Köpeklerde Sıcak Çarpması Belirtileri & Nedenleri

Hem köpekler hem de insanlar yaz aylarında açık havada vakit geçirmekten hoşlanırken, köpek sahipleri bu konuda çok dikkatli olmalıdır. Sıcak çarpması, acil ilk yardım olmadan yavru köpeğinizi öldürebilir. Köpekler serinlemek için terleyemezler. Nefes nefese dışarıdaki soğuk havanın hızla değiş tokuş edilmesini sağlar ve dilden buharlaştırma yoluyla köpekler sıcaklığını normal tutar.

Köpeklerde Sıcak Çarpması Nedir?

Sıcak çarpması, genellikle hipertermi veya yüksek vücut ısısı için kullanılan bir terimdir. Genel olarak, bir evcil hayvanın vücut ısısı 39.4°C’yi aşarsa, anormal veya hipertermik olarak kabul edilir. Daha önce hastalık belirtileri olmaksızın 41°C üzerindeki vücut sıcaklıkları, çoğunlukla aşırı dış veya çevresel ısıya maruz kalma ile ilişkilidir ve genellikle sıcak çarpması olarak adlandırılır. Çoklu organ yetmezliğinin ve yaklaşan ölümün meydana geldiği kritik sıcaklık 41,2°C ile 42,7°C civarındadır.

Arabalar ve Sıcak Çarpması

Nispeten ılıman sıcaklıklarda bile arabalar ölüm tuzağına dönüşebilir. Eğer araba güneşin altına park edilirse, dakikalar içinde tehlikeli sıcaklığa ulaşır. Arabayı ve klimayı çalışır durumda bırakmak güvenlik garantisi değildir. Köpeğinizi özellikle sıcak havalarda kesinlikle arabada bırakmamalısınız.

Köpeklerde Sıcak Çarpması Belirtileri

Köpeklerde sıcak çarpması yaşamı tehdit eder ve ayrıca çok ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Olaylar çok ciddileşmeden önce durumu düzeltmenize yardımcı olabilecek, uyanık olabileceğiniz erken sıcak çarpması belirtileri vardır.

Hafif sıcak çarpmasının belirtileri, 40 ile 41 derecede ortaya çıkar.  Bu vücut ısısına sahip köpeklerde, parlak kırmızı dil ve diş etleri, kalın yapışkan tükürük ve hızlı nefes alma görülür. Vücut ısısı 41 derecenin üzerine çıktığında, evcil hayvanın diş etleri solgunlaşır, başı döner, burnu kanar veya kanlı kusma ve ishal görülür. Tedavi edilmezse bu semptomlardan sonar köpekler komaya girer ve ölümle sonuçlanır. Bu evcil hayvanlar, kırmızı kan hücrelerinin patladığı ve oksijen taşıyamadığı yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC) geliştirebilir.

Sıcak Çarpmasının Erken Belirtileri

• Ağır nefes alma ve hızlı nefes alma
• Aşırı salya akması
• Kuru mukoza zarları
• Parlak kırmızı diş etleri ve dil
• Dokunulamayacak kadar sıcak deri
• Yüksek kalp atış hızı
• Hiperaktivite
• Dengesizlik

Aşırı sıcağa maruz kalma devam ettikçe, köpeğin durumu kötüleşir ve şok belirtileri görülür.

Sıcak Çarpmasının İleri Belirtileri

• Beyaz veya mavi diş etleriyle soluk mukoza zarları
• Çok hızlı kalp atış hızı ve kan basıncında düşüş
• Köpek hiperventile olur ve dehidrasyon daha şiddetli hale gelir
• Gözbebekleri genişler
• Nabız daha düzensiz
• Kaslarında titremeler
• Halsizlik
• Kontrolsüz bir şekilde idrara çıkma veya dışkılama

Köpeklerde Sıcak Çarpması Nedenleri

Sıcak çarpması veya hiperterminin en yaygın nedeni, bir köpeği yetersiz havalandırması olan bir arabada bırakmaktır. Bu durumda köpeğin vücut ısısı çok hızlı bir şekilde, genellikle birkaç dakika içinde yükselebilir. Ayak tabanlarında nispeten az sayıda ter bezi bulunduğundan, köpeklerin insanlar gibi terleyerek vücut sıcaklıklarını kontrol edemediklerini unutmamak önemlidir. Vücut ısısını düzenlemenin birincil yolu nefes nefese kalmaktır.

Sıcak çarpmasının diğer yaygın nedenleri arasında sıcak bir günde gölgeye veya suya erişimi olmayan bir bahçede bırakılmak, uzun süre saç kurutma makinesine maruz kalmak ve sıcak havalarda aşırı veya şiddetli egzersiz yer alır. Heyecanlı veya aşırı egzersiz yapan köpekler, ortam sıcaklığı ve nem oranı yüksek görünmese bile bazen risk altındadır. Bu, özellikle köpekler yetersiz havalandırılan bir ortamda veya bir köpek kulübesinde tutuluyorsa geçerlidir.

Brakisefal ırklar (pug, boxer ve bulldog gibi düz yüzlü köpekler) gibi kısıtlı hava yolu olan köpekler daha büyük risk altındadır. Bu ırklarda, dış sıcaklık ve nem sadece orta derecede yükseldiğinde klinik sıcak çarpması belirtileri ortaya çıkabilir. Herhangi bir nedenle ağızlığı olan köpekler, nefes alma yetenekleri ağızlık tarafından kısıtlandığından daha büyük risk altında olabilir.

Ateşe neden olan herhangi bir enfeksiyon hipertermiye yol açabilir. Nöbetler veya şiddetli kas spazmları da kas aktivitesindeki artış nedeniyle vücut ısısını yükseltebilir.

Sıcak çarpması genellikle yılın en sıcak döneminde, özellikle nemli olduğunda meydana gelir. Kısaca özetlemek gerekirse katkıda bulunan faktörler şunları içerir:

• Irk: Sıcak çarpması tüm ırklarda görülebilir, ancak uzun tüylü ve brakisefalik (kısa burunlu) ırklarda görülme olasılığı daha yüksektir.
• Yaş: Çok genç köpekler ve yaşlı köpekler daha hassastır.
• Ağırlık: Aşırı kilolu ve obez köpeklerin yakalanması daha olasıdır.
• Tıbbi bozukluklar: Hipotiroidizm, kalp hastalığı ve gırtlak felci de sıcak çarpmasına katkıda bulunur.
• Çevre: Köpeklerde sıcak çarpmasının en yaygın nedeni, kapalı bir arabada kalmasıdır. Sıcak çarpmasının diğer nedenleri arasında, doğrudan güneş ışığına maruz kalması olabilir.
• Su: Kısıtlı erişim ve yeterince su içilmemesi aşırı ısınmaya neden olur.
• Alışma: Daha sıcak bir iklime ani geçiş ısı stresine neden olabilir.

Köpeklerde Sıcak Çarpmasının Tedavisi

Hipertermi acil bir tıbbi acil durumdur. Vücut ısısının güvenli, kontrollü bir şekilde düşürülmesi bir önceliktir. Baş, karın, koltuk altı ve ayaklara soğuk su (aşırı soğuk değil) dökülebilir veya bu bölgelere soğuk bezler sürülebilir. Soğuk ıslak bezler kullanılıyorsa, bunlar sürekli olarak değiştirilmelidir, aksi takdirde ısıyı tutmaya başlarlar. Köpeğinizi veteriner kliniğine götürüne kadar buharlaşarak ısı kaybını artırmaya yardımcı olmak için köpek boyunca sürekli bir hava akışı sağlayın.

Sıcaklığı 40  derece veya altına düşürmek, evcil hayvanı acil kliniğe götürmekten daha önemlidir – ancak ciddi vakalarda, ilk yardım yaptıktan sonra veteriner müdahalesi gerekir. Rektal termometreler genellikle yalnızca 42 dereceye kadar kaydeder ve şiddetli sıcak çarpması olan evcil hayvanların vücut sıcaklığı uçtan uca çıkıp 43 derece veya daha yükseğe ulaşabilir.

Hafif sıcak çarpması için, yavru köpeğinizi klimalı bir alana getirin ve bir fan açın, böylece dışarıdaki sıcaklık vücut sıcaklığından daha düşük olur ve nefes nefese kalabilir. Yalamak için buz küpleri veya içmesi için su verin ve soğuk ıslak havlulara sarın.

Şiddetli sıcak çarpması için, evcil hayvanı hortumdan soğuk suya veya küvete veya lavaboya batırın. Büyük kan damarlarının bulunduğu “koltuk altı” ve kasık bölgesine buz paketleri yerleştirin. Soğuk kanı soğutur ve dolaşırken tüm vücudu içeriden soğutur. Buz paketlerinin kullanılması, ısı değişiminin gerçekleşebileceği deri yüzeyine kan akışının azalmasına katkıda bulunabileceği için tartışmalıdır. İntravenöz sıvılar, hafif sedasyon ve düşük konsantrasyonlu oksijen tedavisi de sıcak çarpmasını tedavi etmek için yaygın olarak kullanılır.

Köpeğin rektal sıcaklığı izlenecek ve köpek iyileşme belirtileri gösterdiğinde veya sıcaklık 39.4°C’ye düştüğünde tedavi sonlandırılacaktır. Soğutma durdurulmazsa, hastada hipotermi (tehlikeli derecede düşük vücut sıcaklıkları) gelişebilir.

Köpeğimin sıcak çarpması olduğunu düşünürsem ne yapmalıyım?

Veteriner hekiminizi veya en yakın acil hayvan hastanesini arayın ve yolda olduğunuzu söyleyin. Veteriner kliniğine giderken camlar açık ve klima açık seyahat edin.

Veteriner hekime gidene kadar şunlardan emin olun:

• Köpeği sıcak ortamdan hemen uzaklaştırın.
• Sıcaklığını düşürmek için köpeğe aspirin vermeyin ve başka sorunlara yol açabilir.
• Köpeğinizi içmeye zorlamadan, istediği kadar soğuk su içmesine izin verin.
• Sırtına ıslatılmış bir havlu koyarak köpeğinizi soğuk suyla soğutun.

Köpeklerde Sıcak Çarpması Prognozu

Prognoz, vücut sıcaklığının ne kadar yükseldiğine, hiperterminin ne kadar sürdüğüne ve evcil hayvanın sıcak çarpmasından önceki fiziksel durumuna bağlıdır. Vücut ısısı aşırı derecede yükselmediyse, çoğu sağlıklı evcil hayvan hemen tedavi edilirse hızla iyileşir. Bazı evcil hayvanlar kalıcı organ hasarı yaşayabilir veya daha sonraki bir tarihte hipertermiye ikincil olarak gelişen komplikasyonlar nedeniyle ölebilir. Hipertermi yaşayan evcil hayvanlar, ısı düzenleme merkezindeki hasar nedeniyle sonraki sıcak çarpması için daha büyük risk altındadır.

Köpeklerde Sıcak Çarpmasını Önlemek

Gölge ve bolca soğuk su sağlayarak veya evcil hayvanları içeride tutarak evcil hayvanlarda sıcak çarpmasını önlemek daha da iyidir. Evcil hayvanları arabalarda asla gözetimsiz bırakmamalısınız.

Bir evcil hayvan sahibi olarak, özellikle sıcak ve nemli koşullarda, dış sıcaklığın farkında olmak ve sıcak çarpmasını önlemek için uygun önlemleri almak önemlidir. Dışarıdayken, köpeğinizin her zaman bol su ve gölgeye erişimi olan iyi havalandırılan bir alanda olduğundan emin olun.