Kedilerde karın şişliği, karın distansiyonu veya karın abdominal genişleme olarak da bilinen bir sağlık sorunu durumudur. Karın distansiyonu, karnın üst bölgesinde görülen bir şişliktir. Karın abdominal genişleme ise karnın alt kısmında görülen şişlik olarak bilinmektedir. Kedilerde karın şişliği, karın bölgesinde yaşanan bir genişlemedir ve kedinin karnının normalden daha büyük bir boyutta olması durumunu ifade eder.
Kedilerde karın şişliği; yaş, cinsiyet ya da farklı birçok nedenden kaynaklı olarak oluşabilir. Karın şişliği basit bir sebepten kaynaklı olabileceği gibi bazı hastalıklardan kaynaklı da ortaya çıkabilir. Zaman içinde ya da hızlıca ortaya çıkabilen karın şişliğinde erken teşhis ve doğru müdahalenin önemi büyüktür. Bu nedenle kedinizi iyi gözlemlemeli ve herhangi bir sorunla karşılaştığınızda veteriner hekime danışmalısınız.
İçindekiler
Karın, göğüs ve pelvis arasında bulunan önemli organların yer aldığı vücudun bir bölümüdür. Bu bölgede karaciğer, mide, dalak, pankreas, idrar kesesi ve bağırsaklar gibi önemli organlar ve birçok doku bulunur. Söz konusu birçok organ ve dokuya ev sahipliği yapmasından dolayı karın şişliğini durumunun pek çok farklı nedeni olabilmektedir. Karın şişliğinin pek çok nedeni bulunmasından dolayı söz konusu bu nedenler kedinin sağlığı açısından iyi bilinmeli ve bu nedenlere uygun önlemler alınmalıdır. Çoğu zaman basit bir nedenden kaynaklı olarak yaşanan karın şişlikleri basit değişiklikler ve kolay bir tedaviyle geçebilmektedir.
Bazı hastalıklar belirti olarak karın şişliğine neden olabilir. Bu hastalıklar önemli ve ciddi hastalıklar olabilir ve bu tür hastalıklar kedinin hayatını tehlikeye sokabilir. Bu tip durumlarda erken teşhis ve erken müdahale oldukça önemlidir. Böyle bir durumda kedi iyi gözlemlenmeli ve karın şişliği durumuyla karşılaşıldığı sırada veteriner hekime götürülmelidir.
Kedilerde karın şişliğinin nedenlerinden biri olan obezite, kediler için ciddi sağlık sorunlarından biridir. Aşırı kiloya bağlı olarak yaşanan obezite durumunda kedilerin karınlarında yağ birikir ve bu yağ birikmesine bağlı olarak karın gergin ve büyük bir yapı dönüşür. Genellikle kedi sahipleri tarafından ciddi bir sorun olarak görülmeyen obezite, kedilerin hayat konforunu etkileyerek bir dizi sağlık sorununa sebep olur. Kedilerde obeziteye yol açan birçok neden bulunur. Bunlar genellikle; hareketsizlik, yeme bozuklukları veya hormanal dengesizliklerdir. Kedilerin kilo almalarının önüne geçilemediği durumlarda obezite durumu yaşanır ve buna bağlı olarak da kedilerin karnında şişlik meydana gelir. Böyle bir durumla karşı karşıya kalındığında derhal önlem almak gerekmektedir.
Kedilerde karın şişliğine neden olan faktörlerden bir diğeri de gaz problemidir. Mama değişikliği veya yanlış beslenme alışkanlıkları gibi nedenlerle oluşan gaz sorunu kedilerde karın şişliği gözlemlenmesine neden olur. Kedilerde şişliğe neden olan en önemli besin süt ve süt ürünlerinin tüketilmesidir. Gaza bağlı karın şişliği önemli bir sağlık sorunu yaratmaz ve bu durum kedinin gaz çıkarmasıyla kendiliğinden geçer. Fakat gaz çıkarma uzun bir süredir devam ediyorsa ve gaza bağlı ishal, popodan kan gelmesi gibi sorunlar yaşanıyorsa bu durumlarda veteriner hekime gidilmesi gerekecektir.
Kedilerde şeker hastalığı olarak bilinen diyabet, kedilerde karın şişliğine sebep olabilmektedir. Kiloya bağlı diyabet yaşanabildiği gibi diyabete bağlı kilo almada da kedilerde karın şişliği yaşandığı gözlemlenmektedir. Bu durumda kedi veterinere götürülmeli ve uygun tedavisi sağlanmalıdır.
Kedilerde görülen FIP hastalığının en önemli belirtilerinden biri karın bölgesinde gözlemlenen şişlik olgusudur. FIP, Feline coranavirüse bağlı bir viral enfeksiyon hastalığıdır. Kedi popülasyonlarının yüksek olduğu yerlerde sıklıkla görülen bir hastalık olan FIP, öldürücü sonuçları olan bir hastalıktır. Bu nedenle karın şişliği hafife alınmadan şişliğin neden kaynaklandığı araştırılmalıdır. Evde birden fazla kedi varsa ya da kedi diğer kedilerle çok fazla temas ediyorsa FIP olması durumu göz ardı edilmemelidir. Bu hastalıkta erken teşhis, kedinin hayatı açısında oldukça önemlidir. Hastalığın erken teşhisi için kediler iyi gözlemlenmelidir. Hastalığın en önemli belirtisi karın şişliği olmasından dolayı karın şişlikleri hafife alınmamalı veteriner hekime danışılmalıdır.
Bknz: Kedilerde FIP Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Kedilerde karın şişliğine neden olan bir diğer faktör de iç parazitlerdir. İç parazitler bağırsak kurtları ve protozoa olarak ikiye ayrılmaktadır. Özellikle yavru kedilerde daha sık rastlanan iç parazitler, kirli yemek ve su kapları veya ortak tuvaletlerden kaynaklı oluşabilir. Yavru kedilerde görülen iç parazitlerin varlığında vücudun diğer bölgeleri zayıfken karın bölgesinde belirgin bir şişlik durumu gözlemlenir. Aşılama ile iç parazitlerin önüne geçilebilir.
Yetişkin kedilerde iç parazitler yavru kedilerde olduğu kadar yaygın görülmese de karın şişkinliği sorunu yaratabilir. Yetişkin kedilerde özellikle bağırsaklara yerleşen bazı parazit türlerinin karın şişliği yaptığı bilinmektedir.
Bknz: Kedilerde Parazit Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Kedilerde karın içi tümörlerinden kaynaklı karın şişliği durumu yaşanabilmektedir. Bir kanser türü olarak bilinen karın içi tümörleri pek çok nedenden kaynaklı oluşabilir. Yanlış beslenme, genetik yatkınlık veya çevresel faktörlerden kaynaklı karın zarı tümörleri oluşan karın zarı tümörlerinin bir belirtisi de karında yaşanan şişliktir. Kedilerin karın boşluğunda yer alan organlarda veya midesinde ortaya çıkan tümör hücreleri ilerleyerek vücudun diğer organlarını tehdit eder boyuta ulaşabilir. Bu gibi bir hastalık ciddi bir sorun olup mutlaka veteriner hekimce değerlendirme yapılmalıdır.
Asites, bazı sebeplerden dolayı gözlemlenen karında sıvı birikmesi durumudur. Karında biriken sıvı şişlik olarak kendini gösterir. Böyle bir şişlik ile karşılaşıldığında veteriner hekime başvurulması gerekecektir.
Cushing sendromu, adrenalin bezinin gereğinden fazla kortizol üretmesi sonucu görülen bir hastalıktır. Hastalığın nadir belirtilerinden biri de karında şişlik oluşumudur. Genellikle dişi ve orta yaşlı kedilerde görülen cushing sendromu diyabet hastalığı ile birlikte ortaya çıkabilir. Erken teşhis durumlarında ilaç tedavisi ile tedavisi yapılır. Tedaviye geç kalınması durumlarında ise akciğer ve pankreas kanserine dönüşerek kedinin hayatını tehdit edici boyuta ulaşabilir.
Sindirim sistemi hastalıkları ve metabolik hastalıkların kedilerde karın şişliğine neden olduğu bilinmektedir. Sindirim sistemi hastalıklarından biri olan sindirim sistemi tıkanıklıkları kedilerde karın şişliği durumu oluşmasına neden olan bir faktördür. Kedilerde bu durumun önüne geçmek oldukça basittir. Kedinin yediklerine dikkat ederek bu durumun önüne kolaylıkla geçilebilir. Sindirim sistemi hastalıklarından kaynaklı karın şişliğine neden olan bir başka hastalık da kolittir. Bu tip sindirim sistemi kaynaklı oluşabilen karın şişlikleri veteriner hekimce değerlendirilmelidir.
Bknz: Kedilerin Yaygın Sindirim Sorunları
Kedilerde kabızlık sorununa yol açan pek çok neden olduğu bilinir. Fakat kabızlığın en yaygın sebebi kedilerin yediği besinlerden kaynaklı görülen kabızlık sorunudur. Kabızlık durumunda dışkı vücutta kalır ve buna bağlı olarak karında şişlik oluşur. Bu durumun önüne geçebilmek için kedinin yediklerine dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bknz: Kedilerde Kabızlık Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
Kedilerde karın şişliğinin en doğal oluşum sebeplerinden biri de hamilelik durumudur. Hamilelik durumunda oluşan karın şişliği hamileliğin ikinci yarısında oluşur. Hamileliğe bağlı karın şişliğinde karın bölgesinde enine ve boyuna genişleme gözlemlenir. Dişi ve olgun kedilerde oluşan hamilelikte ortaya çıkan karın şişliği doğumdan sonra geçmektedir. Kedilerde hamilelik durumunun önüne geçebilmek için kedinin genç yaşta kısırlaştırılması gerekir. Eğer kedinizi kısırlaştırmadıysanız kızgınlık döneminde olduğu zaman dışarıya salmamaya dikkat etmelisiniz. Bu sayede hamilelik durumunun önüne geçebilirsiniz.
Aşağıda yazılı olan alt başlıklar, kedilerde karın şişmesine yol açan ve risk taşıyan hastalıklardır. Kedilerde görülecek bu türden bir hastalık sonrası derhal veteriner hekime başvurulması unutulmamalıdır.
Karın bölgesi, göğüs ve pelvis arasında bulunan bir bölümdür ve bu bölümde birçok organ ve doku yer alır. Karın bölgesinde bulunan organların bazı hastalıklardan dolayı şişmesi ve genişlemesi durumunda karında şişlik oluşumu gözlemlenir. Kedilerde organ genişlemesi durumu çoğunlukla tümör, neoplazi ve bulaşıcı hastalıklar gibi birçok hastalıktan kaynaklı oluşabilmektedir. Bu tip bir karın şişliğinde mutlaka veteriner hekime gidilmesi en doğru karardır. Veteriner hekim, ultrason veya röntgen gibi görüntüleme yöntemlerini kullanarak hastalığı teşhis eder. Yapılan teşhise bağlı olarak kediye uygun bir tedavi yöntemi yapılır.
Karında sıvı birikmesi durumu kedilerde karın şişliği oluşmasına neden olan bir faktör olarak kendini gösterir. Karında serbest sıvı dolaşımını elle anlamak mümkün değildir. Karın bölgesinde biriken bu sıvı çoğunlukla kan, idrar ve doku birikmesine bağlı ödemden oluşur. Karında dolaşan serbest sıvı ciddi bir durumdur ve önlem alınması gerekir. Karında sıvı birikmesi gibi bir sorundan şüphelenmeniz durumunda asla kendinize bir müdahalede bulunmadan veteriner hekime götürmelisiniz. Veteriner dışında kediye yapılan herhangi bir müdahale hayati bir soruna yol açabilir.
Karında sıvı birikmesi durumunun nedenlerinden biri olan idrar birikmesi, mesanenin zarar görmesi ve idrar sızdırması olarak kendini gösterir. Bu durum genellikle yüksekten düşme, araba çarpması veya ağır sıkışma darbesi gibi ciddi travmatik durumlardan kaynaklı oluştuğu bilinmektedir. Bu tip durumlardan kaynaklı karın şişmesi durumlarında profesyonel yardım alınması en doğru seçenektir.
Karında kan birikmesi durumu sonucu karın bölgesinde şişlik gözlemlenir. Karında kan birikmesi, cerrahi bir işlem sırasında, sonrasında veya bir travmadan kaynaklı yaşanabilir. Kanama bozuklukları ayrıca bazı tümör tiplerinden kaynaklı da olabilmektedir.
Bknz: Kedinizin İdrarında Kan Varsa Ne Yapmalısınız?
Karında şişlik olarak kendini gösteren bir diğer sıvı birikmesi durumunun nedenlerinden biri de karında biriken ödem sorunudur. Ödem, kalp hastalıkları, karaciğer rahatsızlıkları, karın zarı iltihapları veya tümörleri gibi birçok farklı nedenden kaynaklı oluşabilir. Kedilerde görülen ödemlerin tespit edilmesi için veteriner muayenesi gereklidir. Ödemlerin tespiti için patolojik inceleme ve biyokimyasal müdahale yapılması gerekir. Ödeme bağlı yaşanan karın şişlikleri probleminde ödemin vücuttan atılması yoluyla ödem tedavi edilecek ve bu sayede ödemden kaynaklı olan şişlik durumu da giderilecektir.
Kedilerde kanser hastalığı karında şişlik olarak belirti gösterebilmektedir. Abdominal organları etkileyen kanserli dokular abdominal genişlemeye sebep olarak kendini karında şişlik olarak gösterir. Abdominal organlarda veya midede görülen kanserin ileri evrelerinde bir belirti olarak karında şişlik yaşanması durumunda kendinin veteriner hekimce muayene edilmesi gereklidir. Kanser hastalığının çok ciddi ve hayati tehlikesi yüksek olan bir hastalık olması nedeniyle erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir. Kedinin karnında görülen şişliğin sebebi kanser hastalığı kaynaklı ise kansere uygun bir tedavi planlaması yapılacaktır.
Kalp yetmezliği sorunu karaciğer genişlemesine ve karında serbest sıvı birikmesine neden olarak karın şişliğine neden olabilmektedir. Bu tip durumlarda veteriner muayenesinin önemi büyüktür.
Hipotiroidizm, tiroid bezinin yeterince tiroid hormonu üretememesi durumunda gelişmektedir. Hipotiroid hastalıklarının kedilerde ve köpeklerde halsizlik ve kilo alma sorunlarına yol açtığı bilinir. Öyle ki kedi az yese ve hareket etmese dahi kilo alma ve halsizleşme sorunu gerçekleşmektedir. Hipotiroidizm durumunda karın organlarının etrafında yağ birikmesi yaşanır ve bu durum zamanla kendini karnında şişlik olarak kendini gösterir.
Cushing sendromu, hiperadrenokortikalizm olarak da bilinen ve adrenalin bezlerini etkileyen bir hastalık olarak bilinmektedir. Adrenalin bezlerini etkileyen cushing, kedilerin vücut duvarının zayıflamasına neden olmaktadır. Bu sorunu yaşayan kedilerde genellikle karında yağ birikmesi, karaciğer yağlanması ve karın genişlemesi durumları yaşanır. Bu tip durumlara bağlı olarak da kedilerde karında şişlik yaşanması muhtemeldir.
Yavru kedilerde karın şişliği yaşanması durumuna neden olan pek çok faktör bulunur. Bunlardan ilki; yetersiz beslenme veya yanlış beslenme alışkanlıklarıdır. Yetersiz beslenme durumlarında yavru kedilerde şişlik yaşanması durumu muhtemeldir. Yanlış beslenmeye bağlı karın şişliği ise kediler için uygun olmayan gıdaların tüketilmesi sebebi ile oluşabilir. Yavru kedilerde karın şişliğine sebep olan en temel besin şüphesiz hayvansal süt tüketimidir. Laktoz toleransı olmayan kedilerde sütün tüketilmesi durumunda bir dizi sağlık sorununa ek olarak karın şişliği sorunu da gözlemlenir.
Yavru kedilerde karın şişliği yaratan bir diğer faktör de gaz problemidir. Yetişkin kedilerde de sıklıkla karın şişliğine sebep olan gaz probleminin kaynağı beslenmede yatar. Bazı gıdalar, yavru kedilerde gaz problemine bağlı karında şişlik olmasına neden olur. Yavru kedilerde en sık karın şişliği oluşmasına neden olan faktör iç parazitlerdir. İç parazitler, iki gruba ayrılırlar. Ortak mama ve su kaplarından veya ortak tuvaletlerden bulaşabilirler. Yavru kedilerde iç parazit durumundan kaynaklı karın şişliğini anlamanı en kolay yolu vücudun diğer bölgeleri zayıfken karnın normalden daha büyük olmasıdır. Yavru kedileri çok etkileyen ve onlarda karın şişliğine neden olan iç parazitlerin önüne geçebilmek için aşılama gereklidir.
Kedilerde karın şişliği olarak bilinen abdominal genişleme, kedinin karnının normalden daha büyük ve dolgun olmasını ifade eder. Karın şişliği durumunda kedinin karın bölgesinde fark edilir düzeyde şişlik, genişleme ve vücudun dış çizgisinin ötesinde bir şişlik gözlemlenir. Kedinin karın bölgesinde bir şişlik yaşanması durumu gözle görülebilir bir durumdur. Bir kedinin karın şişliğini anlamak için kedi düzenli takip edilmeli ve herhangi bir şüphe yaşanması durumunda veteriner hekime danışılmalıdır. Kedilerde yaşanan karın şişliğinin pek çok farklı sebebi bulunur. Bu nedenle karın şişmesi durumu hafife alınmamalı, şişkinliğin altında yatan nedenler sorgulanmalıdır. Bazı ölümcül hastalıkların belirtisi olarak karında şişlik görülebilir. Böyle bir durum kendi başına anlaşılamaz ve veteriner muayenesi gerektirir. Veteriner hekimler ultrason veya röntgen gibi görüntüleme yöntemlerini kullanarak karın şişkinliğinin nedenini tespit eder ve kediye uygun bir tedavi uygulayarak hastalık tedavi edilir.
Kedilerde gaz problemine bağlı olarak yaşanan karın şişliği durumuna sıkça rastlanılır. Bu durumun sebebi genellikle yanlış beslenme alışkanlıklarında yatar. Bazı gıdaların tüketilmesi kedilerde gaz problemine yol açarak şişkin bir karnın görülmesine neden olur. Kedilerde gaz şişkinliğine en çok neden olduğu bilinen besin süttür. Kediniz gaz şişkinliği problemini sıkça yaşıyorsa mamasını daha kaliteli bir mamayla değiştirmeli, beslenme alışkanlıklarını değiştirmeli ve daha fazla egzersiz yaptırılmalıdır. Kedilerde gaz şişkinliği genellikle kendiliğinden geçer ve bu yüzden normal bir durumdur. Gaz şişkinliği kedinin gaz çıkarması suretiyle kendiliğinden geçmektedir. Fakat gaz çıkarma uzun süredir devam ediyorsa ve buna bağlı olarak ishal ve kanama sorunu gözlemleniyorsa gaz problemi hafife alınmamalıdır. Bu tip bir durumla karşılaşıldığında kedinin veteriner hekimce muayene edilmesi uygun olacaktır.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar