Kedilerin yaygın sindirim sorunları

Kedinizin sindirim sorunlarına neden olan mamalar, yabancı cisimler, bakteriler, virüsler ve parazitler gibi pek çok tetikleyici nedeni ve meydana getirebileceği belirtileri karşısında dikkat etmeniz gereken noktaları bu yazımızda sizler ile paylaşıyor olacağız. Kedinizin sindirim sisteminin doğru şekilde çalışabilmesi için bağırsak bakteri dengesi son derece önemlidir. Diyette yapılan birtakım değişimler, sistematik rahatsızlıklar ve uzun süre kullanılan bilinçsiz antibiyotikler bu dengeyi bozabileceği gibi akabinde sindirim sorunlarına da yol açabilir.

Kedilerde Görülen Sindirim Bozukluklarının Türleri ve Nedenleri Nelerdir?

Sindirim bozukluklarının pek çok çeşidi mevcuttur. Eğer kediniz yememesi gereken bir şey yediyse, yememesi gereken yabancı cisimler yiyerek gastrointestinal organlarının tıkanmasına neden olduysa, bazı gıdalara karşı hassasiyeti varsa, sindirim enzimi eksikliği gibi bir durumu varsa sindirim sisteminde bir bozukluk olduğuna dair işaretler verecektir. Bazı kedi türleri sindirim sorunlarına daha yatkın olurken tam teşhis ve sebebi için veteriner hekiminizin bazı testler yapması gerekebilir. Yaygın olarak görülen bazı sindirim bozuklukları aşağıdaki gibidir:

Kedilerde Sindirim Bozukluğu Belirtileri

Sindirim sorunlarının bir diğer adı gastrointestinal sorunlar olarak adlandırılır. Böyle bir problem varlığı, uzun süredir rahatsızlık veriyor olmasına rağmen bazen küçük dostlarımız bu sıkıntılarını bizlerden gizlemeye çalışırlar. Fakat bu rahatsızlıkların bazı gözle görünür belirtileri de mevcuttur. Aşağıda sıralamış olduğumuz en sık görülen klinik belirtiler şunlardır:

• Kusma
• Kabızlık
• İştahta azalma
• İshal
• Kilo kaybı
• Ateş
• Karın ağrısı
• Dehidrasyon
• Karında daralma/genişleme
• Halsizlik/Uyuşukluk/Enerji kaybı

Tüm semptomların hepsini yaşamasalar da bir veya birkaç tanesini fark ederseniz, bu konu üzerine endişe duymalısınız. Ayrıca kedinize çok fazla ishal ve kusma gözlemliyorsanız, bu durum susuz kalmasına sebep olacağı için veteriner hekiminize danışmanızda yarar var.

Kedilerde Sindirim Sorunlarının Kaynaklandığı Nedenler

Kedilerde mide ve bağırsak sorunlarının pek çok kaynağı olabilir. Ancak bu yazımızda en sık görülenlere değineceğiz.

Tüy Yumakları

Tüy yumakları genel olarak birden fazla kılın bir araya geçmesi olarak tanımlanır. Kusarak vücuttan atılabilen bu yumakların yanı sıra yiyecek ve sindirim sıvıları da çıkarılır. Tüy yumağı kusan kedinin çıkardığı sesten anlamak oldukça kolaydır. İlk etapta öksürme ve hırıltı şeklinde sesler çıkarır. Kedinizin birkaç ayda bir tüy yumağı kusması normaldir fakat yoğun bir şekilde kusmaya çalışıyorsa ve çok fazla  yumak çıkarıyorsa, bu sağlıksal bir soruna işaret eder. Önüne geçmek için kedinizi düzenli ve sık biçimde fırçalamanız yararlı olacaktır. Ayrıca günde bir kere vereceğiniz kaliteli bir malt da tüylerin dışkıyla rahat bir şekilde atılmasına yardımcı olacaktır.

Ani Gıda Değişiklikleri

Kedinizin mamasını ani bir şekilde değiştirmeniz sonucunda sindirim sorunları baş gösterebilir. Her ne kadar daha sağlıklı bir mama olsa da vücudun alışması zaman alacaktır. Buna bağlı olarak mama değişimleri 1-2 hafta gibi bir zamana yayılarak yapılmalıdır. Kedinizin mamayı kabul edip yeme olasılığı da böylelikle daha da artar. Bazen ani bir gıda değişikliği yapmamış olmanıza rağmen kedinizin yeni mama içeriğine karşı hassasiyeti olduğu için gastrointestinal hastalık bulgularına rastlayabilirsiniz.

Stres

Stres yaşamaları durumunda kedilerde iştah azalması ve ishal gibi belirtiler baş gösterebilmektedir. Kedilerin ev ya da rutinlerinde yapılan değişimler sonucunda strese girebilirler. Stresi göz ardı etmeyip gerektiği noktada veteriner hekiminizden yardım almalısınız. Böyle durumlarda yardımcı takviyeler almak yararlı olacaktır.

Parazitler

Kedilerin sindirim sisteminde parazitlere sık olarak rastlanır. Bu parazitler yüzünden yoğun ishal, karın ağrısı, su kaybı ve kilo kaybı gibi semptomlar ortaya çıkar. Pek çok parazit çeşidi mevcutken en yaygın olarak görülenler arasında ince bağırsak astarında yaşayan giardia ve insanlara dahi bulaşma özelliğine sahip olan coccidiadır. Veterineriniz vereceği ilaçlar ile bu enfeksiyonların azaltılmasına yardımcı olunabilir. Daha da önemlisi bu ilaçları önerildiği gibi düzenli bir şekilde kullanarak, kedinizi bu parazitlerden korumaktır.

Enflamatuar Hastalıklar

Kedinizin sindirim sistemindeki organlarından bir ya da birkaçı yangılı bir hal alırsa, bu bir soruna dönüşerek rahatsızlığa neden olabilir. Pankreas, karaciğer ve ince bağırsak kedilerin vücutlarında oldukça yakın bir ilişki içinde bulunur. Dolayısı ile herhangi birinde gelişecek olan yangı sonucunda diğer ilişkide olduğu organlar da hızlıca etkilenebilir. Bu üç organın da iltihaplanması ile kedilerde “triadit” adı verilen bir probleme yol açar. Bu durumu yaşayan bir kedide kusma ve ishal, kilo kaybı ve iştahta azalma gibi belirtiler gösterir. Kedinizde yaşanacak olası iştah kaybı durumunda ihtiyacı olan fakat kaybettiği besinleri geri kazanmaya çalışacağı için vücut kendi depolarından enerji harcamaya başlayacaktır. Bu da hızlı bir şekilde kilo vermelerine sebebiyet verecektir. Bu durumdan kurtulmak için hekiminiz ilaç vermeden veya diyet tavsiye etmeden önce çeşitli tetkikler isteyecektir.

Kedilerde Sindirim Sorunlarının Teşhis Edilmesi

Sorunu detaylı olarak araştırmak ve en iyi tedavi yöntemini bulmak için hangi sorundan kaynaklandığı tespit edilmelidir. Veteriner hekiminiz ilk olarak kedinizin göstermiş olduğu semptomları soracaktır. Akabinde fiziki muayenesini yapar. Bununla beraber kedinizin ateşi, nabzı, kalbi, akciğeri, vücudunun sıvı durumu ve lenf düğümleri kontrol edilir. Bu yapılanlar neticesinde bir genel sağlık taraması yapılarak bilgi alınır ve tanı koymaya yönelik bir plan çizilir. Tanı testi kedinizin vücudunda neler olduğuna dair oldukça detaylı bilgi verir. Bu testlerin hepsine ihtiyaç duyulmazsa. Testler doğrultusunda kediniz için bir tedavi planı oluşturulur. Gastrointestinal problemlerle ilgili olan semptomlarda istenen tetkikler şunlardır:

• Parazit tanısı için dışkı kontrolü
• Kan testi
• İdrar testi
• Röntgen
• Ultrason
• Hormon testleri
• Bulaşıcı hastalıklar testi
• Gerek görülürse endoskopi veya kolonoskopi
• Endoskopi veya kolonoskopi sırasında alınabilecek biyopsi

Kedilerde Sindirim Sorunlarının Tedavisi

Uygulanacak olan tedavi hiç şüphesiz altta gizlenen soruna yönelik olacaktır. Örnek vermek gerekirse kabız bir kedi için rahatlatıcı olması amacıyla lavman uygulanabilirken, bağırsağı tıkanmış olan kedinin ameliyat olması şarttır. Neticeye bakılacak olursa sindirim sorununa neden olan kaynağa yönelik tedavi uygulanır. Bu tedaviye ek destekleyici bir bakım yapılır. Bu destekleyici bakım, belirtileri en aza indirgemeye ve kedinizin daha rahat hissetmesine yardımcı olabilecek her türlü şeyi kapsar. Sık olarak görülen destekleyici bakım tedavisinden birkaç örnek aşağıda verilmiştir:

• Mide bulantısını önleyen ilaçlar
• Mide ve bağırsak koruyucuları
• İshal giderici ilaçlar
• Evcil hayvanlar için üretilmiş probiyotikler
• İştah açıcılar
• Sıvı tedavisi

Kedilerin Sindirim Sistemi Sorunları İçin Ne Zaman Veterinere Gitmek Gerekir?

Kedinizin göstermiş olduğu belirtileri dikkate alarak erken tedaviye başlamak oldukça önemlidir. Kedilerde genellikle hastalık ilerlemeden belirtiler baş göstermez. Fakat dikkat etmeniz gereken önemli bir noktayı atlamadan söyleyelim, kediniz orta yaşlı ve yaşlıysa yemek yiyor ve normal davranışlarda bulunuyorsa bile 6 ile 12 ay arasında değişen sürelerde veteriner hekimine gidip check up protokollerine uygun bir şekilde sağlık kontrollerini yaptırmanız gerekmektedir. Eğer aşağıda belirtmiş olduğumuz durumlar yaşanıyorsa o zaman veteriner hekiminize direkt olarak, en hızlı şekilde başvurmanız gerekmektedir:

• Kusma ve sık ve kanlı ishal
• İki ya da daha fazla gün boyunca yemek yememe
• Nefes alada zorluk
• Ateş
• Halsizlik
• Ağrı
• Dehidrasyon

Sindirim Sistemi Sorunlarını Evde Tedavi Etmek

Hafif semptomlar gösteren kediler için evde uygulanacak olan basit tedaviler ile kolayca üstesinden gelinebilir. Ancak kedinizin durumu kötüye giderse ve herhangi bir düzelme olmazsa hiç vakit kaybetmeden veteriner hekiminize başvurmalısınız. Evde yapabileceklerinizden bazıları şunlardır:

• İlk olarak 12 saat boyunca mamasını ve suyunu önünden alıp bir şey yiyip içmesine engel olun.
• 12 saat açlık ve susuzluktan sonra mamasını suyunu önüne koyup, su içmeye teşvik edin.
• İştah kaybı yaşayan kedinizi pişmiş tavuk, ton balığı gibi cezbedici yemekler ile besleyin.
• Yakın zamanda kedinizin mamasında bir değişiklik yaptıysanız eski mamasına geri dönmeyi deneyin.
• Veteriner hekiminize sormadan ilaç vermeyin.

Sindirim Sorunları Yaşayan Bir Kedi Nasıl Beslenmelidir?

Bu kediden kediye bağlı olarak değişen bir husustur. Bazı diyetler kediye iyi gelirken bazıları ise gelmez! En yaygın olan diyet seçenekleri şunlardır:

• Tüy yumağı önleyici diyet
• Hassas mide diyeti
• Gıda hassasiyeti olan kediler için oluşturulmuş özel diyet mamaları.

bahsettiğimiz bu diyet değişikliklerini veteriner hekiminizin önerisiyle uygulamanız daha akılcı bir seçenek olacaktır.

Kedilerde Sindirim Sorunlarının Önlenmesi

• Veteriner kontrollerini, aşılar ve parazit önleme hususlarını daima önemseyin. Rutin olarak yapılan bakımlar kedilerin sağlıklı olması için atılacak en önemli adımdır.
• Kedinizin mamasının içerik olarak eksiksiz ve kaliteli olmasına özen gösterin.
• Kedinizin yanlışlıkla yutabileceği çöp, toksin maddeler bitki/çiçek, oyuncak ve iplere ulaşmasını engelleyin.
• Kedinizin dışarıda serbest dolaşmasına müsaade etmeyin.

Sıkça Sorulan Sorular

Kedime sindirim sorunları için ne verebilirim?

2-3 gün boyunca haşlanmış taze et, haşlanmış tavuk ve bir miktar pirinç lapası yanında haşlanmış patates ya da bağırsak sorunları için özel olarak üretilmiş olan terapötik bir kedi maması gibi yumuşak bir diyet uygulayın.

Kedimin sindirim sorunları olup olmadığını nasıl anlarım?

Genel olarak kusma, kilo kaybı, ishal, kanlı dışkı, iştah kaybı ve halsizlik görülür.