Köpeklerde Eklampsi Nedenleri ve Tedavisi

Köpeklerde Eklampsi, genellikle yavrular bir ile dört haftalıkken, yeni doğum yapmış anne köpekleri etkileyen, kandaki kalsiyum seviyelerinde yaşamı tehdit eden bir düşüştür. Doğum sonrası tetani, süt humması veya hipokalsemi olarak da bilinen eklampsi, hemen tedavi edilmezse ajitasyona , kas titremelerine , nöbetlere ve hatta ölüme neden olabilir. Eklampsi nispeten yaygın olmamakla birlikte, üreme için kullanılan bir dişi köpeğiniz varsa, özellikle köpeğiniz küçük bir cinsse veya çok sayıda yavru doğurduysa, belirti ve semptomları  bilmeniz çok önemlidir.

Köpeklerde Eklampsi nedir?

İnsanlarda eklampsi, kan basıncında bir artışı içeren bir gebelik komplikasyonunu ifade eder. Ancak köpeklerde eklampsinin kan basıncıyla hiçbir ilgisi yoktur; bunun yerine, köpeğin kanında dolaşan kalsiyum seviyelerinde ciddi bir düşüşle kendini gösteren bir durumdur. Eklampsinin kesin mekanizması bilinmemekle birlikte, bu durumun, köpeğin diyetinde yetersiz kalsiyum alımı ile dişi bir köpeğin hamilelik ve emzirme döneminde yaşadığı kalsiyum kayıplarının bir kombinasyonundan kaynaklandığı varsayılmaktadır. Eklampsi bütün anne köpeklerin bbaşına gelebilecek olsa da, en çok küçük cins dişilerde veya büyük yavruların annelerinde görülür.

Hipokalsemi olarak da adlandırılan eklampsi, emziren anne köpeklerde meydana gelen kan kalsiyum düzeylerinde yaşamı tehdit eden düşüşle ilişkili acil bir tıbbi durumdur. Eklampsi en yaygın olarak, yavrular köpekler 1-4 haftalıkken ve anne en çok sütü ürettiğinde ortaya çıkar. Doğumdan önce de ortaya çıkabilir.

Köpeklerde Eklampsi Nedenleri

Köpeklerde eklampsi gelişmesine neden olacak faktörler aşağıdakilerden kaynaklanabilir:

• Anne köpekte gelişen fetal iskeletlere aşırı kalsiyum kaybı

• Hamilelik sırasında kalsiyum takviyesi

• Doğumdan sonra aşırı süt üretimi

• Hamileyken ve emzirirken üreme veya büyüme için tasarlanmış dengeli ve kaliteli bir mama ile beslememek

• Paratiroid bezinde hormonal bir sorun

Köpeklerde eklampsi, kandaki tehlikeli derecede düşük kalsiyum seviyelerinden kaynaklanır. Eklampsiye yol açan senaryo karmaşıktır, ancak temel olarak hamilelik sırasında dişi köpeğin kalsiyum depolarındaki taleplerle birlikte gebelik sırasında yeterli diyet kalsiyum eksikliğinden kaynaklanır. Yavruları emzirmek, annenin kalsiyum seviyelerine daha fazla ihtiyaç duymasına yol açar ve eklampsi semptomlarını tetikler.

Şaşırtıcı bir şekilde, hamile köpeğe fazladan kalsiyum takviyesi vermek, doğumdan sonra eklampsi riskini artırabilir, çünkü bu, vücuttaki kalsiyumun normal biyolojik kontrollerini baskılayabilir ve emzirmenin ağır talepleri başladığında kalsiyumda bir azalmaya yol açabilir.

Eklampsi, yavruların yüksek süt ihtiyacı nedeniyle küçük cins köpeklerde veya büyük yavrulu köpeklerde daha yaygın görülür. Bunun dışında, Yavrularına özellikle özen gösteren annelerin eklampsi geliştirme olasılığı daha yüksektir. Chihuahuas, Pomeranians, Toy Poodles, Minyatür Pinschers, Shih Tzus ve diğer küçük ırklar yüksek risk altındadır.

Köpeklerde Eklampsi Belirtileri

Köpeklerde eklampsi semptomları başlangıçta hafiftir. Anne köpek, huzursuz veya nefes nefese olabilir ve siz onun zor hareket ettiğini fark edebilirsiniz, bu da yürüyememeye kadar ilerleyebilir. Bu durum kısa sürede tüm vücudu etkileyen kas spazmlarına (tetani) kadar ilerler ve bu da hızlı bir şekilde konvülsiyona ilerleyebilir. Etkilenen bazı köpeklerin ateş, yönünü şaşırmış, agresyon ve huzursuzluk görülebilir. Eklampsi acil bir durumdur. Eklampsinin geliştiğinden şüpheleniyorsanız, yavruların emmesini önleyin ve hemen veteriner hekiminize gidin.

Eklampsi genellikle hızlı bir şekilde ortaya çıkar, ancak ilk belirtiler hafif olabileceğinden, köpeğin sahibinin durum ilerleyene kadar onları gözden kaçırması kolaydır. Emziren  bir köpeğiniz varsa, ani bir olağandışı nefes alma, ajitasyon veya huzursuzluk başlangıcına karşı gözlemlemelisiniz. Tedavi edilmezse eklampsi, kas sertliği (tetani), kas spazmları veya titremeleri, konvülsiyonlar, yüksek ateş, koma ve ölümü içerebilen semptomlara dönüşecektir. Kısaca özetlemek gerekirse köpeklerde eklampside yaygın görülen belirtiler aşağıdakilerdir;

• Zayıflık
• Yürümede zorluk ve/veya sarhoş yürüyüş (ataksi)
• Kas sertliği veya tetani (kasların istemsiz kasılması)
• Titreme, seğirme ve/veya kas spazmları (hafiften şiddetliye)
• Huzursuzluk (genellikle ilerleme ve/veya sızlanma ile gösterilir)
• Karışıklık ve oryantasyon bozukluğu
• Bayılmak
• Ateş
• Nöbetler
• Koma

Köpeklerde Eklampsi Teşhisi

Hamile veya emziren köpeğiniz herhangi bir hastalık belirtisi gösteriyorsa, mümkün olan en kısa sürede veteriner hekiminizi ziyaret etmeniz önemlidir. Genel olarak, bir veteriner hekim, eklampsiyi köpeğin semptomlarına, yavruların yaşına ve kalsiyum kan testinin sonuçlarına göre teşhis eder. Çoğu veteriner hekim, köpeğin tam bir fiziksel muayenesini de yapacak ve organ işlevini değerlendirmek ve altta yatan sağlık sorunlarının belirtilerini aramak için ek kan testleri isteyebilir. Bu teşhis koyulurken iyonize kalsiyum bakılması en ideal olandır.

Köpeklerde Eklampsi Tedavisi

Veteriner hekiminiz köpeğinize eklampsi teşhisi koyarsa, tedaviye hemen başlaması önemlidir. Tedavi, fizik muayene ve laboratuvar test sonuçlarına bağlı olarak intravenöz sıvılar ve kalsiyum enjeksiyonları ve diğer ilaçları içerir. İntravenöz kalsiyum çok dikkatli ve yavaş uygulanmalıdır, aksi takdirde kalp atış hızının ciddi şekilde düşmesine ve aritmilere neden olabilir. Köpek hastaneye yatırılacak ve yakından izlenirken damardan kalsiyum verilecek. Aritmi (düzensiz kalp hızı) ve bradikardi (yavaş kalp hızı) gibi komplikasyonları önlemek için kalsiyum yavaş ve dikkatli bir şekilde verilmelidir.

Nöbetler ve kas sertliği gibi belirtileri kontrol etmek için ek ilaçlar kullanılabilir.  Bazı köpeklerde, nöbetleri ve tetaniyi kontrol altına almak için diazepam gibi nöbet önleyici ilaçlara ihtiyaç duyacaktır..

Kalsiyum seviyeleri normale döndüğünde, köpek oral kalsiyum ve D vitamini takviyeleri ile eve gönderilecektir. Yavruların yaklaşık 12-24 saat emzirmeyi bırakması genellikle en iyisidir. Annenin tekrar emzirmesi güvenli olana kadar onlara köpek sütü ikame formülü verilmelidir. Ancak yavrular bir an önce anne sütünden kesilmelidir.

Eklampsili Köpekler İçin Prognoz

Neyse ki, hızlı tedavi ile çoğu köpek hızlı ve tam bir iyileşme sağlar. Bununla birlikte, eklampsi başladığında zaman çok önemlidir, bu nedenle, hamileyken veya yavru emzirirken durumun belirtilerini göstermesi durumunda köpeğinizi daima veteriner hekiminize götürmelisiniz.  Erken teşhis ve erken tedavi ile bu hastalığın prognozu iyidir.

Köpeklerde Eklampsi Önlenmesi

Eklampsiyi önlemenin en iyi yolu, hamilelik sırasında hamile köpeğe kalsiyum takviyesi yapmaktan kaçınmaktır. Bunun yerine, köpeğinizin hamile veya emziren köpekler için özel olarak formüle edilmiş yüksek kaliteli, dengeli bir diyet yediğinden emin olun ve köpeğinizin hamileliği sırasında ve sonraki haftalardaki kontroller için veteriner hekiminizin tavsiye ettiği programı takip edin. Anne risk altındaysa, yavruların yemek yemesi için günde birkaç kez anneden ayrılması gerekebilir. Yavrulara süt ikamesi eklenebilir ve üç ila dört haftalık olduklarında yavru köpek mamasına geçiş yapılabilir.

Veteriner hekiminiz, köpeğinizin eklampsi geliştirme riski yüksekse, hamileliğin sonunda veya doğumdan sonra kalsiyum takviyesine başlamanızı önerebilir. Annenin kalsiyum seviyelerinin düşmesini önlemek için yavru köpeklere yaklaşık üç ila dört haftalıktan itibaren mama takviyesi yapılması gerekebilir. Risk faktörleri şunları içerir:

• Küçük cins köpekler
• Köpeklerin büyük bir yavru doğurması
• Geçmiş gebeliklerde eklampsi öyküsü

Köpeklerde eklampsi zamanında müdahale edilmediğinde yaşamı tehdit eden bir hastalıktır. Bu sebeple yatkınlıkları ve erken belirtilerini bilmek köpeğinizin hayatını kurtarabilir.