Sağır kedilerle yaşamanın ipuçları: İletişim ve bakım

Engelli kedileri düşündüğümüz zaman genellikle gözle görülür farklılıklara odaklanırız. Mesela üç ayaklı, görme engelli veya felçli bir kedi… Fakat kedilerin görünmez engelleri de vardır; sağırlık, bu gizli ve görünmez engellerden biridir. 

Kediler neden sağır olur? 

Kedilerin işitme duyusu inanılmaz derecede gelişmiştir. İnsanların duyamadığı sesleri dahi duyan bu alfa canlıların kulakları, oldukça keskin ve hassastır. Öyle ki insanlar 20 kHz’ye kadar kediler ise 79 kHz’ye kadar ses dalgalarını işitebilir. 

Bazı kediler maalesef sağır olarak dünyaya gelir veya genetik olarak sağırlığa daha çok yatkındır. Mesela mavi gözlü beyaz kedilerin sağırlığa daha yatkın oldukları bilinmektedir. Bunun haricinde kulak akarları, enfeksiyonlar, kulak tümörleri veya travmalar da işitme engeline yol açabilir.  

Bunlarla birlikte yaşlılık da kedilerde işitme kaybına yol açan faktörlerden biridir. Bu durum, kademeli bir süreçtir ve fark edilmesi genellikle zordur. Bir kedi yaşlandığı zaman kulak zarları esnekliğini yavaşça yitirir ve sesler etkili bir şekilde duyulamaz hale gelir. Fakat unutulmamalı ki; az duyan veya hiç duymayan bir kedinin, güvenlik önlemleri dahilinde mutlu, sağlıklı ve tatmin edici bir hayat yaşaması mümkündür.

Sağır bir kediyle yaşamak… 

Kediler, işitme kaybı yaşadıklarını dile getiremezler ve genellikle diğer duyularıyla bu durumu usta bir şekilde idare ederler. Mesela kendilerini duyamadıkları için yüksek sesle miyavlarlar; bir ortamdaki hareketi daha detaylı inceleyerek görsel ipuçlarını izlemeyi öğrenirler. 

İşitme kaybı yaşayan bir kedi, titreşimlere ve hava akımlarına daha duyarlıdır. Örneğin açılan bir kapının esintisi, ona sizin işten eve geldiğinizi işaret edecektir. Buna benzer davranışlar, işitme sorununun varlığını tespit etmek için zor olabilir. 

Kedinizin sağır olup olmadığını nasıl anlarsınız? 

Kedinizde işitme kaybına dair şüpheleriniz varsa, bir veteriner hekimden fikir almanızı öneririz. Bunun haricinde işitme kaybı belirtileri genellikle şu şekildedir: 

• Yüksek sesli bir ortamda rahatsız olmadan uyuması 
• Uyandırılmakta zorluk
• İsmine tepki vermemesi 
• Olaylara daha kolay şaşırması 
• Ses çıkaran oyuncakların tepki vermemesi 
• Daha izole olması 
• Yüksek sesle miyavlaması 
• Kokuya ve sıcaklığa karşı hassasiyet artışı 
• Eve girildiğinde fark etmemesi 

Bu belirtilerin yanı sıra evde işitme testi de yapmanız mümkündür. Bu testte; kâğıt, anahtarlar, alüminyum folyo ve karton kutu gibi evde kolayca bulabileceğiniz malzemelerle kedinizin dikkatinizi çekecek sesler çıkarıp ve davranışlarını gözlemleyebilirsiniz. Kediniz seslerin bir bölümünü veya hepsini görmezden geliyorsa muhtemelen işitme kaybı yaşıyordur. 

Sağır bir kediyle nasıl iletişim kurabilirsiniz? 

İşitme engelli bir kediyle iletişim kurmak daha farklı olsa da pek tabii mümkündür. Ses yerine görsel veya dokunsal sinyaller kullanarak iletişim kurmayı deneyebilirsiniz. Sağır bir kedi özellikle el sinyallerine, lazer ışınlarına veya yanıp sönen bir ışığa kolayca tepki verecektir. 

İşitme engelli bir kedi diğer kedilere nispeten daha kolay irkilir ve korkar. Bundan dolayı, ona yaklaştığınıza dair her zaman okşama gibi sinyaller vermeli, dokunurken yavaş ve nazik olmalısınız. Kedinize gizlice yaklaşıp onu kesinlikle korkutmamalısınız. Evdeki küçük çocukları da bu konuda eğitmelisiniz. 

Bunların haricinde oyunlar, işitme engelli bir kediyle iletişim kurmanın mükemmel bir yoludur. İplere veya çubuklara takılan oyuncaklar ve tüyler, hareketli oyunlar için güzel bir alternatiftir. Onunla oyun oynayarak aranızdaki iletişim ve sevgi bağını güçlendirebilirsiniz.

Titreşimlere odaklanın 

İşitme engelli bir kedi için dokunmanın yanı sıra titreşim de çok önemlidir. Onu korkutmadan, yere sert bir şekilde basarak varlığınızı ona iletebilir, titreşimin kaynağını bulmasına yardımcı olabilirsiniz. Bunun haricinde fırçalama ve tarama gibi rahatlatıcı dokunsal hareketler de onu çok rahatlatacaktır. Eğer yapabiliyorsanız, kedinizi kucağınıza alıp tıpkı onun gibi mırlamayı deneyebilirsiniz. Mırlamak titreşimsel bir deneyim olduğu için onunla iletişim kurmanızı kolaylaştıracaktır. Kedinizin mırlamanıza tepki veriyor ise, iletişim sinyallerini almış demektir. 

Günlük ev rutinleri oluşturun 

Sağır bir kedi, görsel açıdan çevresine oldukça duyarlıdır. Bundan dolayı, onunla iletişim kurarken beden dilinizi kullanmak avantaj sağlayacaktır. Size baktığı zaman yere çömelerek elinizi uzatabilirsiniz. Bu gibi nazik ve sevgi dolu bir yaklaşımlar, onun size yaklaşma içgüdüsünü güçlendirecektir. 

Sağır kedinizin bakımı ve beslenmesi belirli bir rutinle ilerlemelidir. Her gün aynı saatte yemek yemesi, oyun oynaması ve dinlenebileceği konforlu bir alana sahip olması, kedinizin refahı ve huzuru için çok önemlidir. 

Kedinizin sağlığına dikkat edin 

Sağırlık, bazı durumlarda önlenemez. Mesela yaşlanmaya bağlı gelişen işitme kayıpları doğaldır ve bunu durdurmak pek mümkün değildir. Fakat bunun haricinde dikkat etmeniz gereken noktalar vardır. Bakteriyel enfeksiyonlar, kulak akarları ve diğer hastalıklar tedavi edilmediği takdirde, bu durum kedinizde işitme kaybı dahil pek çok soruna yol açabilir. Bundan dolayı, herhangi bir hastalıkta mevcut sorun göz ardı edilmemeli, rutin veteriner kontrolleri aksatılmamalıdır.

Sağır bir kedi kesinlikle dışarı çıkmamalıdır 

Son olarak, dışarısı işitme engelli kediler için ne yazık ki çok büyük bir tehdittir. Araba kornaları başta olmak üzere pek çok uyaran sesi duyamazlar ve bu durum çok ciddi tehlikelere yol açar. Bundan dolayı kedinize dışarıyı izleme imkânı olan rahat ve güvenli bir oturma alanı yaratın. Kedinizin dışarı kaçmasını önlemek içinse sağlam bir cam koruma teli veya sineklik gibi koruma seçenekleri işe yarayacaktır. Esasen tüm kedi ebeveynlerinin pencerelerinde ve balkonlarında tel veya sineklik olması gerektiğinin de altını çizelim.  

İlgili içerik: Kedilerin kulakları nasıl temizlenir?