Kedilerde uyuz: Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Köpeklerde de olduğu gibi kediler de uyuzdan muzdariptirler. Ancak uyuzlar, diğer parazitlere karşı daha az yaygındırlar. Şiddetli olarak görüldüğü zamanlarda, kedinizin tüysüz kalmasına ve derisinin aşırı derecede tahriş olmasına neden olurlar. Uyuz, özellikle sokak kedilerinde daha çok görülürken, ev kedilerinde sahiplerinin semptomları hemen fark etmesinden dolayı durum ciddi olmadan tedavi edilebilir. Kedi sahipleri, bir kedinin alabileceği en kaşıntılı hastalık olarak tanımlanan uyuzu, evcil hayvanlarını çok fazla etkilemeden önce fark etmeye ve ellerinden geleni yapmaya özen göstermelidir.

Uyuz Nedir?

Akar olarak isimlendirilen ve genellikle çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük böceklerin neden olduğu hastalıklara uyuz denmektedir. Uyuza sebep olan birçok etken bulunmaktadır. Kedilerde genellikle Notoedres cati, Otodectes cynotis ve Sarcoptes scabie görülmektedir. Bu etkenler yanında Demodex cati ve Demodex gatoi kedilerde nadiren de olsa görülebilemektedir. Bu uyuzların kimisi kedinin deri altında tüneller açarak ilerlerken kimisi de deri yüzeyinde kalır. Bu etkenler aşırı derecede kaşıntıya ve tüy dökülmesine yol açarlar. Genellikle bağışıklığı zayıflamış kedilerde çoğalırlar ve bir sorun haline gelirler.

Öte yandan uyuzlar hem insanlar hem de hayvanlar için bulaşıcı akarlar olup, insan sağlığını etkileyen türde parazitlerdir. Ayrıca yürüyen kepek olarak adlandırılan Cheyletiella, bir başka akar türüdür. Derinin dış tabakasında yaşayan bu akarlar, en çok tavşanlarda görülür. Ancak kediler için de bir sorundur.

Kedilerde Uyuz Belirtileri

Kedilerde uyuz belirtileri pire istilasına benzetilir. Aşağıda belirttiğimiz semptomlara maruz kalındıktan yaklaşık 1 hafta sonra bu belirtiler ortaya çıkabilir ve tedavi edilmediği sürece kötüye gidebilir. Peki kedilerde uyuz belirtileri nelerdir?

• Kaşıntı
• Kepeklenme
• Kabuklanma
• Deri elastikiyetinin kaybı
• Kızarıklık
• Kafanın sallanması
• Deride kalınlaşma
• Aşırı yalanma
• Kıl dökülmesi
• Halsizlik

Kedilerde Uyuz Nedenleri 

Kulak akarları ve yürüyen kepek bulaşıcı oldukları için, kediden kediye çok rahat bir şekilde bulaşabilir. Özellikle bu türden bir uyuza sahip bir hayvanın yakınlarında bulunmuşlarsa, kesinlikle onların da enfekte olacağını bilmelisiniz. Ayrıca bağışıklık sistemi zayıf kedilerde, demodex türündeki uyuzlar aşırı derecede büyüyebilir.

Kedilerde Uyuzun Teşhisi

Kedinizden alınan deri kazıntısının mikroskop altında incelenmesi sonucunda uyuz tanısı yapılabilir. Demodex ve Scabies türündeki uyuzlar deri altına kazındıkları için derin deri kazıntısı yapılması gerekir. Bu sebeple kedinizin derisi bir miktar kanatılarak örnek alınır. Kulak uyuzu için de kulaktan bir sürüntü çubuğu yardımıyla örnek alınarak mikroskop altında inceleme yapılabilir.

Kedilerde Uyuz Tedavisi

Kedinizin sahip olduğu akar türüne bağlı olarak, tedavinin de değişeceğini bilmelisiniz. İlaçlı şampuanlar, topikal ilaçlar, kapsül ilaçlar ve enjekte edilebilir ilaçlar verilebilir. Ancak kedinizde hangi akarların bulunduğuna, istilanın ne derece şiddetli olduğuna ve ikinci semptomların olup olmadığına bağlı olarak tedavinin değişeceği bir gerçektir. Bazı zamanlarda kaşıntıyı hafifletmek adına yatıştırıcı şampuanlar ve spreyler kullanılabilir.

Kedilerde Uyuz Nasıl Önlenir?

Çoğu ev kedisinin, bağışıklık sistemi zayıfladığı için akarların istilasına uğradığını söylemeliyiz. Bağışıklık sistemi kuvvetli olan kediler ise akar istilasına fazlasıyla direnebilir. Ancak pirelerde de olduğu gibi kedinizin uyuz olmasını önlemek için her zaman temizliğin şart olduğunu bilmelisiniz. Bunu önlemek için de bazı temel şeyleri yapmanız gerektiği ekleyelim. Kedinizin yatağını sıcak su ile deterjanla yıkamanız gerektiği gibi evi de düzenli olarak süpürün. Kedinizin çevresini ve ev ortamını temiz tutmak, oldukça faydalı olacaktır.

Eğer kendi kediniz dışında başka bir yerde denk geldiğiniz kedilere dokunmanız gerekirse öncesinde ve sonrasında ellerinizin temiz olmasına dikkat edin. Kedilerin savunmasız olduğu kötü bir parazit türü olsa da sağlıklı ve temiz bir evde yaşayan üstelik kaliteli bir diyetle beslenen ev kedilerine uyuzların bulaşma riskleri daha azdır.

Veteriner hekiminizin yapacağı risk analizi sonucunda uygulayacağı dış parazit ilaç uygulamaları da uyuz etkenlerine karşı oldukça önemlidir.

Kedilerden İnsanlara Uyuz Bulaşır mı?

Kedilerden uyuz etkenleri insanlara bulaşması mümkündür. Kedilerde görülen belirtilerin aynısı insanlarda her zaman görülmese de deride kızarıklık ve kaşıntı gibi semptomlar görülebilmektedir. Bunun yanında insanlarda uyuz yapan, insanlara özel uyuz etkenlerinin de bulunduğunu belirtelim.