Avustralyalı Çoban (Australian Shepherd) Köpeği Özellikleri ve Bakımı
Avustralyalı Çoban köpeği sevgi dolu, uyanık, zaman zaman bağımsız yapılı ve her zaman çok akıllı, duyarlı bir ırktır. Çevik, kaslı yapısı cesur ve kendine güvenen karakter özelliğiyle birleşir. Bu ırkın enerjisi çok yüksektir. Yorulmak, durmak nedir bilmezler o yüzden ilk defa köpek sahiplenmek isteyen ve köpeğe evde bakmayı düşünen kişilerin bu ırk tercih etmesi önerilmez.
Avustralyalı Çoban köpeği orta büyüklüğe sahip bahçeli bir evde daha rahat ve sağlıklı yaşar. Apartmanda yaşarken, günlük egzersiz ihtiyaçları fazla olduğu için karşılamak zor olabilir. Bahçeli evde güvenlik önlemleri alınmış, çitlerle kaplı bahçeye çıkar hem de istediği zaman eve girebilir. Hatta bahçede bir kulübe de ılık ve serin havalarda rahatlıkla da kalabilirler ancak uzun süre yalnız kalmayı sevmezler.
Hareketsiz yaşamayı seven ve tercih eden kişiler için, aktif Avustralyalı Çoban köpeği ile hayat pek kolay geçmez. Günlük egzersiz ihtiyacını karşılamanız, oyun oynamanız, koşturmanız ve yürüyüşe çıkmanız onu mutlu eder ve de sağlığı için gereklidir. Ailesi ile birlikte yaptığı etkinliklerde çok mutlu olurlar. Tek başlarına bahçede oturmak, gezinmek onlara yeterli gelmez. İlgiyi seven, zaman zaman bebek gibi sahibine şımaran ve sevgi isteyen hallere bürünür. Günlük fiziksel ve zihinsel egzersiz ihtiyacını karşılayamayan Avustralyalı Çoban köpeğinin canı sıkılır ve olumsuz davranışlar sergileyebilir.
Eğitimleri ise oldukça kolaydır. Zeki ve akıllı olması bu eğitimi kolaylaştırır ancak her insanın bu eğitimleri verebilmesi mümkün değildir. Avustralyalı Çoban köpeği kendisine iyi bir lider ister ve tecrübe sahibi olan kişilerle daha iyi bir uyum yakalar. Kovboyların en iyi arkadaşlarından birisidir. Ama ilk kez köpek sahibi olacak kişiler için, bu köpek uygun bir tercih olmaz. Acemi olan sahibini kandırma konusunda beceriklidir. Bu yüzden köpeğinizi iyi tanımalısınız. Alfa köpek özelliklerine sahip olamaması için köpeğinize sizin iyi bir lider olmanız gerekir.
Verilen iyi eğitimler ile Avustralyalı Çoban köpeği sahibine sadık, ailesine düşkün ve itaatkar bir dost olur. Genel olarak çocuklarla çok iyi anlaşırlar, yabancılara karşı ise daha temkinli ve soğuk yaklaşırlar. Bu temkinli hallerin sebebi koruyucu doğası gereğidir. Asla saldırgan değillerdir, tehdit algılamadıkça çevresine zarar verecek davranışlar sergilemezler. Yavru iken farklı insanlarla iletişim kurması onların yabancılara karşı şüphelenmelerini, soğuk davranmalarını önlemek için atılabilecek adımlardandır. Evcil hayvanlar, kedi ve köpeklerle iletişimi orta seviyede olan bu ırkın, erken aşamada sosyalleşmesiyle birlikte hayvanlarla olan iletişimi daha da iyi olabilir. Çocuklarla ve hayvanlarla etkileşim içindeyken her zaman sahibinin gözetimi altında olmalıdır.
Avustralyalı Çoban köpeği hayvancılıkta kullanıldığı için doğası gereği, içgüdüsel olarak hayvan sürme ve sürü yönetme arzusu içindedirler. Bu da zaman zaman her türlü engeli aşma, çit üzerinden atlama ve bir yerlerin altını kazarak geçmeye çalışmasına sebep olur. Tüm bunları yapmak isterken göstereceği inatçı tavırlara iyi bir lider olarak karşı durmanız gereklidir. Köpeğinize yavruluk döneminden itibaren vereceğiniz itaat, alan koruma ve komut uygulama eğitimleri çok önemlidir. Farklı ortamlarda farklı insanlar ve hayvanlarla iletişim kurması Avustralyalı Çoban köpeğinin yetişkinlik döneminde daha iyi huylu ve uysal olmasını sağlayacaktır.
Avustralya Çobanı, olarak tanınan köpekler gerçekte Avustralya ırkından değildir. Aslına Amerika’da doğmuş ve kısaca “Aussie” olarak anılan bir ırktır. Amerika’ya Avustralya aracılığıyla gelmiştir. Avustralya Çoban köpeğinin kökeniyle ilgili en bilindik teori: 1800’lerde Avrupa’daki Bask halkının Avustralya’ya yerleştiği koyunlarına ve çoban köpeklerine orada baktıkları, yanlarında getirdikleri zamana dayanır. Sonrasında ise bu halkın çoğu köpeği ve koyunlarıyla birlikte Amerika Birleşik Devletleri’nin batısına taşındığı görülür. Amerika çobanları da, Avustralya’dan gelen köpekleri Avustralyalı Çobanı olarak adlandırır ve eskiden yaşadıkları bölgenin adı bir anda isimleri olur. ABD’nin batısında da Avustralya Çoban köpeği sürü hayvanlarını gütmeye devam eder. Günümüzde de hala aynı işi yapan bu köpekleri görebilirsiniz.
Bu ırkı oluşturmak için hangi köpek ırklarından faydalanıldığı hakkından birçok farklı teori vardır. Avustralya Çoban köpeği Avrupa bölgesinin en iyi çoban köpeklerinin soyundan gelir. Avustralya Çobanının dünya turu Avrupa’da, Pirene Dağları civarında başlamıştır. Bask yerli halkı, Fransa ve İspanya arasındaki sınır bölgelerinde yaşar ve çobanlık yaparmış. Yardımcı olarak kullandıkları Çoban köpeği de modern Avustralya Çoban’ının atası olan Pirene Çoban olarak bilinir.
Avustralya Çoban Köpeği, Avustralya’da yaşadığı süre boyunca aralarında Avustralya’nın İngiliz ithalatı Collies ve Border Collies’e gibi türler ile geliştirmeye çalışılmış. Avustralya Çoban Köpeği’nin atalarının 1840 yıllarında Avustralya’dan getirilen Collie ve çeşitli çoban köpekleri olduğu belirtiliyor. Sorumlu yetiştiriciler sürü gütme kabiliyetini arttırmak, çalışkan, zeki ve birden fazla özellikli köpek ırkı yaratmak için çabalamışlar.
2. Dünya Savaşı yıllarında Avustralya Çoban Köpeği popülerlik kazanmaya başlar. Neredeyse tüm dünya Avustralya Çoban Köpeği ırkından haberdar olmuştu. 1950’lı yıllara kadar öne çıkmayan cins sonrasında rodeolarda, at şovlarında, Amerikan Western filmlerinde ve televizyon şovlarında yer almaya başladı. Kovboylarla beraber gösteriler yaptı ve izleyenleri büyülediler. Popülerlik kazanmalarına rağmen birçok ulusal köpek kulübü tarafından 1900’lü yılların sonlarında tanınmıştır. Jay Sisler’e ait olan Avustralya Çoban Köpekleri ile yaptığı gösterileri, haberleri Avustralyalılarının geçmişinde hala bulabilirsiniz. Avustralya Çoban Köpeği bu gelişmelerle kovboy kültürünün bir parçası olarak akıllarda yer aldı. İlk olarak Avustralya Çoban Köpeği, Ulusal Stok Köpek ırk Kaydı olarak bilinen Uluslararası İngiliz Çoban Kaydına kaydedilmişti.
1993 yılında Avustralya Çoban Köpeği, AKC tarafından tanındı ve AKC Herding Grubuna girdi. Bu ırkın büyük bir kısmı AKC’ye kayıtlı değildir. Ancak çok yönlü yanı, hayvancılık yapması, zeki, çevik ve itaatkâr olmasıyla mükemmel bir ırktır. Günümüzde de hala Amerika’nın Batı’sında hayvancılıkla uğraşanı, rodeo olan köpekler görülür. Bunun yanında eğitimler ile çok yönlü yanları ortaya çıkarılan Avustralya Çoban Köpeği terapi köpekleri, ilaç dedektörleri, hizmet köpekleri ve arama kurtarma köpekleri olarak farklı alanlarda da çalışmaktadır. İnsanlar tarafından her dönem sevilmekte, sadık bir dost ve arkadaş oldukları görülmektedir.
Avustralya Çoban köpeği sağlam, kaslı ve güçlü bünyesi ile kovboyların tercih ettiği bir ırktır. Köpeğin gövdesi, omuz yüksekliğinden biraz daha uzundur. Göğüs yapısı geniş değil derindir. Derin göğsün, en alt noktası köpeğin dirseğine ulaşır. Orta uzunlukta ve çok güçlü boynu hafif eğimlidir. Genel olarak orantılı bir vücuda sahip olan Avustralya Çoban köpeği dengeli ve sağlam yapısıyla her iklim koşulunda yaşayabilir ve iyi bir bekçi, koruma köpeği olabilir.
Avustralya Çoban köpeği kafa yapısı oldukça geniştir. Başının boyutu, namlu kafatasının arka kısmına eşit ya da daha kısa olacak şekilde vücudu ile orantılıdır. Güçlü çenesiyle, makas ya da düz ısırık oluşturan beyaz keskin dişlere sahiptir. Ağız bölgesi güçlü, kaslı ve orta uzunluğa sahiptir. Geniş kafasında sivri uçlu geniş kulakları, keskin kokuları alan burnu ve keskin etkileyici bakışlara sahip olan gözleriyle uyumlu bir bütünlüğe sahiptir.
Avustralya Çoban köpeği başının yan tarafında yüksek konumda duran, üçgen şeklinde kulaklara sahiptir. Sivri uçlu, orta büyüklükteki üçgen şeklindeki kulaklarının uç kısmı hafif yuvarlaktır. Bu köpekler bir şeye dikkat ettiklerinde kulakları öne ya da gül kulak gibi yan tarafa doğru kırılır. Avustralya Çoban köpeğinin duyma yeteneği çok gelişmiştir.
Avustralya Çoban köpeği orta büyüklükte, oval şekilli etkileyici gözlere sahiptir. Göz renkleri kahverengi, kehribar ve mavi olarak karşımıza çıkar. Keskin ve delici bakışları ile insanlar üzerinde etki bırakmayı, kendisini sevdirmeyi çok iyi bilirler.
Avustralya Çoban köpeğinin ön bacakları oldukça düzgün şekildedir. Ön bacakları ile yere düz ve dik basarlar. Ayakları oval, kompakt yapıdadır. Birbirlerine yakın sıkı örgülü ve iyi kavisli ayak parmaklarına sahiptir. Çok enerjik ve hareketli oldukları bilenen bu ırkın, aktif hayatına uyum sağlayabilecek güçte bacak yapısı vardır.
Avustralya Çoban köpeği kuyruğu genel olarak hafif kıvrıktır. Uzun tüylü kuyruklarının bileklerine kadar ulaşabildiği görülür. Bu ırkın kuyruk özelliğinde Akc’nın belirlediği bir standart vardır. Kuyruk uzunluğunun 9- 10 cm’i geçmemesi gerektiği belirtilir. Daha uzun kuyrukların kenetlendiği görülür. Bu yüzden Avustralya Çoban köpeği kuyruklarını doğal ve sabitlenmiş olarak iki şekilde de görebilirsiniz.
Avustralya Çoban Köpeği’nin orta uzunlukta tüy yapısı vardır. Çift katmanlı kürkte, kısa, yoğun ve düzden hafif dalgalıya doğru giden tüy yapısı görülür. Alt tabakası yoğun, üst tabakası düz olan ve hava koşullarına dayanan bir kürktür. Avustralya Çoban Köpeği’nin astar miktarı iklim şartlarına göre değişir. Soğuk yerde yaşayanların, güneşli bölgede yaşayanlara göre daha kalın tüylere sahip olduğu görülür. Baş bölgesinde, kulaklarının dışında, ön bacakların önünde ve dizlerin altında bulunan tüyler kısa, yumuşak ve pürüzsüzdür. Ön bacakların arka kısımları ise orta derecede tüylüdür. Bacaklarının arkasında yele ve boyun bölgesinde uzun fırfırlı tüylere sahiptir. Erkek Avustralya Çoban köpeğinde, dişilere göre daha belirgin şekilde gözüken yele ve fırfır vardır.
Avustralya Çoban köpeği mavi merle, siyah, kızıl/ kırmızımerle (karaciğer), beyaz işaretli veya beyaz işaretsiz ve/veya ten rengi (bakır) noktalar halinde tüy rengine sahiptir. Bu renklerin bedeninde sıralanması dağınık şekildedir. Ancak kızıl benekli Avustralya Çoban köpeğinde beneklerin tüm vücuda eşit dağıldığı ve kafasında daha koyu renkli lekelerin yer aldığı görülebilir. Merle rengini tam olarak açıklarsak; mavi ya da kırmızı rengin zıt tonlarına sahip benekli lekeler şeklinde bir desen halidir. Bu şekilde Avustralya Çoban köpeği birçok ırka göre renk olarak farklı görünümlerle karşınıza çıkabilir.
Sıkça sorulan sorular
Bakımları yapılan, sağlıklı ve mutlu bir Avustralyalı Çoban Köpeği yaklaşık 12-15 yıl arasında yaşayabilir.
Orta boy ırk sınıflandırmasında olan Avustralyalı Çoban Köpeği genel ağırlığı 18-30 kg, boyu ise 45- 58 cm aralığındadır.
Yetişkin erkeklerin ideal kilo aralığı 22- 30 kg, boyları ise 50-58 cm’dir. Dişilerin ideal kilo aralığı 18- 25 kg, boyları ise 45- 53 cm’dir.
Avustralyalı Çoban Köpeği dişilerinin biraz daha minyon olduğu bilinir. Ancak sadece boylarına ve kilolarına bakarak cinsiyet ayrımı yapmak güçtür. Köpeğinizin ideal ölçülerini hesaplarken boy ve kilo endeksi önemlidir.
Mevsimsel geçiş dönemlerinde yoğun olarak tüy dökerler. Belirli dönem haricinde yaşadıkları dökülmelere orta seviyededir. Haftada bir ya da iki kez taranma ile tüy dökülmelerini belli seviyelerde tutabilirsiniz.
Avustralyalı Çoban Köpeği yüksek kaliteli Royal Canin, Proplan, Acana ,Hills ,N&D, Gimcat, Brit, Purina, Felix, Brit Care gibi mama markalarının ürünlerini severek tüketecektir. Veterinerlerin ve sorumlu yetiştiricilerin önerisi olan bu markalardan, köpeğinize uygun olanı ve sevdiğini tercih edebilirsiniz. Vereceğiniz mamalarda porsiyonlara dikkat etmelisiniz.
Evet ev yemeği yiyebilir. Ancak köpeğinize uygun gıdalar vermelisiniz. Örneğin kemikler, fazla yağlı yiyecekler onların sindirimini zorlaştırabilir. O yüzden köpeklerin ve Avustralyalı Çoban Köpeğinin hangi ev yemeklerini yemesi ve yememesi gerektiğini öğrenmelisiniz
Avustralyalı Çoban Köpeği çiftleşme için öncelikle yavruluk ve gelişim dönemini tamamlamış olmalıdır. 1.5 yaş yani 18. aydan önce çiftleştirmeniz hem dişinin hem de yavrunun sağlığı için iyi olmayabilir. 1.5 yaş sonrası ideal zamandır.
Çiftleştirmeden önce erkek ve dişi köpeğe de PHA (Pelger Huet Anomalisi) testi yapılması gerekebilir. Bunu yapılma sebebi olası bir anomali, fetüslerin ölmesine neden olabileceği içindir. Ölümlü doğum sonraki doğumlarda da doğacak yavru sayısını azaltır. Avustralyalı Çoban Köpeği ölü doğum oranı %10’dur ve bu nedenle gerekli tedbir alınmalı dikkatli olunmalıdır. Gebelik süreci boyunca veterinerinizle iletişim halinde olmanızı öneririz.
Kürkün bakımı oldukça kolaydır. İlkbahar dönemine yoğun tüy dökülmeleri yaşar ve haftalık tarama sıklığını arttırarak dökülmeyi ve tüylerin karışmasını azaltabilirsiniz. Sert kıllı bir fırça ile fırçalamak köpeğinize iyi gelir.
Avustralyalı Çoban Köpeği gerektiğinde, kirlendiğinde banyo yapması yeterlidir. Sık sık yıkanma ihtiyacı duymaz.
Avustralyalı Çoban Köpeği kendine has renkleri, doğumlarında ve üremelerindeki zorluğu ile fiyat aralığı değişiklik gösterir. Bu köpeklerin aldıkları eğitim, yaşı ve sağlık durumları fiyatı daha da değişken kılar.
Birden çok özelliğe sahip olan, zeki ve çalışan Avustralyalı Çoban Köpeği 6. 000 TL ile 18.000 TL arasında fiyatlarda satılmaktadır. Verilen fiyat aralığı alınan yere, kişiye göre artmakta veya azalmaktadır.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Yetişkin ve sağlıklı bir Avustralyalı Çoban Köpeği tek seferde 6 – 9 yavru arasında doğurabilir. Genel ortalama 7 yavru şeklindedir. Doğacak yavru sayısını dişi ve erkek Avustralyalı Çoban Köpeğinin sağlığı ama en çok dişinki belirleyicidir.
Avustralya Çoban Köpeği’ni birkaç renkte görebilirsiniz. Kızıl, alacalı kızıl, ciğer rengi, mavi ve alacalı mavi tonlarıyla karışık olan beyaz, krem, taba ve siyah renklerin vücudunda benekler ve lekeler şeklinde dağılır.
Alacalı kürk yapısı açık renk tüylerin üzerine, koyu lekeler ve benekler şekildedir. Avustralyalı Çoban Köpeğinin alacalı mavi kürkünde gri tüylerin üzerine siyah lekeler ve benekler vardır. Alacalı kırmızı renkteki köpekte ise bej tüylerin üzerinde kırmızı lekeler bulunur. Bu lekeler ve benekler köpekler büyüdükçe, daha da koyulaşır.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar
Oldukça zeki bir köpek ırkıdır. Eğitilebilirlik seviyesi de yüksektir.
Tam bana göre bir ırk benim gibi yorulmak ve durmak bilmiyolar tam git getir oynamadık tarzsalar benimde onun dişisinden olunca onunla opheniemir izleriz sağlığı içinde onu hafta sonları veterinere görürüm onu N&D ile beslicem ve düzenli olarak onu yürüyüşe çıkaracağım ve bol bol tüylerini taricam ve bu ırk ne kadar IQ ve nasıl uyur?