Airedale teriyerler arasında yer alan, grubu içerisinde en fazla özelliğe ve kabiliyete sahip olan ırktır. Cesur, kararlı, oyuncu, canlı, özgür, maceracı ve koruyucu arkadaş canlısı bir köpektir. Terrier grubundaki köpekler kadar uyanık ve istekli değildir. Zaman zaman bağımsız ve ne inatçı karakteriyle de öne çıkabilirler. Akıllıdırlar ve akıllarını kimi zaman kendi istedikleri şeyleri yapmak için diretmekte kullanırlar. Otoriter bir lidere sahip olmaz ise liderliği eline alabilecek bir köpektir. Ancak çoğunlukla sahibinin sözünü dinleyen, ailesinin isteklerine karşılık veren duyarlı, güvenilir ve sadık bir cinstir.
Aile yaşantısına, sahiplerinin hayatına uyum sağlar ve onlarla birlikte vakit geçirmekten keyif alır. Tek başına zaman geçirmekten hoşlanmazlar. Uzun süre yalnız kaldıklarında aile bireylerinin eşyalarına zarar vererek, bahçede çukurlar açarak kendi çaplarında bu duruma tepkilerini belli ederler. Yalnız kalma süreçleri uzadıkça psikolojileri olumsuz etkilenir ve terk edilme korkusu yaşarlar. Çocukları sever, onlarla iyi anlaşır ve oyun arkadaşı olurlar. Çocuklara karşı nazik, kibar ve sabırlıdırlar. Sevdiklerini, çocukları korumak isterler ve tehlikeli durumlara karşı cesurca yaklaşırlar. Küçük çocuklar için büyük vücutları sebebiyle istemeden tehlike oluşturabilir ve sert bir oyun arkadaşı olabilirler. Bu yüzden küçük çocuklarla gözetim altında sosyalleşmelidir.
Yabancı kişilere karşı yaklaşımları ılımlıdır ve güven duydukları zaman iyi anlaşırlar. Erken aşamada aldıkları eğitimler ve sosyalleştirme etkinlikle Airedale Terrier’ın daha sevecen ve arkadaş canlısı bir köpek olmasına yardımcı olacaktır. Bu yüzden yavruluk döneminden itibaren eğitimlerine ve sosyalleştirilmesine önem verilmelidir. Köpekler karşı yaklaşımları temkinli ve zaman zaman baskındır. Öncü köpek olmak isterler ve başka bir köpek lider olmak istediğinde ona meydan okumaktan çekinmezler. Genellikle kendinden daha küçük ve yavru köpeklerle iyi geçinmesine rağmen, büyük köpeklerle bu ilişki de pek başarılı olmayabilirler. Yavru köpeklerle oyun oynamak ve arkadaşlık yapmaktan mutlu olurlar. Bunun yanında diğer evcil hayvanlarla köpeklere göre daha iyi ilişki kurarlar. Genel olarak cana yakın, arkadaş canlısı, ılımlı bir köpektir.
Airedale eğitime cevap veren ve kolay eğitilebilen köpek ırkları arasındadır. Eğitimi kolay olmasının yanında iyi bir lidere ihtiyaç duyar. Köpek yetiştiren kişinin sert ve kaba davranışlar olursa, eğitim istenildiği gibi sonuçlanmayabilir. Akıllıdır ve bir şeyi öğrenme konusunda oldukça hızlıdır, çabuk kavrarlar. Fakat sahibinin eğitimlerde isteksiz, tutarsız ve kararsız davranışları olursanız köpeğinizin size karşı davranışları da aynı şekilde olur. Bunun için eğitmenin tutarlı, sabırlı, istekli davranması ve pozitif pekiştirme yöntemlerine eğitimde yer vermesi gerekir. Doğru davranışlar sergileyen eğitmen Airedale Terrier’ına köpek sporlarını ve koruyuculuğu öğretebilir. Airedale Terrier etrafında dikkatini dağıtan, ilgisini çeken bir sincap, köpek veya yiyecek görmediği süre sahibini memnun etmek için elinden geleni yapacak itaat duygusu yüksek bir köpektir.
Airedale Teriyeri çalışkan, yetenekli, bağımsız ve enerjiktir. Yeterli eğitim almaz, günlük ihtiyaçları karşılanmaz ve mutsuz olurlarsa Teriyerlerin doğasında olan kazma, kovalama ve havlama gibi davranışları sergileyebilirler. Bu özellikler Airedale Teriyeri köpeklerinin karakterine çok uygun olmayan sahibinin sinirini bozan sonuçlar doğurabilir. Çiğnemek, kazmak gibi eylemler onların sevdiği şeylerdendir. Bu davranışlarını kontrol etmeyi ve doğru bir yere yönlendirmeyi öğrenmelisiniz. Eğer köpeğinize kazması için bahçede bir alan, çiğnemesi için köpek oyuncakları verirseniz, onların bu olumsuz görünen davranışlarını iyi bir yere yönlendirmiş olursunuz. Airedale köpeklerinin aldığı eğitimler, doğru lidere sahip olması ve iyi yönlendirmeler ile daha mutlu, iyi huylu, karakterli bir cins olmasına yardımcı olabilirsiniz.
Airedale Teriyer köpek ırkı apartman yaşamına uyum sağlamakta zorlanacağı için çok fazla önerilmez. Ancak günlük egzersizlerini karşılayıp, aktif yapısına uyum sağlayabilecekseniz, evde yaşam sürmesi de mümkündür. İç mekanlarda çok aktif olması, bitmeyen enerjisi, boyutu ve oyun ihtiyacının yüksek olması sebebiyle ideal yaşam alanı olarak ortalama büyüklükte bir bahçeye, bahçeli eve ihtiyaçları vardır. Hassas ve yalnız kalmaktan hoşlanmadıkları için bahçeli evde, arazide tek başına bırakılmamalıdır. Airedale Terrier ırkı, karakter ve fiziksel özellikleriyle çevik, sportif, görev bilinci yüksek, çok yönlü ve çok yetenekli bir aile köpeğidir. Hem iş köpeği hem de sportif köpek türünden yer alırlar. Yaşadığı bölgeye karşı bekçilik genleriyle birlikte çok fazla koruma içgüdüsü taşır. Airedale Terrier “Terrierlerin Kralı” olarak adlandırılır. Avcı, atlet, koruyucu, bekçi ve refakatçi olarak Airedale Terrier tüm köpek ırkları arasında farkını ortaya koymuştur.
Airedale Teriyerleri yavruluk döneminden itibaren neşeli, eğlenmeyi, oyun oynamayı çok seven bir ırktır. İyi bir eğitim alana kadar biraz yaramaz ve gürültücü oldukları görülür. Çok sık havlamazlar. Ancak havlamaya eğilimleri vardır. Bu davranışını, olası havlama sorununu çözebilmek için köpeğinizi eğitmeniz gerekir. Airedale Teriyeri köpek sahibi olmayı düşünüyorsanız, hangi istenmeyen davranışlara karşı eğimli olduğunu, bağımsız doğasıyla birlikte yaşanabilecek zorlukları ve bunları yaşamak isteyip istemediğinizi düşünmelisiniz. Eğer tüm ihtimalleri kabul edip, olumlu karar verirseniz Airedale Teriyeri’nin aktif, yetenekli, eğlenceli, sadık, oyuncu, sevecen ve hatta komik tavırlarıyla sahibine iyi bir dost olacaktır.
Airedale Terrier Teriyerlerin Kralı olarak bilir ve en uzun teriyer köpeğidir. Birçok teriyer gibi, Airedale Terrier cinsi de eski İngilizler ve Siyah ve Tan ırkları gibi Terrier soyun birincil atalarından biri olarak sayılmıştır. 20. Yüzyıldan önce Britanya’nın en önemli üretim merkezlerinden olan İngiltere’nin kuzeyinde, İskoç sınırından yüz milden daha az bir mesafede Aire Vadisi yer alırdı. 1800’lü yılların ortalarında, Sanayi Devrimi’nin zirvesinde olduğu dönemlerde vadinin fabrika ve değirmen işçileri kendi imajlarına göre sert, insanları umursayan Airedales köpeğini yetiştirdiler. Terrier Kralı (King of Teriyer) olarak adlandırılan bu ırkın krallar tarafından değil, yerli işçiler tarafından geliştirilmiştir.
Orta boylu, yapılı, korkusuz olan bu büyük köpekler su faresinden tilkiye kadar daha birçok hayvanı avlaması için geliştirildi. Çok iyi koku alır, yüzen ve yol arkadaşlığı yaparlardı. İyi bir avcı olduğu için Yorkshire avcıları, kaçak avcılar tarafından çalıştırıldı ve başarıları ödüllendirildi. Köpekler avcılık yeteneğinin yanında kuşları talip eder, onları bulur, sahibine yerini gösterir ve yakalayabilirdi. Irkın gelişimi 1840’lı yıllarda ilerleme kaydetmeye başlamıştır.
1800’lerin ortalarında, Güney Yorkshire’daki Aire Nehri çevresinde bu Terrier köpeklerinden bazıları farklı ırklarla melezlendir. 1853 yılında suda avlanma ve koku alma yeteneklerini geliştirmek amacıyla Otterhound, İngiliz Siyah ve Tan Teriyer köpekleriyle çaprazlandılar. Dalgalı tüylü, siyah ve taba renkli kürkü olan karada sıçanları, nehirlerde ise su samurlarını yakalayan çok yönlü bir spor köpeği olması için Otterhound ile çaprazlandı. İlk melezlemenin sonucunda teriyerin keskin bakışlarına sahip ve yüzme konusunda yetenekli oyun oynamayı seven bir köpek ortaya çıktı. Bu çaprazlama sonrasında orijinal olarak “Bingley “ya da “Waterside Terrier” olarak adlandırılan ırk, 1878’de Airedale Terrier adını alacak olan köpekler, Otterhound gibi su samuru avında usta bir cins olmuştu.
Otterhound köpeklerinin bazı kalıntılarını Airedales köpeklerinde azaltmak için İrlandalı Terrier, Bedlington Teriyer ve Bull Teriyerlerin çaprazladı, çalışmalar yapıldı. Tecrübeli köpek yetiştiricileri bu ırk üzerinde iyi bir gözlemle İrlanda Teriyeri ve Bedlington Teriyerinin izlerini görecektir. İlk melezlemeden 12 yıl sonra yapılan melezlemede Airedale popüler bir spor teriyeri haline geldi. Airedales Terrier köpeklerinin gelişinde birden çok türün rol oynamıştır. 1900’lü yıllara gelindiğinde, türün Champion Master Briar olan ün kazandığı ve yavrularının Amerika’da ününü sürdürdüğü görülüyordu.
Airedale’in büyüklüğü, canlılığı ve birçok konuda yetenekli olması onlara dünya çapında ün kazanmaya devam ediyordu. Bu köpeğin akıllı olması, davranışları ve cesur yapısı onlara hem bir polis köpeği ve hem de aile hayvanı olarak insanların hayatında yer almasını sağladı. Her iki rolü ve farklı görevleri başarıyla yerine getiriyor ve seviyordu.1864 yılında ilk kez Aire Vadisi’nde köpek gösterisi yapıldı ve o zamanlar Waterside Teriyer adıyla tanınan bu köpekler gösteride yarıştı. Yazar Hugh Dalziel, köpekler hakkında “mükemmel mükemmellik, çok iyi” şeklinde ifadelerde bulundu. Onun bu yorumları köpeklere olan ilgiyi çok hızlı şekilde arttırdı. Bu dönem içerisinde ileri gelen bir grup köpek meraklısı bir araya gelerek Waterside veya Bingley Teriyeri olarak anılan köpeklerin adının “Airedale Teriyeri” olarak değiştirilmesine karar verdi. Airedale Teriyeri ismi başta kabul edilmedi ve yaygın olarak kullanılmadı. Bu durum birçok karışıklığı beraberinde getirdi. Çeşitli köpek gösterilerinde ırklar için bir ya da üç ismin hepsini kapsayacak şekilde sınıflar oluşturuldu. 1986 yılında Airedale Teriyeri adını İngiltere ulusal kulübü England Kennel Club (EKC) resmi ad olarak kabul etti ve ırkı tanıdı.
I.Dünya Savaşı’ndan sırasında İngiliz Silahlı Kuvvetlerinde haberci, nöbetçi ve gıda ve mühimmat taşıyıcı, izci, ambulans köpeği, hendek kazma, kızak köpeği ve bekçi köpeği olarak hizmet etmesi için kullanıldı. Bu görev ve 1. Dünya savası sırasında yaşanan zorluklar köpeklerin soyunun azalmasına neden oldu. Ancak cesareti, korkusuzluğu, sadakatiyle ve görevlerdeki başarılarıyla popülerlik kazandı. 1. Dünya Savaşı sırasında Airedale Terrier cinsi Jack adında cesur bir köpek, İngiliz karargâhına bir mesaj iletmekle görevlendirildi. Bu görevi yerine getirdi ve tüm taburun hayatını kurtarmayı başardı. Bu görevi layıkıyla tamamlamasından sonra kendisi Victoria Haçı ile ödüllendirildi. Dönemin Amerikan başkanları Theodore Roosevelt, Warren Harding ve Calvin Coolidge gibi isimler bu köpeklerin hayranı ve sahibi olan pek çok insan arasındaydı. Atalarından genetik olarak yadigar kalan cesaretli, korkusuz ve sadık yapısı günümüzde de devam etmektedir. Günümüzde Airedale ırkının itibari, yaşayan köpeklerin sayısından kat kat fazladır.
Kuzey Amerika’da Airedale cinsi su kuşları, yayla av kuşları ve tüylü avlarda eşit derecede usta üçü bir arada olan bir av köpeği olarak bilinir. Bunun yanında ördek köpeği, su samuru avcısı, büyük av avcısı, çoban, koruyucu, savaşçı, aktör, atlet, K-9 polis köpeği ve bebek bakıcısı olarak farklı farklı alanlarda Teriyer Kralı çeşitli zamanlarda yaptıkları bu işlerde başarıyla yer alır. Airedale sahibi olan hiç kimse ırkın çok yönlülüğü, yetenekleri ve efsanevi olması bilinen özellikleri olduğu için sürpriz olmayacaktır.
Airedale Terrier köpekleri, Terrier ailesine dahildir ve en büyükleridir. Kare görünümünde, orantılı bir vücudu vardır. Derin göğüs yapısına sahiptir. Sırtın üst çizgisi düzdür. Güçlü, yuvarlak kemik yapısı, dik ve uzun bacaklarıyla dikkat çekerler.
Airedale Terrier ırkının kafatası yaklaşık olarak namlu ile aynı uzunluktadır ve görülmesi biraz zor olan hafif bir duruşu vardır. Uzun ve düz başı, derin göğüs yapısıyla birleşir. Burun rengi siyahtır. Dişeri düz veya makas ısırığı şeklinde kapanmaktadır. Sakalları ve bıyıkları ile kendini belli eden fark edilen bir yüze sahiptir.
Airedale Terrier köpeğinin başın yan kısmında, v şeklinde, hafifçe öne ve yana doğru kıvrılan kulakları vardır. Kulakları oldukça düzgün şekilde öne doğru katlı durmaktadır.
Airedale Terrier cinsinin küçük, yuvarlak ve iri koyu renkli gözleri vardır. Gözlerinin çevresinde koyu geçişli bir çerçeve bakışlarına ekstra bir derinlik katmaktadır.
Airedale Terrier köpeğinin ön ayakların oldukça düzgün bir yapıya sahip olması, onları olduğundan daha yüksek ve boylu gösterir. Ön bacakları tamamen düz, uzun, dik, kaslı ve yere çok güçlü basmaktadır. Dayanıklı, güçlü ve çevik bir köpektir. Serbest bir yürüyüşleri vardır.
Airedale Terrier köpeklerinin kuyruğu genellikle kesilerek kısaltılmaktadır. Kısaltılan kuyruğunu sırt üzerinde yüksekte taşırlar. Kuyruk kırpma işlemini yasak olduğu ülkelerde kulakları doğal haline bırakılır. Kuyrukları kesilmediği zaman neşeyle sağa sola sallarken görebilirsiniz. Airedale Terrier’ın kuyruğu geriye fazla kıvrılmaz.
Airedale Terrier ırkının çift katmanlı, orta uzunlukta, sert, kaba, yoğun, yumuşak, sırım gibi kalın ve karışık yapılı kürkü vardır. Kürkünün alt tabakası yani astarı yumuşak ve kısa tüylerden oluşur. Üst tabakası sert, yoğun, kalın ve hafif dalgalı kaplamaya sahiptir.
Airedale Terrier cinsi köpeklerin kürkünde en çok görülen renkler ten rengi ve siyah, ten rengi ve grizzle şeklindedir. Bej tonlarındaki tüylerin içerisine siyah ve koyu gri renklerinin dağılmasıyla kürkü oluşur. Göğüs bölgesindeki tüylerin içerisinde küçük kızıl benekler ve beyaz bir leke görülebilir. Bacaklar, göğüs, karın altı, baş ve kulaklar genellikle bej, bronz renktir. Bazen bej/bronz rengi tüyler omuzlara kadar uzanır. Bazı köpeklerin baş ve kulak renginin biraz daha koyu ten rengi olması da normaldir. Köpeklerin arkası, vücudun üst tarafı ve yanları siyah veya koyu boz/kır renkli olmalıdır
Bakımları yapılan, sağlıklı Airedale Terrier köpeği 10-14 yıl aralığında değişen bir yaşam süresine sahiptir.
Oldukça atik, enerjik ve çevik bir yapıya sahip olan Airedale Terrier cinsi köpeklerin dişi ve erkeklerinin ağırlığının 22-31 kg aralığında, yüksekliklerinin ise max. 58 cm olması uygundur. Ancak ağırlıkları ve boyları cinsiyete göre değişiklik gösterebilir. Fazla kilo sorunu yaşamamak için boy ve kilonun ideal aralıkta kalmasına dikkat edilmelidir.
Yıl genelinde orta seviyede tüy döktükleri görülür. Çok fazla tüy köpek köpeklerden değildir. Ancak yılın belli dönemlerinde, mevsim geçişlerinde ya da kullanılan mamanın değişmesi gibi durumlarda dökülmeler artar. Mevsim geçişlerinde yoğun tüy dökülmesinin görülmesi yüksek ihtimaldir, azaltmak için tarama sıklığınızı arttırabilirsiniz.
eterinerler ve köpek yetiştiricileri Royal Canin, Proplan, Acana, Hills, N&D, Gimdog, Brit, Purina, Felix, Brit Care gibi markaların yüksek kaliteli Airedale Terrier köpek ırkına uygun ve özel üretilen ürünlerini önermektedir.
Airedale Terrier hazır mamaların yanı sıra ev yemekleri, meyve ve sebzeleri de tüketebilir. Ancak her ev yemeğini ya da meyve, sebzeyi yemesi Airedale Terrier için uygun değildir. Sahibinin Airedale Terrier köpeklerinin neler yediğini, içeriği faydalı ve sağlıklı olan evde hazırlanan yiyeceklerin neler olduğunu bilmesi gereklidir. Airedale Terrier ırkının sadece insan gıdaları ile beslenmesi yeterli olmayacaktır. Sağlıklı beslenmesi için yüksek kaliteli büyük köpek ırklarına özel hazırlanan kuru veya yaş mamalarını ölçülü şekilde yemesi önerilir.
Airedale Terrier köpeklerinin çiftleşmesi için köpeğin gelişimini tamamlaması ve sağlıklı olması gerekir. İlk kızan dönemine girdiklerinde kesinlikle Airedale Terrier çiftleştirilmemelidir. Dişi ve erkek Airedale Terrier köpeklerinin ideal çiftleştirilme zamanı 15 ile 18 aydan sonrasıdır. Köpeklerin çiftleştirilmesi hakkında daha detaylı bilgiler blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Airedale Terrier köpeklerin çift katmanlı kürkü az bakım isteyen, kısa ve sırım gibi bir kaplamaya sahiptir. Tel kaplamanın haftada 2-3 kez taranması ve fırçalanması kürkün güzel, sağlıklı görünmesi, etrafa dökülen tüylerin azalması için yeterlidir.
Airedale Terrier köpek ırkının fiyatı cinsiyetine, yaşına, kürk rengine, eğitimine, sağlık durumuna, şeceresine ve nadir bulunup bulunmadığına göre değişiklik gösterecektir. Airedale Terrier yavrusunun fiyatı 3.000 TL ile 8.000 TL arasındadır. Fiyat aralığının farklı olması satan kişiye ve satıldığı yere göre artıp azalarak değişebilir. Türkiye’de nadir bulunan bir köpek cinsi olduğu için fiyatı daha yüksek miktarlarda da olabilir. Köpek sahiplenirken fiyatın yanında Airedale Terrier’ın sağlık durumuna ve ebeveynlerinin sağlığına dikkat etmeyi unutmayın.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Sağlıklı, dişi Airedale Terrier tek bir doğumda ortalama 8 yavru dünyaya getirmektedir. Doğumlarında 7 – 10 arasında yavru sahibi olan dişilerin, gebelikler 60 gün sürmektedir. Yavrular doğduktan sonraki 2 hafta boyunca dış dünyayı göremezler ve anneye ihtiyaç duyarlar. Sağlıklı yavrular doğurabilmesi için Airedale Terrier köpeğinin yılda birden fazla doğum yapmaması gerekir. Airedale Terrier ırkının sağlıklı yavrular dünyaya getirebilmesi için köpeğinizin hamilelik ve doğum sürecinde neler yaparak ona destek olabileceğinizi merak ediyorsanız blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar