Köpeklerde Safra Kesesi Hastalıkları

Karaciğer lobları arasında yer alan safra kesesi, insanların ve bazı hayvanların vücudunda sindirime yardımcı olan küçük bir organdır. Bu organ genellikle karaciğerin yanında sessizce çalışırken köpekleri olumsuz etkileyen safra kesesi hastalıkları ve sorunları gelişebilir. Safra kesesi düzgün çalışmıyorsa safra birikebilir, safra kesesi yırtılabilir veya başka ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.  Safra kesesi sorunları zamanında ele alınmazsa köpekler çok hastalanabilir bu hastalık onları ölüme kadar götürebilir. Bu nedenle, köpek sahiplerinin bu olası endişeler hakkında temel bir anlayışa sahip olmaları ve yardımcı olmak için neler yapabileceklerini bilmeleri çok önemlidir.

Köpeklerde Karaciğer

Karaciğer, sindirim sistemi yolunda çok sayıda işlevi yerine getiren bir yardımcı organdır. Vücut tarafından emilmelerini önlemek için toksinleri filtrelemede önemli bir rol oynar. Ayrıca, belirli ilaçların ve takviyelerin emilmesine yardımcı olmak için farklı maddeleri ve kimyasalları metabolize eder. Karaciğer aynı zamanda çeşitli hormonların, enzimlerin, proteinlerin ve safranın üretiminden sorumlu organdır.

Safra, köpeğin diyetindeki yağ asitlerinin uygun şekilde sindirilmesi için gereklidir, onsuz, yiyeceklerindeki yağları bir enerji kaynağı olarak kullanamazlar. Karaciğerin ürettiği safranın tamamı kullanılmaz ve fazlası safra kesesi adı verilen karaciğer lobları arasında yer alan bir organda depolanır.

Köpeklerde Safra Kesesi

Karaciğerin farklı lobları arasında, karaciğerin ürettiği safra için bir depolama görevi gören kese benzeri bir organ olan köpeğin safra kesesi bulunur. Safra kesesi, bağırsağa boşalan safra kanalına bağlıdır. Bu ortak safra kanalı ayrıca karaciğerden gelen birkaç kanala bağlıdır ve karaciğer hücreleri tarafından üretilen safranın safra kesesine geçişini sağlar.

Bir köpek biraz yağ içeren yiyecekleri yuttuğunda, safra kesesi safra içeriğini bağırsağa boşaltmak için kasılır ve emilim için diyetteki yağın sindirilmesine yardımcı olur. Karaciğer tarafından üretilen ve safra kesesi tarafından salınan safra asitlerinin yardımı olmadan, bir köpek yağ moleküllerini ememez.

Safra kesesini etkileyen sağlık sorunları veya durumları, safra asitlerinin üretiminde ve salınımında ve yağ metabolizmasında değişikliklere neden olacaktır. Ek olarak, safra kesesi sorunları, uygun şekilde tedavi edilmediği veya ele alınmadığı takdirde yaşamı tehdit edebilecek ciddi sağlık komplikasyonlarına neden olabilir.

Köpeklerde safra kesesi hastalığı nedir?

Safra kesesi hastalığı, genellikle iltihaplanma, enfeksiyon veya tıkanıklığı içeren karaciğerden gelen safra ile ilgilenen bu organın normal, sağlıklı işlevini etkiler. Karın içinde karaciğerin altında ve pankreasın yakınında bulunan safra kesesi, bir köpekte safrayı toplayan, konsantre eden ve taşıyan küçük, kese benzeri bir organdır. Safra, karaciğerden safra kanalları yoluyla safra kesesine salgılanır ve daha sonra yağların ve bazı vitaminlerin sindirilmesine yardımcı olmak için ince bağırsağa gönderilir. Safra ayrıca vücuttan atık maddelerin atılmasına yardımcı olur. Atlar gibi safra kesesi olmayan hayvanlarda safra, doğrudan karaciğerden ince bağırsağa gider. Safra taşı veya safra kesesi kistleri gibi safra kesesinin gelişebileceği birçok problem vardır.

Köpeklerde Yaygın Safra Kesesi Hastalığı Türleri

Köpeğin safra kesesini etkileyen hastalıklar, genellikle spesifik nedene bağlı olarak çok çeşitli semptomlara neden olur. Herhangi bir safra kesesi hastalığından muzdarip köpekler genellikle bir dereceye kadar karın rahatsızlığı, iştah azalması ve genel halsizlik ile kendini gösterir.

Bazı hastalarda aşırı kusma görülebilir ve ciddi safra kesesi hastalığı vakalarında sarılık (deri ve mukoz membranların sararması) oluşabilir. Enfekte bir safra kesesi, köpek hastalarında sıklıkla ateşe ve belirgin uyuşukluğa neden olur. Safra kesesi hastalığı olan köpeklerde yüksek karaciğer enzimleri ve safra asitleri sıklıkla görülür.

Aşağıda köpeklerde görülen en yaygın safra kesesi hastalığı formlarından bazıları verilmiştir:

1.Safra Kanalı Tıkanıklığı

Safra kanalı tıkanıklığı genellikle pankreatit, bağırsak tıkanıklığı, hepatit ve kanser gibi sindirim sistemi bozukluklarıyla ilişkilidir. Safra kanalı ile yakından ilişkili dokuların iltihaplanması tıkanmaya neden olabilir ve geri akışa ve sonunda safra kesesinde safra birikmesine neden olabilir. Kolanjit veya safra kanalı sisteminin iltihabı da safra kanallarının tıkanmasına neden olabilir.

Safra kanalı tıkanıklığının teşhisi laboratuvar testleri, ultrason ve radyografilere dayanır. Safra kanalı sisteminin abdominal ultrasonografi ile görüntülenmesi, safra kanalında bir tıkanıklığın varlığını doğrulayabilir. Enflamasyonu kontrol etmek için tıbbi tedavi tıkanıklığı gidermeye yardımcı olabilir, ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

2.Kolesistit (Safra Kesesi İltihabı)

Köpeklerde safra kesesi iltihabı (kolesistit) genellikle bakteriyel enfeksiyonlar, karaciğer travması, kanser veya safra kanalı tıkanıklığından kaynaklanır. Bu, etkilenen köpeklerde iştah kaybı, karın ağrısı, ateş, aşırı kusma ve uyuşukluk ile sonuçlanır.

Kolesistit, laboratuvar testleri ve safra kesesinin ultrason muayenesine dayanarak teşhis edilebilir. Safra kesesinden alınan örneklerin biyopsi ve bakteri kültürü ile doğrulama yapılır. Tedavi genellikle safra kesesinin tamamen çıkarılmasını ve ardından enfeksiyonu kontrol altına almak için antibiyotik kullanımını gerektirir.

3.Safra taşları

Bir köpeğin safra kesesinde safra taşı varlığı ile ilgili hastalıklar, nadir olmakla birlikte, genellikle orta yaşlı ve yaşlı köpeklerde görülür. Köpeklerde safra taşlarının (kolelitiazis) klinik belirtileri arasında kusma, iştahsızlık, sarılık, karın ağrısı ve özellikle yemekten sonra rahatsızlık ve ateş bulunur. Bununla birlikte, safra taşı olan birçok köpek asemptomatiktir ve herhangi bir dış hastalık belirtisi göstermez. Bu taşlar çok dolmuş safrada kolesterol, bilirubin ve diğer bileşenlerden oluşur. Bu maddelerin büyük bir kısmı safra kesesine geçerse taş oluşumuna katkıda bulunabilirler. Bazen taşlar safra kesesinde yüzer. Diğer durumlarda, kanallardan birinde tıkanıklık oluştururlar ve safranın birikmesine neden olurlar.

Safra kesesinde safra taşı varlığını doğrulamak için ultrason muayenesi genellikle yeterlidir. Herhangi bir ciddi komplikasyon belirtisi göstermeyen safra taşı olan köpekler tıbbi olarak antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Safra taşlarının safra kanalını tıkadığı durumlarda cerrahi endikedir.

4.Safra Kesesi veya Safra Kanalı Yırtılması

Safra kanalı veya safra kesesi rüptürü genellikle safra kanalı tıkanıklığı veya şiddetli kolesistitten kaynaklanır. Biriken safradan gelen basınç, safra kanalının duvarlarının veya safra kesesinin kendisinin yırtılmasına neden olarak safranın karın içine sızmasına neden olur. Safra kanalı ve safra kesesi yırtılmasının daha az yaygın nedenleri kanser ve parazit istilasıdır.

Safranın karın içine sızması, şiddetli karın iltihabına veya peritonite neden olur. Veteriner hekimler, safra kesesinin yırtılıp yırtılmadığını belirlemek için kan çalışması veya ultrason yapabilir ve bu da organı çıkarmak için kolesistektomi ameliyatına neden olabilir. 4 Tüm safra kesesi ve safra kanalı rüptürü vakaları acil olarak kabul edilir ve rüptürü onarmak ve karın boşluğuna sızan safrayı çıkarmak için genellikle cerrahi şeklinde acil veteriner hekim müdahalesi gerekir.

5.Safra Kesesi Mukoselleri

Diğer çeşitli hastalıklar ve genetik yatkınlık sonucu safra kesesinde mukus oluşabilir ve bu durum mukosel oluşmasına neden olur. Safra kesesi mukoseli, safra kesesinde safra kesesinin gerilmesine ve normalden daha büyük olmasına neden olan bir mukus birikimidir.  Mukosel ayrıca çamur birikmesi gibi ikincil sorunlara da neden olabilir ve tanı için ultrason yapılabilir. Şiddetli durumlarda safra kesesi rüptürü gibi, safra kesesini çıkarmak için genellikle kolesistektomi ameliyatı yapılır.

6.Safra Kesesinde Kanser

Daha çok yaşlı köpeklerde görülen kanserli tümörler safra kesesi, karaciğer ve safra kanallarını istila edebilir. Tümörler genellikle safra akışını engeller, bu da safranın yedeklenmesine ve ikincil sorunlara neden olur. Veteriner hekimler bu kanserleri teşhis etmek için kan tahlili, ultrason ve daha ileri testler yapabilirler. Cerrahi her zaman bir seçenek değildir, ancak bazen sistemik kemoterapi önerilir.

7.Safra Kesesi Kistleri

Kistler, safra kesesinin içine ve dışına safra akışını engelleyebilecek oluşumlardır. Bu kistler genellikle mukusla doldurulur ve veteriner hekimler tarafından ultrason yoluyla teşhis edilir. Bu durum safra kesesi mukosellerinin yanında gelişebilir.

Köpeklerde Safra Kesesi Hastalığının Belirtileri

Safra kesesi hastalığının birçok belirtisi diğer yaygın hastalıkların belirtileriyle karıştırılabilir. Kusma, ishal ve iştahsızlık gibi sindirim sistemi problemleri, köpeğinizde safra kesesi hastalığı da dahil olmak üzere çeşitli sorunlara işaret edebilir.  Bununla birlikte, sorunu daraltmaya yardımcı olmak için tipik olarak başka belirtiler de mevcut olacaktır.

Köpeklerde safra kesesi hastalığının belirtileri ve semptomları aşağıdakilerdir;

• Sarılık
• Karın ağrısı
• Kusma
• İshal
• İştah kaybı
• Karın şişkinliği

Sarılık

Sarılık, köpeklerde karaciğer veya safra kesesi hastalığının en tanınabilir ve belirgin belirtisidir. Sarılık, vücutta bilirubin birikmesi nedeniyle cildin, mukoza zarlarının ve gözlerin beyazlarının sararmasına neden olur.

Karın ağrısı

Karın ağrısı çeken köpekler, karınlarına dokunmaya veya duruşlarını değiştirmeye karşı hassas olabilir (kambur bir şekilde yürümek gibi). Ayrıca anormal nefes alabilir, hareket ederken sıkıntılı sesler çıkarabilir veya ayağa kalkmada zorluk çekebilirler. Köpeğinizin ağrısı olduğunu düşünüyorsanız ağrının yerinin ve sebebinin belirlenmesi için mutlaka veteriner hekime gitmelisiniz.

Kusma

İnsanlar gibi, köpekler de genellikle ot yemenin eşlik ettiği basit bir karın ağrısı nedeniyle kusabilir. Bununla birlikte, kusma ayrıca safra kesesi hastalığı, sindirim sistemi problemleri ve daha fazlasını içerebilen ciddi sağlık sorunlarının bir işareti olabilir.

İshal

Safra kesesi hastalığı, köpeğinizin dışkısının anormal olmasına ve ishale neden olabilir. Olağandışı belirtiler fark ederseniz, testin gerekli olup olmadığını belirlemek için veteriner hekiminizle konuşmalısınız.

İştah kaybı

Safra kesesi hastalığı olan köpeklerde iştah kaybı, karın ağrısı, kusma ve ishal gibi diğer semptomların yanı sıra ortaya çıkabilir.

Karın Gerginliği

Şiddetli safra kesesi hastalığı olan köpekler, boşlukta sıvı birikmesi veya karaciğerin genişlemesi nedeniyle şişmiş veya yuvarlak bir göbeğe sahip olabilir. Bu belirti hastalığın ilerlediğini ve bir an önce müdahale edilmesi gerektiğini gösterir.

Köpeklerde Safra Kesesi Hastalığının Nedenleri

Köpeklerde safra kesesi hastalığına neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir, ancak bu hastalıkların gelişmesine yol açabilecek bazı makul faktörler vardır.

• Yağ veya kolesterol oranı yüksek diyetler, doymuş safraya ve dolayısıyla safra taşlarına ve tıkanmış safra kanallarına katkıda bulunabilir.
• Karaciğer hastalığı, vücutta iki organ birlikte çok yakın çalıştığı için ikincil olarak safra kesesi hastalığına da neden olabilir.
• Cushing hastalığı ve hipotiroidizm gibi bazı hastalıklar safra kesesi ile ilgili problem riskini artırabilir.
• Shetland Çoban Köpekleri (Shelties) muhtemelen safra kesesi mukoselleri geliştirmeye genetik bir yatkınlığa sahiptir.

Köpeklerde Safra Kesesi Hastalığının Teşhisi

Köpeğinizdeki safra kesesi hastalığını teşhis etmek için veteriner hekiminiz öncelikle sizden şikayetleri ayrıntılı bir şekilde dinleyecek ve fizik muayenesini yapacaktır. Sonrasında yapabileceği çeşitli testler vardır. X-ışınları ve ultrason safra kesesi içinde safra taşı, mukosel, kist veya tümör gösterebilir. Kan testleri yüksek karaciğer enzimleri, safra asitleri, kolesterol ve bilirubin gösterebilir. Safra kesesi içindeki kütleleri veya sıvıyı örneklemek için aspiratlar da alınabilir. Bazı durumlarda röntgen ve ultrason yeterli kalmadığında veteriner hekiminiz sizi MR ve BT gibi ileri görüntüleme yöntemleri için yönlendirebilir.

Köpeklerde Safra Kesesi Hastalıklarının Tedavisi

Safra kesesi hastalığının spesifik tipine bağlı olarak, veteriner hekiminiz çeşitli tedavi seçenekleri önerebilir. Tedavi hem semptomları hem de altta yatan sorunu ele alacaktır, bu nedenle çeşitli ilaçlar, takviyeler ve hatta bazen ameliyat önerilebilir. İştah uyarıcıları, safra kesesi destek takviyeleri, antibiyotikler, iltihap önleyiciler, ağrı kesici ilaçlar, bulantı önleyici ilaçlar ve safra kesesinin cerrahi olarak çıkarılması, safra kesesi hastalığının tedavisi için seçeneklerdir.

Safra Kesesi Hastalığı Olan Köpekler İçin Prognoz

Köpeğinizin safra kesesini etkileyebilecek birkaç farklı hastalık olduğundan, prognoz, köpeğin teşhis edildiği spesifik duruma bağlı olacaktır. Bu hastalıklar tedavi edilmediğinde safra kesesi yırtılması meydana gelebilir (yine de yırtılma travmadan da kaynaklanabilir). Bu, tedavisi için acil ameliyat gerektiren ciddi bir durumdur, ancak zamanında yakalanırsa, köpeğiniz veteriner hekiminiz tarafından denetlenen ilaçlarla daha sonra rahatça yaşayabilir. Bununla birlikte, özellikle safra kesesi kanserini içeren vakalarda, tedavi seçenekleri sonuçta etkili olmayabilir.

Safra Kesesi Hastalığı Nasıl Önlenir?

Her tür safra kesesi hastalığına neyin neden olduğunu kimse tam olarak bilmediğinden, köpeğinizin hiçbir zaman problem yaşamamasını sağlamak için yapabileceğiniz belirli bir şey yoktur. Ancak yavrularınızı sağlıklı tutmaya yardımcı olabilecek bazı şeyler var. Köpeğinize uygun şekilde formüle edilmiş bir diyet vermenin yanı sıra, yağlı yiyeceklerden uzak tutmak ve veterineriniz tarafından tavsiye edilirse safra kesesi sağlığının desteklenmesine yardımcı olabilecek takviyeler kullanabilirsiniz.