Margay, tipik yetişkin bir evcil kediden biraz daha büyük, soluk sarıdan kahverengiye kadar değişen ve sıra sıra koyu lekelerle işaretli vahşi bir kedi türüdür. Kürkündeki bu lekeler onu tıpkı bir leopar görünümlü kılar. Başı, boynu ve boğazı siyah çizgilere sahiptir ve kulaklarının arkasında ortada beyaz bir noktacık bulunur. Kürkü nispeten yumuşak, tüyleri kısa fakat sıktır. Erkek ve dişi Margay boyut ve görünüm olarak birbirine benzerdir.
Margay kedisi, Kuzey Meksika’da, Orta Amerika’da ve Güney Amerika’da, And Dağları’nın doğusunda ve güneyde Uruguay ve Arjantin’in kuzeyinde yaşar. Etoburdur. Avına geceleri ve yalnız çıkar. Çevik ve mükemmel bir tırmanıcı olduğu için bir ağaçtan diğer ağaca tıpkı bir maymun gibi atlayabilir, yükseklerde dolaşabilir. Ağaçtan baş aşağı inebilir veya ayağı yardımıyla bir dalda sarkabilir. Esas olarak ağaçlarda dinlenir, uyur ve dolaşır. Hatta yuvalarını da ağaç oyuklarına yaptığı bilinir. Yani ağaçta yaşamaya çok adapte bir kedi türüdür. Fakat sıra avlanmaya geldiğinde çoğunlukla yerdeyken avlanır. Margay, hem karada hem de ağaçta yaşayan memeliler, kuşlar, kuş yumurtaları, sürüngenler, amfibiler, eklembacaklılar ve meyveler dâhil olmak üzere çeşitli besinlerden beslenir.
Tüm kedi familyası arasında Margay, gerçek bir ağaç yaşamına en çok uyum sağlayan türdür. Arka ayaklarını 180 derece döndürme yeteneğine sahip olan tek kedidir ve sincap hatta maymun gibi ağaçtan ağaca atlamayı ve aşağı doğru koşmasını iyi becerir. Margay, çoğunlukla akrabası Oselo kedisi ile karıştırılır. Kürk yapıları birbirine çok benzerdir.
Margay, esas olarak bir gece avcısıdır, ancak bazen gün boyunca avlandığı da görülür. Zamanının çoğunu ağaçlarda dolaşarak ve avlanarak geçirir. Kendi bölgesini belirtmek için ağaç dallarında veya yerde idrar püskürtür veya izler bırakır.
Bu egzotik görünümlü vahşi kedi için söyleyebileceğimiz son bir bilgi de, 1.200 metrenin üzerindeki rakımlarda nadiren yaşamasına rağmen, And Dağları’nda 3.000 metre yükseklikte de görünür olmasıdır.
Margay, Meksika’dan Arjantin’e kadar geniş bir coğrafyada yaşam sürmektedir. 1850’li yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nin Teksas Eyaleti’nde de görülmüştür.
Margay’lar için en büyük tehdit, kürk ticareti için avlanıyor olmasıydı. Yılda neredeyse 14.000’e ulaşan sayıda Margay kedisi sırf kürkü için avlanıyordu. Bugün bile bazı Latin Amerika ülkelerindeki iç pazarlarda kürk ticareti adına yasa dışı avlanma devam ediyor. Bununla birlikte, Margay’lar için bir diğer büyük tehdit, doğal yaşam alanlarının ormansızlaştırılıyor olmasıdır.
Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından, Kolombiya, Kosta Rika ve Meksika’da tehdit altında, Arjantin ve Brezilya’da ise savunmasız olarak kabul edilmektedir. Bu ülke topraklarının çoğunda tamamen koruma altındadır. Arjantin, Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Kosta Rika, Fransız Guyanası, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Surinam, Uruguay ve Venezuela’da Margay avcılığı ve ticareti yasaktır. Ekvador, Guyana ve El Savador’da ise ne yazık ki henüz yasal olarak korunmamaktadır.
1980’lerin sonundaki ticaret kısıtlamalarına kadar, Margay’lar kürk ticareti için en çok sömürülen dört kediden biriydi. 1991 yılında çıkarılan koruma statüsüne rağmen, Margay’lar güney Meksika’da kürk ticareti için avlanan en yaygın kediler arasındaydı. O yıllar, bu güzel egzotik görünümlü kedinin popülasyonunun git gide azaldığı dönemlerdi. Aslına bakarsanız, hiçbir zaman yaygın bir popülasyona sahip olamadılar.
Bugün, Margay kedisinin durumu ve nüfusu hakkında çok az şey bilinmektedir. Amazon havzası dışındaki korunan alanlardaki popülasyonlarının çok düşük olduğu ve belki de Oselo kedisinin etkisi nedeniyle uzun vadede yaşayamayacakları varsayılmaktadır.
Margay, ayaklarından omuzlarına kadar yaklaşık 60-90 santim uzunluğunda ve yaklaşık 2 ila 4,5 kg ağırlığında, evcil kedilerden biraz daha büyük bir kedi türüdür. Siyah ve kahverengi benekli, gri ila altın-kahverengi kürkü vardır. Vücudundaki benekler genellikle farklı şekillerdedir. Alt kısımları beyazdır. Margay’ın küçük bir kafası, büyük kulakları, iri gözleri ve uzun bir kuyruğu vardır. Gövdesi kalın, sık tüylerin olduğu bir kürkle kaplıdır. Baş-vücut uzunluğunun yaklaşık %70’i kadar inanılmaz uzunlukta bir kuyruğa sahiptir.
Margay’ın vücuduna oranla küçük bir kafası vardır. Kafasını, büyük kulakları ve iri taneli gözleri tamamlar. Yüzünün her iki tarafında da koyu yanak çizgisi bulunur. Burnu gözleri gibi koyudur. Bıyıkları tel tel ve uzundur. İki kulak arası alından başlayıp gözlere uzanan iki koyu çizgi görülür.
Margay kedisi büyük, yuvarlak kulaklara sahiptir. Kulaklarının arkası siyahtır ve merkezinde beyaz bir nokta görülür. Kulak içlerinde tüylenme vardır. Çok iyi bir işitme kabiliyetine sahiptir ve bu da onu avlanma esnasında diğer kedi türlerinden bir adım öne çıkarır.
Margay, gece görüşüne yardımcı olan muazzam, koyu kahverengi iri gözlere sahiptir.
Margay, çok iyi bir tırmanıcı ve koşucudur. Bacakları ince ve kaslıdır. Son derece esnek bacakları ona müthiş beceriler kazandırır. Ayak bileklerinde 180 derece dönebilen eklemleri vardır. Bu da onu iyi bir tırmanıcı yapar. Tıpkı sincap ve maymun gibi bir ağaçtan diğerine atlamayı hatta ağaç dalında ayağının yardımıyla sarkmayı mümkün kolar. Kuzey Amerika’da bunu yapabilen tek kedi Margay’dır!
Margay’ın kuyruğu, birçok ağaçta yaşayan memelide olduğu gibi, vücut uzunluğunun %70’i kadar bir uzunluğa sahiptir. Kuyruk, geniş halkalarla çevrilidir ve ucunda siyah bir nokta ile son bulur. Olağanüstü uzun kuyruğu, ağaçtan ağaca hareket ederken denge sağlamasına yardımcı olur.
Margay’ın kürkü akrabası Oselo kedisinin kürkü ile benzerdir. Bu benzerlik ile kendilerine cüce leopar denilir. Margay’ın kürkü kahverengimsi sarıdan ten rengine kadar olan bir renk aralığındadır. Siyah noktalar, çizgiler ve benekler Margay’ın kürkünü tamamlar ve onu egzotik görünümlü bir kedi yapar.
Margay, gövdesi boyunca uzanan çizgilerle birlikte siyah veya koyu kahverengi desenlerle işaretlenmiş kahverengimsi sarı ve ten rengine kadar değişen bir renk tonuna sahiptir. Göğsü, karnı, çenesi, boğazı ve bacaklarının iç kısımları beyaz renktir. Yüzünün her iki tarafında iki koyu şerit görülür. Kuyruğunda siyah bir uç ile birlikte büyük koyu halkalar vardır. Siyah, yuvarlak kulaklarının ortasında beyaz bir nokta hâkimdir.
Not: Burada yer alan bilgiler çoğunlukla bu cinsi temsil etse de kediler, kişilikleri ve görünüşleri farklı olan canlılardır. Belirli bir evcil hayvanla ilgili ayrıntılı bilgi için veteriner hekime danışınız.
Margay kedisi egzotik görünümlü vahşi bir kedi türüdür. Güney Amerika’da avlanması, ticareti yapılması ve evlerde satılması yasaklanmıştır. Bununla beraber, vahşi bir kedi türü olması nedeniyle eğitilmesi de imkânsızdır. İnsanlarla ve diğer türden hayvanlarla hiçbir şekilde geçinmesi mümkün değildir.
Margay kedisi vahşi doğada 12 ila 14 yıl arası bir zaman diliminde yaşayabilmektedir. Hayvanat bahçelerinde yaşayan Margay kedisi ise 20 yıldan biraz daha fazla yaşayabilir.
Doğada bir başına yaşayan Margay kedisi bölge savaşları ve avlanma esnasında yaralanmalara maruz kalabilmektedir. Bunun sonucunda deride cilt enfeksiyonları oluşabilmekte ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açarak ölümüne neden olabilmektedir.
Margay’lar çiftleşme mevsimi boyunca tek eşli hayvanlardır. Çiftleşen Margay kedileri üreme mevsimi boyunca birlikte kalabilir, hatta bazen birlikte bile avlanabilirler. Erkek Margay kedisi, yavru kedilerin doğumundan önce ayrılır ve onları büyütmeye yardımcı olmaz. Cinsel olgunluğa 12 ila 18 aylıkken erişirler. Dişiler 32-36 günlük bir kızgınlık döngüsü boyunca 4 ila 10 gün arası kızgınlık içinde kalırlar. Çiftleşme bir dakika kadar sürer ve genellikle ağaçlarda gerçekleşir. Dişi kızgınlık dönemi içerisindeyken çiftleşme birkaç defa gerçekleşebilmektedir.
Margay dişilerinde gebelik süresi yaklaşık 80 gün sürmektedir. Mart-Haziran ayları arasında dişi Margay kedisi yalnızca tek bir yavru, nadir durumlarda iki yavru doğurmaktadır. Doğum ağırlığı 84-170 gram olan yavru Margay kedilerin doğumdan yaklaşık iki hafta sonra gözleri tamamen açılır ve 7-8 haftalık olduktan sonra da katı gıda almaya başlarlar.
Margay kedileri Oselo kedilerinden nispeten daha hafiftir ve 2,5 ila 4 kg arasında bir ağırlığa sahiptir. Baş ve vücut uzunluğu 48-79 santim, kuyruk uzunluğu 33-51 santim ve omuz yüksekliği yaklaşık 30 santim kadardır.
Margay kedisi etoburdur. Diyetini sıçanlar, sincaplar, küçük kuşlar, kirpiler ve meyveler oluşturur. Çoğunlukla geceleri ava çıkan Margay kedisi karada avlandığı gibi ağaçlarda da avlanabilmektedir.
Margay kedisi sürüngenler, kuşlar ve yumurtaları dâhil olmak üzere küçük hayvanları avlamaktadır. Bununla beraber meyveler, otlar ve diğer bitki örtüsü ile de beslendiği bilinmektedir.
Margay kedisi doğada yalnız başına yaşayan vahşi bir kedi türüdür. Avlanması ve ticareti yasaktır. Evcil olarak eğitilmesi ve dolayısıyla bakılması da imkânsızdır.
Margay kedileri özellikle yaz mevsiminde tüy dökerler.
Vahşi bir kedi türü olan Margay, bir zamanlar kürkü için avlanıp ticareti yapılan hayvanlardan biriydi. Giderek azalan popülasyonu nedeniyle Güney Amerika ülkeleri tarafından avlanması ve ticareti yasaklanmıştır. Kolombiya, Kosta Rika, Meksika, Arjantin ve Brezilya gibi ülkelerde koruma altındadır. Bununla birlikte Arjantin, Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Kosta Rika, Fransız Guyanası, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Surinam, Uruguay ve Venezuela’da Margay kedilerinin ticareti yasaktır.
Not: Petibom olarak bizler; bir kedi satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden kedi almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok kedi bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar