Köpeklerde Zor Doğum ve Sezeryan

8 Mayıs 2022
996
Köpeklerde Zor Doğum ve Sezeryan

Köpeklerde sezaryen, yavruları rahimden çıkarmak için yapılan büyük bir ameliyattır. Bu operasyon, en yaygın olarak, normal doğumda zorluk olduğunda acil bir prosedür olarak gerçekleştirilir. Çoğu köpek bu operasyondan sonra çabucak iyileşir; ancak köpeğiniz ameliyattan önce birkaç saat doğum yaptıysa, iyileşmesi daha yavaş olacak ve yavruları için ekstra ilgiye ve yardıma ihtiyacı olacaktır.

Köpeklerde Zor Doğum Nedir?

Pek çok köpek, yavrularını hiç yardım almadan doğurabilecek iken doğum sırasında komplikasyonlar meydana gelebilir. Zor doğum, distosi olarak adlandırılır ve veteriner hekimlikte yaygın bir sorundur. Doğum güçlükleri, doğumun herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilir ve anne bağlı, yavruya bağlı veya her ikisinin birleşiminden kaynaklanabilir. Brachycephalic ve küçük ırk köpekler, doğum sırasında zorluklara biraz daha yatkındır.

Köpeklerde Doğum Zorluğunun Belirtileri

Doğum, uzun ve yoğun bir süreçtir. Bu süreçte; sıcaklık, solunum hızları ve kalp atış hızındaki değişiklikler normaldir. Köpeğiniz doğum yapıyorsa ve aşağıdaki belirtilerden herhangi biri ortaya çıkarsa, hem anne hem de yavrular için hemen veteriner hekiminize başvurmalısınız.

  • Kanlı veya yeşilimsi vajinal akıntı
  • Aşırı uyuşukluk
  • Ateş
  • Kötü kokulu vajinal akıntı
  • 72 günü geçen hamilelik
  • Doğum kanalına sıkışan köpek yavrusu
  • Kusma
  • 30 dakikadan fazla kalıcı, güçlü, karın kasılmaları, yavrular dışarı atılmadan
  • Kasılmalar başladıktan ilk yavruların doğumuna kadar olan sürenin dört saati geçmesi
  • Yavruların doğumu arasında iki saatten fazla zaman geçmesi
  • Rektal sıcaklıktaki düşüşün ardından 24 saat içinde doğum eylemine başlamaması (37.2°C)
  • Anne köpeğin ağlaması, ağrı belirtileri göstermesi ve kasılırken sürekli olarak vulva bölgesini yalaması

Köpeklerde Zor Doğum Nedenleri

Yavru

  • Anneya göre büyük boyutta olması
  • Fetüsün doğum kanalında anormal  pozisyonu
  • Yavru ölümü

Anne

  • Yetersiz rahim kasılmaları
  • Rahim iltihabı (genellikle enfeksiyondan kaynaklanır)
  • Gebelik toksemisi
  • Doğum kanalının boyutu veya şekli
  • Pelvik bölgede hasar
  • Doğuştan küçük pelvis
  • Vulva açıklığının anormalliği
  • Yetersiz genişleme
  • Rahim torsiyonu (dönmesi)
  • Rahim yırtılması
  • Rahim kanseri, kistler veya yapışıklıklar (önceki iltihaplanma nedeniyle)

 Hazırlayan Faktörler

  • Yaş
  • Brachycephalic ve oyuncak ırkları
  • Obezite
  • Köpek doğuma girmeden önce çevredeki ani değişiklikler

köpeklerde sezaryen zor doğum

Köpeklerde Sezaryen Operasyonu

Köpeklerde zor doğum tedavisi için genellikle sezaryen operasyonuna başvurulur. Köpek  birkaç saattir doğumda olduğundan  dehidredir.( vücutta sıvı kaybı). Sıvıların ve elektrolitlerin intravenöz olarak verilmesi, genellikle anneyi ameliyat için stabilize etmede ilk adımdır. Veteriner hekimler ayrıca köpeğin şokta olup olmadığını belirlemeli ve ona göre davranmalıdır. Genel anestezi küçük köpek yavrularına zarar verir ve mümkün olduğunca az kullanılmalıdır. Bu önleme yardımcı olmak için genel anestezi verilmeden önce ameliyat için tüm hazırlıklar yapılmalıdır. Bu sırada köpeği sakinleştirmek için ilaçlar uygulanır.

Köpeklerin karın altı tıraş edilerek temizlenir ve ameliyata hazır hale getirirlir. Antibiyotikler emziren annelerde ve yavru köpeklerde daha fazla komplikasyona yol açabileceğinden, bölgeyi temiz tutmak için ekstra özen gösterilmesi gerekir. Sonrasında antibiyotik kullanmak gerekse de operasyonun temiz geçmesi daha hafif bir antibiyotiğin yeterli gelmesini sağlar. Operasyon sırasında epidural gibi lokal anestezi ile genel anestezi verilebilir. Aynı zamanda gereken genel anestezi miktarını azaltmak için de epidural anestezi kullanılır. Bu noktadan sonra  veteriner hekiminiz operasyona başlar.

Sezeryan Operasyonu Başarı Oranı

Sezaryen, hem anne hem de yavrular için uzun ve zor doğumlara göre daha yüksek hayatta kalma oranları sağlar. Hamilelikteki sorunları gidermek için başka bir çözüm yoktur. Çoğu sezaryen başarılıdır, ancak yavruların hayatta kalma oranları annelerin hayatta kalma oranlarından daha düşüktür. Anne tekrar doğurmayacaksa, sezaryen operasyonu sırasında köpeğin kısırlaştırılması en iyisidir.

Köpeklerde Sezaryen Sonrası İyileşme

Anesteziden uyanırken, annenin yakından izlenmesi gerekecektir. Yeterince uyanık olduğu kabul edilir edilmez, yavrular ona tanıtılmalıdır. Bu, annenin emzirme içgüdüsünü destekler. Hastanede maruziyetten kaynaklanan enfeksiyon riskini azaltmak için stabil olduklarında taburcu edilmelidirler. Geniş spektrumlu hafif antibiyotikler reçete edilebilir.

Köpek Sezaryen Ameliyatında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Anestezi annede komplikasyonların ortaya çıkmasına neden olabilir. Yavruların yaklaşık %70 ila %90’ı sezaryenle hayatta kalırken, annelerin %99’a kadarı prosedürden tamamen iyileşir.. Ameliyattan sonra daha hayati tehlike oluşturabilecek kanama da olabilir. Rahim veya cerrahi bölgenin enfeksiyonu da komplikasyon olarak görülebilen bir durumdur.

Annenin İyileşme Dönemi

Anneye, vücudundan hızla atılması gereken bir anestezi verilmiş olacaktır. Çoğu köpek, eve gitmek için taburcu olduklarında anesteziden kurtulmuştur. Anesteziden tamamen iyileşme, kullanılan anesteziklere, annenin fiziksel durumuna, ameliyat sırasındaki yaşına ve ameliyattan önce doğumun ne kadar sürdüğüne bağlı olarak iki ila altı saat sürebilir.

İyileşme döneminde, annenin düşmemesi, kendine zarar vermemesi veya yeni doğan yavruları yuvarlanıp ezmemesi için yakından izlenmelidir. Yavrular tamamen uyanana, kendi başına ayakta durabilene ve yavrularına bakmakla ilgilenene kadar anne yavrularla yalnız bırakılmamalıdır.

Anne birkaç saat içinde yemeye başlamalıdır. Ameliyattan sonraki ilk 24 saat boyunca ona sık sık (15-30 dakikada bir) az miktarda yiyecek ve su vermelisiniz. Çok fazla veya çok hızlı yer veya içerse kusabilir. Bu sırada aldığı yiyecek, normal yiyecek alımının yaklaşık bir buçuk katı olmalıdır. Annenin yemeye başlaması gereken süre kullanılan anestezik maddeye göre değişkenlik gösterebildiğinden ne zaman yemek vermeniz gerektiğini veteriner hekiminize sormalısınız. Emzirmenin üçüncü veya dördüncü haftasında, gıda alımı normalin iki ila üç katı olabilir. Emzirirken, kendisi ve yavrusu için uygun beslenmeyi sağlamak için birinci sınıf bir marka yüksek kaliteli köpek maması ile beslenmelidir.

Annenin sıcaklığı doğumdan sonraki ilk bir ila üç gün içinde normalin 0.5-1.0ºC üzerine çıkabilir, daha sonra normal aralığa dönmelidir. Veteriner hekiminize danışmadan köpeğinize asetilsalisilik asit, asetaminofen. meloksikam  ve bitkisel preparatlar dahil olmak üzere herhangi bir ilaç vermemelisiniz. Annenin ateşi 40°C’nin üzerine çıkarsa, o ve yavrusu en kısa zamanda veteriner hekiminiz tarafından muayene edilmelidir.

Yavruların Bakımı

Yavrular, eve varır varmaz emzirmeye hazır olmalıdır. Anne, yavruları tek başına emzirecek kadar uyanık olmasa da, yavruların emzirebilmesi için anneyi hareketsiz yatırarak yardımcı olabilirsiniz. Yavruları nazikçe annenin memelerinin yanına yerleştirin. Bir köpek yavrusu emzirmeye isteksiz görünüyorsa, biraz süt sağmak için memeye hafifçe masaj yapabilirsiniz, bu da yavruyu emzirmeye başlamasını sağlayabilir.

Anne ilk başta yeterince sütü yoksa, yavruları ilk bir veya iki gün süt ikame maması ile destekleyebilirsiniz.  Bu mamaları veteriner kliniklerinden temin edebilirsiniz. Yavruların hemen emzirmeye başlaması tercih edilse de, sağlıklı bir yenidoğan emzirmeden on iki saate kadar komplikasyonsuz yaşayabilir. Ancak yenidoğan zayıfsa, susuz kalmışsa veya üşüyorsa, mümkün olan en kısa sürede beslenmesi gerekir.

Yavrular ilk 24 saat içinde emziremezlerse, ilk süt veya kolostrumun sağladığı bağışıklık korumasını kaybederek birçok bulaşıcı hastalığa karşı daha duyarlı hale gelirler.

köpeklerde sezaryen zor doğum

Sezaryen Operasyonundan Ne Yapılmalı?

Sezaryen operasyonundan sonra lütfen aşağıdakilere dikkat edin:

  1. Yavruları güvenli bir şekilde kabul etmeye ve onlara bakmaya istekli olduğundan emin olmak için anneyi izleyin. Güvenli olduklarından emin olana kadar yavruları gözetimsiz bırakmayın.
  2. Annenin yavruların üzerine yatmadığından emin olun.
  3. Yavruların ağırlıklarını, sıcaklıklarını ve idrar rengini günde iki kez takip edin. İyi beslendiklerinden ve yeterince emzirdiklerinden emin olmak için kayıt altında tutun.
  4. İyi beslenmiyor veya yeterince su almıyorlarsa, yavruları biberonla besleyin.
  5. Yavrular huysuzsa, iyi emzirmiyorsa, koyu renkli idrara sahipse veya kilo almıyorsa yardım için veteriner kliniğinize başvurun.
  6. Annenin operasyon yarasını, meme bezlerini, sıcaklık ve iştahını izleyin. Ateşi varsa, iyi yemek yiyemiyor ve içemiyorsa, meme bezinde sert bir şişme varsa veya yara anormallikleri varsa, veteriner hekiminize danışın.
  7. Yavruların doğumundan sonraki ilk birkaç gün içinde yavaş yavaş griye dönüşen kanlı vajinal akıntı olması normaldir. Aşırı kan, akıntıda koku veya akıntıda tuhaf bir renk varsa veteriner kliniğinize başvurun.

 

 

 

Sıkça Sorulan Sorular

Kullanılan dikiş malzemesinin türüne bağlı olarak dikişlerin alınması gerekebilir veya gerekmeyebilir. Birçok veteriner, görünmeyecek ve çıkarılması gerekmeyen dahili, emilebilir sütürler kullanır. Genel bir kural olarak, dikişler görünür durumdaysa, genellikle ameliyattan 10 ila 14 gün sonra alınmaları gerekecektir. Deri zımbaları kullanıldıysa, 10 ila 14 gün içinde çıkarılması da gerekecektir.

Doğumdan sonraki 3-7 gün boyunca kanlı bir vajinal akıntı normaldir. Doğumdan sonraki ilk bir ila üç gün için oldukça ağır olabilir ve daha sonra azalmaya başlar. Bir haftadan uzun sürerse, renk değiştirirse veya koku gelişirse, anne enfeksiyon veya başka komplikasyonlar açısından kontrol edilmelidir. Sezaryen sırasında bir ovariohisterektomi (kısırlaştırma) geçirmişse, vajinal akıntının çok az olması veya hiç olmaması gerekir.

Yeni doğmuş bir köpek yavrusu vücut ısısını çok iyi düzenleyemez. Yavrular annelerinin yanında kaldığı sürece oda sıcaklığı çok kritik değildir. Ancak annelerinin yanında değillerse, oda sıcaklığı 29.4-32.2ºC olmalıdır. Hipo veya hipertermi (üşüme veya aşırı ısınma) olasılığını önlemek için, mümkünse yenidoğanlar evin içinde tutulmalıdır. 

Sezeryan acil bir operasyondur. Zor doğum belirtileri görülüyorsa veteiner hekiminiz acil olarak sezaryen kararı alabilir. Her operasyonda olduğu gibi riskler mevcut olsa da eğer köpeğiniz zor doğum yaşıyorsa operasyonsuz doğuma devamm etmesi onun için daha riskli bir durumdur.

Köpeklerde sezaryon opersyonu, yavru sayısına ve annenin genel durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterse de ortalama 1 saat sürer.

Bu kararı veteriner hekiminiz vermelidir. Eğer köpeğinizde yazımızda anlattığımız zor doğum belirtileri görüyorsanız onu acilen bir veteriner kliniğine götürmelisiniz.

Yorum & Görüşünüzü Bildirin.

Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı.