Kedinizin idrarında kan varsa ne yapmalısınız?

Kedinizin tuvaletini temizlediğinizde, tuvalet kabının içinde veya dışında kan damlaları fark ettiniz, peki bu ne anlama geliyor? Kedinizin idrarındaki kan her zaman endişe duymanız gereken bir durumdur ve stresten idrar yolu hastalığına kadar çok çeşitli sorunlardan kaynaklanabilir.

Hematüri (idrarda kan) nedir?

Hematüri, idrardaki kanı tanımlamak amacıyla kullanılan tıbbi bir terimdir. Hematüri durumunda turuncu veya kırmızı renkli idrar ya da kan pıhtıları görebilirsiniz. Bazı durumlarda idrar normal görünebilir ve kanamayı görebilmek için mikroskobik inceleme gerekebilir. Bu durumlarda teşhis ve laboratuvar analizleri neticesinde kanı tespit etmek mümkün olabilmektedir.

Kedilerde hematüri belirtileri nelerdir?

Kediler kanlı idrar yaparken, sahipleri çoğunlukla aynı anda ortaya çıkma eğiliminde olan diğer semptomlar sayesinde durumun farkına varırlar:

• Tuvalet kutusunun dışına idrarını yapmak
• Az miktarda idrar yapmak
• İdrara çıkma sıklığında artma ya da azalma
• İdrar yaparken farklı sesler çıkarma ya da ıkınma
• İdrarın renginde ya da kokusunda ortaya çıkan değişiklikler
• Normalden daha fazla huzursuz olması
• Genital bölgenin normalden fazla taranması ya da yalanması
• Tamamen idrar yapamama (acil bir durum olarak derhal veterinere gidilmesi gerekir)

Kedi idrarında kanın nedenleri nelerdir?

Kedinin idrarındaki kan çoğunlukla sistit ismi verilen idrar torbasındaki iltihaplanmadan dolayı ortaya çıkmaktadır. Kedinin idrarında kan görülmesi bir teşhis ya da hastalık değil, altta yatan herhangi başka bir sorunun belirtisidir.  bu belirti çeşitli rahatsızlıklarda görülebilir ve fark edildiği zaman kediyi bir veteriner hekimin muayene etmesi gereklidir.

İdiyopatik Sistit

Stresli kedilerde daha sık görülen alt üriner sistemimi etkileyen bir hastalıktır. Yapılan her türlü tedaviye rağmen problem devam edebilir.

Alt üriner sistem hastalıkları, kedilerin en fazla karşılaştığı rahatsızlıklardan biridir. Mesanede ve üretradaki iltihaplanma ya da diğer rahatsızlıklar olarak ortaya çıkar. Bu rahatsızlık ilk olarak kedi alt üriner sistem hastalığı ve son olarak idiyopatik sistit olarak adlandırılmıştır.

İdiyopatik sistitin, adından da anlaşılacağı üzere tek bir belirgin nedeni yoktur. Hastalığın ortaya çıkmasında altta muhtemelen birçok neden yatmaktadır: Bu nedenler arasında mesane ve hormonlardaki görülen anormallikler, obezite, çevresel stres faktörleri, yavru iken karşılaşılan stresli ya da korkulu durumlar, başka kedilerle birlikte yaşama, enfeksiyon durumu, böbrek, mesane taşları yer alır.

İdiyopatik sistitte en fazla görülen belirtiler idrar yapmada zorlanma ve ağrı, idrara daha fazla çıkma, tuvalet kabının dışına idrarını yapma ve idrarda kandır. İdiyopatik sistit, kedilerde sıklıkla yoğun ya da az şiddetli olarak devamlı görülebilen kronik idrar sorunlarından biri olacaktır.

Üretral tıkanıklık

Kedilerin idrarında kan görülmesinin nedenlerinden biri de üretral tıkanıklıktır. Bu durum çoğunlukla erkek kedilerde görülmesine karşın dişi kedilerde de görülebilmektedir. Erkek kedilerde bu durumun daha fazla görülmesinin nedeni erkeklerde üretranın daha uzun ve daha dar olmasından kaynaklanmaktadır. Erkek kedilerdeki üretra yapısı tıkanmaya daha yatkın olmaktadır.

Üretra yolunda, idrarın dışarı atılması esnasında bir tıkanıklık olmasıyla ortaya çıkan üretral tıkanıklık, üretral tıkaçlar, idrar taşları, yapısal darlıklar veya tümöre bağlı tıkanıklıklar gibi çok çeşitli sebeplerden dolayı oluşabilir. Bunun yanı sıra üretral spazma bağlı olarak veya alt idrar yolundaki iltihaplanmaya bağlı şişmeden dolayı meydana gelebilir.

Üretral tıkanıklık durumunda kedinin idrarını yapması zor veya imkansız bir hale gelebilir ve bu durum da kedinin yaşamını tehdit eden acil bir durum haline gelmesine neden olabilir. Kedinizin idrara çıkmakta zorlandığını fark ettikten hemen sonra en kısa zaman içerisinde, kedinizi bir veteriner hekim tarafından muayene ettirmeniz gerekmektedir. Üretral tıkanıklık tedavi edilmediği taktirde 24 ile 48 saat içinde böbrek yetmezliğine, ardından ölüme neden olabilir.

Diğer nedenler

İdiyopatik sistit ve üretral tıkanıklıkların dışında diyabet ve hipertiroidizm de kedi idrarında kana neden olabilecek hastalıklar arasında yer almaktadır. Daha az yaygın nedenler olmasına karşın hematüriye kabızlık, idrar yolu tümörleri, doğum esnasında ortaya çıkan anormallikler, idrar yolundaki diğer hastalıklar veya omurilikteki rahatsızlıklar de gözden kaçırılmaması gereken durumlar arasında bulunmaktadır.

Kedilerde hematüri nasıl teşhis edilir?

Kedinizin idrarında kan fark ederseniz derhal veteriner hekime başvurmanız gerekmektedir. Veterineriniz gerekli kontrollerin ardından bir muayene yapacak ve ardından en doğru teşhisi koyacaktır.

Muayene ve teşhis süreci şunları içerir:

• Geçmişi: Veteriner hekimi ve yardımcısının ilk yapacağı şey kedinizin geçmişini incelemek olacaktır. Bu inceleme sürecinde çevresel herhangi bir değişiklik olup olmadığı, kedinin günlük standart yaşamı ve evde gözlemlenen diğer davranışlar incelenecektir.
• Fiziksel muayene: Veterinerinizin kedinizi fiziksel olarak muayene edecek ve görünürde herhangi bir sıkıntı olup olmadığını gözlemleyecektir.
• Tahliller: Kedinizden kan ve idrar örnekleri alınarak bunlar incelenecektir. Kan tahlili ve idrar tahlili neticesinde de dehidrasyon, mesanede enfeksiyon veya herhangi bir anormal durumun olup olmadığı gözlemlenecektir.
• İdrar kültürü ve duyarlılık testi: Antibiyogram yapılacak idrar ideal olarak sistosentez yoluyla alınmalıdır. Bu yöntemde karın duvarından idrar kesesine bir iğne batırılır. İdrar kültürü testi, idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilecek spesifik bakterileri belirleme yöntemidir. İdrar örneğini özel bir ortama yerleştirmeyi, numuneyi inkübe ederek bakterilerin üremesini ve ardından da bakterileri tanımlamayı içeren bir süreçtir. Hastalığa neden olan bakterilere karşı en etkili antibiyotiklerin belirlenebilmesi için yapılan ikinci teste ise duyarlılık testi denmektedir.
• Röntgen ve ultrason: Kedinin iç organlarını incelemek amacıyla gerçekleştirilen röntgen ve ultrason yöntemlerinde mesanenin normal görünüp görünmediği ya da mesanede taş olup olmadığına bakılmaktadır.

Kedilerde hematüri nasıl tedavi edilir?

Hematüri tedavisi kediden kediye değişkenlik göstermektedir ve altta yatan neden belirlendikten sonra veteriner hekim tarafından ona göre bir tedavi yöntemi belirlenir. Çoğu tedavide kedinin ağrılarını azaltmak için mutlaka ağrı kesici ilaçlara yer verilir. Bunun yanı sıra kedinin diyetinde değişiklikler, su alımının arttırılması, mesanenin gevşemesine yardımcı olacak spazm önleyici ilaçlar ve sıvı tedavisi de sıklıkla uygulanan yöntemlerdir. Kedi sahibinden kediyi strese sokacak unsurları ortamdan uzaklaştırması da istenir. Antibiyotik ya da idrar asitleştirici ilaçlar da kedilerde hematüri tedavisi sırasında reçete edilebilmektedir.

Mesanede bulunan idrar taşları ya da kristaller de kedilerin idrarında kan görülmesine neden olan önemli sebeplerden biridir. Bu durumda veteriner hekim, mesanede bulunan taşın/kristalin türüne göre öncelikle ilaçla mesanede bulunan taşları ilaç yardımıyla yok etmeye çalışabilir. İlaç tedavisinden sonuç alınamayacağı durumlarda ise mesane taşlarının operasyon ile alınması tavsiye edilecektir.

Kedide üretral tıkanıklık belirlendiyse veterinerin bu tıkanıklığı hızlı bir şekilde gidermesi gerekecektir. Bunun için çoğunlukla kediler sakinleştiriciler yardımıyla sedasyona alınmaktadır. Ardından da idrar sondası yerleştirilecektir. Enfeksiyonlar için antibiyotikler en sık kullanılan tedavi yöntemlerinin başında gelmektedir ve taşları küçültmek için ise reçete edilmiş bir diyet uygulaması yapılmaktadır.

Kedilerde hematüri nasıl önlenir?

Kedilerde idrar kan durumunu her zaman önlemek mümkün değildir ancak kedinizin idrarında kan olma olasılığını arttırdığı bilinen obezite, su tüketiminde azalma ve stres gibi faktörler bulunmaktadır. Hematüriyi önlemeye nasıl yardımcı olabileceğinizi öğrenmek için yazımızın devamını okuyun:

• Davranışlarını gözlemleyin: Kedinizin davranışlarını sıkı bir şekilde takip edin ve herhangi bir değişiklik durumunda veterinerinizi mutlaka haberdar edin.
• Obezite kontrolü: Dikkat edilmediği taktirde kedilerde obezite sıklıkla görülen bir durumdur. Kedinizin obezite durumuyla karşılaşmaması için onu harekete teşvik edecek çeşitli kedi oyuncakları oynamasını sağlayın.
• Su tüketimini arttırın: Yeterli miktarda su tüketimi kedilerde idrar yolu sorunlarını önlemedeki en önemli etkenlerden biridir. Bu nedenle kedinizin su alımını arttırmaya yardımcı olmalısınız. Bunun için evinizde kedinizin su içebileceği çeşme ya da geniş su kapları gibi imkanları çoğaltmalısınız. Yaş mama vermek ya da konserve mamaya su eklemek de uygulanacak yöntemler arasında bulunmaktadır.
• Rahat bir çevre: Tuvalet kapları, su, yiyecek, gizlenme alanları, tünek yerleri, uyku alanları, tırmalama tahtaları ve oyuncaklardan oluşan zenginleştirilmiş bir ortam çok önemlidir. Böyle bir ortam kedinin sosyal gerilimini ve rekabeti azaltmaya yardımcı olarak kedinin stresten uzaklaşmasını sağlayacaktır.
• Stresi azaltma: Kediniz için stresi azaltacak çeşitli yollar bulunuyor. Phermones, Feliway, Feliway Multicat ve Through a Cats Ear gibi klasik müzikler hem ortamı zenginleştirmekte hem de kedinize rahat bir ortam oluşturmaya yardımcı olmaktadır. Kedinizin günlük yaşamının standart olması da çok önemlidir ve seyahat, evdeki tadilat veya eve gelen misafir gibi etkenler kedinizin strese girmesine neden olabilecek unsurlar olduğundan bu konulara çok dikkat etmelisiniz.
  Ayrıca şu yazımızı da okumanızı öneriyoruz: Kedilerde stres nasıl anlaşılır?
• Uygun kum kabı kurulumu: Çoğu zaman kedilerin kum kabı uygun bir şekilde kurulmaz ve bu durum kedinin stres olmasına ya da idrar ile ilgili sorunlar yaşamasına neden olabilir. Evde birden fazla kedi bulunuyorsa evdeki kedi başına bir adet ve bir tane de fazladan kum kabı konmalı ve kedilerin rekabet hissiyatından uzaklaşması sağlanmalıdır. Evde birden fazla kat olması durumunda ise her katta mutlaka kum kabı konmalıdır. Kabı mümkün olduğunca büyük seçmeniz faydalı olacaktır.

Hangi durumlarda veterinere götürmelisiniz?

Genel olarak kedinizin idrarındaki kan, boşaltım sistemini etkileyen çeşitli sorunlara neden olabildiği gibi boşaltım sisteminde yaşanan bir probleme de işaret etmektedir. Kedinizin idrara çıkma sıklığında artma ya da azalma olduğunda, tuvalet kabı dışına idrarını yapmaya başladığında, kırmızı ya da koyu kahverengi kan gördüğünüzde vakit kaybetmeden veteriner hekime kontrole götürmeniz faydalı olacaktır. Tamamen idrar yapamama durumu ise acil bir durum olarak tanımlanır ve mutlaka en kısa sürede kedi veterinere ulaştırılmalıdır.

Bazı ilaçlar kedilerde iştahsızlık, kusma, ishal gibi yan etkiler ortaya çıkarabilmektedir. Bu nedenle veterinerinizden ilaçların ne gibi tepkiler oluşturacağını öğrenmeniz faydalı olacaktır.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir;

• Kedilerin idrar kokusu hangi hastalığın belirtisidir?
• Kedilerde yaygın tuvalet kabı sorunları ve çözüm önerileri
• Kedi kabızlığı nasıl tedavi edilir?