Kedilerde yaşlılık belirtileri ve dikkat edilmesi gerekenler

Kedilerin ortalama ömrü 12 yıldır. Ancak düzenli veteriner kontrolü, bakımlarının iyi yapılması, kaliteli mama ile beslenmeleri ve vitamin takviyeleri tüylü dostlarımızın yaşam sürelerinin ve enerjilerinin artmasına destek vermektedir. Bunların yanı sıra, yapılan araştırmalar sonucunda kısırlaştırılmış kedilerin diğer kedilerden daha uzun yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Üstelik ortaya çıkan sonucun miktarı şaşırtıcı derecede yüksektir.  Bu nedenle kedi sahiplerinin büyük bir çoğunluğu kısırlaştırmadan yanadır. Çünkü tüylü dostları ile uzun yıllar birlikte olmak isterler. Uzun bir ömür dışında istedikleri bir diğer şey ise yaşlanmalarının gecikmesi hatta hiç yaşlanmamalarıdır. Fakat zaman geçtikçe kedilerde yaşlılık belirtileri ortaya çıkabilir. Bu belirtiler bazen fark edilir derecede büyük olabilir iken bazen küçük ipuçları ile kendini belli eder.

Önemli olan kedimizin yaş ve gelişim özelliklerini ele alarak bakımlarının ne derecede aynı kalması ya da değişmesi hakkında bilgi sahibi olmaktır. Çünkü her dönem için farklı ihtiyaçlara sahip olabilirler. Yaşlılık ile birlikte gelebilecek olan hastalıkları erkenden öğrenmek kedilerin yaşam kaliteleri için önemlidir. Bu yüzden kedilerin ne zaman yaşlandığı ve yaşlılık döneminde nasıl bakılması gerektiği gibi önemli soruların yanıtları için yazımızın derinliklerine doğru ilerleyebilirsiniz.

Kediler ne zaman yaşlanır?

Kedilerde yaşlılık belirtileri 8 ila 10 yaş arasında iken başlamaktadır. Bu süreç daha erken ya da daha geç olabilir. Kedinin bakımı, geçirdiği hastalıklar, kısırlaştırılması ve bunun gibi pek çok faktör kedilerde yaşlanmayı etkiler. Ayrıca genetik faktörler de kedilerin yaşlılık süreçlerini etkilemektedir. Pek çok sayıda kedi 10 yaş ve üzerinde olsa da yavru bir kedi gibi hareket edebiliyor. Sahiplerinin bakımlarına önem vermesi bu konuda büyük bir etkendir.

Kedilerde yaşlanma belirtileri

Her kedi aynı karakter ve fiziksel özelliklere sahip olmadığı için kedilerde yaşlanma belirtileri sizin kedinizde farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Bu nedenle aşağıdaki maddeler hâlinde olan belirtilerin birden fazlasının var olduğunu anlayabilmelisiniz. Bununla birlikte veteriner kontrollerine gerekli önemi vermelisiniz. Çünkü veterineriniz size kediniz hakkındaki bilgileri net bir şekilde size bildirecektir.

Azalan hareketlilik

Yaşı on üzerinde olan kedilerin birçoğunda hareket azalması oluşur. Eskisi gibi zıplayıp oynamaz ve genellikle sevdiği köşesine çekilip orada kalır. Bu durum kedi sahipleri tarafından normal karşılanır. Oysa kediler yaşlansa bile bakımlarına önem verildiğinde canlılıklarını yitirmezler. Bu yüzden anormal derecede azalan hareketliliğin nedenini öğrenmek gerekir.

On iki yaşını alan kedilerin neredeyse tamamında osteoartrit denilen kıkırdak ve eklem problemleri ortaya çıkar.  Bu sorundan en çok etkilenen bölgeler kalça, ayak bilekleri ve dirseklerdir. Hastalık ile birlikte kedilerde sancılı dönem başlamış olur. Kedimde bu hastalığın var olup olmadığını öğrenmek istiyorum diyorsanız, kedinizi hareket ederken gözlemlemeniz gerekir. Kısa adı ile artrit hastalığına sahip kediler;

• merdiven inme ve çıkma konusunda isteksizdir. Merdivenlerden inerken ara verip dinlenmek isteyebilir ya da ortasında kalıp yatabilirler.
• her zaman oynadıkları oyuncakları kovalarken zorluk yaşarlar. Kediler oyun oynamayı çok severler. Onlara bir ceviz vermek, uzun süreli bir meşguliyet demek olabilir. Bu nedenle her zaman enerjik olan kedinizin oyuncak kovalarken zorlandığını fark edebilirsiniz.
• mobilyalar ya da eşyalar üzerine atlamayı bırakmaları da bir belirtidir. Masa üzerine çıkıp avizenin taşları ile oynayan bir kedi görmek, bizler için doğal iken masaya tırmanmayı başaramayan bir kedi ise, bizi şaşırtır.

Kedinizin artrit hastalığına sahip olduğunu düşünüyorsanız, onu veterinere götürmelisiniz. Konuşamadıkları için bizlere ne kadar ağrı çektiklerini anlatamazlar. Bu nedenle belirtileri dikkate almak gerekir. Artrit için bir röntgen yeterli olabilir. Ayrıca tedavisi için de reçeteli ilaçlar, eğer kedi kilolu ise bir diyet listesi verilerek kedinin yaşam kalitesini arttırmaya çalışılır.

Ağız kokusu

Evcil hayvanların diş bakımlarının yapılması, ilerideki dönemlerde ciddi problemler yaşamamaları için çok önemlidir. Üç yaş ve üzeri kedilerde erkenden diş bakımı yapılmadıysa, ağız kokusu ile birlikte bazı diş problemleri ortaya çıkmaktadır. Karaciğer, böbrek hastalıklarının yanı sıra diyabetin de belirtisi olabilmektedir.

Diş ve diş eti hastalıkları nedeni ile ortaya çıkan ağız kokusunu önlemek için erken müdahale gerekir. Aksi takdirde diş kaybına yol açabilir. Diş fırçalama ve diş silme gibi bakımlarının düzenli yapılması ile bu sorunlar önlenir. Yavru kedilerde görülen ağız kokusu ise, yeni dişlerin çıkması ile sona erer.

Özel ağız bakım ürünleri, dengeli beslenme ve diş bakımı ile ağız kokusu sorunu çözülebilir. Ancak altındaki nedenin ne olduğunu öğrenmek ve hastalık ise, tedavisine başlanması da kokunun tamamen bitmesi için önemlidir.

Uyku süresi artışı

Kediler ile yaşamın zor olduğunu düşünenler, kedilerin uyku saatinden genellikle haberdar değildir. Çünkü kediler gün içerisinde 15 saat kadar uyur. Bu zaman dilimi yaşlı ve hasta kediler için 20 saat ve fazlası olabilir. Onlar gece ve sabah saatlerinde besin ve av aradıkları için en çok bu saat dilimlerinde aktif olurlar. Diğer saatleri şekerleme yaparak geçirirler.

Yağmurlu ve soğuk havalarda kediler, bizler gibi daha çok uyumak ister ve uyurlar. Üzerimizdeki sorumluluklar olmayınca biz de uykuyu seçeriz. Onlar sorumluluk sahibi olmadıkları için diledikleri kadar uyuyabilir.

Günde yaklaşık olarak 5-8 saat arası kediniz ile iletişim kurma şansınız vardır. Bu sürecin bir kısmı siz çalışırken ya da evde yokken biter. Kalan kısmı değerlendirmek için tüylü dostunuzla etkileşim kurmalı ve yalnız kaldığı zamanlarda meşgul olması için oyuncaklar almalısınız.

Kilo kaybı

Yaşlılık ile birlikte gelen hastalıklar kedilerde kilo kaybına yola açabilir. Hipertirodizm, artrit ve böbrek hastalıkları kilo kaybının temel nedenleri arasındadır. Kilo kaybı yaşadığından şüphe edilen kediler için kan ve idrar tahlili yaptırmak gerekir. Tedavisi için de beslenmeye yönelik tavsiyeler verilir iken kedi bağışıklık güçlendirici yöntemlerin altı çizilir.

Oyun oynama isteklerinin azalması

Enerjileri bitmek bilmeyen kedilerin en sevdiği şeylerden biri oyun oynamaktır. Bu yüzden anormal bir şekilde oyun oynamak istemez, genellikle bir köşeye çekilip uyur ya da yatarlarsa, yaşlandıkları anlamına gelebilir. Daha önce belirttiğimiz gibi kedilerin yaşlanması bir problem değildir. Birçoğu aynı canlılığa ve sağlığa sahip olarak uzun yıllar yaşayabilir. Eğer durumunda belirgin farklılıklar varsa, beslenmelerine, vitamin almalarına ve bakımlarına daha fazla dikkat etmek gereklidir.

Karakterlerindeki değişiklikler

Kedilerde huysuzluk sık görülür. Aniden ya da zamanla oluşabilir. Kedi sahipleri onların çılgın ve neşeli hâllerini sevdikleri gibi huysuz tavırlarını da sever ve zamanla alışırlar. Ancak kedilerde yaşlılık belirtileri arasında karakterlerindeki değişiklikler yer alır. Bu değişimin başında artan huysuz davranışlar, sinirli ve asi hareketler bulunmaktadır. Huysuzlukları azaltmak için daha fazla ilgilenme, oyuncak sayısını arttırma ve küçük ödüller vermek sizi amacınıza ulaştırabilir. Huysuzlukların nedenlerini öğrenmek için kedinizi gözlemlemeli ve sabırlı olmalısınız.

Artan miyavlama ve yön kaybı

Kedilerde yaşlılık belirtileri arasında artan miyavlama ve yön kaybı da yer alabilir. Bilişsel işlev bozukluğu (CDS) denilen ve insanlardaki bunamaya benzeyen bir hastalık nedeni ile kedilerde unutkanlık yaşanır. Kafa karışıklığı yaşadıkları için sürekli şaşırmış gibi davranırlar. Tuhaf hareketler, sahiplerinin endişelenmesine neden olur. Bu sorunun altında yatan nedeni net olarak öğrenmek gerekir.

Kedilerde görülen bilişsel işlev bozukluğu için belirli bir tedavi olmadığı için vitamin takviyeleri, diyetler ve reçeteli ilaçlar kullanılması önerilir. Veterinerinizden tavsiye istemelisiniz.

Gözlerdeki belirgin değişimler

Bazı kedi sahipleri, tüylü dostlarının gözlerinde katarakt problemi olduğundan şikayet edebilir. Çünkü yaşlanan kedilerin gözlerinin üzerinde puslu ve buğulu bir görünüm oluşur. Ancak bu sorun genellikle lentiküler skleroz denilen bir durumdan oluşur. Bu rahatsızlık kedinizin görme yetisini önemli derecede bozmaz. Bu nedenle katarakttan farklıdır. Dokuz yaşından büyük olan kedilerde bu hastalık sıklıkla görülür. Kedinizin gözlerinde puslu görünüm varsa, katarakt ya da lentiküler skleroz hastalıklarından hangisi olduğunu anlamanız için veterinere gitmeniz gerekir. Bir göz muayenesi ile sorunu net olarak öğrenmek mümkündür.

Puslu görünüm ciddi değilken yaşlanma ile oluşan kısmi ya da tam görme kaybı gibi problemler çok ciddidir. Kedilerde görülen görme kaybı belirtileri arasında göz bebek büyümesi, etrafındaki nesnelere çarpması, sıklıkla düşmesi ve mama kabını araması yer alır. Aniden yaşanan körlüğün temel nedeni hipertansiyon ile oluşan retina dekolmanıdır.  Görme kaybını tedavi edebilmek için kısıtlı zamana sahip olduğunuzu bilmenizi isteriz.

Susuzluk ihtiyaçlarının artması

Tüylü dostunuzun mama kabının boş olması normaldir. Çünkü belirli miktar ve düzenli aralıklarla beslenirler. Su tüketimleri ise, farklılık gösterebilir. Bazen az bazen de çok su içerler. Ancak su kabı son zamanlarda hep boşsa, kediniz yaşlanıyor demek olabilir. Yaşlanma ile birlikte kedilerin su ihtiyaçları artabilir.

Su kabının dökülmesi, suyun hava koşulları nedeni ile buharlaşması gibi olaylar yaşanmadığından emin olduktan sonra kedinizi musluktan su içerken buluyorsanız, sizin yanınıza gelip sürekli miyavlıyorsa ve su içtiğinizde bardağa yaklaşmaya çalışıyorsa, veterinere gitmeli ve su kabını daha sık doldurmalısınız.

Kum kabı dışına ya da daha sık idrar yapma

Yaşlanan kedilerde idrara çıkma sayısında artış görülebilir. Daha sık su içer ve daha sık kum kabını ziyaret ederler. Bu durum eğer hastalık nedeni ile oluşmadıysa, endişelenmenize gerek olmaz. Ancak kum kabının dışına idrarını yapıyorsa, rahatsız olabilirsiniz. Çünkü idrar yapılan alan fark edilmezse ortam kötü kokmaya başlar. Nedenini anlayamaz ve kediler neden kokar sorusunu kendinize sormaya başlarsınız. Kum kabı dışına yapmayı önlemek için yapabileceğiniz birçok ip ucu bulunur. Sık idrar yapma için ise, veteriner ile görüşmek gerekir.

İştah durumundaki farklılıklar

İştah durumundaki farklılıklar, kedilerde yaşlılık belirtileri arasında yer alır. Ancak bu durum ciddiye alınmalıdır. Çünkü kritik hastalıklar nedeni ile de oluşmuş olabilir. Açlığın artması, hipertiroidizm ve kanser ile alakalı olabileceği gibi kilolu bir kedide ise, diyabet anlamına gelebilir.

İştah azalması ise kronik böbrek rahatsızlığı, diş hastalıkları ya da kanserin semptomları olabilir. Bu nedenle kedinizde herhangi bir kilo alımı ya da kaybı gibi farklılık görürseniz, veterinere danışmanız gerekir.

Yaşlı kedi bakımı için tavsiyeler

Kediler ile her an eğlencelidir. Onların ne zaman ne yapacakları belli olmadığı için kedi sahipleri, hayatlarına renk kattıklarını belirtir. Bu nedenle hangi yaşta olursa olsunlar, doğalarında var olan çılgın ve serbest yaşam tarzı asla tükenmez. Sadece azalabilir. Ancak vitamin takviyesi, bağışıklık güçlendirici ve mama değişimi ile onları canlı kılmak mümkündür. Yaşlı kedi bakımı için hazırlamış olduğumuz listeye göz atarak tüylü dostunuza destek olabilirsiniz.

• Düzenli kontrol hayat kurtarabileceği gibi yaşlılık belirtilerini hem erteler hem de yok eder. Bu nedenle veteriner kontrollerini ihmal etmemelisiniz. Yakınınızda bulunan iyi bir veterineri tercih edip laboratuvar testlerini ve gerekli bakımı yerine getirmelisiniz. Bu düzen için altı ayda bir veterinere gitmek yeterlidir.
• Veterinerin önerdiği vitamin takviyelerine, diyet listesine ve ilaçlara gerekli önem verilmelidir. Kedilerde vitamin eksiklikleri nedeni ile ciddi hastalıklar görülebilir. Bazı vitamin eksiklikleri ölüme neden olabilir.
• Merdivenleri çıkmada zorlanan kediler için evcil hayvan merdiven ya da basamakları kullanılması, yaşamlarının kolaylaşmasını sağlayacaktır.
• Zihinlerini canlı tutmak için etkileşimli oyunlar oynamak gerekir.
• Yiyeceklerini eskisi gibi bulduklarından aynı düzende yediklerinden emin olmak önemlidir.

Kediler bizler gibi yaşlanabilir. Onların yaşam süreleri bizlere göre az olduğu için yaşlanmaları elbette daha kısa sürede oluşur. Ancak bakımlarına önem verildiğinde en çok da sevgi gösterildiğinde canlılıklarını yitirmeyeceklerinden emin olabilirsiniz. Stresli bir yaşamdan uzak olmaları hastalıklardan uzak durmalarını sağlayacaktır.