Tıpkı insanlar gibi kediler de diyetlerine de dahil olan bazı gıdalara karşı alerjik durumlardan mustarip olabilir. Kedilerde gıda alerjisi çok sık görülmez ve çoğunlukla gıda intoleransı ile karıştırılır. Kedinizde alerji olup olmadığını nasıl anlayacağınızı ve onu tekrar mutlu ve sağlıklı yaşamına döndürmek için neler yapmanız gerektiğini yazımızda öğrenebilirsiniz.
İçindekiler
Gıda alerjisi terimi, bir besindeki antijene karşı bağışıklık sisteminin alarm vermesi neticesinde vücudun reaksiyon vermesi için kullanılan bir terimdir. Kedilerde gıda intoleransı ve gıda alerjileri genellikle bir proteine verilen reaksiyon olarak kendini gösterir.
Kedilerde gıda alerjileri bazen aylar ya da yıllar kadar süren bir süreçle meydana gelir. Kedilerin maruz kaldığı bazı gıdalar nedeniyle, zamanla bağışıklık sistemi belirli bir protein veya karbonhidrat molekülüne karşı savunma oluşturmasına neden olabilir.
Bir gıdanın belirli bir süre tüketilmesinin ardından bu gıdanın alerjene dönüşmesinin kedin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Kedilerde görülen alerji durumlarının %15’inden fazlası beslenmelerinden kaynaklanır. Çoğu zaman alerjen olarak düşük kaliteli gıdalar neden olarak gösterilebilmektedir. Kedinin bağışıklık sistemi, gıdadaki maddeyi tehdit olarak algılayarak vücudun aşırı reaksiyon göstermesine neden olur. Kedilerde gıda alerjisinin olası nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Birçok kedi sahibi, kedilerinde görülen belirtilerin sebebinin soğuk algınlığı olduğunu düşünür ancak kedilerdeki belirtilerin sebebi gıda alerjisi olabilir. Bir gıda alerjisinin olduğunun en önemli göstergesi, semptomların yıl boyunca devam etmesidir. Bu belirtilerden bazıları kedinin sağlığı için önemli bir tehdit unsuru olabilir. Bu durumda hemen müdahale edilmesi gerekebilir. Kedilerde gıda alerjisi ile ilgili en çok karşılaşılan belirtiler şu şekildedir:
Kedilerde gıda alerjilerini teşhis etmek zor olabilir. Doğru bir teşhise varabilmek için birçok seçenek arasından eliminasyon sürecini kullanmak gerekmektedir. Kedinizde hangi alerjenin yukarıda bahsetmiş olduğumuz semptomlara neden olduğunu bulmak için veterineriniz öncelikle fiziki muayene yapacaktır. Bu süreçte veteriner, gıda alerjileri ile böcek ısırıkları gibi kedilerde yaygın olarak görülen diğer alerjileri ayırt etmelidir. Uyuz veya enfeksiyon durumu varsa öncelikle bunu ekarte etmeli veya tedavi etmelidir.
Kedilerde gıda alerjisi ile ilgili teşhis esnasında sıklıkla uygulanan en önemli yöntem “yeni bir diyet” uygulamaktır. Bu yöntemde kedinin daha önce hiç yemediği bir protein ve bir karbonhidrat içeriğinden oluşan bir diyet programıyla beslenmeye başlanır. Bu diyet 8 ile 10 hafta arasında uygulanır ve daha önce görülen gıda alerjisi semptomlarının yok olması beklenir. Bu noktadan sonra ise ikişer haftalık periyotlar halinde diyet programına yeni bir gıda eklenir. Eğer iki hafta boyunca herhangi bir semptom yoksa bu gıdanın alerjen olmadığı anlaşılır. Şayet iki hafta içinde yeni eklenen gıdadan dolayı semptom ortaya çıkarsa alerjen tanımlanmış olur. Bu şekilde ek gıda eklenerek süreç devam eder. Bu yöntemde başarılı olmak için en önemli anahtar sabırlı olmaktır.
Kedilerde gıda alerjisinin teşhisi yapıldıktan sonra tedavi sürecine geçilebilir. Alerjenin tanımlanmasının ardından, bu alerjenin kedinin diyetinden çıkarılması gerekir. Kedinizin bu gıdadan uzak tutulması, semptomların geri gelmesini önlemek için uzun vadeli uygulanabilecek en önemli çözümdür.
Veterineriniz, kedinizin ihtiyaçlarına göre özel bir diyet programı hazırlayabilir. Bu programa kedinizin yaşamsal ihtiyaçlarını karşılayabileceği düşük karbonhidrat ve yüksek protein içerikli bir besin listesi tercih edilir. Diyete genellikle kedinin alerjen olarak görmediği iki ya da üç protein kaynağı eklenir. Kedide yediği protein kaynaklarına karşı alerji oluşmaması için protein türü 3 ile 6 ayda bir değiştirilir. Diyet hazır olarak temin edilebileceği gibi veterinerin yönlendirmeleri ile evde de hazırlanabilir.
Diyete başladıktan sonra sekiz ile on hafta içinde semptomların kaybolmaması durumunda veterinerinize kontrole gidin. Yeni diyetin işe yaradığı durumlarda, semptoma neden olmayan iki veya üç protein kaynağı bulduğunuz taktirde yeni gıda denemeyi bırakın. Bu esnada toynak, gaga gibi düşük kaliteli protein kaynaklarından uzak durun. Hangi besinlerin kediniz için daha faydalı olacağı noktasında veteriner hekiminiz size yol gösterici olacaktır.
Özel diyet programı en çok tercih edilen yöntemdir. Bu yöntemi uygularken çok titiz davranmak gerekmektedir. Aile yemeklerinden sonra kedinizin sofranın etrafında olmadığından emin olmalısınız. Bulaşıklı tabaklardan kedinizin bir tabağı yalaması bile özel diyet programı için harcadığınız çabanın çöpe gitmesine neden olabilir.
Ani olarak ortaya çıkan semptomlar nedeniyle kedinizin acı çekmesinin önüne geçmek için antihistaminikleri kullanabilirsiniz. Bu semptomların hemen giderilmesi için tercih edebileceğiniz kısa vadeli bir çözümdür.
Alerjik reaksiyon olarak deride ikincil bir bakteriyel enfeksiyon gelişebilir. Zararlı bakterilerin vücuttan atılması için veteriner tarafından bir antibiyotik reçete edilebilir. Reçete edilen antibiyotikler genellikle iki ile dört hafta arasında değişen bir süre boyunca kullanılır.
Yeni bir diyete başlandığında kedilerin sindirim sisteminde bazı sorunlar yaşanabilir. Probiyotikler gıda sindirimine yardımcı olarak olası sorunların önüne geçmenizde faydalı olacaktır. Probiyotikler sayesinde kediniz sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışması için ihtiyaç duyduğu iyi huylu bakterileri geri kazanacaktır.
Kedilerde gıda alerjisinin tam olarak nasıl oluştuğu bilinemediği için önleme noktasında da net bir seçenek bulunmuyor. Ancak bir kedinin uzun süre yediği besinlere karşı alerji geliştirme ihtimali bulunduğundan 3 veya 6 aylık periyotlarla kedinizin alerjisi olmadığından emin olduğunuz gıdaları diyet programına ekleyip, mevcut besinleri programdan bir süreliğine çıkarmak faydalı olabilir.
Kedilerin alerjiye yakalanma riskin azaltmak için doğru kedi mamasıyla beslenmesi de çok önemlidir. Kaliteli ve besleyiciliği yüksek, protein değerleri yeterli düzeyde olan sağlıklı kedi maması, kedilerin alerjiye yakalanmasını önleme noktasında sizlere katkı sağlayacaktır.
Gıda alerjisinin kesin bir tedavisi olmamakla birlikte alerjen gıdaların diyet programından çıkarılması çok önemlidir. Ayrıca belirli periyotlarla diyet programında gerçekleştirilecek değişikliklerle kedinizin yeni gıdalara reaksiyon geliştirmesinin önlenmesi ile yönetilebilir.
Kedilerde gıda alerjisinin bulaşıcı olduğu ile ilgili herhangi bir sonuç bulunmuyor. Buna karşın alerji nedeniyle ortaya çıkan iltihaplanma ve enfeksiyon gibi belirtilerin başka kedilere bulaşma riski olabilir.
Kediniz son dönemlerde yukarıda belirttiğimiz işaretlerden bir ya da birkaçını gösterebilir. Bu durumda derhal veteriner tarafından muayene edilmesini sağlamalısınız. Böylece alerjen bir durum olup olmadığını ve varsa alerjenin belirlenmesini sağlamalısınız.
Gıda alerjilerinin bazı semptomları, çeşitli kedi hastalıklarının semptomlarına benzerlik gösterir. Bu nedenle kedinizin sağlığı ile ilgili herhangi bir farklı olumsuzlukta da veterinerinize başvurmanızda fayda var.
Gıda alerjisinin belirli bir yaşı yoktur. Yavru bir kedide görülebileceği gibi yaşlı bir kedide de görülebilen bir sağlık sorunudur.
Kedinizde bir gıda alerjisi durumu varsa mide sorunları genellikle 2-4 hafta boyunca sürecektir. Kaşıntılı cilt problemleri ise daha uzun bir süreye ihtiyaç duyar.
Kediler ilk defa yediği bir besine alerji geliştirebileceği gibi diyet programının rutini haline gelen bir gıdaya da alerji geliştirebilir.
Sığır eti, kuzu eti, mısır, soya, glüten, patates ve süt ürünleri, kedilerde en fazla alerjiye neden olan gıda türleridir.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar