiğini görürseniz, bu da ilgili ve meraklı oldukları anlamına gelir.

Bıyıkların Boyutu Kedinin Boyutu İle Eşittir

Bir kedinin bıyığı, saçta dahil olmak üzere vücut genişliği ile doğru orantılıdır. Örneğin bir kedi ne kadar tombul ve kabarıksa, bıyıkları da o kadar uzundur. Maine Coon kedisi 6 cm uzunluğunda bir bıyığa sahipken, tüysüz Cornish Rex kedileri son derece kısa ve kıvırcık bir bıyığa sahiptir.

Avlanmaya Yardımcı Olur

Bir kedi yüzündeki bıyıklarını boşlukları ölçmek ve nesneleri tespit etmek için kullanıyorsa, ön bacaklarının arkasında ve bileklerinin alt kısmında bulunan karpal bıyıklarını da ağaçlara tırmanmak ve avını öldürmek için kullanır.

Kediler Bıyıkları Hareket Ettirebilir

Bıyıklar, kedilerin onları bağımsız bir şekilde hareket ettirmesine izin verir. Kediler avlanırken ya da esnerken bıyıklarını uzatabilir veya ileriye doğru yönlendirebilir. Aynı zamanda bıyıklar, kedilerin yanaklarını da geri çekebilirler.

Bıyık Kelimesi Çok Eskiye Dayanır

Tarihi 1600’lü yıllara kadar uzanan ”Bıyık” kelimesi, başlangıçta bir insan bıyığını ya da sakalını tanımlamak için kullanılıyordu. Çok kısa bir süre sonra ise hayvanların anten benzeri tüylerine de bıyık denilmeye başlandı.

Kedi Bıyığı Azalması Nedir?

Kedi bıyığı azalması, kedinin bıyığının su ya da yemek kaplarına hafifçe çarpması gibi tekrar eden durumlarda ortaya çıkan bir durumdur. Aynı zamanda tahrişe neden olan bıyık azalmasının belirtileri arasında, başını tabağa sokmak yerine kedi mamasına pençe atmak ve yemek zamanı boyunca stresli olmak yer alıyor. Eğer kedinizin bıyığının azaldığından şüpheleniyorsanız, mama ve su kaplarını daha geniş olanlarla değiştirmeli ve kedinizin bıyıklarının serbestçe hareket etmesini sağlamalısınız. Ayrıca kedinizin çok sık bıyıklarının azaldığını fark ederseniz, veterinere gitmenizi tavsiye ederiz.

Kedilerin Bıyıkları Dökülür mü?

Kedilerde bıyık dökülmesi doğal bir süreç olsa ve tüyler yeniden uzasa da, aşırı tüy dökülmesi veya kırılması tıbbi bir sorunun belirtisidir. Yukarıda bahsettiklerimize ek olarak, ani stres, yüksek ateş, saçkıran ya da uyuz gibi parazitler bıyıkların azalmasına neden olabilir. Ayrıca kanser için kemoterapi gören kediler de bıyıklarını kaybedebilir.

Herhangi bir tıbbi sorunu tedavi etmek genel olarak bıyıkların yeniden büyümesini sağlar. Ayrıca saçkıran da dahil olmak üzere bazı hastalıklarda, veterinerler tedavinin bir parçası olarak enfekte olmuş bıyıkları kesebilirler. Ancak bir kedinin bıyıkları dökülürse ya da tıbbi sorun nedeniyle kesilirse, tekrardan uzayabileceğini de ekleyelim.

Kedi Bıyıkları Kesilir mi?

Kedinizin bıyıklarının tıbbi bir prosedürden dolayı kesilmesi, kedinize zarar vermez. Dr. Doçent ve Baş Veteriner Leonie Richards, bu konu ile ilgili ”Bıyıklar birkaç ay içinde yeniden uzar ve onların gerçek kesimi acı verici olmaz. Çünkü bıyıkların kendilerinde sinir uçları yoktur.” şeklinde bir açıklamada bulunmuştur. Öte yandan bir kedinin bıyıklarını asla kasıtlı olarak kesmemeli ya da çekmemelisiniz. Çünkü acıya karşı son derece hassas olan bıyık köklerinden uzak durmanız gerekiyor.

Eğer kedilerin bıyıklarını kasıtlı olarak keserseniz, işlev yeteneklerini azaltmış olacağınız gibi yön duygularını da kaybetmesine neden olursunuz. Ve aynı zamanda vücutlarını hareket ettiremedikleri için bu durum, oryantasyon bozukluğuna, baş dönmesine ve korkuya yol açar. Bunların dışında kedinizin mama kabının yakınlarında bıyık dökülmesi ile karşılaşırsanız hemen endişelenmeyin. Kedi bıyıkları yaşlandıkça dökülür ve yerine genellikle bir yenisi çıkar. Ayrıca kedinizin bıyıkları, yaşlandıkça gri renge döner ve bu da bir yaşlanma süreci olduğu için çok normaldir.

Sıkça Sorulan Sorular

Kediler bıyıklarına dokunduğunuzda bundan hoşlanır mı?

Çoğu kedi bıyıklarına dokunulduğunda bundan hoşlanır ancak bazı kediler bıyıklarına dokunulmaktan hoşlanmazlar. Bazen bıyıklarının hemen arkasını kaşımanıza bayılabilirler. Bıyıkları çekmediğiniz ve herhangi bir şekilde kırmadığınız sürece, kedilerin bıyıklarına ya da bıyıklarının arkasına dokunmaktan çekinmemelisiniz.

Kedi bıyıkları ilerleyen zamanlarda büyür mü? 

Bir kedi yaşlandığında ya da kilo aldığında bıyıkları sanıldığı gibi daha hızlı büyümez. Kesilmediği ya da herhangi bir dökülme olmadığı sürece, kedilerin bıyıkları tüm yaşamları boyunca aynı uzunlukta kalır. Öte yandan kedinizin bıyıklarında bir dökülme ya da tıbbi kaynaklı bir kesilme olursa, saç türleri gibi bıyıkları da yeniden çıkar. Eskisi gibi olması, genel olarak birkaç haftayı bulabilir.