İnsanlardaki regl dönemine pek benzemese de dişi köpekler de düzenli olarak kızgınlık dönemine girerler. Bu dönemde vajinalarında kahverengi- kırmızı bir akıntı gelir. Dişi köpeğinizin kızgınlık dönemiyle alakalı bütün bilmeniz gerekenleri bu yazımızda bulabilirsiniz.
İçindekiler
Dişi köpekler tipik olarak yaklaşık altı aylıkken cinsel olgunluğa ulaşır ve kızgınlık gösterirler. Bu aşamada östrojen seviyelerinde artış ve takiben bir düşüş olur. Ardından ovulasyon (yumurtlama) başlar. Kızgınlık döngüleri ortalama üç hafta sürer, ancak iki ile dört arasında değişebilir.
Köpeklerde ilk kızgınlık gösterme yaşı ortalama 6 ay olsa da bu süre değişkenlik gösterebilir. Bazı köpekler dört ayda kızgınlığa girebilir, ancak daha büyük köpeklerde 2 yaşında bile ilk kızgınlıklarına girebilirler.
Köpekler ortalama olarak her altı ayda bir kızgınlığa girerler, ancak bu özellikle başlangıçta değişkenlik gösterir. Bazı köpeklerin düzenli bir döngü geliştirmesi yaklaşık 18 ila 24 ay sürebilir. Küçük köpekler genellikle daha sık – yılda üç ila dört kez – kızgınlığa girer. Büyük Danimarkalılar ve St. Bernard gibi büyük ırklar yılda sadece bir kez kızgınlığa girebilir.
Köpeklerin döngüleri devam edecek, ancak yaşlandıkça kızgınlık arasındaki süre artacaktır.
Kızgınlığın en erken belirtisi vulvanın (vajina yanaklarının) şişmesi veya kapanmasıdır, ancak bu şişlik her zaman belirgin değildir. Çoğu durumda, kanlı bir vajinal akıntı, bir evcil hayvan sahibinin köpeği kızgınlığa girdiğinde fark edeceği ilk işarettir. Bazı durumlarda akıntı, kızgınlık başladıktan birkaç gün sonrasına kadar belli olmaz. Akıntı miktarı köpekten köpeğe değişir.
Çoğu köpek yılda iki kez yani yaklaşık her altı ayda bir kızgınlığa girer, ancak bu aralık ırklar arasında ve köpekten köpeğe değişebilir. Küçük ırk köpekler yılda üç kez, büyük ırk köpekler ise her 12 ayda bir döngü yapabilir. Genç köpekler ilk kez döngüye başladıklarında, döngülerinin biraz düzensiz olması normaldir. Dişi bir köpeğin düzenli döngüler geliştirmesi iki yıla kadar sürebilir.
Köpeklerde kızgınlık dönemindeki akıntının rengi, kıvamı ve niteliği oldukça değişkendir. Bazı köpekler yerde veya köpek yatağında lekeler bırakabilirken, diğerleri için akıntı zar zor fark edilir olabilir. Döngü genellikle başlangıçta daha ağır kırmızımsı bir akıntıyla başlar ve daha sonra sarı, pembe veya sulu bir lekeye dönüşür.
Eğer bu dönemde köpeğinize çocuk bezi kullanıyorsanız, sık sık değiştirdiğinizden, derisini temiz ve kuru tuttuğunuzdan emin olun. Kızgınlık dışında vajinal kanama normal değildir. Köpeğiniz bunu yaşarsa, hemen veteriner hekiminizi aramalısınız.
Köpekler, kızgınlık dönemi sırasında daha sık idrara çıkabilirler. Bazı köpekler, erkekleri cezbettikleri ve onları çiftleşme durumları konusunda uyardıkları bilinen güçlü kokulu idrarlarıyla evlerinin ve dışarıda bazı bölgeleri işaretler.
Kızgınlık döneminde köpeğinize biraz daha fazla sevgi ve ilgi göstermenizi önerilir. İştahına dikkat edin ve akıntıyı temizlemek için sık sık banyo yaptırın. Ayrıca onu saldırgan olabilecek erkek köpeklerden uzak tutmaya ve dışarıdayken tasmalı veya çitin arkasında güvenli bir şekilde olduğundan emin olmalısınız.
Dişi köpek genellikle vajinal akıntının sulu hale geldiği bir zamanda yumurtlar; bu onun en verimli evresini gösterir ve üremeye en açık olacağı zamandır. Bununla birlikte, sperm üreme sisteminde bir hafta hayatta kalabilir ve yine de yumurtaları dölleme yeteneğine sahip olabilir, bu nedenle kızgınlık sırasında herhangi bir noktada hamile kalması mümkündür.
Kısırlaştırma, hem dişi hem de erkek köpeklerin üremesini önlemek için yapılan cerrahi bir işlemdir. Bu operasyonda erkek köpeklerde testisler alınır – bu testosteron hormonunun ana kaynağıdır, bu nedenle bu hormonun seviyeleri ameliyattan sonra düşer. Dişi köpeklerde yumurtalıklar ve rahim alınır – bu, köpeğinizin artık hamile kalmayacağı ve kızgınlığa giremeyeceği anlamına gelir. Bu operasyon köpeklerde genel anestezi eşliğinde yapıldığından bir takım riskleri olsa da köpeklerin sağlığı için önemlidir.
Eğer köpeğinizi üretmeyi düşünmüyorsanız, köpeğinizin kızgınlık döngüsünü deneyimlemesi için hiçbir neden yoktur. Hamile kalması gerekmeyen evcil hayvanlar cerrahi olarak sterilize edilmelidir. Köpeklerde kısırlaştırma, üreme ile doğrudan ilişkili hastalıkların ortadan kaldırılmasının yanı sıra, köpeklerde dişi üreme hormonu seviyelerinde azalma ile ilişkili en yaygın sağlık yararları arasında şunlar yer alır:
Kısırlaştırılmış dişi köpekler, hem yumurtalık hem de rahim kanserinden korunur. Genç yaşta kısırlaştırmak, en az %50’sinin kötü huylu olduğu ve ölümcül olabilen meme kanseri riskini önemli ölçüde azaltır.
Kısırlaştırılmayan dişi köpeklerde piyometra (rahim iltihabı) oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Belirtiler hızla gelişebilir ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir. En etkili tedavi köpeği kısırlaştırmaktır, ancak bu genç sağlıklı bir köpeğe göre çok daha tehlikeli bir ameliyattır.
Bu prosedür hakkında köpeğiniz için ne zaman yapılması gerektiği ve sonrasındaki bakımıyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için Köpeklerde Kısırlaştırma yazımızı okuyabilir ve veteriner hekiminizden bilgi alabilirsiniz.
Köpeğinizin hamile kalmasını önlemenin en iyi yolu, ilk kızgınlık döngüsünden önce onu kısırlaştırmaktır. İlk döngünün ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmek zor olabileceğinden, çoğu veteriner hekim, köpek altı ila yedi aylık olmadan önce bir ovariohisterektomi yapılmasını önerir.
Böyle bir durumda, mümkün olan en kısa sürede veteriner hekiminize başvurmanız gerekir. Çiftleşmeden sonraki ilk bir ila iki gün içinde kullanılabilecek bazı ilaçlar vardır ancak bu ilaçlar ciddi yan etkilerinden dolayı önerilmez. Böyle bir durumda en iyi çözüm köpeğinizi kısırlaştırmak olacaktır.
Hayır hatta aksine ilk kızgınlıktan sonra köpeklerde hormon seviyeleri çok yükseleceğinden köpeğiniz meme kanseri açısından risk taşımaya başlayacaktır. Kısırlaştırma için çoğu durumda önerilen süre ilk kızgınlıktan hemen öncesidir. Bununla birlikte, şu anda genel fikir birliği, kısırlaştırmanın bir köpeğin ömrünü uzatacağı yönündedir.
Köpekler bu dönemde fazlasıyla sevgi ve ilgi isterler. Onu rahat sıcak ve konforlu tumanız önemlidir. Bu dönemde ayrıca çok daha sık idrar yaparlar. Bunun amacı koku bırakarak etraftaki erkek köpeklere çiftleşmeye uygun olduğunun haberini vermektir.
Köpeklerin bu dönemlerinde vulvasının büyük, kırmızı veya biraz kanama veya kanlı akıntı ile şişmiş olduğunu da gözlemleyebilirsiniz. Köpeğiniz toplam döngünün yalnızca yaklaşık yarısı kadar, genellikle 7 – 10 gün boyunca kanlı akıntı gelir . Genel olarak, daha büyük köpekler küçük köpeklere göre daha uzun süre kanama görülebilir.
Köpeklerde insanlardaki gibi pedler olmasa da bacaklarından geçirilebilen onlar için tasarlanmış bezler vardır. Aynı zamanda bu dönemleri için külotlar da vardır. Bu kilotlardan alıp insan pedlerinden faydalanabilirsiniz. Bu durumda dikkat etmeniz gereken şey köpeğinizin bu ped ve bezleri parçalayıp yutmasını engellemektir.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar