Kedim Nefes Alırken Ses Çıkarıyor? Kedilerde Gürültülü Solunum

Kedinizin nefes alırken ses çıkarması endişe verici bir durumdur. Eğer kediniz normalden farklı bir şekilde sık sık veya zorlanarak nefes alıyorsa, hemen veteriner hekime danışmanız önemlidir. Veteriner hekim, kedinizin solunum sistemi ve genel sağlık durumunu değerlendirerek doğru teşhisi koyabilir ve gerekli tedaviyi önerebilir. Ayrıca evdeki ortamı gözden geçirerek alerjenlerden ve zararlı maddelerden uzak tutmak da önemlidir. Unutmayın ki erken müdahale, kedinizin sağlığını korumak açısından önemlidir.

Kedilerde Gürültülü Solunum Nedir?

Gürültülü nefes almanın kendisi yaşamı tehdit etmese de altta yatan durum olabilir. Eğer sebep hava yolu tıkanıklığı ise hava yolunun tamamen tıkanması hızlı bir şekilde tam solunum yetmezliği ile sonuçlanabilir. Tıkanma, daralma veya gürültülü solumaya neden olan diğer sorunlar, burun, ağız, boğaz, gırtlak, bronşlar veya akciğerlerdeki daha küçük hava yolları dahil olmak üzere solunum sisteminin hemen hemen her yerinde meydana gelebilir. Gürültülü solunum yaşayan kediler, potansiyel olarak ciddi tıbbi durumları teşhis etmek veya dışlamak için hemen bir veteriner hekim tarafından muayene edilmelidir.

‘Gürültülü solunum’ terimi, solunumun anormal derecede yüksek olduğu herhangi bir durumu tanımlamak için kullanılır. Bu, veteriner ekipmanı kullanılmadan açıkça duyulabilen nefes almayı içerir. Gürültülü nefes alma, hırıltı, horlama veya gıcırtı gibi gelebilir.

Kedilerde Gürültülü Solunum Belirtileri

Kedilerde gürültülü nefes almanın birincil semptomu, işitilebilir nefes almadır. Gürültü, daha düşük perdeli bir horlama sesinden daha yüksek bir ıslık veya gıcırtı sesine kadar değişebilir. Solunum değişiklikleri veya nefes almada zorluk eşlik edebilir. Gürültülü solunum, durumun altında yatan nedene bağlı olarak çok sayıda başka semptomla ilişkilendirilebilir. İlişkili semptomlar çok şiddetli hale gelebilir ve hatta ölümcül olabilir.

Sık Görülen Semptomlar

• Yüksek solunum sesleri
• Nefes almada zorluk
• Hırıltı
• Açık ağız solunumu
• Nefes nefese kalma veya hızlı nefes alma
• Nefes alırken karın ve göğüs hareketi
• Genişlemiş burun delikleri
• Öksürme veya hapşırma
• Boyun uzatılmış veya dirsekler dışarı çıkmış şekilde nefes alma
• Nefes alırken gıcırdama sesleri
• Uyanıkken bile horlama sesleri
• Ses değişiklikleri
• Ses kısıklığı
• Seslendirememe veya miyavlama
• Egzersiz intoleransı
• Zayıflık
• Mukus üreten bir öksürük
• Burun akıntısı
• Ağrı ve ilgili seslendirmeler
• Soluk mukoza zarları
• Davranış değişiklikleri
• Huzursuzluk
• Ateş

Şiddetli Semptomlar

• Letarji
• Nefes alamama
• Nöbetler
• Çökme veya bayılma
• Koma
• Ani ölüm

Kedilerde Gürültülü Solunum Türleri

Gürültülü solunumun başlıca iki türü vardır. Tip, solunum bozukluğunun nerede olduğuna göre belirlenir ve genellikle kedinin nefes alırken çıkardığı sesle tanımlanabilir. Gürültülü solunum türleri şunlardır:

Stridor: Genellikle gırtlak veya nefes borusundaki bir tıkanıklık veya sorundan kaynaklanan, tiz bir sesle gürültülü nefes almadır. Stertor, nefes alma sırasında meydana gelen gürültülü solunumdur. Genellikle sıvının titreşiminden veya gevşek veya gevşek doku titreşiminden kaynaklanan, düşük perdeli, horlama tipi bir sestir. Genellikle boğazda (farenks) hava yolunun tıkanmasından kaynaklanır.

Stertor: Genellikle nefes alırken ortaya çıkan ve genellikle burun veya boğazdaki bir sorundan kaynaklanan düşük perdeli bir sesle gürültülü nefes alma durumudur. Stridor, yüksek perdeli, gürültülü nefes almadır. Daha yüksek perdeli sesler, nispeten sert dokular hava geçişi ile titreştiğinde ortaya çıkar. Genellikle burun pasajlarının veya ses kutusunun (larenks) kısmen veya tamamen tıkanması veya nefes borusunun üst kısmının çökmesi (boyun trakeal çökme olarak bilinir) sonucu oluşur.

Alışılmadık derecede yüksek solunum sesleri, genellikle havanın anormal derecede dar geçitlerden geçmesinin ve bu bölgelerin kısmi tıkanması nedeniyle hava akışına dirençle karşılaşmasının sonucudur. Köken boğazın arkası (nazofarenks), boğaz (yutak), gırtlak (larenks) veya soluk borusu (trakea) olabilir. Bu türden anormal solunum sesleri steteskop kullanılmadan da duyulabilir.

Üst solunum yolu veya üst solunum yolları burun, geniz yolları, boğaz (farinks) ve nefes borusunu (trakea) içerir. İran kedileri ve Himalayalar gibi kısa burunlu, düz yüzlü (brakisefal) kedi ırklarında gürültülü solunum yaygındır. Kalıtsal olarak gırtlak felci (larenks felci) olan kısa burunlu, düz yüzlü (brakisefal) kedilerde solunum problemleri tespit edildiğinde tipik olarak bir yaşından küçüktür. Gırtlak felci (larenks felci) tipik olarak yaşlı kedilerde görülür. Kediler, belirgin bir yaş modeli olmaksızın köpeklerden daha az teşhis edilir.

Kedilerde Gürültülü Solunumun Nedenleri

Doğuştan gelen anormalliklerden enfeksiyonlara, yabancı cisimlere ve çeşitli hastalık ve rahatsızlıklara kadar çok sayıda koşul kedilerde gürültülü solunuma neden olabilir. Stridor veya stertor olup olmadığını belirlemek, farklı hava yollarını etkiledikleri için sorunun tanımlanmasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte, altta yatan belirli nedenler, her iki tür gürültülü solunumla sonuçlanabilir. Kedilerde gürültülü solunumun yaygın nedenleri arasında şunlar olabilir:

• Hava yolu tıkanıklığı
• Üst solunum yolu enfeksiyonları
• Astım
• Göğüs veya karın boşluklarında sıvı birikmesi
• Akciğer hastalığı
• Kan hastalıkları
• Doğuştan kalp yetmezliği
• Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
• Kalp hastalığı
• Hipertiroidizm
• Kanser
• Düz yüzlü hayvanlarda görülen brakisefalik üst solunum yolu sendromu
• Zehirlenme
• Akciğer iltihaplanması
• Dar burun delikleri, burun veya boğaz
• Burun, boğaz veya solunum yollarındaki lezyonlar
• Larenjit
• Gırtlak felci
• Travma
• Akromegali
• Anestezi veya sedasyonun yan etkileri
• Kusma veya toksinlerin neden olduğu boğaz iltihabı
• Şok
• Ateş
• Endişe veya korku gibi güçlü duygusal tepkiler
• Elektriğe maruz kalma

Kedim Nefes Alırken Ses Çıkarıyor, Ne Yapmalıyım?

Kedinizin nefes alırken ses çıkarması durumu, veteriner hekimin değerlendirmesini gerektiren bir durumdur. Eğer kediniz sürekli veya anormal bir şekilde sesli nefes alıyorsa, hemen veteriner hekime başvurmanız önemlidir. Ancak, hemen bir randevu alana kadar aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz. Öncelikle, kedinizin solunum hızını ve sıklığını kontrol edin, normalden farklı bir durum var mı diye gözlemleyin. Kedinizin solunumunda zorlanma veya sık sık nefes alıp verme gibi belirtiler varsa, veteriner hekiminizi bilgilendirin ve randevu alın. Ayrıca, kedinizin solunumunu rahatlatmak için nemli bir havlu veya buhar banyosu uygulayabilirsiniz. Ancak, bu önlemler sadece geçici rahatlama sağlayabilir ve kesin teşhis ve tedavi için veteriner hekimin önerilerine uyunuz.

Kedilerde Gürültülü Solunum Teşhisi

Gürültülü solunumun çok sayıda potansiyel nedeni olduğundan, altta yatan durumun teşhisi çeşitli teşhis yöntemleri gerektirebilir. Sürecin çoğu, bir eleme süreci kullanılarak olası nedenlerin onaylanmasını veya ortadan kaldırılmasını içerecektir. Kedinizin tüm tıbbi geçmişini tartışmaya ve gözlemlediğiniz semptomları açıklamaya hazır olun. Veterineriniz tam bir fizik muayene yapacak ve analiz için idrar ve kan örnekleri toplayacaktır. Evcil hayvanınızın kan oksijen seviyesi, kan gazı analizi veya nabız oksimetresi kullanılarak ölçülecektir. Gürültülü nefes almaya nefes almada zorluk eşlik ediyorsa veya kandaki oksijen seviyeleri düşükse, kediyi stabilize etmek için oksijen tedavisi sağlanabilirken, durumun altında yatan nedeni belirlemek için başka teşhis önlemleri kullanılır.

Hayvan stabilize edildiğinde teşhis analizi başlayabilir. Evcil hayvanınızın numuneleri üzerinde röntgen, idrar tahlili ve yaygın laboratuvar kan testleri yapılacaktır. Bu, kan testleri; tam kan sayımı ve biyokimya ve elektrolit profillerini içerebilir. Veteriner hekiminiz burun, boğaz veya nefes borusundaki gürültünün yerini belirlemek için hava yollarını bir steteskopla dinleyecektir. X-ışınları veya ultrasonlar da dahil olmak üzere tanısal görüntüleme, solunum sistemine ve sinüslere yabancı cisim, tümör veya büyüme belirtileri veya diğer sorunlara bakmak için de kullanılabilir. Burun, boğaz ve hava yollarını incelemek için bronkoskopi ile görüntüleme yöntemi de kullanılabilir. Bazı durumlarda tanıya yardımcı olmak için sıvı, mukus veya doku örnekleri de alınabilir.

Kedilerde Gürültülü Solunum Tedavisi

Gürültülü nefes alan kediler için tedavi, öncelikle altta yatan nedenin tedavisine odaklanacaktır. Örneğin, kedinin gürültülü nefes almasının nedeninin bir tümör olduğu tespit edilirse, cerrahi olarak çıkarılması veya diğer kanser tedavileri kullanılabilir. Solunum sistemi üzerindeki işlevi etkilemeyen, özellikle nedeni belirsiz olan gürültülü solunum herhangi bir tedavi gerektirmeyebilir. Kedilerde gürültülü solunum için olası tedavilerden bazıları şunlardır:

Oksijen terapisi

Oksijen sağlamak, solunum işlevine yardımcı olabilir ve sağlıklı kan oksijen seviyelerinin korunmasına yardımcı olabilir. Oksijen tüpler, maske veya oksijen kafesi kullanılarak sağlanabilir. Bu nispeten düşük riskli bir tedavidir, ancak potansiyel sorunları izlemek için gözetim altında yatan hasta bazında uygulanır.

Sıvı Tedavisi

İntravenöz (IV) sıvılar, özellikle dehidrasyon veya mukus etkenleriyse, gürültülü nefes alan evcil hayvanları tedavi etmek için kullanılabilir. Uygulanan sıvılar, mukusun incelmesine yardımcı olabilir ve öksürüğü daha üretken hale getirebilir. Bu terapi, düşük riskli bir tedavi olarak kabul edilir ve genellikle sadece yatarak tedavi bazında sağlanır.

Antihistaminikler

Bu ilaç kategorisi, alerjileri ve alerjik reaksiyonları tedavi etmek için yaygın olarak kullanılır. Alerji tek neden olmadığında bile nefes almaya yardımcı olabilir. Yan etki riskini azaltmak için uygun dozlama şarttır.

Steroidler

Bu ilaç kategorisi, astım da dahil olmak üzere solunum güçlükleri için yaygın olarak kullanılır. Steroidler orta derecede yan etki riski taşırlar ve genellikle zayıf bağışıklık fonksiyonuna sahip kedilere reçete edilmeyecektir.

Antibiyotikler

Solunum ve diğer bedensel enfeksiyonlar genellikle gürültülü solunuma katkıda bulunan faktörlerdir. Antibiyotik ilaçlar enfeksiyonu ortadan kaldırmaya ve bağışıklık sisteminin hastalığın üstesinden gelmesine yardımcı olur. Yan etki riskini azaltmak için uygun dozlama şarttır.

Diüretikler

Vücudun sıvıyı temizlemesine ve oksijenlenmeyi iyileştirmesine yardımcı olmak için sıvı varsa diüretikler kullanılabilir. örneğin kalp yetmezliği durumlarında diüretiklere ihtiyaç duyulabilir.

Cerrahi müdahale

Bir tümör, yaralanma veya yabancı bir cismin hava yolunu tıkaması ve gürültülü nefes almaya neden olması durumunda ameliyat gerekli olabilir. Ameliyat orta derecede yan etki riski taşır. Cerrahi müdahale gerekirse, komplikasyon riskini azaltmak için kediniz muhtemelen hastaneye kaldırılacaktır.

Bu tedavilerden hangisinin kediniz için uygun olacağına mutlaka veteriner hekiminiz karar vermelidir. Ona danışmadan kedinze herhangi bir ilaç kesinlikle vermeyiniz.

Kedilerde Gürültülü Solunumun İyileşmesi

Evcil hayvanınızın prognozu, gürültülü solunumun altında yatan nedene bağlı olacaktır. Tedavi mümkünse, prognoz daha iyidir. Bazı hayvanlar, gürültülü solunum hiçbir zaman tedavi edilemese bile normal bir hayat sürdürebilecektir. Kediniz iyileşirken ani beslenme değişikliklerinden, çevresel değişikliklerden ve stres faktörlerinden kaçınmalısınız. Kedinizin iyileşmesine yardımcı olmak için diyet değişiklikleri öneriliyorsa, artan stres ve kaygıyı önlemek için değişikliklerin kademeli olarak yapılması iyi olur. İyi hava kalitesini korumak için yaşam alanlarının soğuktan, nemden, hava akımından ve tozdan korunmasını sağlamalısınız. Evcil hayvanınızı semptomlar açısından izleyin ve geri dönerlerse veya kötüleşirlerse mutlaka veteriner hekiminizden yardımı alın. Bakım, ilaçlar ve takip randevuları ile ilgili veteriner hekiminizin tüm talimatlarını doğru uygularsanız kediniz sağlığına kavuşacaktır.

Dinlenirken kedinizin solunum hızını ölçmek faydalı olabilir. Hızlı nefes alma tipik olarak >30 nefes/dakika olarak sınıflandırılır ve genellikle altta yatan bir sorun olduğunu gösterir. Bu durumda, kedinizin veteriner hekimi ile hemen iletişime geçmeniz en iyisidir.