Kedilerde Östrus Döngüsü

Dişi kedilerde östrus, üreme döngüsü sırasında çiftleşmeye hazır oldukları zamanı ifade etmektedir. Bu dönem kızgınlık olarak bilinmektedir ve çiftleşmeyle başlar, çiftleşme sonrasında da sona erer.

Ev kedileri genellikle 5 ila 12 ay arasında cinsel olgunluğa ulaşır ve ilk kızgınlıklarını da bu dönemde yaşarlar. Sağlık sorunları olmadığı sürece yetişkin kediler, üreme mevsimi boyunca tekrar tekrar kızgınlık geçirirler. Kedilerde üreme mevsimi genellikle ocak ayının ortasından ağustos ayına kadar devam eder. Bu süreçte dişi kediler genellikle iki veya üç haftada bir kızgınlık dönemine girerler.

Kedilerde Üreme

Kısırlaştırılmamış dişi bir kedi, genellikle 4 ila 18 ay arasında cinsel olgunluğa erişiyor ve çiftleşmeye hazır hale geliyor. Yılda 2 ila 3 kez doğum yapabiliyor ve her seferinde 1 ila 8 arası yavru dünyaya getirebiliyor. Dolayısıyla, bir dişi kedinin yılda 24 yavru sahibi olması mümkündür.

Kedilerin çiftleşme dönemi genellikle yılda bir kez gerçekleşir. Kuzey yarımkürede bu dönem genellikle ocak – mart ayları arasında başlar ve ağustos – eylül ayları arasında sona erer. Gün ışığının azalmasıyla birlikte üreme döngüsü sona erer ve kediler anestrus dönemine girer. Bu dönemde sokaklardaki yavru kedi sayısında belirgin bir artış görülebilir.

Kedilerde Östrus Nedir?

Kedilerde östrus, dişi kedilerin üreme döngüsüne verilen isimdir. Bu dönemde kedilerin cinsel olgunlaşma ve üreme yetileri en üst seviyededir. Östrus döngüsü genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında olmak üzere yılda iki kez tekrarlanır. Ancak evcil kedilerde, iç mekân yaşamı ve yapay aydınlatma sebebiyle bu döngü her mevsimde gözlemlenebilir.

Östrus belirtileri arasında dişi kedinin yoğun mırlaması, yüksek sesle miyavlama, sık sık yuvarlanma ve sürtünme, arka bacakları yukarı kaldırma gibi davranışsal değişiklikler yer almaktadır. Fiziksel olarak ise vajina bölgesinde şişme ve kızarıklık, idrarda hormon varlığı sebebiyle güçlü koku ve erkek kedilerle çiftleşme isteği gözlemlenebilir.

Östrus döngüsü genellikle 7 ila 10 gün sürer, ancak bazı kedilerde bu süre daha uzun veya daha kısa olabilir.

Kedilerin Östrus Döngüsüne Girişi

Östrus döngüsü, kedilerdeki doğal üreme mevsimi boyunca tekrarlanan bir durumdur. Tipik olarak ilkbahar ve sonbaharda görülür ve her bir döngü genellikle 1 ila 2 hafta sürer. Bu süreç sırasında dişi kedi, cinsel olarak aktif hale gelir ve üreme davranışları gösterir.

Kedilerin östrus döngüsü belirtileri arasında kedi sahipleri tarafından fark edilen en yaygın işaretler arasında miyavlama, aşırı sevgi gösterme, idrar işaretleme, yuvarlanma ve arkını kıvırma yer almaktadır. Ayrıca, dişi kediler bu dönemde erkek kedilere karşı daha çekici hale gelebiliyorlar.

Östrus Döngüsünün Evreleri

Kedilerin östrus döngüsü, proöstrus, östrus, diestrus, anestrus ve nonöstrus aşamalarından oluşmaktadır..

Proöstrus, kedilerin östrus (kızgınlık) döneminden hemen önceki bir süreçtir. Bu dönemde erkek kediler dişi kedilere yaklaşmaya çalışabilir, ancak dişi kediler genellikle kabul etmez. Proöstrus yaklaşık 2 gün sürer ve dişi kedilerin davranışlarında belirgin bir değişim gözlenmez.

Östrus, kedilerin çiftleşme dönemidir ve genellikle 7 gün sürer, ancak bazen 2 ila 19 gün arasında değişebilir. Dişi kedilerin davranışlarında belirgin değişiklikler görülür.

Diestrus, çiftleşmeden hemen sonraki dönemdir.

Anestrus, üreme durgunluğu dönemidir. Bu dönemde dişi kediler erkek kediler için çekici değildir.

Nonöstrus, hormonal olarak hareketsizlik dönemidir.

Belirtiler ve Süreç

Kedinizde östrüs başladığında, dikkat çekici davranış değişiklikleri gözlemleyebilirsiniz. Bunlar arasında yoğun mırlama, sık sık miyavlama, yuvalama davranışları ve erkek kedileri çekmeye çalışma yer alabilir. Fizyolojik olarak, kedinizin genital bölgesinde şişkinlik ve kanama da olabilir.

Östrüs dönemi genellikle 1 ila 2 hafta arasında sürer, ancak bazı kedilerde bu süre daha uzun veya kısa olabilir. Kedilerde doğal bir süreç olmasına rağmen, kısırlaştırma veya doğum kontrol tedavileri östrüs belirtilerini azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.

Kedinin Davranışları ve Fizyolojik Değişiklikler

Kedilerde östrus dönemi boyunca gözlemlenen belirgin davranış değişiklikleri vardır. Dişi kediler östrus döneminde genellikle sürekli miyavlama veya uluma benzeri sesler çıkarabilir, sürekli etrafta koşabilir, etrafa idrar bırakabilir, vücutlarını çevredeki eşyalara sürtme eğiliminde olabilir ve erkekleri kabul etmeye yönelik davranışlar sergileyebilirler.

Östrus dönemindeki bir dişi kedi, belinin okşanmasına ve kuyruk tabanının kaşınmasına karşılık olarak, ön bacağını dirsekleri yere değecek şekilde indirip leğen kemiğini kaldırarak ve kuyruğunu sağa sola sallayarak tepki verebilir. Ancak bu dönemde vulvar şişme veya vajinal kanama gibi fiziksel belirtiler görülmez.

Östrus Sonrası Süreç

Östrusun sona ermesiyle birlikte, kedilerde bazı önemli fizyolojik ve davranışsal değişiklikler meydana gelmektedir. Östrus döneminin sona ermesini, genellikle kedinin yeniden normal davranışlarına dönmesiyle belirtebiliriz. Ancak bu süreç, kedinin yaşına, sağlık durumuna ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.

Östrus sonrası dönemde, kedinin hormon seviyeleri normale döner ve üreme isteği azalır. Kediniz daha sakin ve daha az dikkat çekici olabilir. Kısırlaştırılmamış dişi kedilerde bu dönem, bir sonraki östrus döngüsüne kadar devam edebilir. Bu süreçte kedinin fiziksel aktivitesi genellikle artabilir, bu da onun daha fazla oyun oynamasına veya etrafı keşfetmesine neden olabilir.

Kedilerde Östrus Belirtileri

Kedinizin östrus döneminde olduğunu anlamanın belirtileri arasında sürekli miyavlama, sık sık yuva yapma davranışı, daha oynamaya istekli olma ve sırtını yere sürtme gibi davranışlar bulunur. Bu dönemde kedinizin sterilize edilmesi sağlığı açısından önemlidir.

Fiziksel Belirtiler: Kedinin Davranışsal ve Fiziksel Değişimleri

Kedinin daha fazla miyavlaması, bazen yüksek tonda ve sürekli olarak, dikkat çekicidir. Ayrıca, kedinin hareketleri daha huzursuz olabilir; sürekli olarak dolaşabilir, etrafı koklayabilir veya sık sık pencereye doğru bakabilir.

Fiziksel olarak, dişi kedilerin genital bölgesinde şişme ve kızarıklık gözlemlenebilir. Kediniz bu dönemde erkek kedilere karşı daha dostça veya aşırı koruyucu davranabilir.

Hormonal Değişiklikler: Kedinin Vücutta Yaptığı Değişiklikler

Östrus dönemindeki hormonal değişiklikler, kedinin vücutta çeşitli belirtiler göstermesine neden olur. Örneğin, dişi kedinin cinsel olarak olgunlaşmasına ve üreme olasılığını artırmasına yardımcı olur. Kedinin davranışında belirgin değişiklikler gözlemlenebilir; daha oyuncu, daha sevgi dolu veya bazen daha huzursuz olabilirler.

Fizyolojik olarak, dişi kedilerde östrus dönemi genellikle genital bölgede şişme ve renk değişiklikleri gibi belirtilerle kendini gösterir. Ayrıca, kedinin idrarında belirgin bir kokuya neden olan kimyasal bileşikler salgılarlar, bu da erkek kedileri çekmeye yönelik bir işarettir.

Östrus Döngüsü Süresi

Kedilerin östrus döngüsü, dişi kedilerin üreme yeteneğine sahip olduğu dönemi ifade etmektedir. Bu döngü genellikle ortalama 7 ila 10 gün sürer, ancak bu süre kediden kediye değişebilir. Genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür. Kedinizin östrus belirtileri arasında yüksek sesle miyavlama, sık sık yuvarlanma ve sevgi arayışı yer alabilir. Kısırlaştırma bu döngüyü önemli ölçüde azaltmaktadır.

Kısırlaştırılmış ve Kısırlaştırılmamış Kediler Arasındaki Farklılıklar

Kısırlaştırılmamış dişi kediler, genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında iki kez östrus geçirirler. Bu dönemlerde, kediler daha fazla meyil gösterir, miyavlamak, erkekleri çekmek ve dikkat çekmek için davranışsal değişiklikler yaşarlar.

Kısırlaştırılmış kedilerde ise östrus döngüsü belirgin şekilde azalır veya tamamen ortadan kalkar. Kısırlaştırma operasyonu, dişi kedilerde rahim ve yumurtalıkların çıkarılmasıyla gerçekleştirilir ve bu operasyon sonrasında hormonal değişiklikler yaşanır. Kısırlaştırılmış kedilerde östrus belirtileri görülmez, bu da onların daha sakin ve dengeli olmalarını sağlar.

Östrus döngüsü sırasında kısırlaştırılmamış dişi kedilerde görülen davranışsal değişiklikler arasında huzursuzluk, yüksek sesle miyavlama, idrar püskürtme gibi belirtiler bulunur. Kısırlaştırılmış kedilerde ise bu tür davranışlar genellikle gözlenmez.

Ayrıca Okuyun: Kedilerde Kısırlaştırma Nasıl Yapılır?

Östrus Dışı Davranışlar ve Sağlık Problemleri

Dişi kediler bazen östrus dönemi sonrası da benzer belirtiler gösterebiliyorlar. Bu durum, hormonal dengesizlikler veya üreme organlarıyla ilgili sağlık problemlerinin bir işareti olabilir.

Östrus dışı dönemlerde sık rastlanan diğer davranışsal belirtiler arasında aşırı huzursuzluk, aşırı temizlik yapma, idrar kaçırma veya tuvalet alışkanlıklarında değişiklikler yer alabilir. Bu belirtiler, bir veteriner tarafından değerlendirilmeli ve altında yatan potansiyel sağlık sorunları mutlaka tespit edilmelidir.

Yalancı Östrus Belirtileri: Nasıl Ayırt Edilir?

Dişi kedilerin doğal üreme döngüsünde östrus, genellikle mevsimsel olarak gerçekleşir ve bu dönemde kediler çiftleşmeye hazırdır. Ancak bazen dişi kediler, hormonal değişiklikler veya dış etkenler nedeniyle yalancı östrus belirtileri gösterebilirler.

Yalancı östrus belirtileri genellikle gerçek östrus belirtilerine benzerlik gösterir. Kedinizin kuyruğunu yana doğru kıvırdığı, yüksek sesle miyavladığı, sürekli yere sırt üstü uzandığı veya sahiplerine daha fazla ilgi gösterdiği fark edilebilir. Ancak bu davranışlar gerçek östrus belirtileri olmayabilir.

Yalancı östrus durumunu ayırt etmenin en iyi yolu, veterinerinizle görüşmektir. Veterineriniz, kedinizin hormonal durumunu test edebilir ve doğru teşhisi koyabilir. Eğer kedilerde yalancı östrus olduğunu düşünüyorsanız, ani davranış değişikliklerini veya sürekli tekrarlayan belirtileri gözlemleyip veterinerle paylaşabilirsiniz.

Kedinin Sağlığını Etkileyebilecek Östrus Dışı Sorunlar

Kedilerin sağlığı genellikle östrus dönemleriyle ilişkilendirilse de, östrus dışı pek çok sorun da kedinizin sağlığını etkileyebilir. Bu sorunlar arasında en sık karşılaşılanlar arasında idrar yolu enfeksiyonları, sindirim sistemi problemleri ve cilt hastalıkları yer almaktadır.

İdrar yolu enfeksiyonları, özellikle dişi kedilerde sık görülür ve idrar yapma sırasında zorluk, sık idrara çıkma ve idrarda kan görülmesi gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Sindirim sistemi sorunları ise kusma, ishal veya kabızlık şeklinde ortaya çıkabilir ve genellikle yanlış beslenme veya sindirim sistemi hastalıklarından kaynaklanabilir.

Ayrıca, kedinizin cildinde görülen kaşıntı, döküntü veya kıyafetlenme gibi belirtiler de cilt problemlerinin habercisi olabilir. Parazitler, alerjiler veya mantar enfeksiyonları da cilt sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Östrus Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Östrus dönemindeki kediler genellikle daha oyuncu, hırçın veya sakin olabiliyorlar. Kedilerde östrus sırasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunuyor. Bunlar:

İçeride Tutun: Kedinizi dışarı çıkarmaktan kaçının, çünkü östrus sırasında diğer kedilerle çiftleşmeye eğilimlidirler.

Daha Fazla İlgilenin: Kedinizin ihtiyaçlarına daha fazla zaman ayırın, onunla oynayın ve ilgilenin.

Veteriner Kontrolü: Östrus belirtileri gözlemlendiğinizde veterinerinize danışın. Kedinizin sağlık durumu hakkında bilgi alın.

Kaçınma Davranışları: Kediniz diğer zamanlarda sevdiği aktivitelerden kaçınabilir veya daha fazla sessizlik ve yalnızlık arayabilir.

Dikkatli Beslenme: Kedinizin beslenme düzenine dikkat edin ve gerekirse veterinerinizle beslenme konusunda görüşün.

Kedinin İhtiyaçları ve Davranışsal Değişimler

Kedilerde östrus dönemi, dişi kedilerin üreme yeteneklerinin en yüksek olduğu zaman dilimidir. Genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında görülen bu dönemde, kedilerin davranışları belirgin şekilde değişebilir. Östrus dönemindeki bir dişi kedi, erkek kedileri cezbetmek için çeşitli davranışlar sergiler. Bu dönemde kedilerde gözlemlenebilecek bazı davranışsal değişimler ve ihtiyaçlar şunlardır:

Kedilerde östrus döneminde görülen belirtiler arasında sık ve yüksek sesle miyavlama, sürekli dolaşma ve huzursuzluk bulunur. Kediniz daha sevgi isteyen bir hal alabilir ve sık sık size sokulabilir. Aynı zamanda idrar işaretlemesi ve agresif davranışlar da görülebilir.

Bu dönemde kedinizin ihtiyaçlarına, stresini azaltacak ve ona güven verecek bir ortam sağlayarak yanıt verebilirsiniz. Oyun zamanları düzenleyerek enerjisini boşaltmasına yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca kedinizin sakin kalmasını sağlamak için rutin ve düzenli bir besleme programı uygulamayı da düşünebilirsiniz.

Ev Ortamında Rahat Etmesi İçin Yapılacaklar

Kedilerin bu dönemde rahat etmeleri için bazı önlemler almak gerekiyor. Kedilerinizin stres seviyelerini düşürmek için rahatlatıcı ortamlar yaratabilirsiniz. Yataklarını ve oyun alanlarını onların erişebileceği sessiz ve sakin bölgelere yerleştirebilirsiniz. Ayrıca, kedilerinizi evde rahat ettirmek için oyun ve etkinlikler düzenleyebilir; bu sayede, onların dikkatini dağıtmış ve streslerini azaltmış olursunuz.

Kediler östrus döneminde daha fazla ilgi gösterebilirler, bu yüzden onlara düzenli olarak sevgi ve ilgi göstermeyi ihmal etmeyin. Kedilerinizi oyalamak için interaktif oyuncaklar kullanabilir veya onlarla zaman geçirebilirsiniz. Ayrıca, veterinerinizle görüşerek kediler için uygun doğal rahatlatıcılar hakkında bilgi alabilirsiniz. Bu tür önlemler, kedilerinizin östrus döneminde daha sakin ve mutlu olmalarını sağlayacaktır.

İlk Östrus Sonrası Kısırlaştırma

Bazı kedi sahipleri, dişi kedilerini bir kez doğum yapmalarının ardından kısırlaştırmayı tercih ederler. Bu tercihin altında yatan düşünce, dişi kedilerin yavru besledikten sonra daha dost canlısı ve sosyal hâle geleceği yönündeki inançtır. Ancak, bilimsel olarak çiftleşmenin, doğum yapmanın veya yavru yetiştirmenin bu tür bir etkisi bulunmamaktadır. Aksine, bu süreçler ani bir şekilde evde kedi popülasyonunun artmasına ve ciddi sorunlara yol açabiliyor. Kediler, ilk kızgınlık dönemlerinde hamile kalabilirler ve kontrolsüz bir şekilde çiftleşebilirler. Önerilen, kedilerin cinsel olgunluğa ulaşmadan önce kısırlaştırılmalarıdır, böylece istenmeyen durumların önüne geçilmiş olur.