Chihuahua (Şivava) Özellikleri ve Bakımı
Chihuahua, küçük bedeniyle büyük kişiliğe sahiptir. Sevimli, sevgi dolu, eğlenceli, zeki ve sahibine sadık ırktır. Çevresindeki insanlar arasından, bir kişiye daha fazla bağlandığı görülür. Bağlı olduğu kişinin isteklerini yapmaya çalışır. Sahibinin gittiği her yerde peşinden gider, ayrılmaz.
Aile bireyleriyle zaman geçirmek Chihuahua için çok önemlidir. Sahibi ve sevdikleri insanlar tarafından ilgi görmeyi, el üstünde tutulmayı isterler. Bu istekleri karşılanmazsa somurtkan yanını göstermekten çekinmezler. İstediği ilgiyi göremediğinde ya da istediği bir şeyi sahibine kabul ettiremediğinde naz yapabilirler. Chihuahua sahibinin başkasına olan ilgisini kıskanır ve hiçbir şekilde ikinci planda olmayı sevmez.
Chihuahua eğlenceli ve yetenekli bir köpektir. Sevgisini ailesine gösterme tarzı biraz sulu şekildir. Çünkü sevdiklerinin suratını yalamak, onlar için sevgilerini göstermenin yoludur. Arka ayaklarının üzerinde dans ederek yeteneklerini sergilemeye ve herkesin yüzünde tatlı bir tebessüm oluşturmaya bayılırlar. Gözlerin, ilginin ve sevginin üzerinde olması onu çok mutlu eder. Herhangi bir ortamda küçük çocuklarla yalnız bırakmanız önerilmez. Kırılgan yapısı, küçük bedeni sebebiyle küçük çocuklarla oyun oynarken zarar görme ihtimalleri çok yüksektir.
Yabancılara karşı çekingen ve tedbirli yaklaşırlar. Ailesini koruma içgüdüsü sebebiyle, tanımadığı kişilere karşı şüphe duyar. Boyundan büyük olan bir cesareti, kendinden emin duruşu vardır. Oldukça dikkatli olması, şüpheci yaklaşımı ve hemen herkese güvenmemesi sebebiyle küçük bedenine rağmen dünyanın en iyi bekçi köpekleri arasında yer alır. Yabancılara karşı şüpheci yaklaşımı ve bekçi köpeği özellikleri taşıması sebebiyle erken aşamada, yavru iken sosyalleşmeleri ve eğitim almaları gerekir. Aksi halde saldırgan davranışlar sergileyebilirler. Küçük bedenine rağmen, kendisini çok daha büyük görüp ve kavgadan asla geri adım atmayan bir cins olarak karşınıza çıkabilirler. Köpeğinizi doğru ve iyi yetiştirmeniz, yetişkin olduğunda hem sizin hem de onun hayatını kolaylaştıracaktır.
Orta büyüklükte bir evde ve apartman dairesinde uyumlu şekilde, rahatlıkla yaşarlar. Küçük bedeni ve ısı hassasiyeti sebebiyle bahçe yaşamına uygun bir köpek değildir. Apartman hayatında en büyük olası sorun, fazla havlamaları olabilir. Bu durumu da yavruluk aşamasında eğitim almasını ve sosyalleşmesini sağlayarak kontrol altına alabilirsiniz. Fazla egzersize ihtiyaç duymamaları da apartman hayatına uyum sürecini kolaylaştırır. Yüksek enerjilerini yürüyüşe çıkaramadığınız günlerde evin içerisinde gezinmesini, aktif olmasını ve oyuncaklarıyla oynamasını sağlayarak boşaltabilirsiniz.
Chihuahua köpeğinin ısı hassasiyeti vardır. O yüzden çok soğuk ortamlara uyum sağlayamazlar. Üşüdüklerinde titrediklerini görebilirsiniz. Soğuk, serin ve nemli havalarda onları korumanız ve beden ısısını dengelemeniz gerekir. Örneğin üşümemelerini sağlamak için üzerlerine köpek giysilerinden giydirebilirsiniz. Chihuahua köpeği daha çok ılık, fazla sıcak olmayan bölgelerde rahat ve uyumlu yaşarlar. Köpeğinizin sağlıklı ve rahat egzersiz yapabilmesi için onu dışarı çıkartacağınız zamanlarda, ısı hassasiyetini göz önünde bulundurarak hava durumuna dikkat etmelisiniz.
Beden sağlığı için dışarıda yapacağınız gezintilerde önemlidir ve köpeğiniz için bu aktivitelere zaman ayırmalısınız. Gezintileriniz boyunca tek başına hareket etmesine izin vermemelisiniz. Tasmasız şekilde dolaşmak onlar için tehlikelidir. Çünkü küçük bedeni sebebiyle kendinden büyük köpeklerin ya da yırtıcı kuşların hedefi haline gelerek saldırısına uğrayabilirler. O yüzden köpeğinizin dışarıda, güvenlik önlemleri alınmış ortamlarda ve gözetiminiz altında aktivitelerde bulunmasını sağlamalısınız.
Chihuahua zeki bir köpektir. Eğitim süreci, hızlı öğrenmesiyle birlikte kolay tamamlanacaktır. Ancak iyi bir lidere ihtiyaçları vardır. Köpeğin zaman zaman tutan inatçı tarafıyla baş etmesini bilen lider sayesinde, köpeğiniz olumsuz davranışlarını devam ettiremeyecektir. Köpeğinizin bir kez bile olsa, sizin hayır dediğiniz davranışı gerçekleştirmesine ve kendi istediğini yapmasına izin verirseniz liderin kendisi olduğunu düşünebilir. Bunun sonucunda da sözünüzü dinlememeye, yüzünde kibirli ve küstah bir ifadeyle lider olmaya devam etmeye çalışabilir. O yüzden köpeğinizin eğitimde ister evde ister dışarıda nerede olursanız olun yönetici kişinin siz olduğunu unutmasına izin vermeyin.
Chihuahua ırkının iyi bir yetişkin köpek olması için yavruluk döneminden itibaren sosyalleştirilmesi, eğitim alması şarttır. Bunlar köpeğin karakterinin nasıl olduğunu gösterecek ve belirleyecek başlıca adımlardır. Sonuçlarına göre köpeğinizin yanlış davranışlarını düzeltmesini ve iyi huylar edinmesini sağlayabileceksiniz. Farklı yer ve zamanlarda farklı insanlar veya evcil hayvanlarla kurduğu iletişim ve etkileşimlerle daha iyi huylu ve davranışları olan bir Chihuahua köpeğine sahip olabilirsiniz.
Dünyanın en küçük köpek türü olan Chihuahua ırkının kökeni tam olarak bilinmemektedir. Geçmişi hakkında tartışmalı iki teori vardır. Birinci teori Chihuahua köpeğinin Orta ve Güney Amerika’da ortaya çıktığını ve bölgenin yerli köpeği Techichi ırkının soyundan geldiği yönündedir.
Amerika’da 9. Yüzyıla ait olan, Toltekler’den kalma oymalar vardır. Toltek oymalarının üzerinde tıpkı Chihuahua ırkına benzeyen büyük kulaklı ve yuvarlak kafalı köpekler tasvir edilmiştir. Bu köpekler Techichi adıyla biliniyordu ve Toltek medeniyeti içerisinde yaşayan bu köpeklerin halk içindeki yeri belirsizdir. Aztekler Toltekler’in topraklarını fethettiğinde, Techichi köpek ırkını da kendi varlıkları arasında katmıştır.
Techichi köpekleri tapınaklarda yaşamış ve Aztek ritüellerinde kullanılmıştır. Rahipler ve aileleri tarafından iyi bakılmıştır. Aztekler Techichi ırkının birçok mistik gücü olduğuna inanıyordu. Geleceği gördüğüne, hastaları iyileştirdiğine ve köpeğin ruhunun ölmüş kişileri yer altı dünyasında yönlendirdiğine inanılıyordu. Bu inanç doğrultusunda Aztekler ölen aile bireyleri için Techichi’yi öldürmüş ve ölen kişiyle birlikte gömmüş ya da yakmışlardır. İzlenilen bu yol bir gelenek halini almış, ölen kişilerin yer altı dünyasında rahat edeceğine inanılmış. Ayrıca Aztekler Techichi köpeğini yemek ve derisinden faydalanmak içinde öldürmüşlerdir.
İkinci teori ise, Çin’de küçük tüysüz köpekler olarak ortaya çıktığı ve o köpeklerin İspanyol tüccarlar tarafından Meksika’ya getirildiği şeklindedir. Daha sonra ise Çin’den getirilen köpeklerin daha küçük boyuttaki yerli köpekler ile melezlenmesi sonucu Chihuahua’nun ataları ortaya çıkmıştır.
1500’lü yılların sonralarında 16. Yüzyılın başında Hernando Cortes tarafından İspanyollar’ın Aztek topraklarını fethetmesiyle, küçük köpekler terk edildi. Techichi ırkı toplumdaki belirginliğini kaybetti ve kendi başının çaresine bakmaya başladı. Dayanıklı yapıları ile uzak köylerde 1800’lerin ortasına kadar yalnız yaşadılar.
İki teori içerisinde hangisinin doğru olduğu bilinmemektedir. Ancak 1850 yılında Amerikalıların bu türe tekrar ilgi duymasıyla yaklaşık 300 yıl sonra Meksika’nın Chihuahua kentinde bu ırka ait küçük köpekler buldular. Bu köpekler Chihuahua eyaletinde bulunduğu için “Chihuahua” adını almış ve menşei Meksika olarak kabul edilmiştir. Uzun ömürlü olan Chihuahua köpeğinin de bazı kaynaklarda Papillion ya da Pomeranian ırklarıyla yapılan melezlemeden ortaya çıktığı ifade edilir. İki farklı medeniyetten kurtulan, tek başına yaşamayı başaran bu ırk dünya genelinde sonradan ün kazanmıştır. 1908’de AKC tarafından tanındı ve ilk olarak Beppie adında Chihuahua köpeği kaydedildi.
Bulunan köpekler Amerika Birleşik Devletleri’ne getirildi. Ancak ilk etapta çok fazla ilgiyle karşılanmadı, dikkat çekici bulunmadı. İlerleyen zamanlarda Xavier Cugat (rhumba kralı) Chihuahua cinsi köpeğiyle birlikte halkın karşısına çıktı. Sürekli yanında gezdirdiği köpeği halkın ilgisini çekti ve popülaritesi 1930 ve 1940’lı yıllarda Xavier Cugat ile birlikte artış gösterdi. 1960’lardan itibaren de Amerika’nın ve dünyanın en popüler ırklarından biri olarak yer aldı. Chihuahua köpeği günümüzde de her geçen gün sevilmeye ve popülerlik kazanmaya devam etmektedir.
Chihuahua ırkı dünyadaki en küçük köpek olarak bilinmektedir. Boyu en fazla 25 cm’dir ve ağırlıkları 1- 3 kg arasında değişiklik gösterir. Çanta köpeği, kucak köpeği ve oyuncak köpek olarak anılmasının sebebi beden özellikleriyle bağlantılıdır. Bacak boyu kısa, bedeni uzun ve tıknazdır. Düz sırta, orantılı, dengeli ve zarif bir vücuda sahiptir. Tek katmanlı ve yumuşak tüy yapısı, ince ama güçlü bacaklarıyla kendine güvenen bir ırktır. Zarif, narin bedeniyle bir aile ve şehir köpeği olarak hayatımızda yer alırlar.
Chihuahua yuvarlak, elmaya benzeyen kafa yapısına sahiptir. Chihuahua elma biçimli kafası, iri, yuvarlak gözleri ve ayırt edici özellikte olan dik kulaklarıyla birbirini tamamlayan bir güzelliktedir. Kısa, sivrilmiş ve belirgin duruşu olan bir namluya sahiptir. Yavru Chihuahuaların kafatasının üzerinde molera adı verilen yumuşak bir nokta bulunur. Genellikle yetişkinliğe ulaşıldığında bu nokta kendiliğinde kapanacaktır. Kafa yapısı vücuduyla orantılı büyüklükte dengeli ve zarif bir görünümdedir.
Chihuahua ırkı dik, büyük ve sivri kulaklara sahiptir. Kulaklarının Chihuahua yavru iken düşük olduğu görülebilir ancak ilk 3 aydan sonra dikleşmeye başlayacak ve orijinal görüntüsüne ulaşacaktır. Dik kulakları saçaklı tüyleriyle, kendine has bir güzelliğe ve yapıya sahiptir.
Chihuahua iri, yuvarlak ve birbirine uzak olan parlak gözlere sahiptir. İri gözlerinin hafif çıkık bir yapısı vardır. Bu yüzden gözlerine dikkat edilmesi ve temizliğine önem verilmesi gerekir. Siyah, kahverengi veya yakut göz renginde Chihuahua daha çok görülür. Zaman zaman beyaz kürklü Chihuahuaların daha açık ve sarımsı renkte gözleriyle de karşılaşabilirsiniz. Belirgin ve parlak gözleriyle, keskin ve tatlı bakışlarıyla çok sevilen bir ırktır.
Chihuahua köpeği ince ve kısa bacaklara sahiptir. Yere dik basan bacaklarıyla, göründüğünden daha güçlü adımlar atar ve dayanıklılık gösterirler. Küçük bedeni ve ince bacaklarıyla oldukça hızlı hareket edebilen, atik bir köpektir. Çok hızlı hareket ederler, avlarının peşinde koşarken onu yakalamak oldukça zordur. Tırmanma yetenekleri gelişmiştir ve neredeyse bir keçi gibi tepelere tırmanabilirler. Chihuahua ince bacaklarının tek olumsuz yanı oldukça narin olması ve kolay incinebilmesidir. Chihuahua kendinden emin, asil ve göz alıcı bir yürüyüşe sahiptir.
Chihuahua kuyruğu uzun ve orak şeklindedir. Kuyruğunu düz sırtının üzerinde orak biçiminde arkaya ya da yana doğru kıvrılmış şekilde taşırlar. Genellikle kuyruğu hareket halindeyken dik yapıdadır.
Chihuahua ırkında tek katmanlı, uzun ve kısa olarak iki çeşit tüy yapısı görülür. Kısa ve uzun tüyleri dalgalı ya da düz olabilir. Tüy uzunluğu ya da kısalığı fark etmeksizin, genel olarak fazla tüy dökmemeleri ve temiz olmaları en sevilen özelliklerindendir. Uzun tüylü Chihuahua tüyleri yumuşaktır. Vücudundaki tüyler genel olarak düzdür ancak kulak bölgesindeki tüyleri püsküllü bir görünüme sahiptir. Boyun, karın ve ayak bölgesindeki tüyler ise daha uzundur. Arka ayaklarındaki tüyler uzunlukları sebebiyle pantolona benzeyen bir görünümdedir. Parlak, uzun, pürüzsüz ve göz alıcı tüyleri çeşit çeşit renkleriyle göz alıcı güzelliktedirler.
Chihuahua köpeği birden fazla tüy rengiyle karşımıza çıkar. Açık kahverengi, siyah, sarı, ten rengi kestane rengi, gümüş, çelik mavisi, samur, kum ve beyaz gibi renk ve tonlarında tüylere sahiptirler. Bu düz renklerin yanında alacalı, benekli, desenli ve sıçramalı diğer renklerde görülebilir. Chihuahua ırkının merle renginden uzak durmanız önerilir. Merle rengi genetik bozukluğu olan, işitme sistemi hasarlı Chihuahua köpeklerinde görülmektedir. Sahiplenirken veya köpeğinizi çiftleştirirken bu detaya dikkat etmenizi öneririz.
Benzer Köpek Irkları
Sıkça sorulan sorular
Sağlıklı, bakımları tam yapılan ve mutlu bir ortamda yaşayan Chihuahua ortalama olarak 12 ve 18 yıl arasında yaşayabilir.
Chihuahua dünyanın en küçük köpekleri arasında, çanta köpeği olarak yer alır. Çok küçük ve hafif bir köpektir.
Yetişkin Chihuahua’nın maksimum ağırlığı 2- 3 kilogram, boyu ise 12- 23 cm arasında değişiklik göstermektedir.
Chihuahua yıl boyunca oldukça az miktarda tüy döker. Haftalık tarama ve fırçalama ile dökülmeler kontrol altında tutulabilir. Chihuahua kısa ve uzun olan iki farklı tüy yapısına sahiptir.
Uzun tüylü Chihuahua’nın daha fazla tüy döktüğü düşünülse de ikisinin de tüy dökme seviyeleri birbirine yakındır. Ancak yılda iki kez ilkbahar ve sonbahar döneminde daha yoğun tüy dökerler. Düzenli bakım, tarama ve fırçalama ile tüy dökülmesinin ve kümelerinin daha az olmasını sağlayabilirsiniz.
Chihuahua köpeğine Royal Canin, Proplan, Acana, Hills, N&D, Gimcat, Brit, Purina, Felix, Brit Care gibi yüksek kaliteli markaların küçük ırklar için olan köpek mamalarını güvenle verebilirsiniz. Köpeğinizin günlük alması gereken besin ihtiyacını hazır yüksek kaliteli kuru ve yaş mama çeşitleriyle kolaylıkla sağlayabilirsiniz. Mama seçerken dikkat etmeniz gereken en önemli husus mamaların içerik bilgilerindeki alerjen uyarıları ve köpeğinizin yaşına uygunluğudur.
Chihuahua ırkı ev yemekleri, insan gıdaları tüketebilir. Ancak sağlıklı ve yararlı şeyler tüketmesi gerekir. Vereceğiniz gıdaların köpeklerin tüketmesi için uygun olduğundan emin olmalısınız. Köpeklerin tüketmemesi gereken yiyecekleri kesinlikle vermemelisiniz. Örneği Chihuahua’nın çikolatayı kesinlikle yememesi gerekir aksi durumda zehirlenirler. Daha fazla bilgi için köpekler ne yemeli ne yememeli hakkında bir araştırma yapabilir ve veterinerinize danışarak bilgi alabilirsiniz.
Chihuahua köpeği çiftleşmesi için yavruluk döneminin tamamlanması ve yetişkinliğe adım atması gerekir. Bunun için 1.5 yaşından önce kızan dönemine girse bile çiftleştirilmesi önerilmez.
En ideal zaman dişi ya da erkek Chihuahua köpeğinizin 18. ayından sonra çiftleştirilmesidir. Doğacak yavruların sayısını ve sağlık durumunu ebeveynlerinin sağlıklı olmasının da belirleyeceğini unutmayınız.
Pürüzsüz ince tüylü Chihuahua’nın bakımı oldukça kolaydır. Uzun tüye sahip Chihuahua bakımı ise bir tık fazladır.
Kısa tüylü Chihuahua’yı haftada bir kez, uzun tüylü Chihuahua ise iki ila üç kez fırçalamanız ve taramanız gerekir. Chihuahua genel olarak çok fazla tüy dökmez ve bedenini temizlerler.
Banyo ihtiyacı kirlenmediği ve pislenmediği sürece de ayda hatta iki ayda 1 kez bile yapmanız yeterlidir. Tarandığı, fırçalandığı ve nemli bezle tüyleri temizlendiği zaman çok çabuk kirlenmezler.
Chihuahua köpeğinin fiyat aralığı rengine, yaşına, eğitimine ve şecere durumunda göre değişiklik gösteri. Genel olarak bir fiyat aralığı vermemiz gerekirse Chihuahua 3.000 TL ile 10.000 TL arasında satılmaktadır. Köpeğin fiyatını yetiştiriciler, bireysel satanlar ve petshoplar birbirlerinden faklı belirleyebilmektedir. Bu yüzden belirttiğimiz aralığın altında ya da üstünde de fiyatlar görmeniz mümkündür.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Dişi Chihuahua bir doğumda en fazla 5 yavru dünyaya getirebilmektedir. Doğumlarda dünyaya gelen yavru sayısındaki genel ortalaması 1-3 arasındadır. Ancak 2011 yılında Coco adlı Dişi Chihuahua tek seferde 10 yavru doğurmuş ve Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiştir.
Chihuahua köpeklerin doğumu genellikle sezaryen ile gerçekleşir. Küçük bedene sahip Chihuahua, doğan yavruları nispeten büyük kafalıdır. Bu da dişinin normal doğum yapmasını zorlaştırır. Doğum sürecinde veteriner desteği almanız köpeğinizin sağlığı için önemlidir.
Chihuahua cinsinin açık kahverengi, sarı, kestane rengi, gümüş rengi ve çelik grisi(mavisi), siyah, samur ve beyaz gibi çeşitli renk ve tonlarında görebilirsiniz. Düz renklerinin yanında alacalı, benekli ve desenli renklerde de Chihuahua cinsi köpekler vardır.
Merle renginde olan Chihuahua cinsi ise, genetik sağlık sorunları sebebiyle yetiştiriciler tarafından üretilmesi önerilmez.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar