Sokö ( Sokak Köpeği) Özellikleri ve Bakımı
Sokö bilinen adıyla Sokak Köpeği zorluklara ve sıkıntılara karşı dayanıklı, sokak hayatına alışkın bir ırktır. Çok güçlü, dayanıklı ve sağlam yapılı birçok safkan köpek ırkı bir Sokak Köpeği ile aynı şartlar altında yaşasalar dahi psikolojik ve fizyolojik anlamda bu ırk kadar dayanıklı olmayabilir. Sokak köpekleri her ne kadar melez bir tür olsa da safkan köpeklerden daha dayanıklı ve sıkıntılı durumlara alışık haldedir. Sokak Köpeği melez ırklar sınıflandırmasında yer alır ve safkan bir ırka mensup değildir.
Sokak Köpeğinin kişilik özellikleri birbirine genel olarak benzerlik göstermekle birlikte zaman zaman da değişkenlik gösterebilmektedir. Bazı köpekler insanlara karşı çok yakın, sevecen davranışlar sergilerken kimisi de ürkek, temkinli ya da tedbirli davranabilmektedir. Sokak köpeğinin yaşadığı ortam, yedikleri besinler, maruz kaldığı durumlar, çevresindeki diğer hayvanlarla olan ilişkisi ve karşılaştıkları insanların onlara karşı olan davranışları karakter ve kişilik özelliklerini etkilemektedir.
Sokak köpekleri, sonradan dışarıya bırakılmadıysalar genel olarak doğdukları andan itibaren sokakta yaşama adım atmışlardır ve bundan dolayı da zorlu şartlara alışıklardır. Bu köpeklerin kimisi sokakta yaşamını devam etmekte kimisi ise barınaklarda bakılmaktadır. Barınakların köpeklere baktığı ve sahiplendirdiği gibi, kısırlaştırma işlemini gerçekleştirip sokak hayatına yeniden bıraktığı da bilinmektedir. Köpeklerin sağlık durumuna, karakter özelliklerine göre insanların sokaktan, melez Sokak Köpeklerini sahiplendiği de görülmektedir.
Sokak köpeklerinin yaşam standardı oldukça düşüktür. Çoğu zaman dışarıda sağlıklı mama, yiyecek ve temiz su bulamadıkları için verilen zararlı yiyecekleri tüketmektedirler. Bundan kaynaklıda birçok sağlık sorunu yaşamaya eğimlidir. Çok dayanıklı, sıkıntılara alışkın bir köpektir ancak çok soğuk veya çok sıcak havalara maruz kalmayı sevmezler. Bu hava ve iklim şartları hayvanı hem psikolojik hem de fizyolojik olarak olumsuz etkilemektedir. Bu durumların hepsinin bir araya gelmesi, Sokak Köpeklerinin diğer ırklara oranla daha hızlı sağlıklarının bozulmasına ve daha fazla sağlık sorunu yaşamasına neden olabilmektedir.
Sokak Köpekleri sevecen, masum ve iyi tavırları kendisine ilgi gösteren, seven ya da kişilere göstermektedir. Kısacık bir zamanda sevgi görmesi sonucu, karşısındaki kişiye karşı büyük bir bağlılık duyabilirler. Genellikle mahalle sakinlerinin evlerine almadan, sokakta beslediği bu canlıların yaşam standartları düşüktür. Kendi imkanlarıyla beslenmesini sağlayamadıklarında, hayvan severlerin bireysel imkanları dahilinde günlük ihtiyaçlarını gidermeye çalışmaktadır. Gezmeyi, dolaşmayı seven ırkın sokak aralarında koşturması kaçınılmazdır. Bu yüzden de eğitimsiz oldukları için başına buyruk hareket ederken istenmeyen kazalara neden olabilmektedir.
Sokak Köpekleri güçlü ve baskın köpek türü olduğu için kedi, sincap, tavşan gibi kendinden küçük diğer memelilerin ve yerde uçuşan kuşların yaşamına fırsat vermeyebilir. Biraz oyun ve birazda av duygusuyla diğer hayvanları koşturup, saldırabilir. Sokak Köpeklerinin bazı türlerinin saldırgan olmasından dolayı 2021 yılı itibarıyla 200’e yakın hayvan türünün yok olmasında ana sebebi biri olduğu ifade edilmektedir. Bunun yanı sıra Sokak Köpeklerine karşı da bazı kişilerin sert davranışlar sergilediği, onların canını yaktığı ve köpeklerin bu yüzden kendini dış dünyaya karşı koruma içgüdüsüyle bu davranışları sergilediği de söylenmektedir.
Sokak Köpekleri belirli bir tür grubuna mensup olmadıkları için bu cinsin, herhangi bir ülkeye ait olduğunu söylemek gerçekçi bir yaklaşım olmayacaktır. Sokak Köpekleri evrenseldirler, her ülkede farklılıkları ve benzerlikleriyle bulunurlar. Sokak köpeklerini dışarıdaki art niyetli insanlar katledilmedikleri ya da zehirlemedikleri sürece görmeniz mümkündür.
Sokak Köpeklerinin Anadolu’da Osmanlı döneminde belirli sorunlara yol açtığı ifade edilmiştir. Nitekim 1910 yılında İstanbul’da sokak köpeği sayısının artış göstermesinden kaynaklı kuduz vakaları, ısırılmalar ve halk sağlığı sorunları yaşanmıştır. Bundan dolayı dönemin belediye başkanı olan Suphi Bey, İstanbul’daki Sokak köpeklerini toplatmış ve Hayırsızada’ya göndermek zorunda kalmıştır. Adadaki köpekler hem kuduz hastalığı ile mücadele ettikleri hem de yetersiz beslendikleri için bir süre sonra ölmüştür. Sokak Köpeklerinin oraya sürgüne gönderilmesinden dolayı, yaşanılan bu olay halk arasında “Hayırsızada Sürgünü” olarak adlandırılmıştır. Sonradan Hayırsızada olarak bilinen yer, Sivriada adını almıştır ve orada ölen köpekler için bir “anı taşı” bölgeye dikilmiştir.
Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı yaptığı 1932 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Köpeklere karşı ittihaz edilecek tedbirler hakkındaki” tamimde kuduz rahatsızlığı sebebiyle, ısırılma sonucu hastanelerde devamı edilen vakalarda artış gözükmüştür. Bu durumun zaman içinde artmasından kaynaklı köpeklere karşı umumi bir mücadele kararı alınmıştır. Kararlar neticesinde öncelikli olarak sahipsiz olan bütün sokak köpekleri itlâf edilecek, şehir ve kasabalarda bakılan sahipli köpeklerinde dışarıda başı boş gezmemesi sağlanacaktır. Sahipsiz olduğu halde tasmasız ve maskesiz gezdirilen köpekler itlâf edilecektir. Köylerde bakılan sahipli köpekler ise gündüzleri yaşadığı mahalde tasmalı şekilde gezdirilecek, bağlı olarak tutulacaktır ve ancak geceleri bekçilik görevini yerine getirmesi için serbest bırakılacaklardır. Alınan bu kararlar neticesinde de köpeklerin itlafı için zehir kullanılmış ve kullanılacak zehir masrafı da şehir ve kasaba belediyelerinin sorumluluğuna verilmiştir.
2004 yılında 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile Sokak Köpeklerinin toplatılması yasaklanmıştır. Bu Kanun ile Sokak köpeklerinin sayısı giderek artmış, başıboş yaşayan köpek sorunu zaman zaman bir iç güvenlik sorunu hâline gelmiştir. Köpeklerin kuduz ya da farklı hastalıklar taşımaması için belediyeler tarafından Sokak Köpekleri zaman zaman toplatılmış, aşılanmış ve bazen barınaklarda bakılmış, sahiplendirilmiş bazen de sokak yaşamına devam etmesi için salınmıştır
Sokak Köpeği olarak bilinen diğer adıyla Sokö birbirinden farklı türde köpeklerin bir arada yaşamasından kaynaklı, görünüşleri itibariyle farklılık göstermektedir. Sokak Köpeklerinin belirli bir saf ırka mensup olmaması ve melez bir ırk olmasından dolayı fiziksel anlamda hemen hemen hepsi birbirinden farklı gözükmektedir.
Vücudu, kafa yapısı, gözleri, burnu, diş yapısı, kulakları, bacak boyu, ayak yapısı, kuyruk uzunluğu, kuyruk şekli ve tüy renkleri birbirinden farklıdır. Çoğunun fiziksel yapısı Sokak Köpeklerinin dışarıdaki sağlıksız beslenme biçimlerinden dolayı da olumsuz etkilenmektedir.
-
Köpeğinize vermemeniz gereken 10 zehirli yiyecekKöpeğimiz için en iyi besin kaynağının mama ve su olduğunu biliriz. Onlar... - Köpek beslenmesinde yaş mama etkileri – Faydaları ve ZararlarıKöpek beslenmesinde yaş mama etkileri her zaman merak edilmektedir. Bilindiği üzere yaş...
- Köpeğin Isırması Nasıl Engellenir?Köpek ısırıkları yaygın olmasa da nadir de değildir. Bir köpek tarafından ısırılan...
- Köpeklerde Görülen Davranış BozukluklarıKöpeklerde görülen çok sayıda davranış sorunu vardır. Tasmayı çekme, kazma, çiğneme ve...
Sıkça sorulan sorular
Sokak Köpeği ırkının bakımları düzenli yapılmadığı, sokaklarda beslenmesinin takibini yapan kişi olmadığı ve başıboş gezerken kazalara karışabildikleri için sağlıklı bir yaşam sürdükleri düşünülemez. Irkın yaşam süresi birden etkene göre birbirinden farklılık göstermektedir.
Sokak Köpeklerinin birbirinden farklı türlerde olabileceği için küçük, orta ve büyük ırklar olarak değişkenlik gösterir. Boyutlarında bir standart bulunmakla birlikte geniş bir aralığa sahip olabilirler. Boyutlarının yanı sıra Sokak Köpeklerinin kilosu da değişkenlik göstermektedir ve kilo- boy ile ilgili genel ifade vermek doğru olmayacaktır. Farklı ırkların, çiftleşmesi sonucuyla doğan yavru tek bir ırk özelliği taşımayacaktır.
Sokak Köpeği geniş bir tür çeşitliliğine sahiptir. Kendi içerisinden birbirinden farklı melezlenmeler olduğu için standart bir özellikleri yoktur. Bunun için her biri çok yoğun tüy döker ya da dökmez denilemez. Ancak genel olarak mevsim geçişlerinde tüy döktükleri bilinmektedir. Ayrıca beslneme düzenleri ve bakımları çok iyi yapılmadığı için tüyleri karışıktır ve yeterli besini alamadıkları için dökülmeye yatkınlık gösterebilir.
Sokak Köpek cinsi genel olarak yemek konusunda seçici değildir. Sokaklarda tadı güzel gelen her şeyi yiyebilirler. Köpeklere zararlı olan besinlerin verilmemesi gerekir ancak bunu denetleyen bir sahibi olmadığı için, Sokak Köpekleri bulduğu her şeyi yemeye eğimlidir. Ancak bir hayvan sever olarak sokaktaki dostlarımıza hazır mamalar verebilir. Bunun için veteriner ve köpek yetiştiricilerin tercihi olan Royal Canin, Proplan, Acana, Hills, N&D, Gimdog, Pedigree, Brit Care, Pro Choice, Orijen, Schesir, Dog Chow gibi markaların yüksek kaliteli içeriğe sahip mama ve ürünlerini tercih edebilirsiniz.
Sokak Köpeği yemek konusunda seçici değildir ve genel olarak insanların artıklarını yedikleri için ev yemeklerini yerler. Ev yemeği, insanların tükettikleri bazı gıdalar köpekler için uygun olmasa da sosk köpeklerinin bunu ayırt edebilmesi mümkün değildir.
Sokak Köpeklerinin çiftleştirilme sürecinde bir denetleyen yoktur. Bu yüzden gelişimini tamamladıktan sonra ya da sağlıklı bir köpekle çiftleşmesi gibi unsurlar denetlenememektedir. Sokak köpeklerinin aynı tür köpekler dışında çiftleşmesinden dolayı da ırkın geniş bir çeşitliliğe sahip olduğu görülür.
Sokak Köpeğinin bakımını düzenli yapan bir sahibi yoktur. Bundan dolayı köpeğin kendini yalayarak, çimlere sürünerek belli ihtiyaçlarını kendisi karşılamaktadır. Buna ek olarak zaman zaman belediye ekipleri ya da gönüllü kişilerin köpeğin bakımını yapması mümkündür.
Sokak Köpekleri, yavruluktan yetişkinliğe sokaklarda yaşayan ya da insanların yazın sahiplendiği, kışın evinde bakamadığı, ihtiyaçlarını karşılayamadığı vb. nedenlerle dışarıda hayat süren bir ırktır. Bu yüzden sokak köpeklerinin belli bir satışı yoktur. Hayvan severlerin dışarıda bakıma muhtaç olan, sahiplenmek istediği köpekleri evlerine götürmesi tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır.
Not: Petibom olarak bizler; bir köpek satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden köpek almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok köpek bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.
Sokak köpekleri kısırlaştırılmadığı sürece beden yapıları ve çiftleşen köpeklerin ırklarına göre değişiklik gösteren sayılarda yavrular dünyaya getirecektir. Büyük ırk grubundaki sokak köpeklerinin, küçük ırklara kıyasla daha fazla yavru doğurduğu bilinmektedir. Kısırlaştırılmayan küçük, büyük ve orta büyük ırklar çiftleşerek soy devamlılığını sağlamaktadır. Büyük ırkların küçük ırklar ile çiftleşmesinde, doğum yapan dişi küçükse doğan yavruların ölmesi ya da anne köpeğin ölmesi gündeme gelebilir. Çiftleştirilme süreci Sokak Köpeklerinde takip edilemediği için doğum sırasında ölümler olabilmektedir. Bu gibi durumlarla karşılaşırsanız, Sokak Köpeklerinin sağlıklı doğum yapmasına yardımcı olan Sokak Köpeklerine ücretsiz veteriner hizmetleri veren yerlerden destek alabilirsiniz.
Sokak Köpeklerinin net bir kürk rengi ya da yapısı yoktur. Melezlenmelerinin çeşitlilik göstermesi nedeniyle birbirinden farklı geniş bir renk seçeneğini, desenlere ve renk kombinasyonlarına sahiptir.
Yorum & Görüşünüzü Bildirin.
Yorumlar