Aşırı talepkar ve sahiplerine karşı yapış yapış olmayan Laperm’ler oldukça sevecen ve insan odaklı birer kedilerdir. Sahipleriyle vakit geçirmekten, onunla oyunlar oynamaktan çok fazla keyif alırlar. Laperm cinsi kedi sahipleri minik dostlarıyla yeterli sürelerde oyunlar oynaması ve sevgilerini paylaştıkları sürece ev yaşamına çok çabuk bir şekilde uyum sağlayabilirler. Zira çoğu kedi gibi, Laperm’ler de her gün düzenli bir şekilde sahiplerinden ve diğer ev halkı tarafından ilgi ve sevgi gördükleri sürece onlarla çok yakın bir bağ kurarlar.
Laperm’ler son derece çevik ve atletik kedilerdir. Ataları çiftlik kedileri gibi (Farm cat) iyi birer avcıdırlar ve bu içgüdüleri gereği kovalamaca oyunlarına bayılırlar. Kedi nanesi içeren fare oyuncaklarıyla günün her anı zaman geçirebilirler. Özellikle sahiplerinin aktif olarak oyunlarında yer almalarından çok hoşlanırlar ve mutlu olurlar. Birlikte hiç yorulmadan saatlerce oyun oynayabilir ve günün sonunda sahiplerinin kucağına kıvrılarak kendini sevdirmekten de geri kalmazlar.
Laperm’ler doğası gereği meraklı kedilerdir. Dolayısıyla çoğu zaman ev işlerine burunlarını sokmak isterler. İster ev temizliği olsun, ister akşam yemeği hazırlanırken. Laperm’ler sahiplerine yardım etme edasıyla onları bir odadan diğerine takip ederler. Ev içerisinde neler olup bittiğini meraklarını gidermek amacıyla anlamaya çalışırlar.
Onlar birçok ırktan farklıdırlar. Tipik olarak diğer birçok ırktan ayrışmalarına neden olan nokta oyunlarını bitirir bitirmez yorgunluklarını kendi yuvalarında değil de sahiplerinin kucağında gidermeleridir. Bu davranışları sahiplerine karşı olan sevgilerinden kaynaklanmaktadır.
Laperm kedileri aşırı sesli değillerdir. Vokal olarak sessiz olan Laperm’ler, yalnızca beslenme ve su gibi ihtiyaçları söz konusu olduğunda miyavlamaya başlar ve sahiplerinin dikkatini çekmeye çalışırlar. Bununla birlikte, günün sonunda sahiplerinin kucağında vakit geçirip, yatmadan önce onlarla kısa bir sohbetten de keyif alırlar. Bunlar dışında Laperm’ler neredeyse hiç miyavlamazlar.
Dış görünüş olarak oldukça sevimli bir görünüme sahiptirler. Kıvırcık tüyleri onları pek çok ırktan ayırır ve farklı görünümde bir kedi sahiplenmek isteyenlerin radarına girer. Onlar dış görünümleriyle olduğu kadar karakteriyle de büyüleyici bir kişiliğe sahiptirler. Tam bir evcil kedi özelliklerine sahip olan Laperm’ler, çocuklardan yaşlılara kadar herkesle vakit geçirebilir. Bununla beraber, diğer cins kedilerle ve iyi huylu tüm evcil köpekler dâhil olmak üzere pek çok evcil hayvanlarla iyi anlaşırlar ve bir arada yaşayabilirler.
Sessiz ama sevimli, zeki ve sosyal bir kedi sahiplenmek istiyorsanız Laperm’ler sizin için ideal bir tür olabilir. Çok sevimli bir ırk olan Laperm’ler, ev halkı ile çabucak arkadaş olup, onlara neredeyse hiç sorun çıkarmayacak kadar akıllı birer kedilerdir.
Laperm’ler, ilk bakışta henüz yeni tıraş olmuş da kuaförden dönen bir kedi izlenimi verebilir. Ancak durum pek de öyle değildir. Yalnızca onlara özgü olan kıvırcık tüyleri Laperm’leri diğer birçok kedi ırkından ayırmaktadır. Sevecen kişiliği ve tatlı yüz ifadesine bir de kıvırcık tüyleri eklenince Laperm’ler kedi meraklılarının ilgisini fazlasıyla çekmeye yetiyor.
Anavatanında (ABD) “Dalles Laperm” olarak da anılan Laperm kedileri oldukça yeni sayılabilecek bir kedi cinsidir. 1980’li yıllarda tanınmaya başlayan Laperm’lerin hikâyesi, ABD’nin Oregon eyaletinde bir kiraz bahçesine başladı. 1982 yılının baharında henüz Mart ayının başlarında, Speedy adında sıradan bir kahverengi Tekir ahır kedisinin altı tane yavru kedi doğurduğunu gören Linda ve Richard Koehl çifti, yavru kedilerden birinin diğer beş yavru kediden farklı göründüğünü fark ettiler. Söz konusu fark, diğer beş kardeşten farklı olarak vücudunun tamamen tüysüz oluşuydu. Ayrıca bu tüysüz doğan kedi diğer kardeşlerinden oldukça küçüktü ve büyük kulakları ve uzunca bir vücudu vardı.
Doğumun üzerinden geçen yaklaşık sekiz haftalık bir sürenin ardından tüysüz doğan yavru kedi kıvırcık formda tüylenmeye başlamıştı. Kıvırcık tüylü bu kedi büyüdükçe yumuşak ve dalgalı bir kürk yapısına büründü. Bunun üzerine Linda Koehl bu cinse “Kıvırcık” adını verdi.
Kıvırcık adlı kedi olgunlaştıkça adı gibi kıvırcık olan tüyleri daha da uzamış ve adeta bir pamuk topuna dönmüştü. Bu görünüm ona öylesine bir tatlılık kazandırmıştı ki, Koehl çifti kendilerini bu benzersiz kürkü ile Kıvırcık adlı kediyi severken bulmuşlardı. Kıvırcık adlı kedi yalnızca kürkü ile benzersiz değildi, aynı zamanda tatlı, nazik ve uysal bir kişiliğe de sahipti.
Kıvırcık büyümüştü ve Koehl çifti onu çiftleştirerek yeni yavru kedilerin doğmasına öncü olmuşlardı. Doğan yavru kedilerden bazıları annelerininki gibi kıvırcık tüylü olarak büyümeye başladılar. Kıvırcık adlı kedinin genetiğine ilgi duyan Koehl çifti zamanla kedilerinin kıvırcık tüyleri ile bu benzersiz görünümlerinin baskın bir genden kaynaklandığını keşfettiler.
Kıvırcık’ın doğumundan 10 yıl sonra 1992’de, Koehl çifti bu benzersiz kedileri hakkında profesyonel katılımcıların ve jüri üyelerinin ne söyleyeceğini öğrenmek için onu Oregon’daki bir gösteriye (CFA) götürdü. Gösteriye kaydolmak için bir cins adı gerekliydi ve bunun üzerinde Koehl çifti kediyi Laperm adıyla kaydetti. Gösteriye kaydı yapılan Laperm’e jüri ve katılımcılar ilgiyle yaklaşmış ve onun bilinmeyen bir cins olduğunu dolayısıyla da korunması gerektiğini söylemişlerdi. Bu ilgi karşısında hayrete düşen Koehl çifti kolları sıvamış bir üreme programı geliştirerek Laperm’in tüm dünyada tanınması için uzun bir sürecin ilk adımını atmışlardı.
Bugün ise Laperm’ler en büyük üç Kuzey Amerika kedi soyağacı araştırma merkezi olan ACFA, CFA ve TICA başta olmak üzere Avrupa’da ve dünyanın diğer kıtalarında kedi meraklısı milyonlarca insanın tanıdığı bir kediye dönüşmüştür.
Laperm cinsi kediler orta büyüklüktedir ve 3 ila 4,5 kilogram ağırlığındadır. Kalçaları omuz kısımlarından biraz daha yüksektedir. Düzenli beslendikleri takdirde erkek Laperm’ler dişilerden biraz daha büyük olma eğilimi gösterirler. Genel olarak güçlü ve zarif bacaklara sahiptirler. İnce kemikli ve görece zayıf görünseler de son derece atletiktirler.
Laperm’lerin kafa yapıları hafif kama şeklindedir. Bıyık yastıkları uzun, kıvırcık formda esnek bıyıklarla doludur. Yuvarlak hatlara sahip ağız kısımları orta ila uzun bıyık tutamlarıyla örtülüdür. Çeneleri güçlü ve son derece sağlamdır. İki göz arası burun ucuna doğru hafif bir eğim görülür.
Laperm kedileri, orta ila büyük boyda kulaklara sahiptirler. Tabanda geniş olan kulaklar uçlara doğru hafif sivrilir. Kulak içlerinde tüylenme yoktur ancak kulak dışında az da olsa tüylenme görülür.
Laperm’lerin gözleri orta büyüklükte olup son derece etkileyicidir. Badem şeklini andıran Laperm’lerin gözleri, uyanık olduklarında daha belirgin bir yuvarlaklıktadır. İki göz arası mesafe diğer birçok kediye göre biraz daha açıktır. Göz kenarları, kulak tabanına doğru hafifçe eğim gösterir. Laperm cinsi kedilerin göz renkleri genellikle bakır, altın, sarı, yeşil ve mavidir. Bununla birlikte tek renk de olabilmektedir. Tüy renkleri ile göz renkleri arasında ise bir ilişki yoktur.
Laperm’lerin bacakları vücut uzunluğuna uyacak şekilde orta uzunlukta ve incedir. Ön bacaklar arka bacaklardan hafif kısa olabilmektedir. Patiler yuvarlaktır ve önde beş, arkada ise dört parmakları vardır.
Vücutla orantılı olarak tabandan uca doğru sivrilen kuyrukları vardır. Laperm’lerin kuyrukları tıpkı gövdeleri gibi benzersizdir ve kıvırcık tüylenme kuyrukta daha bir yoğun görülür.
Tüyler, Laperm kedilerinin en ayırt edici özelliğidir. Yavru Laperm kediler tüysüz ve neredeyse kel olarak doğsalar da, büyüdükçe kıvırcık tüylerle kaplanırlar. Onları diğer pek çok kediden benzersiz kılan tüyleri düz değil aksine kıvırcıktır. Kısa tüylü Laperm kedilerinde tüyler yumuşak ve dalgalı bir görünümde olurken, uzun tüylü Laperm kedilerde ise genellikle göğüs çevresinde ve boyun altında uzun bir yele görülür.
Laperm kedileri genetik olarak neredeyse akla gelebilecek her renk ve desende bulunabilirler. Onları çoğunlukla Patiska renklerinde görebilmek mümkündür.
Not: Burada yer alan bilgiler çoğunlukla bu cinsi temsil etse de kediler, kişilikleri ve görünüşleri farklı olan canlılardır. Belirli bir evcil hayvanla ilgili ayrıntılı bilgi için veteriner hekime danışınız.
Laperm’ler çok zeki birer cins kedi oldukları için, onları eğitmek genellikle kolaydır. Tuvalet kabı veya tırmalama direği kullanımı gibi pek fazla zorlu olmayan görevleri kolayca yerine getirebilirler. Bu temel eğitimleri başarıyla yerine getirdikten sonra, daha zorlu eğitimler öğretilebilir.
Tuvalet eğitimi Laperm’lere her yaşta öğretilebilir. Ancak tırnak kesimi, göz ve kulak temizliği ve diş fırçalama gibi dikkat gerektiren bakımları henüz yavruyken onlara alıştırmak daha doğru olacaktır.
Laperm cinsi kedilerin ortalama ömrü 12 ila 15 yıl arasıdır. Bu süreler Laperm’lerin yaşadığı ortam, hangi koşullarda bakıldığı, beslenme şekli ve sağlık durumuyla alakalı olarak değişiklik gösterir.
Laperm’ler genellikle sağlıklı kedilerdir. Yatkın oldukları herhangi bir genetik hastalıkları yoktur. Ancak beslenme sonrası mutlaka düzenli olarak egzersizleri yapılmalı, sağlık kontrolleri aksatılmamalıdır. Düzenli olarak planlanmış veteriner ziyaretleri, kedilerin karşı karşıya kalabileceği sağlık sorunlarının erken teşhisinde önemli bir rol oynamaktadır.
Laperm dişi ve erkek kedileri yaklaşık olarak 1 yılın sonunda yetişkin boya erişebilirler. Bu sürelerde kızgınlık dönemine giren Laperm kedileri çiftleşme yaşayabilirler. Dişi Laperm kediler 1 yaşından itibaren hamile kalabilmektedirler. Hamilelik süresi ise ortalama 63 ila 68 gün arası sürmektedir.
Laperm cinsi dişi kediler hamilelikte yaklaşık 3 yavru kedi doğurabilmektedir. Tam yetişkinlikte ise bu sayı 5 yavruya kadar çıkabilmektedir.
Laperm’ler orta büyüklükte bir kedi ırkıdır. Düzenli olarak beslenen yetişkin bir Laperm kedisi 3 ila 4,5 kilogram ağırlığında veya birkaç kilo fazlasına sahip olabilir. Bununla birlikte yetişkin Laperm erkek ve dişi kedileri 25 ila 35 santim boya kadar erişebilirler.
Laperm kedileri veteriner tarafından önerilen mamalar ile beslenmelidir. Besin değeri yüksek, protein bakımından zengin yüksek kaliteli mamalar ile beslenen Laperm’ler hem daha sağlıklı olacak hem de kendilerini daha iyi hissedeceklerdir. Böylece tüm özelliklerini bu sayede sergilemiş olurlar. Laperm’ler çok aktif birer kedi ırkı olsalar da, obeziteyi önlemek için kedinizin beslenmesini izlemeli, ona her gün değişmeyen porsiyonlarda mama vermeli ve egzersizlerini ihmal etmemelisiniz.
Kırmızı et, ciğer, balık, tavuk eti Laperm’lerin afiyetle tüketebileceği besinlerdir. İçeriğinde proteini bol, et karışımlı ıslak ve kuru mama tercih edebilirsiniz. Royal Canin, N&D, Pro Plan gibi markaların hem yavru hem de yetişkin kediler için mamaları bulunmaktadır.
Özellikle ilk defa kedi sahiplenenlerin merak ettiği sorulardan biri kedilerin mama dışında ne yedikleridir. Kediler görünürde önüne ne gelse yerler izlenimi verse de durum pek de öyle değildir. Kediler mama dışında tavuk, ördek, hindi, sığır eti ve balık yiyebilmektedirler. Bunun dışında protein kaynağı yumurta, sebzelerden havuç, bezelye, patates, yeşil fasulye ve ıspanak ve meyvelerden kayısı, elma, muz, portakal ve armut tüketebilmektedirler. Kedinizi beslerken çiğ, pişmemiş et ve balıklardan, soğan, sarımsak, mantar gibi sebzelerden ve kuru üzümden uzak tutmalısınızdır.
Laperm’ler kıvırcık tüylerine rağmen oldukça kolay bakımı yapılan kedilerdir. Haftada yalnızca 1-2 defa tarama ile tüylerini karışıklıktan uzak tutmak yeterli olacaktır.
Laperm cinsi kediler nadiren tüy dökmelerine rağmen, özellikle mevsim geçişlerinde ve ilgisiz kaldıklarında tüy dökme eğilimi gösterirler. Mevsim geçişlerinde tarama işlemini haftada üç defa yapabilir, ölü tüylerin temizlenip yeni tüylerin çıkmasına imkân tanıyabilirsiniz.
Zeki, oyuncu ve sahiplerine karşı sevgilerinin yanında kıvırcık tüyleriyle de diğer pek çok kediden farklılaşan Laperm kedileri ilk defa kedi sahiplenmek isteyenlere önerebileceğimiz bir cinstir. Laperm’ler, çocuklarla ve diğer evcil hayvanlarla da iyi geçinebilen kedilerdir. Ortalama bir Laperm yavru kedinin maliyeti 2.000 ila 4.500 TL arasındadır. Bu rakamlar, kedinin yaşı, kilosu ve rengi gibi etkenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Not: Petibom olarak bizler; bir kedi satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden kedi almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok kedi bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar