Van Kedisi Özellikleri ve Bakımı

Van Kedisi Resimleri
Bir göz renginin diğerinden farklı olması ile ün salan Van kedisi bembeyaz tüyleri ve yumuşak gövdesi ile görenleri kendisine hayran bırakan türden bir kedidir. Oldukça esnek bir iskelet yapısına sahip olan Van kedisi çok narindir ve bakışları fazlasıyla yumuşaktır. Oldukça oyuncu ve fazlasıyla meraklı da bir karakteri vardır.
Oyun Kabiliyeti
Fiziksel Aktivite
Bakım İhtiyacı
Diğer Evcil Hayvanlarla Dostluk
Çocuklarla Dostluk
Dikkat Gereksinimi
Miyavlama
Sahiplerine Karşı Sevgi
Uysallık
Zeka Seviyesi
Bağımsızlık
Saldırganlık
Kişilik & Karakter Özellikleri

Türk Van kedisi Orta Doğu’dan gelen bir cins kedidir. Van kedilerine genellikle Türkiye’nin yüksek rakımlı, dağlık bölgelerinde rastlanılmaktadır. En çok da Van Gölü ve çevresinde yaşadıkları gözlemlenmiş olup ismi de buradan gelmektedir. Van kedisinin vücudu oldukça esnektir ve esnek vücut yapısı sebebiyle sağlam bir yapıya sahiptir. Bu sağlam gövde ve yere çok sert basan bacaklar ile Van kedisi güçlü bir kedi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yavru iken sahip olunan Van kedisinin tam olarak olgunluğuna ulaşması ve gelişimini tamamlaması 3 ila 5 sene arasında olmaktadır.

Van kedisi suyu çok seven bir kedi türüdür. Oldukça sıcak, nazik ve sevgi dolu bir mizacı olan Van kedileri yüksek zekâ seviyeleriyle de bir adım öne çıkmaktadır. Fazlasıyla hareketli olan bu kedi uysal olduğu zamanlar dışında muzipliği ile bilinir. Sahibi ile oyunlar oynamayı seven Van kedisinin, sürekli olarak hareket etmesi iskelet sistemi için daha faydalı olmaktadır. Yaşam alanı olarak diğer kedilere oranla daha büyük bir yere ihtiyaç duyarlar.

Van kedileri sahiplerinin kucağında yatmaya bayılan hayvanlardır. Çok enerjik, hızlı ve akıllı bir tür olan bu cinste bir kedi, sahiplerine hem saygı hem de sevgi duyarlar. Sık sık sahibinin kucağına oturup yatabilecek olan bu kedi, bir süre sonra sıkılıp hareket etmeye başlar. Yani sarılıp uzun süreler boyunca kucaklanmaya uygun bir tür değildir denilebilir. Van kedileri aslında çok fazla ses çıkarırlar. Sürekli sahibi ile etkileşime geçmeye çalışırlar. Sesleri çok gür değildir fakat oldukça tizdir. Diğer kedilere oranla su ile olan etkileşimi neredeyse iki kat daha fazladır-ki bu da kediler için oldukça şaşırtıcı bir özelliktir.

Bu tür oldukça fazla oyuncu kedilerdir bu yüzden onların enerjisine ayak uydurmak için biraz zamana ihtiyaç olabilir. Van kedisine sahip olan insanların dediklerine göre bu tür oldukça sıcakkanlı, kendileriyle çok iyi geçinen ve uyumlu bir türdür. Genel olarak sağlıklı bir yapıya sahiplerdir ve bağışıklıkları da yüksektir. Bu yüzden kolay kolay hasta olmazlar. Sahipleri ile sürekli bir şekilde iletişim kurmaya çalışan Van kedileri, ilgi görmedikleri zaman ise üzülebilirler. Van kedileri çok hızlı bir şekilde sahiplerine ve bulundukları ortama bağlanabilirler. Bu yüzden geçici bir yuvaya adapte olduktan sonra onu temelli yeni bir yuvaya almak oldukça zor olabilmektedir. Eğer Van kedisi sahiplenecekseniz mutlaka ona ömürlük bir yuva açmanız gerekmektedir. Van kedileri onunla en fazla iletişime geçen insanlarla sonsuz bir bağ kurarlar. Evde kaldığı süre boyunca o kişilerle oynar ve o kişilerin kucağında yatar. Bu yüzden Van kedisi sahibi olarak sizin ona verdiğiniz sevgi, onların belki de ömürlük mutluluğu olacaktır.

Van kedileri tıpkı Bengal kedileri gibi suya büyük bir ilgi duyarlar. Kedilerin sudan kaçma eğilimi akıllara geldiğinde bu durum pek çok kedi sahibi insan adına oldukça şaşırtıcı olmaktadır. Hatta İnternette Van kedisine sahip olan  bazı kimseler tarafından kedilerinin çeşmenin önünde suyun akışını izlediği bile söylenmiştir. Çoğu Van kedisi çeşmenin altında durmaya, su birikintisi gördükleri yerde su ile oynamaya bayılırlar. Yıkanmaktan korkmazlar ve hatta eğlenirler. Kapalı olan bir musluğu bir zaman sonra açmayı bile öğrenebilirler.

Tüm bunların yanı sıra Van kedileri fiziksel özellikleri ile dikkat çekicidir. Gözlerinin birisi mavi, diğeri de kehribar renginde olmaktadır. Bir ceviz kadar büyük gözlere sahip olan Van kedileri, altıncı his olarak da en güçlü kedi türü olarak bilinirler. Girdiği ailede eğer mutsuz olan bir fert sezinlerse, onun enerjisini yükseltmek için türlü türlü oyunlara girişebilmektedir. Van kedileri saldırgan değil oldukça uysal ve sosyal birer kedidirler. Eğer evinizde Van kedisi hariç bir evcil kedi daha olsun isterseniz, Van kedisi onunla iyi bir arkadaşlık kurmak için uğraşacaktır.

Tarih

Nuh’un Gemisi’ne kadar uzanan efsane bir geçmişe sahip Van kedileri, Ağrı Dağı’nın güneyinde yer alan Van Gölü çevresinde yaşamaktadırlar. Türk Van kedilerine sadece Türkiye’de değil; Rusya, İran ve Irak gibi ülkelerde de rastlanılabilmektedir. Yukarıda da bahsedildiği gibi Van kedileri suya neredeyse âşıktır ve yüzmeyi de çok severler. Yüzmeyi sevmelerinin kökeni olarak bulunduğu yöredeki hava sıcaklıkları gösterilebilir.

Bir kedinin yaşaması için oldukça sıcak bir yöreye sahip olan Van Gölü çevresi, yazın 40 dereceye ulaşan sıcaklıkları görür. Türkiye’nin en büyük ve en yüksek gölü olarak bilinen Van Gölü kışın da normal sıcaklığın çok üzerinde bir atmosfere sahip olmaktadır. Bu yüzden de Van kedileri yüksek sıcaklıklara adapte olmak ve suyun içerisinde kendini serinletmek amacıyla yüzmeyi öğrenmiştir. Bu bilgi, tarihte Van kedilerinin neden suyu çok sevdiğine dair getirilen açıklamalardan birisidir.

Diğer bir teoriye göre ise, Van kedileri, doğasında avlanmak ve içgüdüleri ile hareket etmek olan türde hayvanlardır. Bu yüzden çevrede beslenebileceği bir gıda olmadığını gördüğünde gölün içerisine girerek balık avlamak istemiş olabileceği düşünülmektedir. Bu iki düşünce de Van kedisinin suya olan eğilimini açıklayabilmektedir çünkü çoğu evcil kedi, tüylerine su değmesinden nefret eder. Bu da Van kedisini diğer türlerden keskin bir şekilde ayırmaktadır.

Türk Van kedisinin Van Gölü civarlarına ne zaman geldiği tarihsel olarak bilinmemekle beraber M.Ö. 5000 yıllarına kadar dayandığı bazı eserlerden anlaşılmaktadır. Neredeyse binlerce yıldır Türkiye’de yaşadığı bilinen Van kedilerine çok benzeyen hayvan figürlerine eski çağlardaki hediyelik eşya ve süs eşyalarında rastlanılmıştır. Bu durum eğer bir doğruluğa sahipse Van kedileri belki de tarihteki en eski ve en köklü kedi ırklarından bir tanesi bile olabilir. Tarihte Van kedisinin resmi olarak ilk kez M.S. 1095 senesinde görüldüğü de rapor edilmiştir.

1955 senesinde iki İngiliz vatandaşına Türkiye’den 2 adet Van kedisi verilmiştir. Fakat o dönemlerde Van kedisi yalnızca Türkiye ve belli başlı diğer ülkelerde bilinmekteydi. Bu yüzden İngiltere bu cins kedinin ne olduğunu hakkında hiç bir bilgiye sahip değildi. Hatta Türk Van kedileri o dönemler bir hayvan yönetim kurulu tarafından da araştırılarak bulunmaya çalışılmıştır. Daha sonrasında Lydia Russel isimli hayvan yetiştiricisi, halkını Van kedisi ile tanıştırmış ve Van cinsi o yörede de bilinmeye başlamıştır. Zamanla Van kedisi yalnızca İngiltere ile kalmayıp Avrupa’da ardından da Amerika’da büyük bir ilgi görmeye başladı.

Van kedileri 1900’lerin sonuna doğru ise Amerika ile tanıştı. Cins o zamanlar hala çok nadirdi fakat ilgi oldukça hızlı bir şekilde artıyordu. Günümüzde hala çok değerli bir kedi olarak bilinen Van kedileri, farkı türdeki kedilerle çiftleştirilip farklı türler ortaya çıkarması sonucunda neslinin tükenme korkusu başlamıştır. Bu nedenle Van kedilerinin genetiği koruma altına alınmıştır. Van kedileri için genetiklerini muhafaza edebilecekleri bir bakım evi de kurulmuştur. Bununla birlikte artık Van kedilerinin ihracına da izin verilmemektedir.

Fiziksel Nitelikler
Vücut

Van kedilerinin vücutları diğer kedilerin vücutlarına kıyasla daha farklıdır. Vücudu orta derecede bir uzunluğa sahiptir. Sağlam olmasının yanı sıra gövdesi oldukça geniştir. Derin göğüs bölgesine sahip olan Van kedilerinin iskelet gelişimini tamamlamaları en az 3 sene sürmektedir. Yaşı büyük olan erkek kedilerde boyunda ve omuzlarda kas gelişimi görülebilmektedir. Çünkü fizyolojik olarak Van kedilerinin omuzları en az kafaları kadar geniş olmaktadır. Kıvrak bir iskelete sahiplerdir. Orta yoğunluktaki tüyleri sayesinde ne çok iri ne de çok sıska görünürler.

Kafa

Van kedilerinin kafa yapıları görece büyüktür. Büyük vücutlarına uyum sağlamak açısından kafaları yumuşak hatlara sahiptir ve burunları normal uzunluktadır. Yüzünde oldukça belirgin elmacık kemikleri bulunmaktadır, dikkatli bakıldığında hemen fark edilmektedir. Üçgen bir buruna sahip olan Van kedileri ayrıca yuvarlak ağızlıdır. Sıkı bir çeneleri vardır ve gözlerinin altında hafif bir eğim bulunmaktadır.

Kulaklar

Van kedilerinin kulakları vücutlarında oranla biraz büyüktür. Normal bir kedi türünün kulak boyutuna göre ise orta büyüklüğe sahip denilebilir. Kafalarının üzerinde yer alan kulaklar normalden yüksektedir. Van kedisinin kulakları dışa dönüktür; iç kenarlarından hafifçe dışa doğru açılmaktadır. Kulaklar yuvarlak hatlıdır ve kama biçimindedir. İlk doğdukları zaman yavruların iki kulağının arasında birkaç siyah benek de bulunabilmektedir. Van kedilerinin kulaklarının duymadığı ise bir şehir efsanesidir.

Gözler

Van kedisinin gözleri çok özeldir. Belki de başka hiçbir türde rastlayamayacağınız bu eşsiz gözler orta büyüklükte ve hafif çekiktir. Kulaklarının dış kısmından burunlarının ucuna kadar eşit uzaklıkta bir yere sahip olan gözler yuvarlaktır ve bakanları etkilemektedir. Van kedilerinde genellikle bir göz mavi diğer göz kehribar renginde olmaktadır. Yeni doğan Vanların gözleri ise kahverengidir.

Bacaklar ve Ayaklar

Van kedileri iskelet olarak gelişmiş ve güçlü yapıya sahip bir kedi türüdür. Bacakları orta derecede uzundur. Aynı gövdesi gibi bacakları da kaslı olan Van kedisinin bacakları ayaklarına doğru incelmektedir. Patileri küçüktür ve oval biçimdedir. Bacakları ve ayakları vücuduyla orantılı bir türdür. Van kedisi hangi yükseklikten hangi pozisyonda bırakılırsa bırakılsın daima ayaklarının üzerine düşmektedir.

Kuyruk

Van kedisinin kuyruğu tüyleri gibi bembeyaz ve uzundur. Fakat bu uzunluk çok da fazla değildir. Van kedisi türünün bütün bölgeleri vücuduyla oldukça orantılıdır. Bu yüzden kuyrukları da uzun ama vücuduna orantılı olarak bulunur. Van kedilerinin kuyrukları çok yoğun tüylü değildir. Fırça gibi bir kuyruğa sahip olan eşsiz Van kedisinin kuyruğu her zaman beyaz olmak zorunda da değildir. Kızıl sarı benekli kuyruğa sahip olan çeşitleri de bulunmaktadır.

Tüy

Bu türün tüyleri kaşmir benzeri bir dokuya sahiptir. Yumuşak olduğu kadar uzun tüylü ve kısa tüylü türleri de bulunmaktadır. Yazın daha kısa, kışın ise daha uzun tüylere sahip olmaktadır. Yaz aylarına göre kış aylarında tüy yoğunluğu daha azdır. Kulak kısımlarında, bacaklarda, ayaklarda tüyler bulunur. Yüz tüyleri oldukça kısadır. Van kedisinin tüyleri herhangi özel bir bakım gerektirmez. Yaz ayları geldiği zaman tüy dökmeye başlayan Van kedileri, kış aylarında tekrar tüy uzatma dönemine girerler.

Renk

Van kedilerinin renkleri oldukça değişkendir. En çok rastlanılan renk beyaz olmakla beraber Vanların bilinen birçok farklı renkleri de bulunmaktadır. Tipik bir Van kedisinin gövdesi ve vücudu beyaz renk olurken, kuyruğu farklı renklerde ya da farklı desenlerde olabilmektedir. Kuyruklarında benekler de bulunabilen bu türlerin benekleri kırmızı, mavi, sarı ve krem gibi renklerde olabilir.

Not: Burada yer alan bilgiler çoğunlukla bu cinsi temsil etse de kediler, kişilikleri ve görünüşleri farklı olan canlılardır. Belirli bir evcil hayvanla ilgili ayrıntılı bilgi için veteriner hekime danışınız.

Sıkça sorulan sorular

Van kedisi son derece uyumlu ve eğitime açık bir kedi türüdür. Ayrıca oldukça hızlı öğrenen bir yapıya sahip olan Van kedilerini aktif tutmak, eğitimi için yapabileceğiniz en güzel şey olacaktır. Kedinizle günde minimum 30 dakika boyunca oynayın. Çevik yapısı ve zekâsıyla verdiğiniz komutları kısa bir süre sonra algılayabilecek seviyeye gelecektir. Van kedileri doğuştan problem çözücü bir yapıya sahiplerdir. Verdiğiniz komutları uyguladığı takdirde vereceğiniz ödül mamaları ile eğitimini daha kalıcı ve eğlenceli bir hale getirebilirsiniz.

Kediler genellikle uzun yaşayan hayvanlardır. Van kedisinin de gerek dişi gerekse erkek türü için ortalama bir yaşam süresi bulunmaktadır. Van kedilerinin ortalama yaşam süresi 12 ila 17 sene arasında değişmektedir. Minimum olarak 12 sene yaşayabilen Van kedileri en fazla 17 sene yaşamaktadırlar. Azami süreyi geçen kediler de bulunabilmektedir. Bunun için kedinizin bakımına maksimum özen göstermeniz gerekmektedir. Aşılarını zamanında yaptırmanız, protein içerikli kaliteli mamalarla beslemeniz ve günlük olarak egzersiz yaptırmanız gerekmektedir. Van kedileri doğduklarından itibaren 3 ila 5 sene içerisinde tüm iskelet gelişimini tamamlarlar

Genel olarak sağlıklı bir cins olan Van kedisinin yatkın olduğun bazı kalıtsal hastalıklar vardır. Ancak iyi bir bakım ve düzenli veteriner kontrolleriyle bu hastalıkların etkisini azaltmak mümkündür. Van kedisini en çok zorlayan hastalık obezitedir. Düzenli bir beslenme programıyla bu durumun önüne geçilebilir. Bazıları sadece dış görünüşünün oluşmasına neden olan ve herhangi bir sağlık sorununa yol açmayan Van kedisinin genetiğinde olan bazı hastalıklar ise şöyledir:

  • Van kedisinin en büyük özelliği olan çift renk göz aslında genetik bir rahatsızlıktır. Ancak görme ile ilgili herhangi bir bozukluğa yol açmaz.
  • Van kedisinin pamuk gibi bembeyaz olmasının nedeni genetik bir hastalık olan Albinodur.
  • Akdeniz anemisi,
  • Çok az bir oranda olsa da Van kedilerinde sağırlık oluşabilir.
  • Kalp kasının kalınlaşması ve yetersiz kan pompalanmasına yol açan hipertrofik kardiyomiyopati de görülmektedir.

Van kedileri her sene Şubat, Mart ve Haziran aylarından birisinde kızgınlık dönemine girebilmektedir. Van kedisinin genel olarak kızgınlık dönemi 10 gün kadar sürer. Van kedileri kısırlaştırılmaz ise kızgınlık döneminde çiftleşebilir. Çiftleşme sonucunda eğer hamile kalırsa bir daha yavrusunu doğurana kadar kızgınlık dönemine girmez. Hamileliği genellikle 60-65 gün aralığında tamamlanır. Her ne kadar Şubat, Mart ve Haziran aylarından birisinde kızgınlığa girer denilse de Van kedisi uygun sıcaklık ve uygun ortamda tüm sene boyunca da kızgınlık yaşayabilir. Çiftleşme için en uygun dönem 1-1,5 yaş aralığı olmaktadır. Bu yaşta artık seksüel olarak tamamen olgunlaşmış olurlar.

Van kedisi ilk kızgınlık evresine 4 – 6 ay arasında girer. Ancak dişi kedinin hamile kalması için bu yaş çok erkendir. Olgunluğa erişen bir dişi Van kedisi ortalama 62 gün süren hamilelik süresinin ardından ortalama 4 yavru dünyaya getirir. Yavruların gözleri doğumu takip eden 10 gün içinde açılır. Yavru büyüyüp bağımsızlığını ilan edene kadar anne kedi yavrularını yanından ayırmaz. Emzirme süresi ise yaklaşık 50 – 60 gün boyunca devam eder.

Uzun, kaslı vücut yapısı bembeyaz tüylerle kaplı olan Van Kedisi, ortadan biraz daha büyük ağırlıktadır. Erkek Van kedisi dişi Van kedisinden biraz daha ağır ve kaslıdır. Dişi Van kedisi ortalama 3 kg ağırlığına sahipken, ağırlığı 6 kilograma kadar çıkabilir. Erkek Van kedisinin ortalama ağırlığı 3,5 kilogramdır, en yüksek ağırlığı ise 9 kilogramdır. Obeziteye yatkın olan Van kedisinin beslenmesine dikkat edilmemesi halinde daha yüksek kiloların görülmesi de mümkündür.

Van kedileri diğer kediler gibi etçil bir türdür. Bu yüzden et ağırlıklı beslenir. Evinize alacağınız mamanın mutlak suretle protein içerikli olması gerekmektedir. Aksi takdirde ihtiyacı olan protein diyetinden faydalanamayacaktır. Enerji değeri ve yüksek protein içerikleri ile Proplan ve Royal Canin’e ait olan mamalar tercih edilebilir. Bu mamalar protein olarak çok zengin ve besleyici mamalardır. Eğittiğiniz Van kedinizi ödüllendirmek için ona ödül maması da verebilirsiniz. Bu sayede onu öğrenmeye daha hevesli bir hale getirebilirsiniz. Ayrıca Van kedilerinin ihtiyacı olan suyu da yeterli miktarda aldıklarına emin olunması gerekir.

Hareketli ve aktif bir kedi olan Van kedisi, yüksek kaliteli proteinler içeren mamalarla beslenmelidir. Aynı zamanda beslenme programı yaşına göre düzenlenmelidir. Olgunluğa erişene kadar yavru kedi mamalarıyla beslenmesi gerekirken, yetişkinliğe eriştikten sonra balık içeren mamalar tercih edilmelidir. Van kedisinin tüylerinin beyazlığını ve parlaklığını koruması için beslenmesi oldukça önemlidir. Her ne kadar önerilmese de Van kedisi ev yemeklerinden çok hoşlanır. Süt, balık ve et gibi gıdalar veteriner kontrolünde hazırlanarak beslenme programına eklenebilir.

Van kedileri ilgiyi ve oyun oynamayı seven canlılardır. Bu nedenle onunla sürekli olarak ilgilenmeniz gerekir. Kedi bakımında tüy tarama oldukça önemlidir. Ne kadar küçük yaşlarda tüylerini taramaya başlarsanız o kadar sağlıklı bir kürke sahip olacaktır. Tüylerini her hafta en az 1 kez taramanız gerekmektedir. Bu sayede tüyleri sağlıklı uzayacak ve birbirine girmeyecektir. Sağlıklı tutmak, aşılarını yaptırmak, dişlerine bakmak ve haftada en az 5 kez dişlerini fırçalamak gibi eylemlerle Van kedinize bakım yapabilirsiniz.

Uzun ve yumuşacık tüylere sahip olan Van kedisi orta derecede tüy dökme eğilimine sahiptir. Tüyleri hava şartlarına uygun olarak kış aylarında daha uzun, yaz aylarında ise daha kısadır. Haftada bir kez kedi tarağı veya fırçasıyla tarayarak tüylerinin dökülmesini azaltabilirsiniz. Yumuşacık, ipeksi tüyleri sık taranmasa da dokusunu koruyacaktır. Suyla çok sorun yaşamayan hatta iyi bir yüzücü olan Van kedisini belirli aralıklarla yıkayarak tüylerinin daha parlak görünmesini sağlayabilirsiniz.

Van kedisi tarihte yüzyıllardır bilinen çok özel bir kedi türüdür ve artık yurt dışına dahi ihracı yapılmamaktadır. Bu yüzden fiyatları da yüksek olabilmektedir. Fiyatlar ortalama 700 ila 3.000 TL aralığında değişir. Türkiye’de satışını yapan hayvan satış mağazaları (pet shoplar) ve üreticiler kendi fiyatlarını farklı aralıklarla belirleyebilmektedir.

Not: Petibom olarak bizler; bir kedi satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden kedi almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok kedi bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.

Yorum & Görüşünüzü Bildirin.

Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı.