Kedilerde kısırlaştırma nasıl yapılır? Bakım öncesi öneriler!

Kısırlaştırma ameliyatı, kedilerin planlanmamış gebeliklerden kaçınmalarını ve belirli hastalıklardan korunmalarını sağladığı gibi kedilerde daha pek çok faydalara da sahiptir. Bir kediden testislerin veya yumurtalıkların alınması olarak bilinen kısırlaştırma, veteriner hekimler tarafından günlük olarak gerçekleştirilen rutin bir işlemdir. Çoğu kedi sahibi, kedilerinin üremesini çok fazla istemediği için genel olarak kedilerini kısırlaştırmayı tercih ederler. Peki kedilerde kısırlaştırma nasıl yapılır? Dişi kedileri ve erkek kedileri kısırlaştırma nedenleri nelerdir? gibi daha birçok sorunun yanıtı için okumaya devam edin!

Dişi Kedileri Kısırlaştırma Nedenleri

• Nüfus kontrolü: Dişi bir kediyi yavru kedi sahibi olmadan önce kısırlaştırmak oldukça önemlidir. Çünkü dişi bir kedi kısırlaştırılmazsa, cinsine, doğum zamanına ve bireysel gelişimine bağlı olarak çok hızlı bir şekilde hamile kalabilir ve doğurabilir.
• Rahatsızlık kontrolü: Dişi kediler gebe kalmadıkları sürece yılın belli dönemlerinde yaklaşık 3 haftada bir kızgınlık dönemlerine girerler. Bu süreçte hormonlara bağlı çeşitli davranış değişiklikleri oluşur. Kediler hırçınlaşabilir ve çevreye karşı dengesiz davranışlarda bulunabilirler.
• Refah sorunları: İstenmeyen yavru kedilerin bakımı yapılamadığı gibi yavru kediler, kedi gribi ya da daha kötü bulaşıcı hastalıklara yakalanabilir, kalıcı hasar oluşabilir ve erken yaşta hayatlarını kaybedebilirler.
• Sağlık sorunları: Kısırlaştırılmamış dişi kedilerin sonraki yaşamlarında, rahim enfeksiyonu ve meme tümörleri gibi hastalıklara yakalanma riskleri oldukça fazladır. Araştırmalara göre ilk kızgınlığını göstermeden kısırlaştırılan dişi kedilerin meme tümörüne yakalanma olasılığı %95 azalmaktadır. Ayrıca hamilelik ve doğum bazı kediler için riskli olabilir.
• Yaban hayatı sorunları: Yavru kedileri olan kediler, aktif olarak avlanmak zorunda kalacaklar ve düzgün beslenemiyorlarsa yavrularını beslemek için daha fazla yaban hayatına atılmaları ve avlanmaları gerekecek.

Geçmiş zamanlarda dişi kedilerin çok fazla yavru kedi sahibi olmasına izin verilirdi. Ancak bu tamamen gereksiz bir olay olmakla beraber kedilere hiçbir faydası yoktur. Bu sebepten dolayı da dişi kedilerin cinsel olgunluğa gelmeden önce kısırlaştırılması gerekir. Eğer dişi kediler cinsel olgunluğa eriştiklerinde hala kısırlaştırılmamışsa, kızgınlık dönemlerine girer ve gürültülü ses çıkarmaya başlarlar. Cinsel dürtüyü bastırmak adına bazı ilaçlar kullanılabilir fakat bu ilaçlar kedilerde yan etki yapabilir ve uzun süreli kullanılması tavsiye edilmez. Öte yandan kısırlaştırılmış kediler, planlanmamış gebeliklerden korunmuş ve ilerleyen dönemlerde genital sistemle alakalı çoğu hastalıktan kaçınmış olurlar.

Erkek Kedileri Kısırlaştırma Nedenleri

• Rahatsızlık kontrolü: Kısırlaştırılmamış erkek kediler sokakta ya da geniş bir alanda başıboş dolaşırlar, bölgelerine çok keskin bir koku bırakarak işaretlerler, fazlasıyla gürültü çıkarırlar ve kavga etme olasılıkları oldukça fazladır.
• Sağlık sorunları: Kavga eden erkek kedilerin FIV ve FeLV gibi hastalıkları diğer kedilere yayma riski oldukça yüksektir. Aynı zamanda bu durum apse gibi dövüş yaralanmalarına da neden olur. Üstelik sokakta ya da geniş bir alanda kavga ettikleri için trafik kazası geçirme riskleri de vardır.
• Evcil hayvan sorunları: Kısırlaştırılmamış erkek kediler, evden kaçabilir ve eve geri dönmeyebilirler. Aynı zamanda evin içerisine koku bırakabilir ve sahiplerine karşı daha saldırgan davranışlarda bulunabilirler. Bu ve yukarıda saydığımız nedenlerin önlenmesi adına erken yaşta kedileri kısırlaştırmak büyük ölçüde önemlidir.
• Nüfus kontrolü: Bir bölgede çok sayıda dişi kediyi hamile bırakmak için sadece bir erkek yeterlidir. Yani dişi bir kediyi kısırlaştırmak, sayıları sınırlamak için çok daha fazla fark yaratır. Ancak erkek kedilerin de kısırlaştırılması bu işleme yardımcı olur.

İstenmeyen gebelikleri önlemek adına bir dişi kediyi kısırlaştırmak ne kadar önemliyse, erkek kedileri de kısırlaştırmak o kadar önemlidir. Tüm erkek kedilerin, gezinme, diğer erkek kedilerle kavga etme, saldırgan olma ve idrar püskürterek bölgelerini işaretleme gibi eğilimleri olduğunu biliyoruz. Saldırgan davranışlar sergileyen kısırlaştırılmamış erkek kediler, kedi ısırıkları ile birbirlerine kedi AIDS’i ve kedi lösemi virüsü gibi ciddi hastalıkları bulaştırırlar.

Kedileri Kısırlaştırmak Onlara Zarar Verir mi?

Öncelikli olarak kısırlaştırma operasyonun basit bir işlem olduğunu söylemeliyiz. Ancak her ne kadar basit bir operasyon olsa da her operasyonda olduğu gibi bu operasyonlarda da riskler bulunmaktadır. Burada birey faktörü devreye girmektedir. Her kedi ayrı bir bireydir ve bu yüzden operasyon öncesi kedinizin operasyona uygun olup olmadığı veteriner hekiminiz tarafından muayene ve çeşitli tetkik sonuçlarıyla ile birlikte size iletilecektir. İşlem sırasında ve sonrasında kedinizin herhangi bir ağrı hissetmemesi adına küçük dostunuza anestezi yapılacaktır. Ameliyat sonrasında ise veteriner hekiminiz, kedinizdeki rahatsızlıkları önlemek için ağrı kesici enjeksiyonlar yapacak ve evde kullanmanız için bir takım ilaçlar verecektir. Erkek kedilerin sadece bir gün boyunca ilaç kullanması yeterli olurken, dişi kedilerin ise üç gün boyunca ilaç kullanması gerekebilir.

Ameliyatın Herhangi Bir Riski ya da Yan Etkisi Var mı? 

Sağlıklı ve genç kediler için risk daha azdır. Ancak operasyon öncesi tetkiklerin yapılmasında fayda olacaktır. Genç ve aktif kedileri kısırlaştırma ameliyatından sonra sessiz tutmak zor olabilir. Bu yüzden de operasyon sonrasında kendilerini rahatsız hissedebilirler. Bu durum operasyondan sonra belli bir süre daha devam edebilir. Vücuttaki hormon seviyeleri iyice düştükten sonra davranışlarının düzelmesi beklenir. Aksi bir durumda veteriner hekiminizle görüşmeniz önerilir. Daha yaşlı kediler, kızgınlık döneminde olan kediler ya da ek sağlık sorunları olan kediler, daha risklidir ve yan etkileri gösterme olasılıkları daha yüksektir. Kedinizin sağlığı konusunda bir endişeniz varsa veya tıbbi bir durumdan dolayı ilaç kullanıyorsa uygun bir şekilde tedavi edilmesi için bu durumu veteriner hekiminize bildirin.

Ameliyattan sonra en yaygın olarak görülen yan etkiler arasında, operasyon için yapılan kesiğin iltihaplanması ya da enfeksiyon kapması, kesiğin açılması, cerrahi kesik bölgesinde şişme ve kanama gibi rahatsızlıklar yer alıyor. Bu rahatsızlıklar, kedinizin kesik bölgesini yalaması ve ısırması gibi nedenlerden dolayı meydana gelebilir.

Kediler Ne Zaman Kısırlaştırılmalı? Kısırlaştırma Yaşı Nedir?

Genel olarak erkek ya da dişi kediler 6 aylıkken kısırlaştırılır ancak kedinizin sosyal, sağlık ve nüfus kontrolleri nedeniyle rutin olarak yaklaşık 4 aylıkken kısırlaştırılması daha doğrudur.

Ameliyattan Önce Yapılması Gerekenler

Öncelikle kedinizin midesinin boş olduğundan emin olmanız gerekiyor. Bunun için de ameliyattan 6 – 8 saat önce kedinize hiçbir şey vermemelisiniz. Ancak ameliyattan 2 – 3 saat öncesinde az miktarda da olsa su verebilirsiniz. Aynı zamanda dışarıda kedinizin ulaşabileceği ne varsa onları kaldırmanız da gerekmektedir. Gece boyunca bir şey tüketmemesi adına.

Yeme – içme ihtiyacından sonra kedinizin ameliyatından önce dikkat etmeniz gereken bir şey daha var o da sağlığı. Ameliyattan önce kedinizin herhangi bir sağlık sorunu olup olmadığını veya ameliyatı ile ilgili endişelerinizi veteriner hekimine kesinlikle bildirin.

Kısırlaştırma Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Kısırlaştırma ameliyatı genel anestezi altında, kediniz tamamen uykudayken ve entübe edilerek (soluk borusuna yerleştirilen bir tüp yardımıyla kedinizin solunumunu engelleyecek herhangi bir faktöre karşı solunum yolunun sürekli açık kalması sağlanır) yapılır. Ayrıca çok hızlı bir ameliyat olduğu için bazı durumlarda yüz maskesi de kullanılabilir. Genel anestezi almadan önce, anestezinin etkisinden daha iyi faydalanabilmek, anestezik madde miktarını azaltabilmek, anesteziye giriş ve çıkışın daha sağlıklı olmasını sağlamak, operasyon sırasında ve sonrasında daha iyi bir analjezi (ağrı kesici etki) oluşturmak için preanestezik (anestezi öncesi) bir madde verilir.Kedinizin oksijen seviyesi ve nabzı, anestezi altındayken bir makine yardımı ile izlenir. Ameliyat sırasında dişi kediler ısıtmalı battaniye üzerinde tutulurken, erkek kedilerin ameliyatı çok daha kısa sürdüğü için o an battaniyeye ihtiyaçları olmaz. Ancak ameliyattan sonra battaniyeye sarılabilirler.

Dişi kedilerin göbek deliğinin hemen altından karın içerisine bir kesik atılır ve bu kesikten üreme yolu, her iki yumurtalık ve rahim tamamen çıkarılır. Ardından cilt altında zamanla vücut tarafından emilecek dikiş yapılarak kesik bölgesi kapatılır. Cilt yapıştırıcısı, cilt zımbaları veya dikişlerle bu yara kapatılır. Erkek kedilerin testislerinin derisine bir kesik atılır ve testisler çıkarılır. Genellikle erkek kedilerin cilt kesikleri küçük olduğu için dikiş atılmasına gerek yoktur.

Kısırlaştırma Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Erkek kedi kısırlaştırması 2 dakikadan daha kısa bir sürede yapılabilir. Dişi bir kedi kısırlaştırması ise, yaşına ve kızgınlık döngüsünün neresinde olduğuna bağlı olarak 15 – 20 dakika arasında değişmektedir. Ayrıca kızgınlık döneminde olan bir kedinin kısırlaştırılması, üreme yollarındaki dokuların yırtılmaya ve kopmaya daha meyilli olmasından ve kızgınlık döneminde daha fazla kan dolmasından dolayı daha uzun sürebilir.

Ameliyat Sonrası Bakım

Kediler genel olarak kısırlaştırma işleminden kolay bir şekilde kurtulurlar. İlk birkaç saat uykulu olabilirler ancak bu kullanılan anestezik maddeye göre değişmektedir. Bazı anestezik maddeler ile operasyonun gerçekleştirilmesi sonucunda kediniz dakikalar içinde operasyon öncesi haline geri gelebilmektedir. Fakat ameliyattan sonra kedinizin bakımı için size çok iş düşmektedir. Kedinizin yara bölgesini ısırmaması ve yalamaması için düzenli olarak kontrol etmeli, pansuman yapmalı ve yakalık takmalısınız. Ayrıca kısırlaştırılmış kediler kilo alma eğiliminde oldukları için kedinizin beslenmesine de dikkat etmeniz gerekmektedir.

Bu söylediklerimizin dışında kedinize yardımcı olmak için daha pek çok yapmanız gereken ve yapmamanız gereken şeyler bulunuyor. Bu nedenle daha kapsamlı yazdığımız ve her konuya daha detaylı yer verdiğimiz yazımızı okumanızı tavsiye ediyoruz;

• Kedilerde kısırlaştırma sonrası bakım – Şirin bakıcı adaylarına
• En iyi kısır kedi Mamaları listesi onların hakkı!

Sıkça Sorulan Sorular

Kedi kısırlaştırma maliyeti nedir?

Fiyatlar, uygulamalar arasında değişiklik gösterdiği için kedinizi kısırlaştırmanın ne kadara mal olacağını kesin olarak söylemek yanlış olur. Bunun için veteriner hekimine telefon ederek fiyatları almanız daha mantıklıdır. Eğer bütçenize göre maliyeti fazla gelirse, bunu yine veteriner hekiminizle konuşarak çözebilirsiniz.

Bir kedinin kısırlaştırıldıktan sonra iyileşmesi ne kadar sürer?

Ameliyattan sonra kediler, 10 – 20 dakika içerisinde etrafta dolaşabilecek kadar uyanık olabiliyorlar. Ayrıca genel olarak kedilerin kısırlaştırıldıktan sonra tam 14 gün sonra iyileştiğini ve ameliyattan sonra eğer dikişleri varsa 7 – 10 gün içerisinde dikişlerinin alınması gerektiğini ekleyelim.

Erkek kedilere kısırlaştırıldıktan sonra ne olur? 

Erkek kedilerin kısırlaştırıldıktan sonraki davranışları, erkek hormonlarının etkisi altındaki davranışlarıdır. Aynı zamanda bir kedinin eğitimi, kişiliği ve mizacı, hem genetik hem de yetiştirilme tarzının bir sonucudur. Ve genel olarak kediler, erkek hormonlarının varlığından ya da yokluğundan etkilenmezler. Bu nedenle kısırlaştırma işleminin, aşırı aktif bir kediyi tamamen sakinleştirmesi ya da insanlara karşı saldırganlığı azaltması beklenemez. Bazı kedilerde sakinleşmeye dair etkiler görülebilse de bu beklenti hayal kırıklığı yaratabilir.

Erkek kedilere kısırlaştırılınca dikiş atılır mı?

Erkek kedilerin sadece testisleri alınır ve bu işlem çok daha basittir. Bu nedenle de çoğu durumda dikiş gerektirmez.

Kedim kısırlaştırılmadan önce dışarı çıkabilir mi?

Ne yazık ki, hayır. Kedinizin kısırlaştırılıncaya kadar dışarı çıkmamasında fayda var. Bu sayede istenmeyen gebeliklerin önüne geçmiş olursunuz.

Kısırlaştırma kedimi şişmanlatır mı?

Kısırlaştırma işlemi direkt olarak kedinizi şişmanlatmaz. Ancak kısırlaştırma sonrasında kediniz kilo almaya meyilli hale gelebilir. Bu yüzden kedinizin sağlıklı kilosunu korumak için beslenmesine dikkat etmeniz gerekmektedir. Fazla kaloriye ihtiyacı olan kedinizin, fit ve sağlıklı kalması için yaşam standartlarına uygun ve yeterli miktarda beslendiğinden emin olun. Ayrıca kısırlaştırılmış kediler için doğru besin ve kalori dengesine sahip özel kısırlaştırılmış kedi mamalarını tüketmelisiniz. Eğer kedinizin kısırlaştırıldıktan sonra kilo aldığını düşünüyorsanız, veteriner hekiminizden yardım alabilirsiniz. Kedinizin ideal kilosu hakkında size gerekeni söyleyecektir. Aynı zamanda bu makaleler işinize yarayabilir;

• Kediler hangi sıklıkla beslenmelidir?
• Kedinizin kilo vermesine yardımcı olmanın yolları
• Şişman bir kediye nasıl bakarsınız?
• Kediler her gün ne kadar su içmelidir?

Kedimi kızgınlık döneminde kısırlaştırabilir miyim?

Kedinizi kızgınlık dönemlerinde kısırlaştırabileceğinizi ve bu işlemin veterinerler tarafından düzenli olarak yapıldığını belirtelim. Ancak bu dönemde rahmin etrafındaki kan damarları daha büyüktür ve kanama olasılığı çok daha fazladır. Normal bir kısırlaştırma operasyonuna göre kızgınlık dönemlerinde kedileri kısırlaştırmak genel olarak daha risklidir ve ameliyat gerektiğinden daha uzun sürebilir. Ayrıca bu durumdan daha farklı olarak kısırlaştırılmış kedinizde hala kızgınlık belirtileri varsa bu makalemizi okuyabilirsiniz;

• Kısırlaştırılmış kedilerde kızgınlık | Sebepleri ve tedavisi

Kedime kısırlaştırıldıktan sonra yakalık takmak zorunda mıyım? 

Evet, kedilerin kısırlaştırıldıktan sonra kesik bölgelerini korumak için yakalık ve koruyucu tasma takması ya da tıbbi gömlek giymesi gerekmektedir. Eğer kediniz yaralarını ısırır ya da yalarsa, kesik bölgesinin iltihaplanmasına ve enfeksiyon kapmasına neden olur.

Kısırlaştırıldığında kedime mikroçip taktırmalı mıyım?

Kediniz kısırlaştırma işlemi sırasında anestezi altında olacağı ve iğneyi hissetmeyeceği için, bu esnada mikroçipte taktırabilirsiniz. Mikroçip ile ilgili daha fazla bilgi için tıklayın;

• Kedi & köpeklere mikroçip kimlik sistemi hakkında her şey 

Kısırlaştırılmış kedimin neden hala testisleri varmış gibi görünüyor?

Bir erkek kedi kısırlaştırıldığında testisleri çıkarılır ancak skrotum (testislerin içinde bulunduğu deri yapısı) alınmaz. Bu da kedinizin hala testisleri varmış gibi görünmesine neden olur. Zamanla skrotum küçülür ve daha az fark edilmeye başlanır. Öte yandan ameliyattan sonra kedinizin skrotumunda şişlik ya da kızarıklık görürseniz, veterinerinizi aramanız gerektiğini hatırlatalım.

Kısırlaştırılmamış yaşlı bir kedim varsa, kısırlaştırmak için çok mu geç kaldım?

Birçok kedi sahibi, yaşlı kedilerini kısırlaştırma konusunda endişelere kapılırlar. Ancak yaştan bağımsız olarak kısırlaştırma işleminin hala güvenli bir operasyon olduğunu söyleyelim.

Kedimin hamile olduğundan şüpheleniyorum, yine de kısırlaştırabilir miyim?

Çoğu durumda hamile bir kediyi kısırlaştırmak mümkün olabilir. Eğer kedinizin hamile olduğundan şüpheleniyorsanız, bir an önce veteriner hekiminize gitmeli ve konu hakkında bilgi almalısınız. Ayrıca bu makalelere de göz atabilirsiniz;

• Kediniz hamile mi? Kedilerde hamilelik belirtileri nelerdir?
• Kediler nasıl doğum yapar? Doğum anında yapılması gerekenler
• Hamile kedinizin bakımı ve beslenmesi ipuçları

Yavru bir kedimi kısırlaştırabilir miyim? 

Genel olarak kediler 4 aylıkken kısırlaştırılmalıdır. Erkenmiş gibi görünebilir ancak yavru kedilerin 4. aylarından itibaren cinsel olgunluğa erişmeye başladıklarını bilmelisiniz. Ayrıca daha detaylı bilgi için lütfen bakınız;

• Yavru kediler kaçıncı ayda kısırlaştırılır? Kedi kısırlaştırma kılavuzu

Evde kısırlaştırılmamış dişi ve erkek kedilerim var. İstenmeyen gebeliklerden korunmak için ne yapmalıyım? 

Aynı evde kısırlaştırılmamış hem dişi hem de erkek kediniz varsa, onları 4 aylık olduklarında mutlaka kısırlaştırın. Eğer kısırlaştırma işlemini yapmak istemiyorsanız, kızgınlık dönemlerinde onları her zaman ayrı yerlerde tutmanız gerekmektedir.

Kedim kısırlaştırma sonrası iştahsızlık yaşıyorsa ne yapmalıyım?

Kedilerin ameliyattan sonra 12 – 24 saat boyunca yemek yememeleri normaldir. Fakat çoğu kedinin bazı sebeplerden dolayı ameliyat sonrasında iştahları kapanabilir. Böyle bir durum ile karşılaşırsanız, veteriner hekiminizi aramalısınız.

Ayrıca ameliyattan sonraki gün kedinize mama ve su verdiğinizde, bunları tüketmek istemeyebilir. Ancak bu durumda da endişelenmemelisiniz. Çünkü anestezilerin etkisi geçmediği için kedinizin midesi bulanabilir ve bu yüzden de yemek yemek istemeyebilir. Eğer kediniz ameliyattan 48 saat sonra hala yemek yemiyor ve iştahsızlık yaşıyorsa, hemen veteriner hekiminizi aramanız gerekmektedir. Ayrıca bakınız;

• Kedim mama yemiyor ne yapmalıyım?