Tüm canlılarda olduğu gibi kedilerin de doğru beslenmesi sağlıklı yaşam sürmeleri için gerekli bir adımdır. Kedi sahipleri genellikle evcil hayvan mamalarını tercih ederken, bazıları da mamaların içeriği hakkında endişe duydukları için evde kendileri yapmayı tercih etmektedirler. Hazırladıkları bu diyet mama çiğ veya pişmiş olarak iki türdedir. Çiğ diyet ile beslemelerinin en birincil sebebi şüphesiz varoluşları gereği çiğ yemek yiyen kedileri doğasına uygun şekilde beslemektir. Fakat bu düşüncenin yanında kedilerin doğal ortamının ev olmadığını da unutmamak gerekir.
İçindekiler
Çiğ diyet pişmemiş olan hayvansal besinleri içeren bir yeme düzenidir. Bu hayvansal besinler et, et yan ürünleri ve kemiklerinden meydana geliyor. Çiğ yiyecek olması ve hayvanın doğasında yer alması sebebiyle Barf diyeti adını almıştır. Özel olarak hazırlanan bir tarif ile uygulanan beslenme programı, çoğu kedi sahibi tarafından bizzat hazırlanıyorken bunun yanında bazı markalar da satışını gerçekleştirmektedir. Bu diyet şekli ile kedinizi beslemeyi düşünürseniz mutlaka beslenme uzmanı veteriner hekim tarafından dengeli bir program yapılması en sağlıklısı olacaktır. Aksi halde eksik ve dengesiz çiğ diyet ile beslenen kedilerde çeşitli türlerde rahatsızlıklar görülebilmektedir. Ayrıca çiğ et ve et ürünleri bozulmaya çok yatkın ürünlerdir en ufak bir bozulma, bakteri üremesi gıda zehirlenmesine yol açacaktır. Dolayısıyla tüm bu artı eksileri göz önünde bulundurarak kedinizin beslenme düzenini değiştirme kararını vermenizi öneririz.
Bu diyet türü için temelde iki farklı görüş vardır. Yararlı olduğunu düşünenler kadar bir o Kadar da zararlı olduğunu düşünenler vardır. Yararlı olduğunu düşünenler; “Etobur canlılar olan kediler yaşamlarını idame ettirebilmeleri için bu hayvansal ürünlerden tüketmesi gerekiyor. İşin özüne bakılırsa aslında kediler sebze ve karbonhidrat almaya ihtiyaç duymazlar ancak az miktarda karbonhidrat yiyebilirler. Etten aldıkları protein, mineral ve vitamin kediniz için zengin bir besleyici kaynak olacaktır.” şeklinde fikir yürütürken, zararlı olduğunu düşünenler ise “günümüz evcil kedilerinin evde yaşamasından kaynaklı olarak eski evcilleşmemiş kedilerin ihtiyaç duyduğu kadar fazla proteine ve diğer besinlere ihtiyacı olmadığını” düşünmektedir. Mantıklı olarak düşünüldüğünde bir sokak kedisinin günlük hareketini, bir ev kedisinin günlük hareketine ve harcadığı enerjiye oranlarsak sonuç oldukça yüksek çıkacaktır.
Her şeyin fazlasının zarar olduğunu unutmadan, kedinizi gereksiz fazla besinle yüklemeniz onun sindirimini zorlaştıracak ve kas yapımı için önemli olan protein, kas yapamayan günlük hareket kabiliyeti sınırlı kedilerin karaciğer ve böbreklerine aşırı yük bindirecek. Dolayısıyla ilerleyen dönemlerde karaciğer yetmezliği ve böbrek yetmezliği açığa çıkacaktır.
Tüm bunların yanı sıra protein fazlalığına bağlı olarak çeşitli deri problemleri de açığa çıkabilmektedir.
Çiğ diyet hakkında bir bilgiye sahip değilseniz elbette ki endişe duymanız çok normaldir. Nitekim yararı kadar farklı zararlı reaksiyonlar da gösterebilir. Bizim kendi yiyeceklerimizde yaptığımız gibi pişirme tekniğini kullanmak çiğ gıda içerisindeki patojenler çeşitli enfeksiyonlara yol açabilir. Bu enfeksiyonlara; Salmonella ve E. coli örnek verilebilir.
Bazı kediler herhangi bir problem çıkmadan bu çiğ besinleri sindirebilecekleri gibi kedilerin çoğunluğu güncel yaşam tarzları nedeniyle pişmiş olan yiyeceğe ihtiyaç duyabilir. Dikkat edilmesi gereken bir husus var ki o da; eğer bozulmuş veya bozulmaya yakın çiğ besin varsa bu bir risk oluşturabilir.
Bu durum hem kedinizin hem de sizin sağlığını tehlikeye sokabilmektir. Yiyeceklerin üzerindeki patojenler mama kaplarında, kedi dışkısında ve hatta kedinizin yüzünde kalabileceğinden dikkatli olmanızı öneriyorum! Zayıf bağışıklık sistemine sahip kişilerin, küçük yaştaki çocukların ve yaşlıların yaşadıkları evlerde kedilere çiğ diyet uygulanmamalıdır.
Dikkat! Bildiğiniz veya hali hazırda öğrendiğiniz üzere çiğ diyetin içerisine kemikler de dahildir. Takdir edersiniz ki kemiğin yenmesi bir güvenlik sorununu ortaya çıkarıyor. Kemikler kedinizin ağzında çeşitli yaralanmalara ve gastrointestinal yönden tıkanmalara neden olabilir. Bunun en kolay çözümü güzelce öğütülerek yemek içerisine dahil edilmesidir.
Çiğ gıda diyetindeki atlanan en büyük hata şüphesiz tam ve dengeli olarak hazırlanıp hazırlanmadığının kontrolünü yapmaktır. Bir eti veya kemiği olduğu gibi kedinize verirseniz maalesef ki yarardan çok zarara yol açabilirsiniz. Bu işin bir matematiği var!
Vereceğiniz besinin kalorisi, yağı ve proteini kedinizin ihtiyacına göre değişim göstermektedir. Tam olarak bu sebepten ötürü öncelik olarak kedinizi analiz etmek ve ihtiyacı kadar besini ona vermek oldukça doğru bir hareket olacaktır. Sağlıksız şekilde beslenen bir kedi çok fazla veya çok az uygulanan diyetler yüzünden çeşitli sorunlar ile boğuşabilir.
Sokaktaki sahipsiz kedilerin bu ölçüye takılmadan beslenmeleri onların yaşam şekline uyum sağlarken, evcilleştirilmiş olan kedilerin daha farklı olabileceği hususunu göz ardı edemeyiz. Zira sokak kedilerinin yaşam süreleri evcillere kıyasla daha azdır. Bunun sebebi ise evcil kedilere sahipleri tarafından diyet uygulanmasıdır. En iyi diyet, veteriner hekimlerin hazırlamış olduğu tam ve dengeli programdan meydana gelmektedir.
Kilolu yetişkin bir kedi besliyorsanız gün içerisinde kilosunun %2‘si, normal kiloda kedi besliyorsanız kilosunun %3 ‘ü ve olması gereken kilonun altında bir kedi besliyorsanız ise kilosunun %4‘ü kadar çiğ gıda diyeti uygulanmalıdır. Kediniz kilosuyla günlük alması gereken yüzdeyi hesaplayarak çıkan sonucu gün içerisinde öğünlere bölmeniz gerekiyor. Kediler az miktarlarda ancak sık sık olacak şekilde beslenmeye uygundur.
Kedinize çiğ gıda diyeti uygulama fikriniz varsa ilk olarak kendi veteriner hekiminizle iletişime geçmelisiniz. Fakat her uzman bu uygulamayı tercih etmediği için fikrinizi desteklemeyebilmektedir. Eğer bunu yine de yapmayı istiyorsanız ve veterineriniz bu konuda katı davranıyorsa, çiğ diyet konusuna ilgili bir veteriner hekime danışabilirsiniz. Bu uzman kişinin kedinize uygun olacak bir tam ve dengeli program hazırlaması kaçınılmazdır.
Kedinizin yaşı ve karakteristik yapısına göre zaman ve yöntem şekilleri;
Dengeli ve temiz içerikli çiğ diyet ile beslenen bir kedi fazla nem içermesi dolayısıyla vücuda su sağlaması sebebiyle üriner rahatsızlıklarına iyi gelebilme ihtimali vardır.
Diyetin olmazsa olmazlarından olan bu ek vitamin ve mineraller oldukça önemli olup gerekli ürünler şunlardır;
Kediniz çiğ ürünlerden alması gereken vitamin miktarını karşılayamadıkları için e vitamini takviyesi yapmanız gerekiyor. Yeterli ölçüde koyun ancak fazlasını da koyarsanız endişe etmeyin. Bu kediniz için herhangi bir tehlike arz etmeyecektir.
Aslında kedinize vereceğiniz et yan ürünlerden biri olan ciğerin içinde bol miktarda taurin bulunuyor. Fakat gel gelelim ki bu ürün donduruluyor, çözdürülüyor, öğütülüyor derken taurin miktarında azalma yaşanması kaçınılmaz hale geliyor. Hazır gıda içerisinde hangi oranda kullanıldığı bilinmemekle beraber eğer kendiniz yapıyorsanız içerisine katmanızda yarar var. Fazlası herhangi bir tehlike yaratmaz, idrar yolu ile kolaylıkla vücudundan atabilir.
Kediniz için kendi ellerinizle hazırladığınız çiğ gıda diyeti tariflerinin hemen hemen çoğunda iyotlu lite tuz kullanılması tavsiye edilir. İyot deniz tuzu, balığı ve yosunu içerisinde bulunuyor olup iyotlu tuz kullanılmayan tariflerde dulse ve kelp gibi deniz yosunları eklenir. Sodyum oranı en aza ingirgenmiş olan iyoutlu tuz yok ise kullandığınız normal tuzun yarısı kadar eklemenizi öneririm.
Omega-3 alımları kediler için böbrek, eklem, bağırsak, cilt, tüy sağlığı gibi noktalarda yararlı etkilere sahiptir. Omega-3 farklı türlerde asitler içerdiği için besin içerisine katmadığınız sürece kedinizin tüketmesi oldukça zordur. Ancak çiğ ürün olarak deniz ürünlerinden veriyorsanız o günler balık yağı kullanmayınız!
Et ve et yan ürünleri içinde bir miktar B gubu vitaminler barındırıyor olup bu miktarı desteklemek için takviye yapmanız gereklidir. Suda çözünebilen vitaminlerin herhangi bir yan etkisi bulunmadığı gibi fazlası da idrar yolu ile atılmaktadır.
Sürekli bahsettiğimiz bir şey var ki o da; kedilerin alışkın olduğu beslenme şeklini değiştirmek hem yenisine alışması için zordur hem de vücudunda farklı tepkimelere yol açabilir. Fisilyum tozu eser miktarda kullanıldığı takdirde kuru mamaya alışmış olan kedinizin çiğ gıda diyetine geçişinde yaşayabileceği kabızlık veya ishal sorununun ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır. İlerleyen zamanlarda kediniz alıştıktan sonra kullanmayı bırakabilirsiniz.
Açıkçası bu diyeti uygulamak çok kolay değildir. Hem geniş zaman hem de bir hayli güç gerektiriyor. Bu imkanlara sahip değilseniz deneyebileceğiniz pek çok marka mevcuttur. Çiğ diyet yanlıları, hazır alınarak çiğ gıda verilmesindense evde yapılanın daha sağlıklı olacağı görüşünü desteklemektedirler.
Fakat yine de kuru mama vermektense bu seçeneği değerlendirmenin daha iyi olacağını da savunurlar. Satışı yapılan yiyeceklerin üzerindeki bahsetmiş olduğumuz patojenleri en aza indirgemek adına ya donduruyor veya dondurularak kurutuluyorlar. Peki hangisini seçmeliyim diyorsanız, veteriner hekiminden yardım alabilirsiniz.
Çiğ gıda diyeti yapmak ancak getirisi olan riskleri almak istemiyorsanız, bunun içinde çeşitli alternatifler mevcut. Örneğin ev yapımı kedi mamasını yine tam ve dengeli olacak şekilde yapabileceğiniz bir tarif araştırmanız gerekiyor. Diğer bir seçenek ise iyi kaliteye sahip ürünler kullanılarak hazırlanmış olan ıslak kedi maması vermek olabilir.
Eğer kediniz kemoterapi tedavisi görüyor ise bağışıklık sistemi üzerinde güçlü etkisi olan ilaçları ve kortizon kullanıyorsa çiğ et ürünlerinden uzak durması sağlığı açısından daha yararlı olacaktır. Bunun yanı sıra kedinizin bağışıklık sistemine etki eden FIV/FeLV gibi hastalıklar var ise yine bu diyetten kaçınmanızı tavsiye ederim.
Malzemeler:
* Kedilerde çiğ gıda diyeti hakkında yazmış olduğum makale sizi bu diyete ikna etme kaygısı gütmemektedir. Eğer bu konuya karşı merakınız var ise veya kedinize uygulamayı düşünüyorsanız aradığınız tüm sorulara burada cevap bulacaksınız. Ek olarak harekete geçmeden önce beslenme uzmanı bir veteriner hekime danışmanızı tavsiye ederim.
İlginizi çekebileceğini düşündüğüm diğer başlıklara göz atmadan siteden ayrılmayın: Kediler ne yer? Sağlıklı kedilerin yiyebileceği her şey! – Kedi mamasında et yan ürünlerden kaçınmalı mısınız? – Kediler hangi sıklıkla beslenmelidir?
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar