Kedilerde meme bezi hiperplazisi : Nedenleri ve tedavisi

Kedilerin meme kitlelerinde sıklıkla meme tümörleri görülmektedir ve bu tümörlerin %80’i kötü huylu olduğundan, kedi sahiplerinin bu konuda çok dikkatli olması gerekmektedir. Kedilerde meme bezi hiperplazisi ise iyi huylu bir büyümedir ve çok hızlı geliştiği için kedi sahiplerinin bu konu hakkında bilgi sahibi olması ve gerekli durumlarda kedisini veterinere götürmeleri çok önemlidir.

Meme bezi hiperplazisi nedir?

Kedilerde meme hiperplazisi ya da fibroadenomatöz hiperplazi, genellikle genç kedilerde görülen meme bezlerinin iyi huylu ve çoğunlukla şiddetli bir şekilde büyümesi şeklinde kendini gösteren bir durumdur. Bu rahatsızlığın genellikle hızlı bir başlangıcı olur ve hem hamile hem de hamile olmayan kısırlaştırılmamış dişi kedilerde görülür. Erkeklerde ve kısırlaştırılmış kedilerde de nadiren de olsa görülebilmektedir.

Kedilerde meme bezi hiperplazisi belirtileri

Kedilerde meme bezi hiperplazisinin belirtileri diğer kötü huylu tümörlerin belirtileri ile benzerlik göstermektedir. En sık karşılaşılan belirtiler şu şekildedir:

• Bir veya daha fazla meme bezinin aşırı büyümesi
• Göğüste ya da karın bölgesinde ağrısız, sert kitlelerin oluşması
• Deride ve her iki arka bacakta ödem görülebilir

Kedilerde meme bezi hiperplazisinin nedenleri

Meme bezi hiperplazisinin olası nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Dişi kedilerin vücudunu hamileliğe hazırlayan progesteron hormonunun yeterli çalışmadığı durumlarda veterinerler sentetik progesteron ile vücudu destekleyebilir. Sentetik progesteronlar aynı zamanda kedi meme hiperplazisinin başlamasından da sorumlu olabilir ve zaman zaman gözlenen bir yan etkidir.
• Kedide doğal olarak üretilen yüksek progesteron da kedilerde meme hiperplazisi oluşmasına neden olabilir. Kızgınlık dönemine girmesine rağmen 40-50 gün boyunca hamile kalmayan kedilerde görülebilir.
• Gebelik dönemi boyunca hamile kedilerde yanlış veya sorunlu gebelikler nedeniyle de meme bezi hiperplazisi ortaya çıkabilir.

Kedilerde meme bezi hiperplazisi nasıl teşhis edilir?

Veteriner tarafından gerçekleştirilen muayenede güvenilir bir teşhis yapılabilmesi için olası meme hastalıkları arasında bir ayrıma varılması gerekecektir. Mastitis (meme bezi enfeksiyonu) çoğunlukla ağrılı bezler ve ateş gibi belirtileri ile ekarte edilebilir ancak diğer olası nedenlerin ortadan kaldırılabilmesi için veteriner tarafından aşağıdaki yöntemler tercih edilebilir:

• Laboratuvar analizi için meme bezinden sıvı örneği alınarak sıvıda bakteri varlığının araştırılması
• Aşırı doku büyümesinin kesin nedeninin belirlenebilmesi ve büyümenin iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunun kararına varılabilmesi için doku biyopsisinin yapılması gerekebilir. Meme bezi kanserinin iyi huylu büyümeden ayırt edilmesi zor olabileceği için veterinerler genellikle bu yönteme başvurmaktadır.

Kedilerde meme bezi hiperplazisi tedavisi

Eğer meme bezlerinin büyümesi, yüksek progesteron seviyelerine bağlı olarak ortaya çıkmışsa, sahte gebelikle ya da normal gebeliğin sonlarına doğru progesteron seviyelerinin düşmesiyle kitledeki büyüme azalacaktır. Tabi bu geçici bir çözümdür ve her hamilelik döneminde meme bezlerinin büyüme ihtimali olacaktır.

Progesteron seviyesini kalıcı olarak düşürmek için kedinizin doğurganlığı problem değilse veterineriniz histerektomi yöntemini önerebilir. Bu yöntemde kedinin rahmi cerrahi müdahale ile alınmaktadır. Büyümenin reçeteli progestojenlerin kullanımına bağlı bir yan etki olarak ortaya çıkmışsa, ilaç kullanımının bırakılmasıyla birlikte kitle de küçülecektir.

Bazı durumlarda kedilerde kısırlaştırma sonrasında da kitlede büyüme görülebilir ve bunun için endişelenmeye gerek yoktur çünkü bu durumlarda büyüme bir süre sonra kendiliğinden düzelecektir. Kedinizin rahatsız olduğu durumlarda, veterineriniz progesteron reseptör bloke edicileri veya prolaktin inhibitörleri (esasen emzirme ile ilişkili bir peptit hormonudur) reçete ederek büyümeyi tedavi etmeyi düşünebilir.

Kedilerde meme bezi hiperplazisi, kanserli bir oluşum değildir. Süreç çoğunlukla ağrısız bir şekilde ilerler ancak etkilenen bezlerde enfeksiyon sorunları görülebilir. Bu durum ortaya çıktığı taktirde, glandüler dokuda ülser meydana gelebilir ve prognozun iyi olması için bunun cerrahi müdahale ile çıkarılması gerekebilir.

Kedilerde meme bezi hiperplazisi iyileşir mi?

Gerekli tedavi uygulamalarının gerçekleştirilmesiyle, progesteron kaynağının ortadan kaldırılmasının ardından, meme bezlerinin genellikle birkaç hafta içinde normale dönmesi beklenir. Eğer altta başka nedenler varsa iyileşmenin gerçekleşmesi için altta yatan sorunun ortadan kaldırılması gereklidir.

Meme bezi hiperplazisini önlemek için kedilere nasıl davranılmalıdır?

Meme hiperplazisi progesteron hormonu ile doğrudan ilgilidir ve bunu önlemek için progesteron hormonunun kontrol altına alınması gereklidir. Bunun için veterineriniz tarafından düzenli olarak kontrolünün sağlanması ve kedinizin kısırlaştırılması alabileceğiniz önlemler arasında bulunmaktadır.

Kedilerde meme bezi hiperplazisi bulaşıcı mıdır?

Bu durumun bulaşıcı olduğu ile ilgili herhangi bir klinik sonuç henüz bulunmuyor.

Meme bezi hiperplazisi olan bir kedi ne zaman veterinere götürülmelidir?

Kedinizin memelerinde aşırı bir büyüme gözlemlediyseniz, deride ve arka iki bacakta ödem varsa, karnında ve göğsünde sert şişlikler gördüyseniz kedinizin mutlaka veterineriniz tarafından muayene edilmesini sağlamalısınız.