İçindekiler
Kedi astımı tıpkı insanlarda olduğu gibi solunum güçlüğüne neden olan, alerji kaynaklı bir solunum yolu hastalığıdır. Bazı kedilerin bağışıklık sistemleri, solunan bir alerjene aşırı reaksiyon verir ve ortaya çıkan immün reaksiyon, solunum yollarında yoğun iltihaplanmaya neden olan bir madde salgılar. Şişmiş ve iltihaplanmış solunum yolu daha çok mukus üreterek daralır ve nefes alışverişini ciddi anlamda zorlaştırır.
Kedi astımında gelişen erken belirtiler kendini pek de belli etmez. Kediniz hareketli bir koşuşturmaca sonrası hafif bir hırıltı ile size işaret verebilir ve normal haline nispeten daha kolay yorulabilir.
İleri evre bir astım krizinde, kedinizin tüy yumağı kusmaya çalıştığını veya bir yiyeceğin boğazına takıldığını düşünebilirsiniz. Fakat astım nöbetlerinde vücudun pozisyonu biraz daha farklıdır. Astım nöbeti geliştiren bir kedinin vücudu yere doğru eğilir; solunum yolundaki mukusu temizlemek için boynu ile başını aşağı doğru uzatır. “Öğürme” tarzında gelişen bu öksürüğün yanında hapşırma ve kusma da eşlik edebilir. Kediniz köpüklü mukusu bazen çıkartabileceği gibi bazen çıkartamayabilir.
Astım nöbetleri belirli aralıklarla meydana geldiği için çoğu kedi ebeveyni bu durumu, “tüy yumağı çıkartıyor” diye değerlendirebilir. Fakat bu durum, kedinizin hayatı için ciddi bir tehlike yaratabilir ve ileri evre bir astım krizinde mutlaka bir veteriner hekim tedavisi şarttır. Teşhis sonrası gelişen olası bir astım nöbetinde kedinize yardım edebileceğiniz pek çok şey vardır. Bundan dolayı, kedinizde belirli aralıklarla meydana gelen öksürük nöbetlerini hekiminize danışmadan, kendinizce değerlendirmemelisiniz.
Stres, bir kedinin astım nöbeti geçirmesine neden olabilir ya da mevcut durumu şiddetlendirebilir. Bundan dolayı olası bir astım nöbeti esnasında soğukkanlı olarak kedinize yardım etmelisiniz. İnsan astımında görülen alerjik reaksiyonlar kediler için de geçerlidir. Reaksiyona neden olan alerjenler ise şu şekildedir:
Veteriner hekiminiz, astım teşhisi için kedinizi belirli testlere tabi tutacaktır. En çok kullanılan teşhis yöntemleri şu şekildedir:
Kan tahlili: Kan tahlili, kedinizin vücudunun herhangi bir yerinde iltihap olup olmadığını ortaya çıkaracaktır.
Göğüs grafisi: Tıpta torasik radyografi olarak bilinen bu tanı yöntemi, akciğerlerde gelişen kronik iltihaplanma alanlarının ve sıvı birikimi gibi durumların tespiti için uygulanmaktadır. Göğüs grafilerinde solunum yollarında iltihaplı hücre birikiminin olup olmadığı incelenir. Bazı kedi astımı vakalarında ise akciğer ödemi görülür.
Bronkoalveolar Lavaj (BAL): Bu yöntem, genel anestezi altındaki kedinin soluk borusuna endotrakeal bir tüpün yerleştirilmesiyle gerçekleştirilir ve kedinizin hava yollarında bulunan sıvılardan örnek alınmasına olanak sağlar. BAL, astımın yanı sıra akciğer hastalıklarının teşhisi için de uygulanmaktadır. Yöntemin dezavantajı anestezi alımıdır. Anestezi, solunum güçlüğü olan veya şiddetli derecede hasta olan kediler için risklidir ve tavsiye edilmemektedir.
Kedi astımı, maalesef kesin tedavisi olmayan kronik bir hastalıktır. Uygulanan ilaç yöntemleri, kedinizin mümkün olduğunca rahat etmesine odaklıdır. Kedi astımı için uygulanan en temel ve yaygın yöntem, solunum yollarındaki iltihabı azaltmaya yardımcı olacak steroid tedavisi ve kedinizin rahatça nefes almasını sağlayacak bronkodilatördür.
Bu ilaçlar ağızdan verilebileceği gibi genellikle Flovent olan doz ölçülü bir doz inhaler şeklinde de olabilir. Aerokat kedi aerosol odası bu nedenle üretilmiştir. Aerosol steroid yöntemi, hap ve enjeksiyonlara nispeten daha avantajlıdır. Çünkü ilaç vücuttan ziyade direkt olarak akciğerlere nüfus eder ve yan etkisi daha azdır. Kedi astımını kontrol etmenin kilit noktası, diğer hastalıklarda olduğu gibi kedinizi iyi tanımak, iyi gözlemlemek ve nefes alışverişini dikkatlice incelemektir. Bunun yanı sıra belirlenen tedavi planını aksatmamak ve gereken durumlarda veteriner hekiminizin desteğini almak çok ama çok önemlidir. Kedinizin astım atakları giderek şiddetleniyorsa hekiminiz mevcut durumu değerlendirip ilaç dozunu yeniden ayarlayacaktır.
Kedinize astım teşhisi konulduğu takdirde, durumun ciddiyetine bağlı olarak tekrarlayan nöbetleri kontrol altına almanın pek çok yolu vardır. Yapılması gereken ilk temel şey, kedinizin astım atağı geliştirmesinde rol oynayan alerjenleri ortadan kaldırmaktır. Kedi astımını tetikleyen en belirgin alerjenler şu şekildedir:
Sigara: Ev içinde ve kedinizin yanında oluşacak sigara dumanları olası astım ataklarına neden olacaktır.
Küf: Derinlemesine yapılacak bir temizlik küf için güzel bir yöntem olabilir. Karo zemin, duş kabin ve duvar gibi katı yüzeylere uygulanacak buharlı temizleyici, küfü ve diğer alerjenleri ortadan kaldırarak iyi bir iş çıkarabilir. Daha derin bir temizlik için, profesyonel temizlik hizmeti alabilirsiniz.
Toz ve toz akarları: Sık sık yapılacak vakumlama yöntemi evdeki tozu ve toz akarlarını azaltabilir. HEPA hava temizleyicileri hem havadaki tozu hem akarları hem de küf sporlarını temizlemek için harika bir yöntemdir. Kedinizin sıklıkla bulunduğu bir odaya bir temizleyici koyabilirsiniz. Polen mevsiminde de reaksiyonları azaltan bu yöntem pahalı olsa da oldukça etkilidir
Ev kimyasalları: Ev kimyasallarını olabildiğince az kullanmaya çalışın. Kediniz ile kendi sağlığınız için çevre dostu ürünler kullanabilirsiniz. Kimyasal oda spreylerinde kaçınabilir, kedinizin ortamda daha rahat etmesini sağlayabilirsiniz.
Kedi kumu partikülleri: Kedi kumundan yükselen tozlar, astımlı kediler için tetikleyici bir unsurdur. Kokulu ve kristal kedi kumu yerine kokusuz kedi kumları kedi dostunuz için daha sağlıklı bir tercih olacaktır. Kediler, kum değişikliği konusunda oldukça duyarlıdır, bundan dolayı yeni kumunu eski kumuyla karıştırarak, onu bu duruma yavaş yavaş alıştırabilirsiniz.
Bir kedide meydana gelen öksürük, birikmiş bir tüy yumağı veya yemek yerken boğulma olarak değerlendirilebilir. Fakat değinilmesi gereken asıl nokta, her öksürüğün bu nedenlere bağlı olmadığıdır. Astım, kedinizin belirli aralıklarla öksürmesine neden olan bir durumdur. Yavaşça ilerler ve tedavisi yoktur. Kediniz öksürüyorsa, sorunun teşhisi ve kontrol altına alınabilmesi için mutlaka bir hekim muayenesi gereklidir.
İlginizi çekebilir: Kedilerde Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar