Lhasa Apso Özellikleri ve Bakımı
Lhasa Apso karakter mutlu, sevecen, heyecanlı, eğlenmeyi seven bir köpek olduğu gibi sert, özgür, inatçı, cesur ve bağımsız özelliklere de sahiptir. Kucak köpeği görünümüyle sevimli olmasının yanında sert karakteriyle karma bir köpektir. Bağımsız özellikleri ve lider ruhuyla bu köpeğin önceliği kendi mutluluğudur. Bir şeyler yapıyorsa ya da yapmak istiyorsa bu onu mutlu edecek eylemler olduğu içindir. Eğer izin vermediğiniz halde yanlış bir davranışta bulunmasına bir kez göz yumarsanız, evin lideri olmak için elinden gelini yapacaktır.
Ailesin çok bağlıdır. Küçük bedeniyle evini, ailesini ve sevdiklerini korumak için çaba gösterir. Arkadaş edinmeyi ve sosyalleşmeyi severler ama ilk aşamada hemen yakınlık kurmazlar. Yabancılara karşı temkinli, çekingen yaklaşırlar ancak aşırı havlama özellikleri pek yoktur. Tanıştığı yabancı kişinin ailesi ve kendisi için bir tehdit oluşturmadığını gördükten sonra onunla ilişki kurar. Bu özelliği ile iyi bir bekçi köpeği olurlar. Lhasa, yaşadığı evde “birinci köpek” olmalıdır. Evde başka bir köpek ya da evcil hayvan varsa aralarında kıskançlık kavgaları çıkabilir. Köpek ve evcil hayvanlarla iyi anlaşabilmesi için yavru iken eğitim alması ve sosyalleştirilmeye başlanması gerekir. Geç olgunlaşırlar ve olgunlaştıkları zaman da yavru köpek davranışlarını sergileyebilirler.
Lhasa Apso köpek sahibi kişilerin iyi, güçlü ve nazik bir lider olması gerekir. Karakterinin gelişimi ve iyi huylu bir köpek olması için alacağı eğitimler de liderinin tutarlı, sabırlı ve derslere teşvik edici yöntemleri kullanması gerekir. Zeki ve lider ruhlu bir köpek oldukları için sahibinin iyi eğitemediği ya da tutarlı davranamadığı zamanlarda Lhasa Apso evin lideri olmak için hamle yapmaktan hiç çekinmez. Eğer lider kişi o olursa bağımsız, inatçı ve özgür karakteri daha da ortaya çıkar ve kontrol edilmesi zorlaşabilir.
Gün içerisinde yapacakları egzersiz, oyun ve sahibiyle biraz boğuşma Lhasa Apso köpeğin hem egzersiz ihtiyacını karşılayacak hem de daha mutlu olmasını sağlayacaktır. Yeterli miktarda egzersiz daha uyumlu, mutlu ve iyi karakterli olmasını destekleyecektir. Çok hareketli olmayan Lhasa Apso apartman yaşamına kolaylıkla uyum sağlar ve sahibiyle birlikte mutlu şekilde yaşar. Lhasa dışarıda gezdikten sonra dinlenmek için sahibinin yanında olmak ve mutlu bir şekilde şekerleme yapmaya ihtiyaç duyar. Bağımsızlığı, özgürlüğü ve sahibine bağlılığı uyumlu bir bütünlüğe sahiptir. Sahibini ev içerisinde takip etmeyi ve peşinde gezinmeyi sever. Bazı köpekler gibi yalnız kalmaktan olumsuz etkilenmezler. Özgür yapısıyla yalnız kaldıklarında ayrılık korkusu yaşamaz ve bu duruma da uyum sağlarlar.
Ailesiyle vakit geçirmeyi seven, ailenin komedyeni, kucak köpeği olmanın keyfini çıkartan ve küçük bedeniyle mükemmel bir dost olan köpek ırkıdır. Günümüzde iyi bir aile dostu olmasının yanında mükemmel bir bekçi köpeği oldukları da görülür.
Lhasa Apso’nun kökeni net olarak belirtilmekle birlikte Tibet’te doğduğu ve adını da Tibet’in kutsal şehri olan Lhasa’dan aldığı ve Apso’nun daz uzun tüylü köpek anlamına geldiği ifade edilir. Geçmişinin 4000 yıl öncesine kadar dayandığı belirtilir. Tibet’in köylerinde ve manastırlarında yetiştirilen Lhasa Apso saygı duyulan eski bir köpek ırkıdır. Uzun yıllar boyunca bu köpeklere sahip olmanın tek yolu Dali Lama tarafından hediye edilmesi olmuştur ve yüzyıllar boyunca da ırk Dalai Lama ile ilişkilendirilmiştir. Dalai Lama ve Budist manastırdaki keşişler Lhasa Apso ırkını bekçi ve koruyucu köpek olarak yetiştirmiştir. Ana vatanında “Abso Send Kye” adıyla yani “aslan gibi havlayan bekçi köpek” olarak da bilinir. Lhasa Apso kalın kürkü hava geçirmez, aşırı soğuktan veya sıcaktan koruyan bir yapıdadır ve her iklime uyum sağlayan iyi bir bekçidir.
Lhasa Apso ırkının tarihi reenkarnasyon (ruh göçü) inancı da dahil olmak üzere Budist inançlarıyla iç içedir. Kayıtlara göre ilk tarihi M.Ö. 800 yılını göstermektedir. Lamaların öldükte sonra ruhlarının, bu kutsal köpeklerin bedenlerine girdiği ve köpeklere bunu için ek bir hürmet gösterdiği söylenir. Köpekler manastırda bekçi köpeği rolünü de üstlendiler, gelen ziyaretçiler olduğunda havlayarak ses verdiler ve böylece Abso Seng Kye (Bark Lion Sentinel Dog) yerli adını aldılar. Bazı kişiler köpeklerin isminin Tibetçe keçi anlamına gelen rapso (keçi benzeri kürküne atıfta bulunarak) kelimesinin yozlaşması sonucuyla oluştuğunu iddia etseler de, türün batıda bilinen Lhasa Apso adının yerel adından türetilmiş olması mümkündür.
Lhasa Apso’nun iyi şans getirdiğine de inanılırdı. Ancak kutsal olarak kabul edildikleri için bu köpeklerden sahiplenebilmek geçmişte imkansızdı. Bir kişinin öldüğünde ruunun Lhasa Apso’nun bedenine girdiğine inanılması bu köpeklere özel bir anlam yüklüyordu. Dalai Lama’nın hediye ettiği durumlar dışında Lhasa Apso köpeklerinin ülkeden dışarıya ayrılmasına, verilmesine izin verilmiyordu. 1583’teki Mançu Hanedanlığı’nın başladığı zamandan 1908’e kadar, Dalai Lama Çin İmparatoru’na ve imparatorluk aile üyelerine kutsal köpek olan Lhasa Apso ırkını armağan etmiştir. Köpekler her zaman çiftler halinde imparatorluğa hediye edilmiştir.
1900’lü yıllarda cins İngiltere’ye getirilmiştir. İngiltere’ye ilk getirildiğinde teriyer türün olmamasına rağmen Lhassa Teriyer olarak biliniyordu ve gün geçtikçe popülerlik kazanıyordu. 1930’larda ilk Lhasa Apso köpekleri, Batı dünyasında görüldü. Bu bölgede görülen ilk köpeklerden bazıları, 13. Dalai Lama’nın hediyesi olarak verilmişti. 1940’lı yılların sonlarında, 14. Dalai Lama tarafından yetiştirilen köpeklerden bazıları Amerika’ya hediye edildi. Bu köpekler Amerika’da ırkın kurulmasına ve tanınmasına yardımcı oldu. Son zamanlarda yapılan DNA çalışmalarına göre, bu küçük köpeğin kurt benzeri atalara en yakın ırk olduğu ortaya çıktı. Bu bilgilere dayanarak yapılan tahminlerle, Lhasa Apso ırkının çeşitli dağ kurtlarından gelmiş olabileceği düşünülmektedir.
1935 yılında Lhasa Apso AKC tarafından ilk olarak Terrier Grubuna kabul edildi. Ancak ilerleyen yıllarda 1959’da AKC tarafından Lhasa Apso Sportif Olmayan Gruba yeniden atandı. İnsanlar arasında yavaş yavaş tanınan, ilgi gören ve zaman içerisinde popülerlikte yükselişe geçen bir ırk oldular. Lhasa, popüler bir aile köpeği olarak, diğer Tibet ırklarını hızla geride bıraktı.
Lhasa Apso küçük, dayanıklı, tüyle ve asil bir köpektir. Vücut uzunluğu köpeğin boyundan daha uzundur. Tüylü ve küçük yapısıyla Eski Ingiliz Koyun Köpeği'nin küçük bir versiyonunu hatırlatır. Yerlere kadar uzanan düz, sık ve gösterişli kürküyle dikkatleri çeker. Egzotik yapısı, zarif ve dengeli duruşuyla herkesin ilgisini çeker.
Lhasa Apso köpeğinin vücuduyla orantılı büyüklükte kafası vardır. Başındaki koyu renk gür sakal, bıyığı ve saçlarıyla ayırt edici özelliğe sahiptir. Yoğun tüylerinin yanı sıra boynunda gür bir yelesi görülür. Namlu orta uzunlukta ve kare yapılı değildir. Dişerler makas ısırığında, aynı hizada ya da alt çene biraz önde olacak şekilde olmalıdır.
Lhasa Apso vücudunun genelindeki yoğun tüyler ve saçlar arasında tıraş şekline göre çok belirgin olmayan kulaklara sahiptir. Kulakları uzun, sarkık ve tüm vücudu gibi yoğun tüylüdür.
Lhasa Apso küçük, oval şekilli ve içeri gömülü konumlanmış koyu kahverengi tonlarında rengi olan gözlere sahiptir. Derin, içeri gömülü gözleri tüylerinin üzerini kapatması sonucu pek belli olmamaktadır. Tüylerin gözleri kapatmasını ve görüşü engellemesini önlemek için saçların toka ile tutturulduğu görülür. Gözleri neşeli ve sevimli görünümünün bir parçasıdır.
Lhasa Apso köpek ırkının ön bacakları düzdür. Yoğun saçlarla kaplı arka bacakları vardır. Ayak yapısı yuvarlak olmasıyla kediye benzetilir. Vücudu, göğsü ve genel olarak tüm bedeninin tüylü olmasıyla düz durdukları zaman bacakları tüylerin altında görünmez
Lhasa Apso kuyruk yapısı sırtında yüksek konumlanmış, kıvrık şekilde duran ve yoğun tüyler kaplıdır. Tibet köpek ırklarının kuyruğu belirgin şekilde sırt üzerinde kıvrılır.
Lhasa Apso yere kadar uzanan düz, sert, uzun, yoğun ve gösterişli bir kürke sahiptir. Tüyleri ipeksi değildir. Yoğun çift katmanlı, sıkı yapısıyla baş bölgesinde ve gözlerinin üzeride dahil olmak üzere yoğun tüylerle kaplıdır. Sakal, bıyık ve alın bölgesindeki tüyleri bu ırkın kendine özgü karakteristik bir özelliğidir.
Lhasa Apso gösterişli tüyleri, birbirinden güzel renk ve tonlarıyla göz alıcı özelliktedir. Kürk renk çeşitleri arasında altın sarısı, krem ve bal rengi en yaygın olanlarıdır. Bu renklere ek olarak duman grisi, koyu gri, gümüş, sable, arduvaz, brindle kırmız ve siyah, beyaz ve çok renkli kahverengi, kahvenin tonları kürk renkleriyle de karşınıza çıkabilirler. Gösteri halkasında yer alan köpeklerde her renkte kürk çeşidi kabul edilebilir. Köpek yavrusu paltoları, yavru büyüdükçe genellikle renk değiştirir. Köpek sahiplerinin, kürkü iyi ve sağlıklı tutabilmesi için özenle bakım yapması gerekir. Bakımı kolaylaştırmak içinde saçlarını kısa tutarlar.
Sıkça sorulan sorular
Bakımları düzenli yapılan, sağlıklı bir soydan gelen Lhasa Apso yaşam süresi ortalama olarak 12- 15 yıl yaşam sürebilir.
Lhasa Apso dişi ve erkek yetişkin köpekleri için belirlenen ideal ağırlıkları 5- 8 kg, ideal yükseklik ise 25 – 28 cm aralığında olmalıdır. Küçük köpek cinsleri arasında yer aldıkları ve sağlık, formda bir vücutları olmasını için kilosunun boyu ile orantılı, ideal aralıkta olmasına dikkat edilmelidir.
Çok tüylü bir köpek oldukları için, tüy dökme seviyeleri de yüksektir. Düzenli olarak haftada 3-4 kez taranmaya ve fırçalanmaya ihtiyaç duyarlar. Taranmaya ek olarak tüylerinin düzenli olarak kırpılmaya, tıraşlanmaya ve güzel görünmesi için profesyonel bakım ihtiyaçları da vardır. Tüy bakımı için sahibinin ekstra özen göstermesi ve belli bir bütçe ayırması gereklidir.
Lhasa Apso sağlıklı ve yeterli beslenmesi için Royal Canin, Proplan, Acana, Hills, N&D, Gimdog, Brit, Purina, Felix, Brit Care gibi markaların küçük ırklara özel mamalarını tüketmeleri önerilir. Yaş, boy, sağlık ve alerjen durumuna göre mama tercihi yapmalı, porsiyonları ayarlamalısınız.
Evet Lhasa Apso ev yemeği tüketebilir. Ancak pişmiş kemik ve yağlı yiyeceklerde sindirim ve sağlık sorunlarına yol açmaması için uzak durmalıdır. Köpekler için uygun olan sağlıklı ev gıdaları araştırmalı ve gerekiyorsa onları yemesini sağlamalısınız. Yüksek vitamin ve protein, yağ içeren köpek maması tüketiyorsanız ev yemekleri konusunda seçici davranmalı ve köpeğinizin fazla kilo almamasına özen göstermelisiniz. Ev yiyecekleri günlük ihtiyaç duyduğu besin değerini karşılamaya yetmeyeceği için daha düzenli olarak kaliteli hazır mamalar tüketmesini sağlamalısınız.
Köpeğiniz gelişimini tamamladıktan sonra çiftleştirilmelidir. Geç olgunlaştıkları bilen Lhasa Apso en erken 2 yaşında hem bedenen hem de karakter olarak gelişimini tamamladığı zaman çiftleştirilmelidir. Erken zamanda çiftleştirmeniz köpeğinizin ve doğan yavruların sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Lhasa Apso ırkının tüy dökme seviyesinin yüksek ve kürkünün özen istemesi zaman zaman bakımı zorlaştırmaktadır. Sahibinin sabırla tüylerini taraması, gerektiğinde tıraş etmesi ve yemek yerken saçlarını, sakallarını önüne gelmemesi için toplaması gerekir. Bunlara ek olarak belirli aralıklarla da profesyonel bakıma, köpek kuaförüne gitmeye ihtiyaç duyarlar. Bu gibi küçük detaylar herkesin uğraşmak ve emek vermek istemeyeceği işler olabilir. Zekidir ve doğru tekniklerle eğitilmesi kolay bir ırktır. Tüylerine ve bedenine özen göstermeniz gereken, uyumlu, sevimli ve erken aşamada eğitim alamaya başladığında ev ortamında bakabileceğiniz mükemmel bir aile köpeğidir.
Lhasa Apso köpeklerinin kürk rengine, cinsiyetine, yaşına, sağlık durumuna ve şeceresine göre fiyatları farklıdır. Lhasa Apso yavrusunun fiyatı 500 TL ile 6.000 TL arasında değişiklik gösterir. Bu değişikliğin sebebi köpeği satan yer, kişi ve daha farklı sebeplerdir. Ancak genetik yapısında olası bazı sağlık sorunlarını ortaya çıkartan test olmadığı için Lhasa Apso köpeklerini güvenilir ve bilgili yetiştiricilerden sahiplenin. Genetik hastalık taşıyan ebeveynlere sahip yavru köpekler, daha uygun fiyatlarla satılarak sonrasında sağlık sorunlarıyla sahibini üzmektedir.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Sağlıklı ve yetişkinliğe adım atmış dişi Lhasa Apso tek bir doğumda 4 ila 6 tana yavru dünyaya getirebilir. Doğan yavru sayısı dişinin yaşına, sağlık durumuna, kaçıncı doğumu olduğuna ve çiftleştiği erkek köpeğin sağlık durumuna göre değişiklik gösterir.
Lhasa Apso gösterişli tüyleri, birbirinden güzel renk ve tonlarıyla göz alıcı özelliktedir. Kürk renk çeşitleri arasında altın sarısı, krem ve bal rengi en yaygın olanlarıdır. Bu renklere ek olarak duman grisi, koyu gri, gümüş, sable, arduvaz, brindle kırmız ve siyah, beyaz ve çok renkli kahverengi, kahvenin tonları kürk renkleriyle de karşınıza çıkabilirler. Gösteri halkasında yer alan köpeklerde her renkte kürk çeşidi kabul edilebilir.
Köpek yavrusu paltoları, yavru büyüdükçe genellikle renk değiştirir. Köpek sahiplerinin, kürkü iyi ve sağlıklı tutabilmesi için özenle bakım yapması gerekir. Bakımı kolaylaştırmak içinde saçlarını kısa tutarlar.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar