Tarsus Çatalburun Özellikleri ve Bakımı
Çatalburun köpek ırkı enerjik, hareketli, çevik, ailesine sadık, özverili ve iyi huylu bir köpektir. Ailesine, sahibine sadık ve itaatkardır. Sevecen ve saygılı yapısıyla sahibinin sözüne, komutlarına uyarlar. Köpeğinin saygısını, sevgisini kazanan ve iyi bir liderlik yapan sahibine karşı efendi davranış sergilerler. İyi eğitim aldıkları ve erken aşamada sosyalleştirildikleri zaman çocuklara karşı sabırlı davrandıkları görülür. Çocuklarla erken aşamada bir arada zaman geçirme imkanı verildiğinde çok iyi geçinirler ve çocukları korumayı kendilerine görev edinirler. Ancak genel olarak tedbirli, temkinli ve korumacı davranışlar sergiler. Bu yüzden yabancı kişilere karşı sert davranması ve saldırgan olması mümkündür.
Çatalburun yabancı kişilere karşı, evini ve sevdiklerini koruma içgüdüsüyle temkinli yaklaşır. Bölgesini korumak isteyen davranışlar sergiler. Bu yüzden eve gelen misafirlere, tanımadığı kişilere karşı saldırgan yaklaşması mümkündür. Onların yabancı kişilere karşı soğuk, mesafeli ve temkinli davranışları iyi bir bekçi köpeği haline gelmesini sağlar. Bu özelliklerinin üzerine ek olarak iyi bir eğitimle de Çatalburun köpek cinsini arama-kurtarma, narkotik ve polis köpeği olarak da farklı görevlerde yer alırken görebilmek mümkünüdür.
Çatalburun çok itaatkar ve ailesine bağlı bir köpektir. Yaşam alanı olarak sevdiklerinden ve ailesinin bulunduğu ev ortamından uzak kalmak istemezler. Ailesiyle birlikte, aynı evin içerisinde yaşamak isterler. Genellikle ev içerisinde sessiz oldukları görülür. Ancak yine de yüksek enerjisi, aktif yapısı gereği apartman hayatına uyum sağlayamazlar. Bahçeli bir evde bakılması, hem ev içerisinde hem de bahçeye rahatça ulaşma imkanının olacağı bir yaşam alanı onlar için ideal olandır.
Çatalburun ortadan ikiye ayrılmış gibi duran burnuyla tanınır. Burun yapısı sebebiyle Çatalburun adını almıştır. Burun yapısı onların hem kusuru hem de en büyük avantajlarından birisidir. İki burnu varmış gibi durmasının yanında, farklı burun yapısıyla daha iyi koku alır. Bu diğer avcı köpeklerine kıyasla Çatalburun köpek cinsini daha üstün kılan bir özellik olur. Türkiye’de avcılar tarafından bilinen bir ırktır ve av köpeği olarak sahiplerine eşlik ettikleri görülür. Yurt dışında da Turkish Pointer olarak bilinir. Güçlü av içgüdüsü, mükemmel koku alan burnu ve itaatkar yapısıyla iyi bir av köpeğidir.
Oldukça hızlı, sadık, sevecen, akıllı, zorlu arazilerde iyi performans sergileyen ve avlanma konusunda başarılı olan Çatalburun köpek ırkının ırk standartlarını henüz belirlenmemiştir. Ancak cinsin ırk standartlarını belirleyerek, kabul edilmesi ve kayıt altına alınması için yakın zamanda gerekli başvurular yapılmıştır.
Türkiye’nin Mersin ilinde ilk olarak görülen bu ırkın geçmişi tahminen 1900’lü yılların başına dayanmaktadır. Köpeklerin Akdeniz bölgesinde yer alan Mersin’e tam olarak ne zaman geldiği ya da kimler tarafından getirildiği ise bilinmemektedir. Bazı araştırmacılara göre cins çok uzun yıllar önce ortaya çıktı ve 8. yüzyılda Haçlı Seferleri ile birlikte Avrupa’ya gitti. Bu araştırmacıların haklılık payının olması Türk Pointer’ın diğer adıyla Çatalburun’un pek çok ırkın atası olma ihtimalini gündeme getiriyor. Ancak bu görüşün aksine Turkish Pointer’ın yaşamında geçmişe ait bir kanıt bulunmaması sebebiyle cinsin Avrupa’dan gelen köpeklerden ortaya çıktığı, geliştirildiği düşünülmektedir. Pachon Navarro gibi çift burunlu görünümüne sahip olması da, Avrupa’dan geldiği şeklinde ifade edilen bu düşünceyi destekler niteliktedir.
Tarsus Çatalburun köpek cinsi, çatal burunlu olarak bilinen üç köpek cinsinden biridir. Çatalburunlu olan diğer köpek ırkları Double Nosed Andean Tiger Hound ve Pachon Navarro’dur. Bazı Kısa Tüylü Alman Puanteri ve Portuguese Pointer cinsi köpeklerde de çatal burun yapısı görülebiliyor ancak bunun Navarro Pointer köpek ırkından kaynaklandığı düşünülmektedir. Tarsus Çatalburun, ülkemizde Tarsus bölgesine özgü olan bir av köpeği ırkıdır. Türkiye dışında çok fazla bilinirliği yoktur ve yurt dışından birinin bu köpeğe sahip olmasının, geliştirmesinin çok zor olduğu söylenmektedir. Birçok tarihçi, Tarsus bölgesi çatal burunlu ya da küçük burunlu köpeklerin orijinal mutasyonlarının meydana geldiği, geliştiği yer olduğunu düşünmektedir.
Yaygın bir inanışa göre Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 15. ve 16. yüzyıllarda İspanyollar ve Portekizliler Tarsus Çatalburun cinsi köpeklerden bazılarını alıp ülkelerine götürmüşlerdir. Aldıkları bu köpeklerin Double Nosed Andean Tiger Hound ve Pachon Navarro çatal burunlu diğer köpek ırklarının temelini oluşturduğu düşünülmektedir ancak bununla ilgili kesin bir kanıt yoktur. Oldukça nadir bir ırk olan Çatalburun köpeklerinin sayıca az olan popülasyonu sebebiyle de iç içe geçmiş geçmişe ve soya sahiptir. Farklı popülasyonlara rağmen ırkın köpek sahiplerinin şaşırtacak derece oldukça az kalıtsal sağlık sorunu bulunmaktadır. Günümüzde herhangi bir resmi köpek kulübü tarafından tanınmamaktadır ve Çatalburun cinsine ait oluşturulmuş herhangi bir ırk standardı yoktur.
Orta büyüklükte, kaslı ve atletik yapılı köpek ırkları arasında yer alır. Ortalama ağırlığı 14 ila 25 kilogram aralığında yüksekliği ise 43-63 cm arasında değişiklik gösterir. Enerjik, hareketli ve aktif bir köpektir.
Vücudu ile orantılı büyüklükte kafa yapısına sahiptir. Namlusu belirgindir. Burun yapısı ile dikkat çeken bir cinstir. Burun ikiye ayrılmış, aralıklı yapıdadır ve burun rengi kahverengidir. Burnu ten rengi olan köpeklere rastlanılmış ama sayıca oldukça azdır. Tüy rengi siyah olan köpeklerin burun ve göz renginin de siyah olduğu Çatalburun köpekleri de görülmüştür. Dudakları dişi ve erkeklerin çok olmamakla birlikte biraz ayrık ve sarkık yanaklarının altında hafif bir belirginliğe sahip olduğu görülmektedir. Dişleri ve çenesi makas ısırığı şeklinde kapanmaktadır. Kafa bölgesinde kürk rengine göre değişen maskeye sahip oldukları görülür.
Çatalburun köpek cinsinin kafasının iki yanında, büyük ve sarkık kulakları vardır. Kulaklarını öne doğru çektiğinizde burun ucuna doğru uzun geldiği görülecektir.
İri, yuvarlak ve belirgin yapıdaki gözleri bal sarısı ve kahverengi tonlarında renge sahiptir. Gözlerinin birbirine eşit mesafede konumlandığı görülmektedir.
Kaslı, atletik, dayanıklı ve sağlam bacak yapısına sahiptir. Hızlı hareketlerinde, esneklik sağlayan ve avlarda yorulmadan görevini tamamlamasını destekleyen bacak ve ayakları vardır.
Kuyruk yapısı kesilmenin yasal olduğu ülkelerde kenetlenmekte ve kırpılmaktadır. Yasal olmadığı ülkelerde ise normal uzunluğunda bırakılmaktadır.
Esnek derisi, kısa ve ince tüylerle kaplıdır. Vücudunun üzerine yapışık gibi duran derisi, elinizle tutup hafifçe çektiğinizde esneyecektir. Tüylerinin çok dökülmediği bilinmektedir. Erkek ve dişi Çatalburun köpeklerin kürk rengi farklılık gösterse de, kürk yapısı benzerlik göstererek büyük çoğunluğunu ince tüylüdür.
Çatalburun köpek ırkının kürk rengi, erkeklerde kahve-beyaz, dişilerde ise kahve-beyaz ve düz kahverengi en yaygın olanlarıdır. Beyaz tüylerinin üzerinde kahverengi tonlarındaki desenlerin, beneklerinde görülmesi normaldir.
Sıkça sorulan sorular
Çatalburun ortalama olarak yaşam süresi 10- 13 yıl arasında değişiklik göstermektedir.
Çatalburun henüz bir kuruluş tarafından tanınmadığı ve ırk standartları kabul edilmediği için ideal kilo ve yükseklik aralığı verilmesi oldukça zordur. Fiziksel standartları belirlenmemiş olmasına rağmen Türkiye’de yetiştirilen köpekler üzerinden yapılan çıkarımlar doğrultusunda bilgiler verilmektedir. Orta büyüklükte, kaslı ve atletik yapılı Çatalburun ırkının ortalama ağırlığı 14 ila 25 kilogram aralığında yüksekliği ise 43-63 cm arasında değişiklik gösterir.
Çatalburun köpek ırkının, kısa ve ince tüyleri az seviyede dökülmektedir. Yıl genelinde az tüy döktükleri ve kısa tüylere sahip oldukları için bakımları genel olarak kolaydır. Yoğun tüy dökme sorunu yaşamasalar da kürkünün sağlıklı ve bakımlı olması için haftada bir ya da iki kez taranması ve fırçalanması gerekmektedir. Düzenli tarama ile gevşeyen tüylerini dökülmeden toparlamanız köpeğinizi rahatlatacaktır.
Veterinerler ve köpek yetiştiricileri Çatalburun Köpeği için Royal Canin, Proplan, Acana, Hills, N&D, Gimdog, Purina, Felix, Brit Care gibi markaların yüksek kaliteli içeriğe sahip olan ve özel üretilen köpek mamalarını, destekleyici gıda ürünlerini önermektedir. Köpeğiniz ihtiyacına, yaşına, alerjen yapısına ve cinsine göre uygun kaliteli hazır mamaları tercih etmelisiniz. Doğru mamayı aldıktan sonra da Çatalburun cinsinin günlük ihtiyacını karşılayacak ve aşırıya kaçmayacak ölçülerde öğünlerini planlamalısınız.
Çok sık olmayacak şekilde Çatalburun evde hazırlanan insan gıdalarını da tüketebilir. Ancak evde hazırlayacağınız yiyeceklerinde Çatalburun için uygun sağlıklı, kaliteli kalori içeren besinler ve protein değeri yüksek ürünler olacak şekilde tercihlerinizi yapmalısınız. Çatalburun hazır mama haricinde sağlıklı ev yemekleri, meyve ve sebze de tüketebilir. Ancak insanların tükettiği sağlıklı olduğu söylenilen her yiyeceği ya da meyve, sebzeyi yemek Çatalburun için uygun değildir. Sahibinin Çatalburun’un neler yediğini ve evde tüketebileceği sağlıklı yiyeceklerin hangileri olduğunu bilmesi gerekir. Sadece ev yemeklerini yemek Çatalburun için yeterli değildir ve bu beslenme tarzına başvurmak doğru olmayacaktır. Çünkü evde hazırlanan yiyecekler, meyve ve sebzeler Çatalburun’un günlük alması gereken vitamin, mineral ve ihtiyacı olan besin değerlerini karşılamaya yetmeyecektir.
Çatalburun ırkının gelişimini tamamlamasına ve sağlık durumunun iyi olmasına göre 18. ve 24. Aydan itibaren çiftleştirilesi önerilir. Dişi ve erkek Çatalburun köpeğinin gelişim sürecine, kemik ve vücut sağlığına göre çiftleştirilme zamanı değişebilir. Sağlıklı Çatalburun çiftleştirmesi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için köpeklerin çiftleştirilmesi adlı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Çatalburun yıl genelinde az tüy döktükleri, kısa tüylere sahip oldukları ve banyo ihtiyacının sık olmadığı için bakımları genel olarak kolaydır. Yoğun tüy dökme sorunu yaşamasalar da kürkünün sağlıklı ve bakımlı olması için haftada bir ya da iki kez taranması ve fırçalanması yeterlidir.
Tarsus Çatalburun köpek yavrusunun yaşına, cinsiyetine, sağlık durumuna ve farklı etkenlere göre fiyatı değişiklik göstermektedir. İyi bir yetiştiriciden satın aldığınız/ sahiplendiğiniz Tarsus Çatalburun’un fiyatı ortalama 2.000 TL ile 5.000 TL arasında değişiklik gösterir. Tarsus Çatalburun bazı ülkelerde ve bölgelerde az bilindiği, yetiştirildiği ve bakıldığı için bulunması daha zordur. Bu yüzden köpeklerin ilgi görmesi, kolay bulunan ve sahiplenilebilen ırklar arasında olması gibi etkenler fiyatının artıp azalmasına da neden olmaktadır.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Çatalburun tek bir doğum sırasında 8 ila 12 arasında değişen sayıda yavru dünyaya getirmektedir. Dişilerin bazı durumlarda ortalamanın altında ya da üzerinden yavru doğurması mümkündür. Çatalburun ırkının hamilelik ve doğum sürecinde sağlıklı yavrular dünyaya getirmesi yılda bir def çiftleştirilmesi ve hamile kalmaması önerilir. Sağlık durumu, yaşı, gelişimi, hamilelik süreci, geçmiş doğumları ve çiftleştiği köpeğinin sperm kalitesi Çatalburun’un doğurduğu yavru sayısında değişikliğe neden olabilir.
Çatalburun köpek ırkının kürk rengi, erkeklerde kahve-beyaz, dişilerde ise kahve-beyaz ve düz kahverengi en yaygın olanlarıdır. Beyaz tüylerinin üzerinde kahverengi tonlarındaki desenlerin, beneklerinde görülmesi normaldir.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar