Solan yavru kedi sendromu: Nedenleri ve tedavisi

Yeni doğmuş bir kediye bakmak sahipleri için çok mutluluk verici bir deneyim olabilir, ancak bir yavru kedi eğer solan yavru kedi sendromu yaşarsa bu yürek parçalayıcı bir yaşantıya dönüşebilir. Bu nedenle bu sevimli tüy yumaklarının güvenli ve sıcak bir ortamda yeteri kadar beslendiklerinden emin olduğunuz kadar solan yavru kedi sendromuna da çok dikkat etmelisiniz.

Solan yavru kedi sendromu nedir?

Solan yavru kedi sendromu, kısaca yeni doğan kedilerin doğumdan annelerinden ya da elle beslenen kediler için biberondan sütten kesilene kadar geçen süre içinde yeterli kadar gelişememe durumudur. Yaklaşık 4 ile 5 hafta süren bu dönem sonunda ne yazık ki süreç çoğunlukla ölümle sonuçlanır.

Bu yaşamı tehdit eden durum yeni doğan kedilerin yaklaşık %30’unu etkileyen çok ciddi bir gelişim problemidir. Bu tanı doğduktan sonraki ilk birkaç hafta içinde sağlığında ciddi bozulmalar başlayan kediler için kullanılan genel bir terimdir.

Solan yavru kedi sendromunun belirtileri nelerdir?

Oldukça yaygın olarak görülen soluk kedi sendromunun semptomları fark edilebilir ancak bunun için çok dikkatli gözler gerekiyor. Ne yazık ki çoğu durumda ilk belirti yavru kedinin ölümü olduğundan kedi sahiplerinin yavru kedilerin doğumundan itibaren çok iyi bir gözlemci olması gerekiyor.

Normal gelişim aşamalarını tam olarak karşılayamayan yavru kediler, soluk yavru kedi sendromu yaşıyor olabilir. Bu nedenle özellikle yavru kedinizin şu gelişim görevlerini yerine getirdiğinden emin olmalısınız:

• Doğumun 3. gününden itibaren sırtı etrafında dönebilme
• 2 hafta içinde kendi ayakları üzerinde durabilme

Evcil hayvan besleyenlerin diğer dikkat etmesi gereken diğer belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Son derece düşük doğum ağırlığı: Bu kediler genellikle düşük doğum ağırlığına sahiptir ve diğer yavrular kadar aktif değildir.
• Beslendikten sonra bile kedinin sıkıntılı olduğuna işaret eden sızlanma ya da ağlama gibi çeşitli sesle çıkarma
• Zamanla daha kötüye giden uyuşukluk
• İştahsızlık
• Emme refleksinde zayıflık ve diğer kardeşlerle meme için rekabet edememe
• Zayıflama ya da kilo alamama (Sağlıklı bir yavru kedi günlük 7-10 gram arası almalıdır)
• Nefes almada zorluk
• Kusma
• İshal
• Burun ve gözde çapaklanma ya da akıntı
• Terk etme: Anne kediler, yavrularındaki zayıflığı hisseder ve diğer yavru kedileri daha sağlıklı bir şekilde yetiştirmek adına genellikle zayıf olan kedileri terk eder.

Değerlendirme ve tedavide geç kalındığı taktirde ise kan şekerinde düşüklük, dehidrasyon, vücut ısısında düşüklük ve sonuç olarak da ölümle sonuçlanabilir.

Solan yavru kedi sendromunun nedenleri nelerdir?

Solan yavru kedi sendromunun nedenleri çok değişkendir ve tedavi sürecinin planlanması altında yatan nedene bağlı olduğundan bu nedenler çok önemlidir.

• Anne kedinin gebeliği sırasında hastalanması ya da yetersiz beslenmesi: Özellikle ilk gebeliğini yaşayan kediler beş adete kadar yavruya gebe kalabilirler. Bu da dişi kedinin fiziksel olarak zorlanmasına, yeterli besine ulaşmasına engel olmasına ve yetersiz beslenmeye neden olabilir. Bu durum, yavru kediler için pek de iyiye işaret değildir ve soluk yavru kedi sendromunun meydana gelmesine neden olabilir.
• Yetersiz annelik: Annenin deneyimsiz olması, yeteri kadar süt üretememesi, yavru kedileri emzirmeye isteksiz olması, stresli olması gibi durumlar nedeniyle yavru kedilerde solan yavru kedi sendromu gelişebilir.
• Genetik sorunlar: Bazı yavru kediler, sahip olduğu genetik problemler nedeniyle solan yavru kedi sendromuna yakalanma ihtimalini arttırır. Bu kediler anne rahimlerinde kalabilirler, ancak doğduktan sonra kendi başlarına gelişmede zorluk yaşarlar. Örneğin kalp yetersizliği ile ilgili yatkınlığı olan bir kedi soluk yavru kedi sendromuna daha kolay yakalanabilir.
• Bulaşıcı hastalıklar: Bütün yavru kediler için risk olan bir dizi viral ve bakteriyel enfeksiyon vardır. Bu bulaşıcı hastalıklar yavru kedileri çok hızlı bir şekilde etkileyebilmektedir.
• Yenidoğan izoeritroliz: Bu durum anne kedi ile yavru kedinin farklı kan gruplarına sahip olduğunda ortaya çıkar. Yavru kedinin kırmızı kan hücreleri, anne sütündeki antikorlar tarafından saldırıya uğrar. Bu durum birkaç hafta içinde kedinin sağlığının yokuş aşağı gitmesine neden olur.
• Pireler ve diğer parazitler: Pireler ısırdıklarında kedilerin kanını alır ve tükürüklerini kediye aktarır. Bu da yeni doğan bir kedide şiddetli anemiye yol açabilir ya da parazitlerin kedinin vücuduna iletilmesine neden olabilir. Yavru kediler protozoal enfeksiyonlar, bağırsak parazitleri ve keneler de dahil olmak üzere diğer bulaşıcı asalaklara karşı oldukça hassastır.
• Göbek deliği iltihaplanması (omfaloflebit): Sendromlu bir kedide buna yol açan yaygın nedenlerden bir diğerinin de göbek bölgesindeki iltihaplanmanın olduğu belirtiliyor. Bakteriler, göbek kordonunun anne kedi tarafından çiğnendiği ya da sezaryen sırasında kesildiği yerden kedinin vücuduna doğru hareket ederek onun hastalanmasına neden olabilir.

Paylaştığımız bu nedenlere ek olarak aşağıdaki durumlar da solan yavru kedi sendromunun nedenleri olarak sayılabilir:

• Doğum esnasında yaşanan sorunlar
• Maternal antikor eksikliği (Bu antikorlar yavru kedinin olgunlaşmamış bağışıklık sistemini korumaya yardımcı olur)
• Doğumla birlikte gelen sağlık sorunları (kalp kusurları, gastrointestinal kusurlar, beyin kusurları, akciğer kusurlar vs.)
• Düşük doğum ağırlığı
• Travma
• Hipotermi
• Karın şişliği
• Hapşırma
• Toksinlere maruz kalma

Solan yavru kedi sendromu nasıl teşhis edilir?

Bir veteriner, gelişip gelişmediğini belirlemek için yeni doğan bir kediyi doğumundan sütten kesilinceye kadar arada geçen birkaç haftalık süre içinde muayene etmelidir. Veterineriniz, yavru kedinin bazı gelişim evrelerini tamamlamadığını gözlemliyorsa kedinizin yavru kedi solma sendromu olduğundan şüphelenerek bunun altında yatan nedeni araştıracaktır.

Bazı durumlarda vakalar ölümle sonuçlanıncaya kadar teşhis konamaz ve kesin tanı için ancak otopsi gerekir. Testler idrar veya dışkı değerlendirmesiyle birlikte kan analizlerini de içerebilir. Bununla birlikte ne yazık ki vakaların %80’i ancak ölüm sonrasında teşhis edilebilmektedir.

Solan yavru kedi sendromunun teşhisi için kedi sahibinin gözlemleri ve hamleleri de çok önemlidir. Yeni doğan bir kediyi gözlemleyen kedi sahibi onun ne sıklıkla beslendiğini, ne kadar kilo aldığını ve her gün ne sıklıkla çişini ve kakasını yaptığını iyi takip etmelidir. Bu şekilde soruna dair bir belirti olup olmadığını gözlemleyebilir ve teşhisin erken konmasını sağlayabilirsiniz.

Solan yavru kedi sendromu nasıl tedavi edilir?

Öncelikle tedavi olsa bile solan yavru kedi sendromuna yakalanan yavru kedilerin büyük çoğunluğunun ne yazık ki öldüğünü belirtmemiz gerekiyor. Solan yavru kedi sendromu, altta yatan neden erken tespit edilebilirse tedavi edilebilir. Örneğin bazı bakteriyel enfeksiyonlar yeterince erken tanılanırsa tedavi edilebilir ancak kalp, mide-bağırsak ya da beyin kusurları gibi doğuştan gelen problemler yavru kedinin yaşam kalitesinin düşük olduğu durumlarda büyük oranda tedavi edilemez.

Bununla birlikte altta yatan nedenin tespit edildiği ve göbek deliği enfeksiyonu gibi durumlarda veterineriniz antibiyotik tedavisini reçete edebilir. Pire ya da diğer parazitlerin varlığının tespitinde ise kedilerde parazit tedavisi için harekete geçilebilir.

Tedavi süreci, veterinerin altta yatan nedeni belirlemeye çalıştığı sırada destekleyici bakımı da içerir. Bu süreçte kediye şu takviyeler yapılabilir:

• Sıvı takviyesi
• Kan şekeri düzeyini desteklemek için dekstroz ya da diş etlerine şekerli su, bal gibi şekerli gıdalar sürebilirsiniz.
• Antimikrobiyaller
• Beslenme desteği
• Oksijen desteği
• Vücut ısısını sabit tutacak tedbirler (havluya sarma, ısıtma yastığı, oda sıcaklığını arttırma vs.)

Solan yavru kedi sendromu iyileşir mi?

Altta yatan nedenin erken tespit edilmesi ve tedaviye zamanında başlanması durumunda kitten fading sendromu kurtulması mümkün bir durumdur. Buna karşın ne yazık ki solan yavru kedi sendromunun iyileşmesi çoğu zaman ölümcül olmaktadır ve en yüksek ölüm oranı doğumdan sonraki ilk hafta olmaktadır.

Yavru kedinin ilk bir haftalık kritik dönemi atlatması ve düzenli beslenerek güçlenmesi durumunda hayatta kalma şansı artar. Vakanın uzun vadeli yönetimi doğru beslenmeyi, sıhhi koşulları ve koruyucu sağlık bakımını sağlamayı ve kilo almalarını sağlamak için yakından takibi amaçlar.

Eğer FIV ya da kedi lösemisi gibi yavru kedinin yaşamını tehdit edecek konjenital ya da kronik bir viral enfeksiyon yoksa, kedilerin prognozu olumlu olur ve uzun vadeli görünümünün iyi olması beklenir.

Solan yavru kedi sendromu bulaşıcı mıdır?

Her durumda bulaşıcı olmayan solan yavru kedi sendromu, pireler gibi parazitler ve bulaşıcı bakteriyel ya da viral hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan vakalarda diğer yavru kediler de risk altındadır.

Solan yavru kedi sendromu nasıl önlenir?

• Solan yavru kedi sendromu özellikle hamilelik dönemindeki yaşantılardan kaynaklandığı için hamileliğinden şüphe edilen kedinin veteriner tarafından kontrol edilmesi çok önemlidir. Veterineriniz seçeneklerinizi ve kediniz hamile ise kediye nasıl bakılacağı konusunda sizi bilgilendirecektir.
• Sokak kedileri ya da yabanda yaşayan diğer kediler viral ve bakteriyel enfeksiyonların kedinize bulaşmasını ve bundan dolayı solan yavru kedi sendromunun ortaya çıkma riskini arttırmaktadır. Bu nedenle özellikle yavru kedilerinizi bu riskten uzak tutmanız çok önemlidir. Mümkünse sokak kedilerini kısırlaştırma ile ilgili çalışmalara maddi ve manevi katkıda bulunarak bu kedilerin solan yavru kedi sendromuna sahip kediler dünyaya getirmesinin de önüne geçebilirsiniz.
• Solan yavru kedi sendromunda koruyucu sağlık bakımı çok önemlidir. Dişi ve erkek kedilerin bulaşıcı hastalıklardan korunması, aşılar, parazit kontrolü, uygun beslenmenin sağlanması ve üreme öncesinde kan testlerinin yapılması olası bir durumun önüne geçme konusunda avantaj sağlayacaktır.
• Üreme öncesinde hem erkek hem de dişi kedinin kan grupları belirlenmeli ve bu bilgiler hemolitik anemiyi önlemek amacıyla kullanılmalıdır.
• Yavru kediler için en önemli süt, ilk gün tüketilen ve kolostrum adı verilen süttür. Bu süt yavru kedileri hastalıklardan koruyan antikorları içerdiğinden yeni doğan kedinin bu sütü almasına çok dikkat edilmelidir.

Solan yavru kedi sendromu görülen bir kedi ne zaman veterinere götürülmelidir?

Yeni doğan kedinin bakımını üstlenen kedi sahibi, kedinin beslenmesinde, gelişim düzeyinde bir anormallik sezdiğinde, anne kedi tarafından dışlandığını gözlediğinde, tuvalete çıkma sıklığında bir gariplik gördüğünde, diğer kardeşleriyle arasında gelişim ve davranış açısından gerilik olduğunu fark ettiğinde hemen veterinere giderek yavru kedinin muayene olmasını sağlamalıdır.