Yenidoğan yavru kediler neden ölür?

Hipoksi oksijen eksikliği ve travma nedeni ile oluşur. Doğum sırasında zorluk yaşayan yavru kediler oksijensiz kalabilir ya da travma yaşayabilirler. Yapılan araştırmalar sonucunda baş kısımları büyük olan kedilerin hipoksi sorunu yaşama oranlarının daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Oksijen yetersizliği yaşan kediler ölü olarak doğabilirler. Ayrıca annelerini ememedikleri için kısa süre içerisinde ölebilirler.

Yavru kedi ölüm oranı, anne kedinin çok fazla yavruya sahip olması, ilk defa doğum yapması ya da herhangi bir hastalığa sahip olması ile doğrudan bağlantılıdır. Bununla birlikte kedide süt sorunu yaşanırsa, yavru kedilerin hepsi ölebilir. Mastit, süt yetersizliği, anne kedinin yetersiz ilgisi ve şişman olması da yavru kediler neden ölür sorusunun yanıtını verir bizlere.

Hipotermi

Annelerinden uzak kalan yavru kediler vücut sıcaklıklarını dengeleyemezler. Bu nedenle kış aylarında doğan yavru kediler diğerlerine göre çok daha şanssızdır. Soğuk hava koşullarına annelerinin kısa süreli de olsa yanlarından ayrılmaları ile birlikte ölmelerine neden olur. Sokakta yeni doğum yaptığını fark ettiğiniz kedi görürseniz, diğerlerinden çok onun beslenmesine önem vermelisiniz. Çünkü kısa süre içerisinde yuvasına dönmeli ve yavrularını beslemelidir. Bu süreç uzun olduğunda hipotermi yaşayan yavru kediler sütü dahi ememezler. İlk hafta vücut sıcaklıkları 35 ila 37 derece arasında olmalıdır. Büyüdüklerinde sıcaklık ortalamaları artar.

Anne ve yetişkin kedilerin kulaklarının ya da patilerinin soğukluğuna bakarak hipotermi yaşayıp yaşamadıklarını anlamak mümkün iken yavru kedilerde bunu anlamak oldukça zordur.

Düşük kan şekeri

Yeni doğan yavru kediler az ve sık beslenirler. Çünkü enerjileri çabuk tükenir. Kapalı olan gözleri anneleri bulmaları zor olsa da koklayarak memeyi ararlar. Eğer anneleri uzun saatler boyunca yavrularından ayrı kalırsa, kan şekerleri düşer. Bunun sonucunda ağlamaları artar, strese girer ve ölürler.

Dehidrasyon

Dehidrasyon ya da yetersiz sıvı alımı ve vücutlarındaki susuzluk yavru kediler için ölüm nedenidir. Annelerinden ayrı olan ya da sokakta çocuklar tarafından bulunup beslenen birçok yavru kedi dehidrasyon yüzünden ölür. Çünkü yağlı süt ile beslenir ve ishal olurlar. Kedileri ve özellikle yavru kedileri süt ile beslemek doğru değildir. Bu doğru bilinen büyük bir yanlıştır. Bu yüzden sokakta yavru kedi görürseniz, annesinin kısa sürede yanına geleceğini düşünerek onu elinize almamalısınız. Aksi takdirde anne kedi strese girip yavrularının kokusunu alamaz ve onları terk edebilir. Ölümle yüzleşmelerine neden olmak çok acı verici olabilir. Onların bakımını üstlenmek de bir o kadar zordur. Sütten kesilmiş olan kedilerin bakımı ile bir tutulamaz.

Yetersiz bir şekilde anne sütü alan ya da alamayan yavru kediler hızlı bir şekilde sıvı kaybederler. Ayrıca aşırı ve ishal de sıvı kaybına neden olur. Kediler için sıcaklık da önemlidir.

Düşük doğum ağırlığı

İnsanlarda yaşanan prematüre bebek doğumları kedilerde de vardır. Düşük kiloya sahip olan yavru kediler dehidrasyon, hipotermi, enfeksiyon ve solunum yetmezliğine karşı oldukça dayanıksızdır. Anne kedinin hamile iken yetersiz beslenmesi, yaşadığı sorunlar, sahip olduğu hastalıklar ya da plasentaya yetersiz kan akışının gitmesi yavru kedilerin zayıf doğmasına neden olur. Zayıf yavru kedi bakımı diğerlerine göre çok daha zordur. Yavru Kedi bakımı için Daha fazla beslenmeleri gerekir bunun için yüksek kalorili en iyi kilo aldırıcı kedi mamalarına göz atın Sıcak aylarda doğarlarsa ve anneleri tarafından iyi bakılırlarsa ilk haftayı geçirdikten sonra yaşama oranları artar. Yavru kediler 75-100 gram arasında doğar. Bu gramın altındakiler için hayatta kalmak çok daha zordur.

Uygun olmayan çevresel faktörler,

Bazı çevresel faktörlerin yavru kedilere uygun olmaması onların ölümüne yol açabilir. Bu nedenle yavru kedi bakımı oldukça zordur. Ancak detaylara önem verildiğinde onları hastalıklardan korumak mümkündür. Böylece ölüm riskleri azalır. Kısa sürede büyüdükleri için ilk haftalar anne kedinin ya da sahibinin sabırlı olması gerekir.

Sıcaklık

İlk hafta yavru kedilerin daha fazla sıcağa ihtiyacı vardır. İlk haftadan sonra sıcaklık derecesini azaltabilirsiniz. Çünkü tüyleri uzar ve vücutlarındaki kan akışı hızlandıkça sıcaklık dengesini sağlamaya başlarlar. Annelerini emerken sıcaklıkları daima artar. Emmeyi bıraktıklarında ise düşer. Anne kedinin yanlarında olması oldukça önemlidir. Ortamın sıcaklığı 29-32 derece arasında ise onlar için idealdir. Daha az ya da fazlası onlar için zararlıdır.

Hijyen koşulları

Yavru kediler için enfeksiyonlu hastalıklar ölüm nedenidir. Bu nedenle daima temiz ortamda olmalılar. Anneleri tarafından sık sık temizlenirler. Ancak annelerinin bulunduğu ortamı temiz tutma sorumluluğu sahiplerine aittir. Anne kedi ne kadar huzurlu ve mutluysa, yavru kediler bir o kadar sağlıklı olur.

Çok fazla kardeşe sahip olma

Annede yer alan süt miktarı çok olsa da kardeş sayısının fazla olması oldukça kötüdür. Anne aç olan kedileri beslemek ister. Ancak hangisinin tok olduğunu kolayca anlayamaz. Kardeş sayısı fazla olunca süt daha çabuk tükenir ve bulaşıcı hastalık oranı da artar. Düşük kiloya sahip olanlar, daha zayıf dirence sahip olanlar aç kalıp ölebilirler. Çünkü ne kadar çok ermerlerse, o kadar çok kuvvetlenir ve memeye daha çabuk ulaşırlar. Tüylü dostunuzun ağlayan bir yavrusu varsa, onu anne memesine yakın tutmanız gerekir. Genellikle aç oldukları için ağlarlar.

Anne kedinin stresli olması

Çok fazla yavru sahibi olmak anne kedinin strese girmesine neden olur. Sürekli beslenmek isteyen ve çevresinde devamlı ağlayan yavru kedilerin olması, onu rahatsız edebilir. Azalan süt nedeni ile yavru kediler annenin canını yakabilir. Sürekli canı yanan anne kedilerini beslemek istemeyebilir.

Beslenmede yapılan yanlışlıklar

Anne kediyi beslemek, yavru kedilerin sağlıklı ve hızlı bir şekilde büyümeleri için çok önemlidir. Daha fazla huzur daha fazla süt demektir. Bunun yanı sıra ürettiği sütün kalitesi beslenme ile doğrudan orantılıdır. Kaliteli kedi maması tercihini asla unutmayınız. en iyi kedi maması markaları ile beslemenizde fayda var. kedinizi zaten kaliteli yavru kedi maması ile beslediğinize eminiz. Ancak bu doğum sonrası yeterli olmayabilir. Kedinin daha fazla vitamin ve minerale ihtiyacı olabilir. Süt hem daha kaliteli hem de fazla olursa, yavru kediler daha çabuk ve fazla doyarlar. Bu da anne kedinin dinlenmesi demektir. Dinlenen kedi strese girmez ve sütü de devamlı olarak artar. Yetersiz süte sahip olan anne kediler;

• stresli
• yaşlı
• hasta ya da yetersiz beslenmiş
• mastit sorunları ile karşılaşmış olabilir. Bu ihtimaller çok yüksektir. Eğer anne kedide süt varken yavru kedi diğerlerinden daha zayıfsa;

1. diğer kediler yüzünden aç kalmış,
2. çevresel faktörlerden etkilenmiş,
3. hasta olabilir.

kan grubu uyuşmazlığı

Anne kedi ile yavru kedi arasında kan grubu uyuşmazlığı yaşandığında sonuç ölüm olabilir. Bu nedenle kediniz doğum yaptığında eve bir veteriner gelmesini sağlayabilirsiniz. Veteriner ziyareti yerinde olabilir. Ancak yavru kedilerin taşınması hem zor hem de riskli olabilir.

Enfeksiyonlar

İlk alınan anne sütü ile bakteri ve enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanmaya başlarlar. Her dişi canlıda üretilen ilk süt en değerli süttür. Yavrularını beslerken bu süte çok fazla ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden yavru kediler ilk iki saat içerisinde annelerini emmelidirler. Ayrıca yirmi dört saat içerisinde aldıkları antikorlar onların hayatta kalmalarını sağlar.

Bağışıklık kazanmaları ve enfeksiyondan korunmaları için ilk saatler hayati önem taşır. Emdikleri anne sütü miktarı ile kazanımları artmaktadır. Ölüm getiren bulaşıcı hastalık riskini arttıran bazı nedenler bulunur. Bunlar;

• yetersiz kolostrum alımı ( ilk anne sütündeki kolostrum oranının azlığı ya da yavru kedinin az beslenmesi)
• yetersiz beslenme
• zayıf olması
• doğumda yaşanan oksijen azlığı
• stres
• kalabalık ortam
• düşük sıcaklık
• kötü hijyen koşulları

solunum yolu ve mide enfeksiyonları da yavru kedilerde sık görülmektedir.

Sütten kesilen yavru kediler neden ölür?

Yavru kedilerin ölümlerinin nedenlerini belirlemek kolay değildir. Ancak sağlıksız bir yavru kedinin kısa sürede öleceğini hepimiz biliriz. Bu nedenle belirti olarak sürekli ağlamaları, zayıf olmaları, diğer kardeşleri kilolu iken birinin içlerinde farklı görünüm ve kiloya sahip olmalarını sayabiliriz. Yavru kedilerin dışkılarında parazit, kan ya da farklılık görülmesi de ölüm belirtisi olabilir. Solgun olmaları ve annelerini emmemeleri ciddi sorunların var olduğunu gösterir.

Sütten kesin yavru kedilerin ölüm oranları oldukça azdır. Çünkü bağışıklık kazanmış, yeterli sıcaklığa kavuşmuş ve genellikle iyi bakılmışlardır. Onlar için her şey eğlence ve oyundur. Ancak ciddi hastalıklar yaşamaları nedeni ile ölebilirler. Bunun yanı sıra aç kaldıkları için de ölebilirler. Bu nedenle sokak kedileri sütten kesildiklerinde aç kalma sorununu sık yaşarlar. Çevrede yeterli miktarda besin bulmaları kolay değildir. Ayrıca enfeksiyon kapmaları da ev kedilerine oranla çok yüksektir.

Evde bakılan kedilerde sütten kesilme durumunda sorumluluk sahiplerine düşer. Ebeveyn kedilere baktıkları gibi yavrulara da bakmaları gerekir. Ancak bu sorumluluğu genellikle en güzel şekilde gerçekleştirirler. Bu nedenle evde bakılan kedilerin ölüm oranı çok daha düşüktür. Veteriner kontrolü, kaliteli mamalar ve diğer bakımlarının yerine getirilmesi ile hayata kolayca tutunurlar. Eğer sütten kesilmiş olan yavru kedinin neden öldüğünü anlamak istiyorsanız,

• Yavru kedinin yaşantısını detayları ile bilmeniz gerekir. Kedi sizin değilse, bu oldukça zordur.
• Çevre koşullarını değerlendirmeniz gerekir. Ortam sıcaklığı, hijyen ve kardeşler arasında kavga olabilir.
• Diğer sağlıklı kardeş ve ebeveynlerin veterinere gitmesini sağlamalısınız.
• Hasta kedi varsa, diğerlerinden ayırmalısınız.

Yavru kedi ölümleri bir anda ya da kısa süre içerisinde gerçekleşebilir. Bu nedenle kedileri gözlemlemek gerekir. Anne kedinin yorgun olması nedeni ile baba kediler yavruların bakımını bazen üstlenirler. Bunu yapmıyorlarsa, sahiplerinin sorumluluğu artmış olur.

Yavru kediler neden ölür? Belirtileri ve sebepleri yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.

En Ölümcül Kedi Hastalıkları

Kanser

İnsanlarda meydana gelen kanser pek çok yönden kedilerde meydana gelen kansere benzetilir. Bir hücrenin kontrol dışında büyümesi ve etrafındaki dokuya zarar vermesi ya da vücudun diğer bölgelerine sıçraması sonucu kanser ortaya çıkar. Aynı insanlarda da olduğu gibi kedilerde de farklı kanser türleri vardır. Kanser, yalnızca tek bir bölgede meydana gelmez, hücrenin olduğu her yerde (yani vücudun her yerinde) meydana gelebilir. Birden çok faktöre bağlı bir rahatsızlık olan kanserin bilinen tek bir nedeni yoktur. Ancak daha çok genetik ve çevresel faktörlerin kedilerde kansere yol açtığı bir gerçektir.

Yassı hücreli kanser, kulak, burun veya göz kapağında ortaya çıkan cilt kanseri tipidir ve güneşe maruz kalma sonucunda meydana gelir. Beyaz ya da açık renkli kedilerde bu kanserin görülme riski daha fazladır. Kediler arasında en sık görülen bir diğer kanser çeşidi ise lenfomadır. Bu rahatsızlık kedilerdeki kanserin %30’unu oluşturur. Kedi lösemi virüsü kedilerde lenfomanın en büyük nedenlerinden biridir. Bu rahatsızlık bir tek gastrointestinal sorunlarına yol açmaz. Kedi lösemi virüsü dokunma veya salya yolu ile bulaşan bir tür kanser çeşididir. Ancak sadece kansere yol açmaz. Bununla birlikte immun yetmezliğe yol açıp diğer hastalıkların oluşması için de gerekli ortamı hazırlar. Genel olarak genç kedilerde görülür ve her zaman bir belirtiye neden olmaz. Lösemi aşısı yapılması zorunlu bir aşı değildir ama risk grubundaki kediler için yapılabilir. Fakat yaptırmadan önce lösemi antikor testi bakılması aşının etkinliği açısından önemlidir.

Belirtileri: 

• Yumru
• Şişlik
• Ciltte enfeksiyon
• Kötü kokulu nefes
• Kilo kaybı
• Ani tembellik
• İshal
• Kusma
• İştah kaybı
• Nefes almada zorlanma

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde kanser olur mu? Kanser türleri ve tedavisi

Kalp Kurdu

Enfeksiyon taşıyan sivrisinekler tarafından bulaşan kalp kurdu, evcil hayvanlarda çeşitli rahatsızlıklara yol açar. Kedilerin kalp kurtları için doğal bir taşıyıcı olmadığını ve kedilerde kalpten ziyade akciğer rahatsızlığına neden olduğunu belirtmeliyiz. Bunun için özellikle sivrisineğin çok olduğu bölgede yaşayanların çok daha fazla dikkat etmesi lazım. Kalp kurdu aslında köpeklerde daha yaygın bir hastalıktır ancak en az köpekler kadar kediler de bu hastalıktan etkilenmektedir. Ancak kalp kurdu için kediler doğal konak değildir ve bu nedenle kalp kurdu normal yaşam döngüsünü kedilerin vücudunda tamamlayamaz. Kedilerin vücudunda daha az ve küçük sayıda yaşayan kurtlar, kedilerin kalplerine ulaşamazlar. Hayatta kalan kalp kurtları, kedilerde bağışıklık sisteminin aşırı cevap vermesine yol açarak ciddi rahatsızlıklara neden olur. Köpeklere göre 1/10 oranında görülen kedi hastalıkları arasında yer alan kalp kurdu hastalığı, ani ölümlere neden olduğu için ölümcül kedi hastalıklarından biridir.

Belirtileri:

• Sürekli öksürme
• Nefes almada zorluk
• Depresyon
• İştah kaybı
• Kilo kaybı
• Uyuşukluk
• Nadiren kusma

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde kalp kurdu ve akciğer hastalığı

Kuduz 

Kediler, köpekler ve insanlar da dahil olmak üzere herkesin beynini ve omuriliğini etkileyen viral bir hastalıktır kuduz. Kuduz insanlar arasında korkutucu bir üne sahiptir. Çünkü bu durum belirtiler ortaya çıktığında %100 ölümcül olmasından kaynaklıdır. Enfekte olmuş bir hayvanın ısırığından buluşan kuduz, nadiren de enfekte olmuş hayvanların salyasının açık bir yaraya bulaşması sonucunda dağılır. Kediler arasında daha sık görüldüğü için, kedilerin mutlaka aşılanması gerekir. Öte yandan kuduz belirtileri hemen ortaya çıkmayabilir ve ilk belirtilerin sürmesi aylar alabilir. Kuduz %100 öldürme oranına sahip olduğu için, ölümcül kedi hastalıkları arasında yer alır.

Belirtileri:

• Sinirlilik
• İştah kaybı
• Zayıflık
• Dengesizlik
• Felç
• Ateş
• Ani ölüm
• Davranış değişikliği
• Saldırı
• Salya akması
• Ses çıkaramama

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kuduz kedi belirtileri & tedavi süreci

İdrar Yolu Enfeksiyonu

Ölümcül kedi hastalıkları arasında yer alan idrar yolu enfeksiyonu, kedilere konan tanıların %3’ünü oluşturur. Bu hastalığa pek çok şey neden olabilir. Aşırı kilolu, kuru mama yiyen ve stresli kedilerde çok sık rastlanan idrar yolları enfeksiyonu, hem dişi hem de erkek kedilerde görülür. Aynı zamanda birden fazla kedi bulunan evlerde, bu hastalığın görülme oranı daha fazladır. Kedinin hayatında meydana gelen ani değişikliklerin de bu hastalığa yol açtığını ve tedavisinin ise nedenine bağlı olarak değiştiğini söylemeden geçmeyelim. Kedilerin tuvaletini yapmakta zorlanması veya yapamaması sonucu birkaç saat için de bile acil bir durum oluşabildiği için, en kısa sürede tıbbi bir destek alınması gerekir.

Belirtiler: 

• Fazla su içme
• Kanlı idrar
• Alışılmadık yerlere idrarını yapma
• İdrarını yaparken ağlama
• Bölgeyi yalama
• Depresyon
• İştah kaybı
• Kusma
• Halsizlik

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerin idrar kokusu hangi hastalığın belirtisidir? & Kedi idrar kokusu nasıl giderilir? 

Kedi Gençlik Hastalığı (Feline Panlökopeni)

En ölümcül kedi hastalıkları arasında ilk sıralarda yer alan kedi gençlik hastalığı, bir diğer adıyla da feline panlökopeni olarak bilinen, her yaştan kedide görülebilir ve en ciddi hastalıklardan biridir. Daha çok 2-6 aylık aşılanmamış yavrularda şiddetli hastalığa neden olmaktadır. Her yıl birçok sayıda aşısız ev kedisi ve sokak kedisi bu hastalığa yakalanıp, hayatını kaybediyor. Bu hastalık kediye bir kez bulaştıktan sonra tedavisi zordur ve çoğunlukla başarısızlık ile sonuçlanır. Aşılama hastalığın önlenmesinde son derece etkilidir. Özellikle yavru kedilerde görülen kedi gençlik hastalığının kuluçka süresi ortalama 2 ile 12 gündür.

Belirtiler: 

• Aniden yükselen ateş
• İştahsızlık
• Kusma (sarı renkli)
• İshal (kanlı ve mukuslu)
• Sıvı kaybına bağlı deride kuruluk
• Şiddetli depresyon
• Karın bölgesinde ağrı
• Ani ölüm

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedi gençlik hastalığı (feline panlökopeni) – Belirtileri ve tedavi yöntemleri

FIV (Feline Immunodeficiency Virus – AIDS) 

Kedileri enfekte eden bulaşıcı ve ölümcül bir viral hastalık olan FIV, feline immunodeficiency virus (kedi immün yetmezlik virüsü) bir kedinin bağışıklık sistemindeki hücrelere saldırarak onları öldürür ya da hücreleri hasara uğratır. Bu hastalığın en yaygın bulaşma yolu başka bir kedi tarafından ısırılmaktır. Diğer buluşma yolu ise kandır. Öte yandan FIV, hapşırmak, aynı kum kabını kullanmak, aynı yemek ya da su kaplarını kullanmak ve kedilerin aynı yerde uyuması gibi yollardan bulaşma nadirdir. Bu hastalıktan korunmak için aşılama yapılabilmektedir ancak etkileri tartışmalıdır.

Belirtileri:

• Diş eti iltihapları
• Sürekli ishal
• Aşırı kilo kaybı
• Geçici ateş
• Lenf yumrularının şişmesi
• Septisemi

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde FIV: Belirtileri ve tedavi yöntemleri

FIP (Feline Infectious Peritonitis)

Ölümcül bir viral hastalık olan FIP, hem yavru hem de yetişkin kedilerde görülür. Bu hastalığın sebebi corona virüsün mutasyona uğramasıdır. Bu hastalığın belirtileri arasında en tipik olanı kedinin karnındaki aşırı şişmedir. Bu belirti kedi sahipleri tarafından kedinin kilo alması olarak yorumlanır. Ancak bu ölümcül hastalığı işaret eder. Ne yazık ki, FIP hastalığının henüz kesin koruma sağlayan bir aşısı yoktur. Tedavisi de zordur ve hastanın durumuna göre çoğu zaman yanıt alınamayabilir.

Belirtileri: 

• Karın şişmesi
• Nezle
• Soluma güçlüğü
• İştahsızlık
• Kronik kilo kaybı
• Depresyon
• Gelişme geriliği
• Kıl yapısında kötüleşme
• Göz yapısında değişimler
• Gözlerinde ya da diş etlerinde sararma
• Anemi
• Nötrofili
• Yürüyüşte dengesizlik
• Titreme

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde Fip hastalığı belirtileri & insanlara bulaşır mı?

Viral Solunum Yolu İltihabı (Feline Calicivirus)

Kedilerde oldukça yaygın olarak görülen feline calicivirus, yani kedi gribi, kedilerde üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olur ve ani ölümlere yol açabilir. Kedilerin solunum yollarını etkileyen bir viral enfeksiyon olan bu hastalık, ani ölümleri nedeniyle en tehlikeli kedi hastalıkları arasında yer alıyor. Bulaşıcı bir hastalık olan feline calicivirus, çok çabuk yayılır. Bu nedenle özellikle hayvan barınakları gibi kalabalık ortamlarda büyük bir sorun oluşturur. Bu hastalığın aşısı olduğu için, kedileri düzenli olarak aşılatmak bu durumdan korumanın en iyi yoludur.

Belirtileri:

• Burun akıntısı
• Göz akıntısı
• Hapşırmak
• Pembe göz
• Öksürük
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Ağız içi ve çevresinde ülserler
• Salya akıntısı ya da aşırı tükürük
• Ateş
• Topallık
• Deri (cilt) lezyonları ve ülserler
• Pati altlarında, aralarında yaralar
• Solunum güçlüğü

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde feline calicivirus (kedi gribi) enfeksiyonu

Böbrek Hastalığı / Böbrek Yetmezliği

Böbrek yetmezliği, özellikle yaşlı kedilerde önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Yaş, genetik ve zehirli maddelerin yutulması gibi çevresel faktörlerden meydana gelen böbrek yetmezliği, kedilerde iki şekilde olabilir. Biri akut diğeri de kroniktir. Akut böbrek yetmezliği böbrek fonksiyonunun ani durması ile ilişkili olurken, kronik böbrek yetmezliği ise böbrek fonksiyonunun ilerleyici bir bozulmasından kaynaklanır. Aşağıda belirttiğimiz gibi böbrek yetmezliğinin bir sonucu olarak bir dizi semptom ortaya çıkar ve bu semptomlardan herhangi birini kediniz yaşıyorsa, veteriner hekiminiz bu hastalık için ileri testler yapabilir.

Böbrek fonksiyon değerlerinde yükselmeler için kan testleri kontrol edilebilir ancak rutin yapılan kan testlerinde, böbreklerde en az %75 işlev kaybı olduğunda değerlerde yükselme görülmektedir. Böbrek yetmezliğinin erken tanısı için geliştirilmiş diğer kan testlerinin de yapılması gerekir. Öte yandan kedinin idrarının seyrelip seyrelmediğini görmek ve protein kaybını kontrol etmek için idrar tahlili yapılır ve bu tahlil de hastalığın daha erken aşamalarda tespit edilmesini sağlar. Böbrek yetmezliği için aslında herhangi bir tedavi yoktur ancak kedinizin diyetinde, ilaçlarında ve hidrasyon durumunda ayarlamalar yapılarak bu hastalık yönetilebilir. Kediler bu şekilde iyi yönetilirse, uzun süre hayatta kalabilirler.

Belirtileri:

• Aşırı idrara çıkma
• Artan susama
• Mide bulantısı ya da kusma
• Dehidrasyon
• Kabızlık ya da ishal
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Ağız kokusu (kötü nefes)
• Uyuşukluk
• Anoreksi
• Letarji
• Kanlı ya da bulanık idrar
• Tüy kalitesinin düşmesi
• Depresyon
• Yüksek tansiyon

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde polikistik böbrek hastalığı: Belirtileri ve tedavi süreci & Kedilerde böbrek yetmezliği: Teşhis ve tedavi yöntemleri

Kedilerde en sık görülen ölümcül kedi hastalıkları yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.

İşaretleri İzleyin

Kedinin Kalp Atışını Hissedin

Kedinizin kalbi düşük hızda atıyor ise bu onun zayıfladığının ve ölümün yaklaştığının habercisidir. Sağlıklı bir kedinin kalp atış hızı dakikada 160 ila 180 aralığında olmalıdır. Eğer kedi çok hasta ya da yaşamının sonlarında ise normalin altına düşecektir. Kalp atış hızını ölçmek için elinizin kedinizin sol kısmına, ön bacağının arkasına koyun. Her 15 saniyede hissettiğiniz atış sayısını bir kronometre veya akıllı telefon kullanarak sayın. Her bir dakikadaki kalp atış hızını tespit etmek için elinizdeki rakamı dört ile çarpın. Böylelikle normal mi yoksa olması gerekenin altında mı olduğunu kolaylıkla anlayabilirsiniz.

Kedinin Nefesini Kontrol Edin

Sağlıklı bir kediye sahipseniz dakikada 20 ila 30 nefes alması gerekir. Eğer kalbi zayıf bir kediyse, akciğerlerin çalışma etkisi azalır ve kan dolaşımına az miktarda oksijen pompalanır. Bu durum da, kedinin oksijen almak için daha hızlı nefes almasına sebep olur. Akabinde akciğerler sıvı ile dolduğu zaman nefes alması zorlaşır ve yavaşlar. Kedinizin nefes alışını dinlemek için yanına oturun ve sessiz bir şekilde onu dinleyin. Her nefes aldığında karnının şişip inmesine bakın. 60 saniye içerisinde kaç kez nefes aldığını saymak için bir  kronometre veya akıllı telefon kullanın. Hızlı ve yoğun olarak ya da az şekilde nefes alıyorsa, bu yaşamının sonuna yaklaştığına işaret edebilir.

Kedinin Sıcaklığını Ölçün

Sağlıklı kedi 37.2 ila 39.2 derece sıcaklığa sahip olacaktır. Ölüme yaklaşan bir kedinin ise vücut ısısı düşüktür. Zayıflayan kalbi vücut ısısının 37.2’nin altına düşmesine sebep olur. Bir termometre yardımı ile kolayca halledebilirsiniz. Dijital bir rektal termometre işinizi görecektir. Ayarladığınız termometreyi kedinizin rektumuna yaklaşık 1 inç kadar sokun ve bekleyin. Eğer elinizde hiç termometre yoksa, patilerine dokunarak hissedebilirsiniz. Çok soğuksa, bu kalbinin zayıfladığına işarettir.

Kedinin Yeme ve İçmesini Gözlemleyin

Ömrünün sonuna yaklaşan bir kedi bu dönemde yeme ve içmeyi bırakma davranışı sergiler. Kedinizin mama ve su kaplarının boş mu yoksa dolu mu olup olmadığına her daim dikkat edin. Aynı zamanda kilo vermeden dolayı bitkin, gözleri çökmüş ve sağlıksız cilt gibi fiziksel anoreksi belirtileride gösterebilir. Ek olarak, kedinizin tuvaletini de takip etmelisiniz. Yemek yemeyip, su içmeyen bir kedi daha az tuvalete çıkacak ve idrarı daha koyu olacaktır. Zayıflayan kedinin idrar yolları ve bağırsakları üzerindeki kontrol yetisi az veya hiç olamayabilir. Dolayısıyla bazı küçük sürprizler ile karşılaşabilirsiniz.

Kedinizin Kokusu Olup Olmadığına Bakın

İşlevleri azalan organlar neticesinde, vücutta toksinler birikir ve bu da kötü kokuya neden olur. Eğer kediniz yaşamının sonuna yaklaştıysa nefesinde ve vücudunda toksinler yok olmayacağı için zaman içerisinde daha da şiddetli kokan kötü bir kokuya yol açabilir.

Kedinizi Rahatlatın

Yaşamının son evrelerine giren bir kedinin bakımı hakkında veteriner hekiminize danışmalısınız. Tıbbi bir yardım ile kedinizin ömrü hatrı sayılır şekilde uzamıyor ise, kalan son günlerini nasıl rahat şekilde geçirebileceği konusunu detaylı şekilde konuşmak gerekiyor. Kedinizin yaşadığı belirtilere bağlı olacak şekilde ağrılar için ilaç, yeme desteği için malzeme ya da yaraları sarmak üzere merhem ile bandaj kullanılabilir. Genellikle tüm kedi sahipleri son günlerini rahat şekilde geçirmeleri için evde bakıma yöneliyor. Kedinin olabildiğince uzun süre boyunca sağlıklı ve rahat kalmaları için 24 saat boyunca bakım sağlanmaktadır. Spesifik bir tedaviyi uygulama konusunda içiniz rahat değilse, bunun için düzenli olarak veteriner hekiminize gidebilirsiniz.

Yumuşak ve Sıcak Bir Yatak Verin

Bazen olmaması gereken şeyler meydana gelir ve elden ne yazık ki, bir şey gelmez. İşte böyle zamanlarda yapılabilecek en iyi şey, kedinizi bol bol dinlendirmek ve ona sıcak, konforlu bir alan sağlamaktır. Zaten kediniz çok hareket etmeyecektir ve günlerini çoğu zaman yatarak geçirecektir. Yumuşak battaniyeler ile favori yerinde uyumasına olanak tanıyın. Yatak takımlarının temiz olduğundan emin olun ve battaniyelerini birkaç günde bir sıcak su ile yıkayın. Parfümlü deterjanları tercih etmeyin, zira kedinizin cildi tahriş olabilir.

Kedinizin Ağrı Seviyelerini İzleyin

Kediler acılarını gösterme konusunda sessiz olabilirler. Yani illa ona dokunduğunuzda ağlamaz ya da ürkmez. Fakat eğer dikkatlice gözlemlerseniz, geçirdiği bu zor süreci anlayabilirsiniz. Kedinizde daha az yiyip içmesi, hızlı nefes alması ya da az nefes alması, hareket etmede isteksizlik ve yalnızlık gibi belirtiler görürseniz durumu ciddiye almanız gerekiyor.

Ötenazinin Uygun Olup Olmadığına Karar Verin

Ötenazi kararını almak hayli zordur. Çoğu kedi sahibi ise evde doğal olarak ölmeleri seçeneğini tercih ediyorlar. Ancak kedinizin acıları katlanılmaz bir hal alıyorsa, ötenazinin daha insaflı olduğu hususuna karar verebilirsiniz. Bunun için en uygun zamanı veteriner hekiminize danışarak verebilirsiniz.

Kedinizin Acı Seviyesinin Günlüğünü Tutun

Eğer kötü günler, iyi günlere oranla fazlaysa acısını dindirmek için veteriner hekiminiz ile konuşabilirsiniz. Eğer ötenazi seçeneği üzerinde durursanız, sakinleştirici ve akabinde huzur içinde vefat etmesine olanak sağlayacak bir ilaç verecektir. Bu uygulama ağrısız olduğu gibi 10 ila 20 saniye kadar sürmektedir. İşlem sırasında odada kalabileceğiniz gibi dışarıda da bekleyebilirsiniz.

Ölümün Ardından

Kedinizin Kalıntılarına Dikkat Edin

Eğer kediniz evde vefat ederse, defin planına kadar serin bir yerde tutmanız gerekmektedir. Bozulmasının ve çevreye karşı risk oluşturmasının önüne geçmek için önemlidir. Ötenazi işlemi uygulanırsa, veteriner kliniğiniz tarafından size yardımcı olunabilir ya da siz istediğiniz herhangi bir yere diğer hayvanların ulaşamayacağı biçimde gömebilirsiniz.

Yakma ve Gömme Arasında Karar Verin

Kedinizin yakılmasını istiyorsanız, veteriner hekiminiz ile konuyu konuşabilirsiniz. Gömmeyi tercih edecekseniz, defnedebileceğiniz yerel bir evcil hayvan mezarlığı bulun. Özel mülke gömmek istiyorsanız, bunun yasal olup olmadığını araştırmanız gerekiyor. Bunun yanı sıra halka açık park ve kamu arazilerine gömmek yasaktır.

Kedilerin öleceği nasıl anlaşılır? Ölüm belirtileri yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.

Etrafı Konforlu Hale Getirin!

-Öncelikle kedinizin çevresinde meydana gelen aktiviteleri ve gürültüleri en aza indirmeye çalışın. Özellikle kedinizin son günlerinde kendisine ait bir alanda huzur içinde yaşamını sürdürmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle sakin ve kaostan uzak bir ortam yaratmalı ve evde başka bir evcil hayvan varsa onların bu bölgeye erişimini engellemelisiniz.

-Kedinizin dinleneceği bu alanı, evinizdeki gürültüden en uzak noktaya dizayn edebilirsiniz. Eğer ayarlayacağınız alan başka bir odadaysa ya da kedinizin bu durumdan rahatsız olacağını düşünüyorsanız, kendinizin ve ailenizin alışkanlıklarını bir kez daha gözden geçirmelisiniz.

-Kedinize illa bir yer ayarlamak zorunda değilsiniz. Kedinizi özgür bırakarak istediği her yerde uyumasını sağlayabilirsiniz. Zaten kediniz kendisine huzur ve güven verecek alanı kendiliğinden belirleyecektir.

-Hem kedinizin hem de ortamın daha huzurlu hale gelmesini istiyorsanız, kısık seste sakin bir müzik açabilmeniz de mümkün. Kuşların öttüğü ve suların aktığı doğa seslerini içeren fon müzikleri var ya hani, işte onlar tam da bu duruma göre. 🙂

-Kedinizin çevresinde gelişen kargaşa ya da aceleci tavırlar, kedinizi mutsuz edebilir. Onun bu son günlerinde daha da kötü olmaması adına, kargaşa ve aceleci hareketlerden uzak durmalısınız.

-Kedinizin ölümü yaklaştıkça, onun her zaman kullandığı yatak rahat olmayabilir. Bu yüzden battaniyeler ile dolu geniş ve yumuşak dolgulu bir yatakta yatması çok daha iyi olacaktır. Üstelik bu yataklar, uzun süre aynı yerde pozisyon değiştirmeden yatılsa bile vücutta herhangi bir yara oluşturmaz.

-Kediniz son zamanlarında tuvaletini yatağa yapabileceği için, yatağın üzerine hızlı bir şekilde temizlemek adına havlu serebilirsiniz. Yatağı ise düzenli olarak her gün kontrol etmeli ve temizlemelisiniz.

-Battaniyeler ile özel olarak hazırladığınız yatak, aynı zamanda kedinizi sıcak tutacaktır. Özellikle son günlerinde kedilerin vücut ısılarını korumakta güçlük çektiğini ve üşüdüğünü belirtmeliyiz.

-Kedinizin bulunduğu ortamı ışıklandırmayı dostunuza göre ayarlamalısınız. Ayrıca gün boyunca içeri yeterince güneş girdiğinden emin olmak için pencere ve gölgelikleri uygun konuma getirmelisiniz. Kedinizin uyku vakti geldiğinde ise, odada kısık bir ışık bulundurmaya özen gösterin. Tamamen karanlık olmasındansa, odada hafif bir ışık olması her zaman daha iyidir.

-Kediniz son günlerine yaklaştıkça, yerinden kalkmakta ve yürümekte bir hayli zorlanabilir. Kum kabına, mama ve su kaplarına ulaşmakta sıkıntı yaşayabilir. Bu nedenle mama ve su kaplarını, kum kabını ulaşabileceği yerlere koymalı ve rahatça kullanmasını sağlamalısınız. Kedinizin ihtiyaç duyduğu şeyleri her ne kadar yakınına almış olsanız da, kediniz yine de yerinden kalkarken zorluk yaşayabilir. Bu yüzden bir havlu ya da battaniyeyi askı gibi kullanarak ona kalkmasında yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca favori oyuncaklarını da yakınına koymayı unutmamalısınız.

Beslenmesine Yardım Edin!

-Kedinizin geçmişte lezzetli gıdalar tüketmesini sağlığı açısından engellemiş olabilirsiniz. Ancak son günlerini yaşadığı için, bu zaman diliminde biraz onu şımartabilirsiniz.

-Kedinize orkinos balığı gibi lezzetler verebileceğiniz gibi, aynı zamanda et bazlı bebek maması gibi gıdalar da verebilirsiniz. Ancak mamanın içerisinde soğan olup olmadığını kontrol edin. Çünkü soğan kedilerde toksik bir etki yaratabilir. Gurme kedi mamaları da verebileceğiniz bir başka lezzettir. Öte yandan kedinize vereceğiniz lezzetli mamanın çekici bir görüntüsü ya da kokusu olmasına da özen göstermelisiniz. Kediniz son günlerinde fazla iştahlı olmayacağı için, aromatik gıdalar az da olsa kedinizin iştahını açabilir.

-Kediler, iştahsızlık gibi problemlerin yanı sıra çiğneme gibi fiziksel becerilerinde de gerileme yaşayabilirler. Bu nedenden dolayı yemeğini kolay tüketebileceği hale getirmelisiniz. Kuru mamalarda su ile yumuşatma ya da ezme işlemi uygulayabilirsiniz. Kuru gıdaları ezmek yerine, blender yardımı ile püre haline getirebilirsiniz. Eğer kedinizi bebek maması ile besliyorsanız, su ile karıştırıp daha yumuşak bir kıvama getirebilirsiniz. Mamasını ısıtmakta mamayı daha çekici hale getireceği için kediniz yeme konusunda daha istekli olabilir. Eğer kedinizin hangi gıdaları tüketip tüketemeyeceğinden emin değilseniz, veteriner hekiminiz ile iletişime geçebilirsiniz.

-Kediniz yine son günlerinde, normalde içtiği kadarı ile su içmek istemeyebilir. Bedenindeki susuzluk sinyali iyi çalışamadığı için su kaybı yaşayabilir. Bu nedenle kedinizin her zaman yeterli miktarda su içtiğinden emin olmanız gerekmektedir.

-Kedinize vereceğiniz su daima ılık olmalıdır. Eğer kediniz su kabından içemeyecek kadar kötü bir durumdaysa, nazikçe kafasından ona destek olabilirsiniz. Eğer kediniz ağzını açmak istemiyorsa, böyle anlarda iğnesi çıkartılmış şırıngaları kullanabilirsiniz. Şırıngayı arka dişlere doğru tutarak, yavaşça boğazına gidecek şekilde sıkmalısınız.

Medikal Problemlere Hazırlıklı Olun!

-Kediniz son günlerini yaşasa bile, onun sağlık problemlerini görmezden gelmek yanlış olur. Aksine bu tip medikal sorunlar kedinizi daha fazla rahatsız edeceği için ölümü hızlandıracaktır.

-İlk olarak veteriner hekiminizle görüşerek bu gibi problemleri kontrol altına alma konusunda ne yapabilirsiniz öğrenmeniz gerekmektedir. Eğer kediniz kanser ya da böbrek yetmezliği gibi ölümcül bir hastalığa yakalanmışsa, kedinizin rahatsızlığını en aza indirmek için veteriner hekiminiz ile bir plan yapmalısınız.

-Kediniz duyduğu rahatsızlıklar nedeniyle ağrı ya da acı çekebilir. Böyle bir durumla karşı karşıya kalırsanız, kedinizin acısını dindirmek için pek çok şey yapabilirsiniz. Örneğin, veteriner hekiminiz ağrıyı dindirmek adına hangi ilaçları verebileceğinizi söyleyecektir. Ayrıca bu ilaçların fiziksel rahatsızlıkları tedavi etmek için değil de kedinizi rahatlatmak amacıyla verildiğini bilmelisiniz. Eğer kediniz yine ağzını açamayacak bir durumdaysa, ilacı yutturmak için veteriner hekiminizden ilaç yutturucu gereçleri alabilirsiniz. Bu gereci, kedinizin ağzını açıp boğazına kadar tuttuktan sonra sıkmalı ve ardından su vermelisiniz.

-Hastalıklar, ağrı ve halsizlik gibi durumlar, kedinizin tuvalete zamanında yetişememesine neden olabilir. Bu nedenle veteriner hekiminizden idrar kaçırmayı önleyici ilaç yazmasını söyleyebilirsiniz.

-Kediniz dışkılamada sorun yaşayabilir. Bu yüzden sıklıkla tuvaleti katı mı yoksa sıvı mı diye kontrol etmelisiniz.

-Herhangi bir idrar yanığı ya da cilt tahrişi olmaması adına, düzenli olarak yumuşak bir bez ve ılık su yardımı ile kedinizin genital bölgesini temizlemelisiniz. Aynı zamanda tek kullanımlık kedi bezlerini de kullanabilirsiniz. Ancak bez kullanmak biraz sıkıntılı bir durum olduğu için nasıl kullanmanız gerektiğini veteriner hekiminizden öğrenebilirsiniz.

Kedinizin Vefatına Hazırlanın!

-Kedinizin kalan zamanını en iyi şekilde geçirmesine odaklanırken, ölüm gerçeğine de kendinizi hazırlamalısınız. Bunu kabullenmek tabii ki de kolay olmayacak ancak ne yazık ki başka da çareniz yok. Son evreye hazırlık ile ilgili dilerseniz veteriner hekiminizle görüşebilirsiniz.

-Acısız ve insancıl bir veda olan ötanaziyi düşünebilirsiniz. Ötanazi için veteriner hekiminiz anestezik bir ilacı aşırı dozda uygulayacak ve ardından kediniz yavaşça gözlerini kapatarak son nefesini verecektir. Ötanazi konusunda ise çekinmemeli ve herhangi bir suçluluk duygusu yaşamamalısınız. Veteriner hekiminiz hissettiğiniz duygular ve diğer sorularınız için zaten size yardımcı olacaktır.

-Veteriner hekiminiz ile konuştuktan sonra ötanazi için doğru zamanı beklemek size kalmış. Bunun için kedinizin acı çektiğinin belirtisi olan klinik işaretleri gözlemleyebilir ve saklanma, sürekli uyuma, uzaklaşma, insanlarla temastan kaçma ya da sürekli temas halinde olma gibi işaretler de size yardımcı olabilir.

-Kedinizi kendiniz için mi yoksa onun için mi hayatta tuttuğunuza karar vererek işe başlamalısınız. Bu soruya yanıt verdiğiniz zaman ötanazi konusunda da karar vermiş olacaksınız.

-Eğer kediniz için her şeyi yaptığınızdan eminseniz ve kediniz hala acı çekiyorsa, o zaman ötanazi zamanı gelmiştir. Öte yandan doğru zamanı belirleme konusunda veteriner hekiminiz size bir plan hazırlayabilir. Ayrıca kedinizin bir hastalığı varsa, hastalığın ilerleme işaretlerini de veteriner hekiminizden öğrenmelisiniz.

-Veteriner ile hazırladığınız plan, hem aile hem de arkadaşlarınız arasında oluşan fikir ayrlıklarının da ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır. Hassas duygular içerisinde kimse doğru düzgün bir karar veremeyebilir. Bu yüzden önceden veteriner ile oluşturulmuş planın, bu konudaki herkese yardımı dokunacaktır.

-Kedinizin günlük hareketlerini not etmeniz, hem iyi hem de kötü günleri birbirinden ayırt etme konusunda oldukça faydalı olacaktır.

-Kedinizin ötanazi zamanı geldiğinden eminseniz, veteriner hekiminizi arayarak randevu almayı unutmayın. Ayrıca ötanaziyi geciktirmenin her şeyi zorlaştıracağını ve kedinizin daha çok ve daha uzun acı çekmesine neden olacağını bilmelisiniz.

-Bazı durumlarda veteriner hekimleri ötanaziyi evde yapmaktadır. Eğer evde yapmak mümkün değilse, veteriner kliğine sabah ya da akşam saatlerinde daha sakin bir zaman diliminde gidebilirsiniz.

-Tüm bunların dışında kedinizin cenazesi konusunda ne yapacağınıza karar vermekte zorlu bir süreç olabilir. Böyle bir durumda kedinizin gömmek için bir evcil hayvan mezarlığını ya da bahçenizdeki ağacın gölgesini tercih edebilirsiniz. Son olarak ne yapacağınızı belirleme konusunda kendinizi baskı altında hissetmemeli ve sizi en rahat hissettirecek kararı vermelisiniz. Aynı zamanda veteriner hekiminizden farklı seçenekler ya da cenaze hizmeti ile ilgili de pek çok bilgi öğrenebilirsiniz.

Bu Makale İlginizi Çekebilir!

• Ortalama kedi ömrü kaç yıldır? Kediler kaç yıl yaşar?
• Kedilerin yaşı nasıl anlaşılır?

Kedilerin son günleri nasıl özel hale getirilir? yazısı ilk önce Petibom üzerinde ortaya çıktı.