SARS-CoV-2 kedilere bulaşır mı?

Koronavirüs pandemisi ile mücadele devam ederken, sadece kendimizi değil aynı zamanda evcil hayvanlarımızı da düşünmeden edemiyoruz. Haliyle de düşünürken birçok endişeye kapılıyoruz. Örneğin koronavirüs kedilere bulaşır mı? Kediler risk altında mı? Risk varsa ne yapılması gerekir? Koronavirüs, kedilerden insanlara bulaşır mı? gibi pek çok sorunun cevabını merak ediyoruz. Bizler ise bu soruların cevaplarını, sizler için araştırıp daha detaylı bir şekilde değerlendirdik. Koronavirüs ve kediler hakkında öğrenmeniz gereken her şey burada!

Kediler SARS-CoV-2 ile Enfekte Olabilir mi?

Yeni yapılan bir araştırmaya göre, kedilerin burunlarına aşırı dozda virüs verilmesinin ardından SARS-CoV-2 ile enfekte oldukları ortaya çıkmıştır. Ancak bunun evde değil de bir deneysel ortamda gerçekleştiğini hatırlatmakta fayda var. Aksi takdirde evde bulunan herhangi bir kedi bu kadar virüse maruz kalamaz. Peki kedilerden diğer kedilere virüs bulaşır mı?

Bunu da şöyle açıklamak gerekir; bilim adamları enfekte olmuş bir kedinin, enfekte olmamış bir kedi ile yan yana küçük bir kafeste birkaç gün düzenli olarak tutulmasının ardından, enfekte olmamış kedinin de enfekte olma ihtimali ile karşı karşıya kalacağını söylüyor. Ancak bu durumun ev ortamında gerçekleşme ihtimali çok daha düşüktür. Öte yandan enfekte olan kedilerin, insanları enfekte edebileceğine dair herhangi bir kanıt bulunamamıştır.

Kediler Enfekte Olduklarında Ne Gibi Semptomlar Gösterir?

SARS-CoV-2 ile enfekte olan kedilerin hastalanıp hastalanmayacağı henüz belli değil. Belçika’da pozitif olan bir kedi vaka raporunun olduğunu ve bu kedinin hastalığının da SARS-CoV-2’den mi yoksa başka bir şeyden mi olduğunun bilinmediğini belirtelim. SARS-CoV-2 ile enfekte olmuş başka bir kedi ise Hong Kong’da rapor edildi. Evcil hayvan, enfekte bir insan ile yaşıyordu ve herhangi bir klinik belirti göstermiyordu. Ancak virüs solunum sekretlerinde ve dışkısında tespit edildi.

Virüs ile Temas Ettiğini Düşünen Evcil Hayvan Sahipleri Ne Yapmalı? 

Kedinizi virüsten korumanızın en iyi yolu, kedinizle olan temasınızı kesmektir. Çünkü yapılan araştırmalarda kedilerin SARS-CoV-2 için insanlara taşıyıcılık yapmasından çok, insanların kedilere hastalığı bulaştırdığı görülmüştür.

SARC-CoV-2, Kedileri Etkileyen Koronavirüslere Benziyor mu?

Coronaviridae ailesi büyük bir virüs ailesidir ve içinde bir çok virüs bulundurmaktadır. SARS-CoV-2 betacoronavirus cinsine ait olmasına rağmen FCoV alfacoronavirus cinsine ait bir virüstür. Yani birbirinden farklı cinslere ait iki virüsten bahsetmekteyiz. Bunun yanında kedi koronavirüsün (FCoV) iki şekli vardır. Birincisi felin enterik koronavirüs (FECV) formudur ve ikincisi feline infeksiyöz peritonitis (FIP) formudur. FECV ya hiç semptom göstermeden ya da hafif semptomlarla atlatılır. Kedi enfeksiyöz peritoniti (FIP) ise feline koronavirüsünün mutasyona uğrayarak oluştuğu bir formdur ve kediler için şiddetli hastalık tablolarına neden olmaktadır.

Kediler Diğer Tür Koronavirüse Karşı Bağışıklık Kazanır mı? Kedileri Koruyan Aşılar Var mı?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi birçok koronavirüs türü bulunmaktadır ve her virüsün etkilediği organizmalar farklıdır. Tüm koronavirüslere karşı bir aşının olması doğal olarak mümkün değildir. Kedi koronavirüsüne karşı oluşturulan aşının ise kullanılması önerilmemektedir. Dünya Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Birliği’nin (WSAVA) oluşturduğu Aşı Rehberi’nde kedi koronavirüs aşısı “Önerilmeyen Aşılar” kategorisinde yer almaktadır.

Kediler SARS-CoV-2 ya da Diğer Koronavirüslere Karşı Savunmasız mı? 

Kedilerin deneysel olarak SARS-CoV-2 ile enfekte olabileceği ortaya çıkmıştır. Ancak bu SARS-CoV-2’nin insanlarda olduğu gibi kedilerde de bir pandemi oluşturabileceği anlamına gelmemektedir. Bugüne kadar enfekte olmuş kedi vaka raporlarında da, hasta yakınlarının pozitif olduğu bilinmektedir. Bu sebeple, kedinizi savunmanızın en iyi yolu, kendinizi savunmaktır. Bunun yanında, bağışıklık düzeyi düşük olan (kronik organ hastalıkları, diğer enfeksiyonlar, yavru kediler) kedilerde herhangi bir virüse karşı savunma sistemi doğal olarak daha zayıftır. Ancak yine de bir kedinin SARS-CoV-2 ile enfekte olma ihtimali çok düşüktür.

Kedileri Etkileyen Koronavirüs Başka Hayvanlara Geçer mi? 

Kedi koronavirüsün diğer hayvanlara bulaştığına dair herhangi bir kanıt olmadığı gibi kedilerin SARS-CoV-2’yi diğer türlere yayabileceğine de dair herhangi bir kanıt yoktur.

Covid-19 Aşısı ve Tedavisi, FCoV ve FIP ile İlgili Araştırmaların Artmasına Yol Açar mı? 

SARS-CoV-2 tedavisinde kullanılan ilaçların, kedi enfeksiyöz peritonit virüsünün (FIP) tedavisine yardımcı olması mümkündür ancak kediler -insanlara göre- ilaçları daha farklı şekilde tolere ederler. Örneğin HIV ilaçlarının, FIP virüsüne karşı çok yararlı olmadığını belirtmeliyiz. Kedi koronavirüsüne karşı bir aşı geliştirmenin zor olduğu düşünülmektedir.

Kedigillerin Covid-19 Kapma Olasılıkları Yüksek mi?

Büyük kedilerin virüse karşı duyarlı olup olmadıkları henüz bilinmiyor. Buradaki en temel bilgi, virüs cinslerinin farklı olması ve her virüsün belirli türleri enfekte etme yeteneğidir. Bir türde enfeksiyona sebep olan virüs diğer bir türde enfeksiyona sebep olmayabilir. Yani insanlarda pandemiye sebep olan SARS-CoV-2 virüsü kedigillerde hastalık dahi oluşturmayabilir. Bu sebeple, ancak ilerleyen zamanlarda yapılacak çalışmalar ile birlikte bu konu hakkında daha kesin kanılara ulaşabileceğiz.

**Covid-19 ile ilgili incelemeler hala devam ederken, yeni bilgiler ile sürekli olarak karşı karşıya kalıyoruz. Koronavirüs ve kediler ile ilgili daha fazla bilgi almanın yanı sıra tüm evcil hayvanları kapsayacak şekilde bilgi almak isterseniz, Evcil hayvanlar ve Covid-19 adlı yazımıza da bir göz atabilirsiniz.