Border Collie Özellikleri ve Bakımı
Border Collie’nin en belirgin özelliği zeki ve çalışkan çoban köpeği oluşudur. Oldukça hızlı hareket eder, hızlı şekilde yön değiştirir, yorulmak ve durmak nedir bilmezler. Verilecek iyi bir eğitimle onları farklı görevlerde faklı işleri yaparken görebilirsiniz. Gün içinde boş durmaktan sıkılan, bir şeylerle meşgul olmayı seven, işkolik bir köpektir. Yüksek enerjilerini bir şeylerle meşgul olarak, yeterli egzersiz ve çalışmayla boşaltmaları gerekir. Aksi halde havlama, bir şeyleri kovalama ve kazma gibi olumsuz davranışlar sergileyebilir, huysuzlanabilirler. Border Collie’nin çoban köpeği soyundan geldiğini unutmayın, o sahibinin yanında tüm gün oturacak bir ırk değildir. Sürülere gözcülük etmek, onlarla ilgilenmek ve çalışmak için yetiştirilmiştir.
Border Collie ilgi, sevgi bekleyen çocuksu bir yanı da vardır. Gün sonunda büyük bedeniyle gelip sahibinin kucağına çıkmaması ve kendisini sevdirmemesi için bir sebep yoktur. Ailesine çok bağlıdır, onların isteklerini ve komutlarını yapmak ve tamamlamak için çaba sarf ederler. Border Collie köpeği sahibini iyi tanır ve kimi zaman vereceği komutları önceden tahmin eder. Verilen görevleri doğru şekilde yapmak, tamamlamak ve başardığında takdir görmek isterler. Mutlu bir Border Collie için sahibinin; onunla zaman geçirmesi, oyun oynaması, yürüyüşe çıkarması ve koşması için uygun alan sağlaması gereklidir.
Border Collie akıllı ve eğitilmesi kolay bir köpektir. Alacağı iyi eğitimlerle, sahibinin onu övmesi ve desteklemesiyle çeşitli spor dallarında başarı gösterecektir. Çeviklik becerileri, frizbi oyunu, çoban köpeği görevlerinde çok başarılıdır. Katıldığı yarışmalarda üstün başarılar elde eder. Bu ırk verilen görevleri sonuna kadar yapmak ister o yüzden yarışmalarda rakiplerini zorlayan, rekabeti ve kazanmayı seven bir köpektir.
Border Collie köpeğinin iyi bir liderle başaramayacağı şey yoktur. Liderinin tek yapması gereken Border Collie köpeğinin kendi istediğini yapmasına izin vermemektir. Çünkü bu ırkın bir yanı bağımsız ve inatçıdır. Sürü köpeği olduğu için de eline bir kez lider olma fırsat verilirse, bunu devam ettirmek için çabalar. O yüzden Border Collie sahibinin, ipleri hep elinde tutması ve liderin kim olduğunu köpeğine hatırlatması gerekir. Border Collie eğitimlerde asla sert davranmamalısınız. Kırılgan, duygusal yanları olan bu ırk çabuk incinir. Sakin ses tonlarıyla komut vererek, köpeğinizi överek ve ödüllendirerek daha kolay bir şekilde eğitim sürecini tamamlayabilirsiniz.
Yavruluk döneminde başladığınız eğitimlerinizin yanına köpeğinizi sosyalleştirmeyi de eklemelisiniz. Sosyalleşmesi farklı ortamlarda farklı insanlarla ve hayvanlarla iletişim kurması, Border Collie’nin yetişkinlik döneminde daha iyi huylu bir köpek olmasını sağlayacaktır. Sosyalleşen Border Collie ‘nin yabancı kişilerle, köpeklerle ve diğer hayvanlarla iletişimi daha iyi ve toleranslı olur. Yeterli eğitimi almayan, sosyalleşmeyen köpeklerin ise çevresine karşı çekingen, korkak veya utangaç olması muhtemeldir.
Apartman hayatına pek uyumlu bir köpek değildir. Enerjik yapılı, hareketli ve egzersiz ihtiyacının fazla olması sebebiyle apartman da yapamayabilirler. Ayrıca havlama potansiyeli yüksek, sesi gür köpekler arasındadır. Apartman sakinlerine bu huylarıyla varlıklarını belli edebilir ve rahatsızlık verebilirler. O yüzden daha çok güvenli, çitlerle çevrili bahçeli bir ev onların yaşamına uygundur. Rahatça bahçesinde dolaşabileceği, istediğinde eve girebileceği bir ortamda daha mutlu olurlar. Bahçede bir kulübesi olabilir ancak yinede uzun süre orada bağlı şekilde bırakılmamalıdır. Uzun süre yalnız kalmaktan ve bağlı olmaktan hoşlanmazlar.
Dünyanın en zeki köpeği olarak da bilinen Border Collie itaatkar, çalışkan, iyi huylu ve sevgi dolu yapısıyla hem çoban hem de iyi bir aile köpeğidir. Border Collie köpeğine hem şehir de hem de kırsal alanlarda rastlayabilirsiniz. Her geçen yıl popülerliği artarak devam etmektedir.
Border Collie köpeğinin ataları 1800’lerden itibaren Büyük Britanya’da farklı görevlerde ama en çok bekçilik ve koyunları gütme işinde kullanılıyordur. Britanya’da farklı gütme stillerine sahip olan koyun gütme köpekleri vardı. Bazı köpekler, koyunları daire içine alıp çobana geri getirme konusunda doğuştan yetenekliydiler. Bu köpeklerin çoğu gürültücü köpeklerdi ve işlerini yaparken sürüyü kıstırma, havlama eğilimini gösterirlerdi. Mükemmel çoban köpeği Border Collie yetiştirilirken diğer tüm köpeklerden fazla ve farklı işleve sahip olması için çeşitli köpekler üzerinde üreme çalışmaları yapılmış, başarılı olunmuştur.
Büyük Britanya’da Border Collie çobanların en değerli varlıklardan biri olarak görülür. En çalışkan köpekleri birbirleriyle melezlediler. Ortaya farklı özellikte ve yapıda köpekler çıktı. Bu köpeklerin dış görünüşleri, yaşadıkları yere ve yaptıkları işlere göre değişiklik gösteriyordu. Kendi içinde bulunduğu ve yetiştirildiği bölgeyle ilişkilendirerek farklı görünüşlerde olan köpeklere Galler Çoban Köpeği, Northern Sheepdog, Highland Collie ve Scotch Collie gibi isimler verildi. Bazı huyları, davranışları ve görünüşüyle de Border Collie oluşumuna katkıda bulunduğu Avustralya Çoban Köpeğine benzetilmektedir. Border Collie köpek ırkına ismi ilerleyen yıllarda İskoç mirasını yansıtmak amacıyla verilmiştir. İskoç dilinden türetilen Collie kelimesi, çoban köpeği anlamını taşımaktadır. Boder Collie İskoç Çoban köpeği adıyla da tanınmıştır.
Köpeklere olan ilgi ve insanların bu köpekler hakkındaki övgü dolu sözleri artarak devam ediyordu. Bu övülen köpeklerin hünerlerini sergilemesi için(1860- 1873 yılların arasında) İngiltere’de Çoban Köpeği yarışması düzenlendi. Hemp adlı çoban köpeği sürüyü, koyunları kıstırarak ya da havlayarak toplamadı. Sakin bakışlarıyla, gözleriyle onları istediği şekilde hareket ettirmeyi ve onları korkutarak gütmeyi başardı. Çok gürültü çıkarmadan, diğer ırklardan farklı şekilde olan gütme kabiliyetiyle taktir kazandı. Hemp çoban köpeği Border Collie ırkının atası, babası olarak kabul edildi. İlerleyen yıllarda Kraliçe Victoria’nın Balmorat’a yaptığı gezide bu köpeklerden birini görmesi, sevmesi ve ilgi duymasıyla köpeklere olan ilgi artış gösterdi.
1906 yılında Border Collie hakkında diğer ırklardan farklı olarak bir ırk standardı hazırlandı. Diğer köpek ırklarında ağırlıklı olarak fiziksel görünümünden bahsedilen ırk standartlarında, bu ırkta ekstra çalışma yeteneklerinin de bir tanımı yer aldı. Belirtilen çalışma yetenekleri ırkın şekillenmesinde etkili oldu. Köpek birçok yeteneğine rağmen çoban köpeği olarak anılıyordu. 1915 yılında köpeğin İngiliz ve İskoç sınırları etrafındaki kökenine atıf yapılarak, Border Collie adı resmi olarak kaydedildi.
Border Collies ilerleyen zamanlarda Amerika’ya getirildi. Hızıyla, sürüleri gütmesiyle ve itaat yetenekleriyle Amerikalı çobanları büyüledi. Border Collie hayranları bu köpeğin Akc tarafından gösteri köpeği olarak tanınmaması için uzun yıllar çaba gösterdi. Border Collie olağanüstü yetenekleri, çok zeki bir köpek olması ve sürü gütmesiyle itibar kazandı. 1995 yılında Border Collie Akc tarafından resmen tanıdı.
Günümüzde de Border Collie önde gelen çoban köpekleri arasında yer alır. Üstün zekası, sürü gütme yeteneği ve sadık bir dost olmasıyla kazandığı popülerlik her geçen gün artarak devam etmektedir.
Border Collie orta büyüklükte, atletik görünümlü enerji dolu bir köpektir. Kaslı ve çevik yapısıyla güçlü bedeniyle çoban köpeği olarak sürü bekçiliği yapar. Güçlü, kaslı ve hafif eğimli boyun yapısı vardır. Gövde yapısı omuz yüksekliğine göre biraz daha uzundur. Genel olarak Border Collie köpeğinin orantılı, zarif ve dayanıklı bir vücuda sahip olduğu görülür. Bu ırkı fiziksel özelliklerinden ziyade daha çok zekası ile öne çıkmaktadır.
Border Collie ırkının kafatası düz yapıda ve orta genişliktedir. Namlu ve kafatası orta büyüklükte ve yaklaşık olarak aynı uzunluğa sahiptir. Belirgin, geniş bir alın çıkıntısı ve namlunun üzerine doğru ince beyaz bir çizgi görülür. Siyah burnu, uç kısma doğru incelir. Gözleri birbirine mesafeli konumdadır, uzaklığı orantılıdır. Border Collie çenesi oldukça güçlü ve ezicidir. Makas ısırışı ile kapanan dişleri, çok keskin ve güçlüdür. Dişleri çenesine kare şeklinde yerleşmiştir. Yüz bölgesinde, kulakların sivri kısmındaki tüyleri kısadır. Boyun bölgesinde ise uzun tüyleri, yelesini görmek mümkündür.
Border Collie kulakları orta büyüklüktedir. Kulakları birçok köpek ırkından farklıdır. Kulakları duruş olarak genellikle yarı dik ya da tam dik şekildedir. Ancak nadirde olsa sarkık kulaklı Border Collie köpekleri de vardır. Baş bölgesinde birbirine mesafeli duran kulakları, yarı dik konumu şu şekildedir: Kulak aşağıdan yukarıya doğru hafif sivrilerek çıkar ve sonrasında uç kısmının aşağı doğru sarktığı görülür. İki kulak yapısı da Border Collie ırkında görülebilir. Kulak yapıları ne olursa olsun, kulakları çok iyi duymaktadır.
Oval yapıdaki badem gözleri, orta büyüklüğe sahiptir. Gözleri birbirine uzaklığı orta seviyededir. Alından namluya kadar gelen beyaz çizginin yanında, koyu tüylerin arasında genellikle koyu kahverengi, ela ve kehribar renginde parlak gözleri yer alır. İstisnai bir durum olarak Merle renkli Border Collie’nin bir veya iki gözü mavi olabilir. Border Collie köpeğinin merle türünün göz rengi diğer Border Collie köpeklerinden farklıdır. Çok akıllı ve zeki olan bu köpek, anlamlı bakışlarında bu özelliğini yansıtır.
Border Collie köpeğinin ön bacakları, ön kısımdan baktığınızda düz, yandan baktığınızda hafif eğimlidir. Çevik bedenine uyum sağlayan dayanıklı ayak yapısı ve sağlam güçlü adımlarıyla oldukça hızlı hareket edebilen bir çoban köpeğidir.
Border Collie ırkının kuyruğu boyu ile orantılıdır. Orta büyüklükteki kuyruğunun uzunluğu topuk boyuna kadar erişmektedir. Uzun tüylü kuyruğu, genellikle aşağı sarkar haldedir. Border Collie heyecanlandığını zaman kuyruğunun yükseldiğini ve sırtının üzerinde de konumlandığını görebilirsiniz.
Çift katmanlı, yoğun, sıkı ve hava koşullarına dayanıklı bir kürkü vardır. Çift katmanlı kürkün dış katmanı kalın, alt katmanı ise yumuşak tüylerden oluşur. Border Collie köpeği 8 cm sık, düz, kaba ve uzun ya da 2.5 cm uzunluğundaki kısa ve pürüzsüz tüyle yani iki çeşit kürk tipiyle karşınıza çıkabilir. Kısa ve uzun tüylü köpeklerin vücutlarında farklı yerlerde tüylenmeler yoğunluk kazanır. Uzun tüylü Border Collie köpeğinin boyun kısmında yelesi ve kuyruğunda uzun tüyleri vardır. Vücudunun geri kalan bölgeleri kısa tüylülerle aynı özelliktedir. Yüzü, kulaklarının uç kısmı ve ön bacakları kısa tüylüdür. Yumuşak, parlak ve çok dökülmeyen tüyleriyle Border Collie asil bir duruşa sahiptir.
Kısa ve uzun tüyleriyle çeşitli renklerde Border Collie köpeği vardır. Bu ırkın en bilinen ve akla ilk gelen kürk rengi siyah/-beyazdır ancak bunun dışında da tüy renkleri görülmektedir. Siyah- beyaz renginin yanında Border Collie siyah- gri, kızıl-beyaz, sarı, sarı-beyaz, samur, üç renkli veya tamamen siyah renkte de ve çeşitli desenlerle karşınıza çıkabilir. Siyah Border Collie köpeğinin vücudunda çeşitli bölgelerde; yüzünde, boynunda, ayaklarında, bacaklarında ve kuyruk ucunda beyaz renk kimi zamanda kahverengi lekeler görülür.
Sıkça sorulan sorular
Border Collie yaşam süresi ortalama 10- 15 yıl arasında değişiklik gösterir. Bakımları, sağlık kontrolleri düzenli yapıldığı sürece sevimli Border Collie köpeğinin daha uzun yaşaması da mümkündür.
Border Collie ırkı orta büyüklüktedir. Genel olarak ağırlıkları 13- 25 kg, boyları ise 45- 58 cm aralığında değişkenlik gösterir. Dişileri erkeklerine göre daha küçük yapılıdır.
Dişilerin ağırlığı 13- 20 kg arasında, boyları ise 45- 53 cm iken erkek Border Collie ağırlığı 20- 25 kg, boyu ise 48- 58 cm aralığında değişir.
Border Collie köpeği yıl genelinde orta seviyede tüy döker. Dökülmeyi en az seviyeye indirmek için haftada 2- 3 kez düzenli olarak taramalı ve fırçalamalısınız. Yılda iki kez ise yoğun şekilde tüy döktükleri görülür. Bu dönemlerinde her gün fırçalamalı ve taramalısınız. Bu işlemler ile hem dökülen tüy miktarını azaltır hem de tüylerin topak olmasına engel olursunuz.
Orta ırk sınıfına mensup olan Border Collie, sağlıklı büyüyebilmesi için besin değeri yüksek gıdalar tüketmelidir. Onların ihtiyacını en iyi şekilde karşılayan hazır mamalar vardır. Royal Canin, Proplan, Acana ,Hills ,N&D, Gimcat, Brit, Purina, Felix, Brit Care markalar gibi veterinerler tarafından önerilen yüksek kaliteli kuru mamaları tercih edebilirsiniz. Alerjen yapıya sahip olan köpeğiniz için ürünlerin içerik bilgisine ve son tüketim tarihine dikkat ederek almanızı öneririz.
Ev yemeği evet yerler. Ancak insan gıdalarından günlük almaları gereken besin ihtiyacını karşılamaları zor olabilir. Beyaz ve kırmızı et, pişmiş yumurta, patates, yoğurt vb. gıdaları tüketebilir. Kemik ve yağlı yiyecekler ise tüketmemesi gereken gıdaların başında gelmektedir. Yedikleri ev yemeğinin sindirim sistemine ağır gelmemesi çok önemlidir. O yüzden köpeklerin hangi ev yemeklerini yemesi ve yememesi gerektiği hakkında bilgi sahibi olmalısınız.
Border Collie köpeği yetişkinliğe adım atıp, gelişimini tamamlayıp yavruluktan çıktıktan sonra çiftleştirilmelidir. Bu dönem erkek köpekler de 7- 12 ay, dişi köpekler ise 9- 15 ay arasında değişiklik gösterir.
Köpek sahipleri genel bir yaklaşımla 15 aydan sonra ve kesinlikle 2 yaşından önce ilk çitleştirmesini gerçekleştirirler. İki yaşından önce çiftleşmeleri gelişimlerinin daha iyi devam etmesi için önerilmektedir. Sağlıklı bir doğum için dişinin yılda 1 kez çiftleştirilmesi gerekir.
Border Collie orta seviyede bakım ihtiyacı vardır ve çok zor değildir. Uzun ve kısa kürkü haftada 2.3 kez taramaya ve fırçalamaya ihtiyaç duyar. Yoğun dökülmelerin olduğu zaman tarama her gün yapılmalıdır. Banyo ise gerekli olduğu zaman yaptırılmalıdır. Yılda 3- 4 kez banyo yapmaları onların sağlıkları ve tüy bakımı için yeterlidir. Ancak banyonun dışında düzenli olarak nemli bir bezle tüylerinin silinmesi gereklidir. Tırnak, kulak bakımları ise rutin olarak yapılmalıdır. Genel olarak Border Collie ırkının bakımı zor değildir sadece özen istemektedir.
Eğitilmesi kolay ve akıllı olmasıyla da sahibine zorluk yaşatmayan, saldırgan davranışlarda bulunmayan, uyumlu bir köpektir. Bunların yanında enerjik ve egzersiz ihtiyacı yüksek bir ırktır.
Bakım ihtiyacı orta seviyede olsa da, aktif yapısından dolayı herkesin uyum sağlayabileceği bir köpek değildir.
Border Collie çok akıllı ve kolay eğitilebilen uyumlu bir köpek olması sebebiyle çok fazla ilgi görmektedir. İyi eğitimle birçok işi tek başına yapabilen ve verilen görevlere sadık kalan Collie’nin fiyatı 6.000 TL ile 12.000 TL arasında değişiklik göstermektedir. Köpeği satın alacağınız yer ya da kişilerin farklı fiyatlarda belirlemesi mümkündür.
Not: Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Sağlıklı dişi Border Collie köpekleri 60- 64 gün süren gebeliğinin sonunda ortalama 4 ila 8 tane yavru doğurabilir. Doğacak yavru sayısını ebeveynlerin sağlık durumları, çiftleşme sayıları ve dişinin daha önce kaç kez doğum yaptığı gibi durumlar belirlemektedir.
Dişi Border Collie’nin yılda 1 defa çiftleştirmesi, daha sağlıklı olmasını ve sağlıklı yavrular doğurmasını sağlar. Köpeğinizi yılda 1’den fazla çiftleştirmeniz önerilmez.
Border Collie siyah-beyaz, siyah- gri, kızıl- beyaz, sarı-beyaz, sarı, samur, üç renkli veya tamamen siyah renkte, benekler ve desenlerle karşınıza çıkabilir. Bu renklerin dışında farklı kombinasyon ve desenlere de sahiptir.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar
Merhaba İlhan bey
Beğendiğinize sevindik , tekrar bekleriz 🙂
Harika bir site hazırlamışsınız. Hem içerik hem de tasarım olarak. Kutlarım. Selam ve sevgilerimle.