Kedilerde dehidrasyon belirtileri ve tedavileri

Tüm canlıların su içme gereksinimleri herkes tarafından bilinen bir gerçek. Kökleri bir çöl hayvanı olmasına karşın yaşamlarını idame ettirebilmeleri için kediler de sıvı alımına ihtiyaç duyarlar. Su tüketmeleri; hem vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi hem de bu fonksiyonların yerine getirilmesi sonucunda oluşan toksinlerin böbreklerden atılabilmesi için oldukça önemli bir role sahiptir. Çiğ veya konserve mama ile beslenen kediler, günlük su alımı ihtiyaçlarının büyük bir yüzdesini bu besinlerden karşılayabilirler.

Ancak kuru mama ile beslenen kediler, içeriğinde düşük miktarda su bulunduğundan dolayı bu ihtiyaçlarının yalnızca %10’unu karşılayabilirler. Özellikle, yalnızca kuru mama tüketen kedilerin su tüketimi çok daha önemli hale gelmektedir.

Su, kediler için yalnızca bir sıvı kaynağı değil aynı zamanda vücudun sağlıklı şekilde çalışmasına yarayacak sodyum, potasyum ve klorür gibi elektrolitlerin alınması için de önemlidir. 

Dehidrasyon Neden Meydana Gelir?

Kediniz gün içerisinde sağlık durumuna, yaşına ve cinsine bağlı olarak farklı ölçülerde su tüketmeye ihtiyaç duyar. Ancak uzman kişilerce söylenen bir bilgi vardır ki o da; kilogram başına ortalama 50-60 ml su tüketmeleri gerektiğidir. Bu doğrultuda, kediniz su içmezse vücudundaki su miktarının düşüse geçmesi ile beraber, susuz kalacaktır. Bu da vücutta dehidrasyon meydana getirecektir. Ancak dehidrasyonun tek sebebi yetersiz su içilmesi değildir. Dehidrasyona sebep olan diğer nedenler; kusma, ishal veya aşırı idrara çıkma gibi gerçekleşen sıvı kayıplarıdır.

Kedinizde Dehidrasyon Belirtilerini Nasıl Anlarsınız?

*Kedinizin düzenli olarak içtiği su miktarının altında kalması veya vücudundan bir şekilde normalden daha fazla su kaybetmesi (kusma, ishal, aşırı idrara çıkma) dehidrasyon oluşmasına sebep olmaktadır.

• Halsizlik görülür
• Devamlı uyur
• İştahı kapanır
• Nefes alıp vermesi hızlanır
• Ağzı kurur
• Güçsüzlük oluşur
• Depresyona girer
• Kalp atışı artar
• Cildinin esnekliği azalır
• Deriyi çekip bıraktığınızda hemen eski haline geri dönmez

*Bazı küçük uygulama ve ipuçları ile kedinizin susuz kalıp kalmadığını anlayabilirsiniz;

• Kedinizin kürek kemiklerindeki deriyi canını acıtmayacak şekilde çekip bırakın. Akabinde deri hemen eski şekline gelmiyorsa, elastikiyet azalmıştır ve dehidrasyon oluşmuş olabilir.
• Kedinizin diş etlerine bakın. İyi su içen bir kedinin diş etleri nemli ve pembe renkte olur. Eğer kedinizin diş etleri kuru ise ve dokunduğunuz zaman yapış yapış hissediyorsanız dehidrasyon oluşmuş olabilir.
• Diş etine parmağınız ile bastırdığınızda, ette beyaz bir iz oluşur. Parmağınızı bastırdığınız yerdeki beyazlık izi hemen kaybolmuyorsa kedinizin dokularına ulaşan kan miktarı azalmıştır ki bu da dehidrasyonla ilişkili bir parametredir.

Dehidrasyon Oluşturan Riskler Nelerdir?

• Sıcak Çarpması: Sıcak havaların neden oluğu sıvı kayıpları, çok fazla sıcağa maruz kaldıkları zaman gerçekleşir. Özellikle güneşin altındaki arabalarda bırakılan kediler sıcak çarpması yüzünden ciddi sorunlar yaşayabilmektedir. Unutmayın ki güneşin altındaki bir arabada sıcaklık çok kısa sürelerde yükselmektedir ve kediniz için çok riskli bir durum oluşturmaktadır. Birde yanında içebileceği bir su yok ise risk daha da yükselecektir.
• Böbrek Yetmezliği: Aniden gerçekleşen veya kronik olarak var olan böbrek yetmezliği, vücuttan hem toksinlerin yeterince atılamamasına hem de suyun böbreklerden geri emiliminde aksamaya neden olmaktadır. Bu sebeple kediniz idrara daha fazla çıkmaktadır ve vücudundan su kaybetmektedir. Bu da dehidrasyona sebep olmakta ve hastalığın şiddetini daha fazla arttırmaktadır. Bu durumda veteriner hekiminiz tarafından kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yenilenmesi için iyi bir tedavi uygulanması oldukça önemlidir. Bu gibi durumlarda genellikle IV (İntravenöz) sıvılar verilir.
• Hipertiroidizm: Kediniz özellikle orta yaşın üstündeyse, iştahında artış olmasına rağmen kilo almıyorsa ve normalden daha fazla su içip daha çok idrar yapıyorsa hipertiroidizmden şüphe etmek doğru olacaktır. 
• Diyabet: Diyabetin belirtileri arasında; hipertiroidizmde olduğu gibi iştah artışı, normalden daha fazla su içme ve normalden daha fazla idrar yapma bulunmaktadır. Diyabet kedilerde geri dönüşü olabilen bi hastalıktır ve tedavi edilmelidir. Tedavisi uygulanmaz ise yol açacağı diyabetik ketoasidoz, kediniz için hayati risk oluşturur. 
• Karaciğer Yağlanması (Hepatik Lipidoz): Özellikle aşırı kilosu olan kedilerde ciddi bir problem olan hepatik lipidozis kedinizde görüldüğü takdirde gerekli tedavinin kısa sürede yapılması gerekir.

Veteriner Hekime Ne Zaman Götürmek Gerekir?

Kedinizin susuz kalma seviyesi az ise ve su verdiğiniz zaman içiyorsa, evde yapacağınız küçük müdahaleler ile konunun üstesinden gelebilirsiniz. Ancak dehidrasyon derecesinin belirlenmesi zor olabileceğinden dolayı kedinizin iştahında ve su içmesinde azalma gördüğünüzde veteriner hekime başvurmanızda fayda olacaktır.

Evde Kediniz İçin Neler Yapabilirsiniz? 

Kedinizin susuz kaldığından şüphe ediyorsanız, evde yapabileceğiniz birkaç şey var. İlk olarak sıcak ortamdan uzaklaştırın ve serin bir yere götürerek sıcağa bağlı oluşabilecek komplikasyonlardan uzak tutun. Su kabını yakınında bulundurun. Su kaplarından evin birkaç farklı köşesine koyarak kedinizi su içmeye teşvik edin. Sevdiği yaş mamalardan tüketmesini sağlayın. Özellikle sürekli kuru mamayla beslenen kediler için bu oldukça iyi bir yöntemdir.

Kedinizin Dehidrasyondan Kurtulması Ne Kadar Sürer?

Az miktarda bir sıvı kaybı yaşadıysa verilen takviyeler sonrası hızla iyileşecektir. Hastanede bir gün yatılı kalması yeterli olur. Ancak ciddi düzeyde bir dehidrasyon yaşandıysa, iyileşme süresi daha uzun olur. Bu durum dehidrasyonun derecesine ve sebep olan nedene bağlı olarak değişim gösterir.

Önlemek İçin Ne Yapılabilir?

• Taze ve Temiz İçme Suyu Verin: Kedinizin nerede olursa olsun her daim suya erişimi olmalıdır. Vereceğiniz suyu günde iki kere değiştirmeniz ideal olanıdır. Verdiğiniz su kabını da günde bir kez olsun yıkayarak, tortu ve bakteri oluşumunu engellemelisiniz. Kapları doğrudan güneş ışığı alan bir noktaya değil daha uzak bir noktaya koyun. Böylelikle bakterilerin çoğalma hızını yavaşlatmış olursunuz.
• Birden Fazla Su Kabı: Eğer evde bir kedi daha veya başka bir evcil hayvan besliyorsanız, birden fazla su kabı bulundurun! Zira her hayvanın kendi kaba sahip olması önemlidir. Eğer yaşlı ve eklem rahatsızlığı olan bir kediye bakıyorsanız, evin farklı noktalarına birkaç su kabı koymanız daha faydalı olacaktır. Ancak tüm bunlar olmasa bile evin birkaç köşesine su kabı koymak kedinizi su içmeye teşvik edeceğinden dolayı iyi bir yöntemdir. Yalnız unutmayın ki böyle bir durumda kedinizin ne kadar su içtiğini gözlemlemek zor olabilir. Bu yüzden takibini iyi yapmalısınız!
• Bir Su Çeşmesi Alın: Eğer kediniz kaptan su içmiyorsa bazı sebepler olabilir. Bunlardan biri akan sudan içmeyi sevmeleridir. Kediler için yapılmış su çeşmesi kabından alabilirsiniz.
• Mamasına Su Ekleyin: Kuru mama ile beslediğiniz kedinizin mamasını bir miktar suda bekletip vermeniz su tüketimi için iyi bir yol olacaktır.
• Doğru Su Kabı Tercihi Yapın: Bıyık hassasiyeti olan kediler, dar su kaplarında içmek istemezler. Bu nedenle, daha geniş ve sığ bir su kabı tercih edebilirsiniz.
• Kusma ve İshal Durumu: Eğer kediniz devamlı kusuyorsa veya ishal ise midesinin yatışması için bir süre mama ve vermemek iyi olabilir. Böyle bir kararı vermek için mutlaka veteriner hekiminiz ile iletişime geçmeniz gerekir.
• Kronik Sağlık Problemleri: Eğer kediniz belirli bir hastalığın meydana getirdiği dehidrasyon sorunu ile karşı karşıyaysa, öncelikle hastalığın tedavi edilmesi gerektiği için veteriner hekiminiz ile görüşmeniz oldukça önemlidir.

*Petibom Blog olarak yalnızca kedinizin susuz kalması durumunda karşılaşabileceği risk faktörlerini belirtmiş olup, herhangi bir tıbbi sorunun kesin cevabı konusunda netlik sağlamıyoruz. Bahsetmiş olduğumuz belirtileri gözlemlerseniz, öncelik olarak veteriner hekiminiz ile iletişime geçmeli ve onun tavsiyeleri doğrultusunda ilerlemelisiniz.