İnsanlarda ve diğer hayvanlarda da olduğu gibi kediler de depresyona girebilirler. Ancak insanlar gibi duygularını konuşarak anlatamadıkları için farklı şekillerde dertlerini anlatmaya çalışırlar. Ve bunun için kedinizin gösterdiği belirtilere bakmak gerekmektedir. Örneğin kediniz olağandışı tavırlar sergiliyorsa ya da sizden korkuyorsa depresyonda olabilir. Ayrıca kendini çok fazla yalıyor ya da hiç temizlemiyorsa ve sürekli bir yerde saklanma gereği duyuyorsa duygusal hasta olabilir.
Aşırı derecede mama yemesi, kusması ya da tam tersi olarak iştahsız olup hiç mama yememesi gibi belirtiler de depresyonda olduğuna işarettir. Durduk yerde etrafı yalaması, aşırı tüy dökmesi ve tuvalet alışkanlığının dışına çıkması gibi belirtiler de zaman zaman görülebilir. Tabii ki bu belirtilerin hepsi depresyona işaret değildir başka bir hastalığın da belirtisi olabilir. Ve bu belirtilerden birini ya da birden fazlasını kedinizde gözlemlediyseniz, direkt depresyonda olduğu kanaatına varmamalısınız.
İçindekiler
Kedilerin kesinlikle depresif davranışlar sergilediklerini ancak insanlarda klinik depresyonla ilişkili aynı duygusal değişlikleri yaşamadıklarını belirtmeliyiz. Kedilere ne hissettiklerini, üzgün mü, kızgın mı, endişeli mi yoksa neşeli mi olduklarını tam olarak soramayız. Bu yüzden de davranışları ve günlük aktiviteleri ile bizlere verdikleri ipuçlarına güvenerek değerlendirmeler yapmalıyız. Klinik belirtiler arasında ise, iştahsızlık, kaçınma davranışı, daha az aktif ve tıslama gibi anormal davranışlar bulunuyor. Ayrıca bazı kediler kedi kumu kullanımında değişiklik gösterebilirken, bazı kedilerde de uyku düzeni bozulabilir.
Evet, kediniz depresyona girebilir. Kedilerde depresif belirtilere yol açan bazı olası durumlar şunlardır:
Birçok insan hala kedilerin doğası gereği yalnız olduğunu düşünür. Ancak kediler, yaşadıkları deneyimlere ve yaşam durumlarına bağlı olarak az ya da çok sosyal olabilir ve insanlara benzer yas ve keder yaşayabilirler.
Bir aile üyesi evden taşındığında veya vefat ettiğinde, o kişiyle sosyal bir bağı varsa, aile kedisi bir kayıp yaşayacaktır. Bir kedi veya köpek ev arkadaşı ayrıldığında veya öldüğünde kedilerin yas tutması da alışılmadık bir durum değildir.
Mevcut yaşam ortamından yeni bir şeye geçiş, hem evcil hayvan hem de evcil hayvan sahibi için stresli olabilir. Taşınma stresinin yanı sıra, büyük bir evden daha küçük bir eve veya daireye taşınmak, bir kedinin keşfetmesi gereken alan miktarını azaltır ve aktivite düzeylerini kısıtlayarak depresyona yol açabilir. Ayrıca dışarı çıkmaya alışmış bir kedi, dışarı çıkamayacağı bir apartman dairesine taşındığında depresyona girebilir.
Çalışma programınız değiştiğinde ve siz daha uzun süre evde olmadığınızda, kedinizin zihinsel durumu etkilenebilir. Ayrıca, tatile gittiğinizde ve kediniz bir evcil hayvan bakıcısına bırakıldığında veya bir pansiyona gönderildiğinde, kedinizin onlar için geri geleceğinizi bilmesinin hiçbir yolu yoktur, bu nedenle depresyon yaşayabilirler.
Aktif bir kedi artrit geliştirmeye başlarsa ve artık kanepe, yatak veya pencere üzerindeki rahat noktalarına sıçrayamazsa, bu iç karartıcı olabilir ve zenginleşme kaybına yol açabilir. Sonuç olarak, kediniz depresyona girebilir.
Bir kedinin ani bir uzvunu veya gözünü kaybettiği veya görme yetisini kaybetmeye başladığı durumlarda, bu durum onun dünyada nasıl gezindiğini tamamen etkiler. Bazı kediler gerçekten iyi uyum sağlayabilir, ancak daha yaşlı bir kedinin uyum sağlaması daha uzun sürebilir ve depresyona girebilir.
Yukarıda saydığımız belirtiler ve nedenler, kedilerde çok çeşitli koşullara yol açabilir. Bu yüzden altta yatan sorunun nedenini öğrenmek ve diğer sorunları ekarte etmek için veterinere gitmeniz gerekmektedir. Hipertiroidizm, böbrek hastalığı ya da gastrointestinal kanseri gibi tıbbi problemler, bulantı ve iştah azalmasına neden olabilir. Ayrıca ağrı, kedilerde -özellikle yaşlı kedilerde– en az teşhis edilen durumlardan ve klinik depresyon belirtilerinin en önde gelen nedenlerinden biridir.
Öte yandan kedilerde depresyon, evcil hayvan sahipleri tarafından çok fazla önemsenmez. Ancak kontrol edilmediği zaman ciddi hastalıkların başlangıcı olabileceğini bilmekte fayda var. Örneğin deri ve mide hastalıkları yaygın olarak görülür ve bağışıklık sistemi diğer hastalıklara davetiye çıkarabilir. Kedilerde depresyon kaynaklı en sık görülen deri hastalıklarından birinin de psikolojik dermatit olduğunu söylemeden geçmeyelim.
Kediler depresyon geçirebilse de, ruh sağlıklarını iyileştirmelerine yardımcı olmak için yapabileceğiniz birçok şey vardır.
Depresyondaki kedinize yardımcı olmak için onlarla daha fazla zaman geçirebilirsiniz. Sadece onlarla oturmak ve onları sevmek, depresif bir kediyi rahatlatabilir. Bazı kediler kulaklarının ovuşturulmasından, yüzlerinin yanında veya çenelerinin altında çiziklerden ve hatta fırçalanmaktan hoşlanabilir.
Ayrıca kedinizi daha fazla aktiviteye dahil ederek veya ona farklı boyutlarda, dokularda ve renklerde yeni oyuncaklar sunarak hayata olan ilgisini yeniden canlandırmayı deneyebilirsiniz.
Kedinizi baştan çıkarmak için olta kamışı tipi oyuncaklar kullanarak oyuna aktif olarak katılın. Ayrıca, kedinizi lezzetli ikramlar için çalışmaya teşvik etmek için yapboz oyuncakları sunabilir veya alışılmadık şekillerde hareket eden veya ilginç sesler çıkaran oyuncaklar sağlayabilirsiniz.
Bazı kediler, farklı tatlara veya markalara ve hatta haşlanmış tavuk, yoğurt veya peynir gibi insan gıdalarına ilgi gösterebilir. Kedinizi bu tarz diyetlerle beslemeden önce, mamanın türünü ve miktarını veteriner hekiminize danışmalısınız.
Kediler için özel olarak tasarlanmış yatıştırıcı müzikler vardır. Müzik, kedilerin mırlamasının altında yatan izleri ve kedilerin duyabileceği diğer ses frekanslarını içerir.
Depresyonla savaşmaya yardımcı olmak için bir kedinin beynindeki serotonini artırabilen l-theanine ve l-triptofan içeren doğal takviyeler vardır. Serotonin bazen “iyi hissettiren” nörotransmitter olarak bilinir ve daha yüksek seviyeler, sakinlik ve mutluluk duygularıyla bağlantılıdır.
Kedi feromonları kediler için sakinleştirici olabilir. Ayrıca kedilerinize nane, kedi nanesi gibi farklı kokular vererek duyularını uyandırabilirsiniz.
Bazı kediler başka bir kedinin arkadaşlığından keyif alabilir. Ancak, dikkatli bir değerlendirme gereklidir. Kediniz daha önce vefat etmiş bir ev arkadaşıyla çok sosyal olsa bile, başka bir kedi edinmek doğru cevap olmayabilir. Yerleşik kediniz, yakın zamanda ayrılan ev arkadaşının yerini almak istemeyebilir.
Kediler belirsizliği sevmediği için, hayatları alt üst olduysa bile rutinlerini eski haline getirmek onlara çok fayda sağlayacaktır. Bir kedinin sahibini kaybettiğini düşünün. Kime sarılacak? Kim kulaklarını yıkayacak? Bu ve bunun gibi sebeplerden dolayı kedinin hayatında kocaman bir boşluk oluşacak. Aynı zamanda yeni sahibine henüz alışamadığı için, yemeklerin zamanında gelmediğini ya da tüylerinin fırçalanmayacağını düşünecek. Muhtemelen de kontrol eksikliğinden dolayı gün içerisinde mutsuz olacak. Eğer yeni sahibi onu zamanında beslerse, her zaman ki gibi tüylerini fırçalarsa ve nazik bir şekilde ilgi gösterirse kedinin zamanla güvenini kazanacaktır. Bu nedenle kedinin programına uymaya çalışın. Kediniz ile vakit geçirin ve onu sürekli olarak okşayarak ilgi gösterin.
Kedi ya da insan farketmeksizin herhangi birinin bir şeyleri aşırı düşünmesi ve üzgün bir ruh haline bürünmesi için can sıkıntısı yeterli bir sebeptir. Bu yüzden öncelikle can sıkıntısından kurtulmaya bakın! Örneğin zihinsel uyarı ile kedinizin zihnini meşgul edin ve onunla eğlenmeye çalışın. Eğer kedinizin zihnini nasıl boşaltacağınızı bilmiyorsanız, sizin için birkaç öneride bulunabiliriz. İlk olarak kedinizi bir oyuna dahil edin ve en az 5 – 10 dakika boyunca onunla vakit geçirin. Kediniz ile nasıl oynayacağınızı ya da nasıl iletişim kuracağınız konusunda endişeleniyorsanız, aşağıdaki yazılarımıza göz gezdirebilirsiniz.
Oyun dışında bulunduğunuz odanın etrafına birkaç lezzetli ikram saklayın. Ardından kedinize ilk ikramın nerede olduğunu gösterin ve onu bulup yediğinde övgüler yağdırın. Daha sonrada bunu tekrarlayın ve böylece zihnini boşaltın. Bir başka aktivite olarak bulmaca besleyicilerini tercih edebilirsiniz. Bunun için boş bir yumurta kabuğunu kullanabilirsiniz. Her boş bardağa birkaç parça kuru mama serpiştirin ve kediniz bir sonraki dolu bardağı bulmak için hareket etmesini sağlayın. Mama tanelerinin düşmesi için kediniz patisiyle oyuncuğa vuracaktır ve böylece etkileşime girecektir.
Bunların yanı sıra yüksekte olmayı seven kediler için pencerenin yanında yüksek bir tünek sağlayabilirsiniz. Böylece yukarı çıkıp olan biteni izleyebilecekler. Yataklarının ve kapılarının yanında sağlam kedi tırmalama direkleri koyabilirsiniz. Onları kullanmaya teşvik edin ve alıştırmaya çalışın. Ayrıca kedinizi eğitebilirsiniz. Kediniz ile antrenman yapmak hem sizi birbirinize bağlayacaktır hem de zaman kazandıracaktır.
Üzgün kediniz yemek yemeyi ya da etkileşime girmeyi reddediyorsa, kısa süreli için ona ilaç verebilirsiniz. Kediniz için en uygun ilacın hangisi olduğu konusunda ise veteriner hekiminiz ile konuşmalısınız.
Eğer bir çift kediniz varsa ve birini kaybetmek üzereyseniz, son ayrılığı planlamaya çalışın. Ayrıca kediler hem ölümü hem de yokluğu anlayabildiği için, arkadaşına bağlı olupta onu kaybeden bir kedi, kendini eksik hissedebilir. Bu sebepten ötürü hayatta kalan kedinizin, diğer arkadaşına veda etmesine izin verin. Hatta kedinin cesedini koklamasına izin verin ki ölümü daha da kabullenebilsin. Ancak yine de bu durum kedinizin depresyona girmesini engellemeyebilir. Sadece üzüntüsünün derinliğini ve şiddetini azaltabilir.
Bu durumun yanı sıra diğer değişiklikler için de kedinizi korumaya özen gösterin. Özellikle yemeğini zamanında verin ve değişiklikler her ne olursa olsun onlarla oynayarak ve ilgilenerek zaman geçirin. Aynı zamanda kedinizin can sıkıntısından kurtulmasını sağlayın. Kedinizin doğal davranışlar sergilediğinden ve oyun için bolca zamanı olduğundan emin olun. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kedinizin tırmanması için uzun kedi apartmanları sağlayabilir ya da dışarıyı ve diğer evcil hayvanları seyretmek için pencerenin yanına bir platform koyabilirsiniz. İşe gittiğinizde kedinizin oyuncaklarını dışarıda bırakmayı da unutmayın!
Evdeki bir kediyi daha sık gördüğünüz için depresyonda olup olmadığını belirlemek daha kolaydır. Ancak sokak kedileri de depresyon yaşayabilir. Kedilerde depresyonun, aktivitede genel bir azalma ile yansıyan bir ruh hali olduğunu unutmayın. Kediniz artık bir zamanlar keyif aldığı aktivitelere katılmıyor ve giderek daha fazla uyuyor. Yani kediniz bahçeyi veya mahalleyi keşfetmek yerine bahçenin bir bölgesinde kalabilir veya hiç dışarı çıkmayabilir.
Bazı depresif kediler davranışlarında çok belirgin değişiklikler sergileyebilirken, diğer kediler yalnızca dikkatle aramanız gereken ince belirtiler gösterebilir. Örneğin; iştah azalması, oyuncaklarıyla oynamaya karşı ilgi kaybı, kedi/köpek ev arkadaşları veya aile üyeleri ile etkileşime daha az ilgi, dışarı çıkmaya olan ilginin azalması (dış mekana erişime izin veriliyorsa), uyumak için harcanan sürenin artması vb.
Geride tutulan kulaklar, kıvrılmış kuyruk ve dik duran tüyler dahil olmak üzere vücut dilindeki değişiklikler . Normalden az ya da çok miyavlama ya da alçak perdeli, kederli miyavlamalar yapma. Enerji eksikliği veya aktivite seviyesinde azalma. İnsanlardan veya diğer aile hayvanlarından uzaklaşmak gibi belirtiler gösteriyorsa kediniz depresyonda olabilir.
Kediler çeşitli sebeplerden dolayı üzgün ya da depresyona girebilirler. Kedi hoşnutsuzluğunun bazı yaygın nedenleri arasında hastalık, can sıkıntısı, kayıp bir aile üyesinin veya bağlı oldukları evcil hayvanın yasını tutma veya yaralanma yer alır.
Merhaba kedinizi veteriner hekiminize götürmeniz gerekiyor. Birçok hastalık halsizlik ve iştahsızlığa sebep olabilir. Bunun tespiti için veteriner hekiminizin muayene etmesi ve gerekli testleri yapması gerekmektedir.
British kedim var sadece yatiyor pek kucak sevmiyor zaten kuru mamasini cok yemiyor tuvalete gitmesi falan normal depresyon mudur yoksa yas mama almak icin bahane mi birde cok ilgilenemiyorum onun icin evde oyalanmasi icin napabilirim ben yokken
Merhaba kediler günerinin büyük bir çoğunluğunu uyuyarak geçirirler. Evde yalnız kaldığı zamanlarda onu oyalayacak oyuncaklar alabilirsiniz.
Merhaba benim brits kedim var bir yasinda
Iki gundur hic yerinden kalkmiyor nerdeyse butun gun yatiyor mamasini yemiyor tuvaletine girmiyor gozunu uykudan acamiyor zor kaldiriyorum
Nesi var aceba cok uzuluyorum