Kedilerde en sık görülen ölümcül kedi hastalıkları

Kediler kendilerine bakma konusunda oldukça başarılı olsalar da, sağlıklarında meydana gelen herhangi bir sorun, onların hareketlerinde ya da günlük yaşamlarında değişikliğe yol açar. Bu yüzden kedi sahiplerinin kedilerde meydana gelen bu rahatsızlıkları erkenden anlaması ve yardım etmesi gerekir. Bunun için de kedilerin günlük hayatı yakından takip edilmeli ve iyi bir gözlem yapılmalıdır. Bazı rahatsızlıklar çok büyük değişikliklere yol açarken, bazı rahatsızlıkları ise fark etmek oldukça zor olabilir. Öte yandan bazı hastalıklar hafif bir şekilde atlatılırken, bazı hastalıklar ise ölümle sonuçlanabilir. Peki kedilerde en sık görülen ölümcül kedi hastalıkları nelerdir? İşte detaylar…

En Ölümcül Kedi Hastalıkları

Kanser

İnsanlarda meydana gelen kanser pek çok yönden kedilerde meydana gelen kansere benzetilir. Bir hücrenin kontrol dışında büyümesi ve etrafındaki dokuya zarar vermesi ya da vücudun diğer bölgelerine sıçraması sonucu kanser ortaya çıkar. Aynı insanlarda da olduğu gibi kedilerde de farklı kanser türleri vardır. Kanser, yalnızca tek bir bölgede meydana gelmez, hücrenin olduğu her yerde (yani vücudun her yerinde) meydana gelebilir. Birden çok faktöre bağlı bir rahatsızlık olan kanserin bilinen tek bir nedeni yoktur. Ancak daha çok genetik ve çevresel faktörlerin kedilerde kansere yol açtığı bir gerçektir.

Yassı hücreli kanser, kulak, burun veya göz kapağında ortaya çıkan cilt kanseri tipidir ve güneşe maruz kalma sonucunda meydana gelir. Beyaz ya da açık renkli kedilerde bu kanserin görülme riski daha fazladır. Kediler arasında en sık görülen bir diğer kanser çeşidi ise lenfomadır. Bu rahatsızlık kedilerdeki kanserin %30’unu oluşturur. Kedi lösemi virüsü kedilerde lenfomanın en büyük nedenlerinden biridir. Bu rahatsızlık bir tek gastrointestinal sorunlarına yol açmaz. Kedi lösemi virüsü dokunma veya salya yolu ile bulaşan bir tür kanser çeşididir. Ancak sadece kansere yol açmaz. Bununla birlikte immun yetmezliğe yol açıp diğer hastalıkların oluşması için de gerekli ortamı hazırlar. Genel olarak genç kedilerde görülür ve her zaman bir belirtiye neden olmaz. Lösemi aşısı yapılması zorunlu bir aşı değildir ama risk grubundaki kediler için yapılabilir. Fakat yaptırmadan önce lösemi antikor testi bakılması aşının etkinliği açısından önemlidir.

Belirtileri: 

• Yumru
• Şişlik
• Ciltte enfeksiyon
• Kötü kokulu nefes
• Kilo kaybı
• Ani tembellik
• İshal
• Kusma
• İştah kaybı
• Nefes almada zorlanma

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde kanser olur mu? Kanser türleri ve tedavisi

Kalp Kurdu

Enfeksiyon taşıyan sivrisinekler tarafından bulaşan kalp kurdu, evcil hayvanlarda çeşitli rahatsızlıklara yol açar. Kedilerin kalp kurtları için doğal bir taşıyıcı olmadığını ve kedilerde kalpten ziyade akciğer rahatsızlığına neden olduğunu belirtmeliyiz. Bunun için özellikle sivrisineğin çok olduğu bölgede yaşayanların çok daha fazla dikkat etmesi lazım. Kalp kurdu aslında köpeklerde daha yaygın bir hastalıktır ancak en az köpekler kadar kediler de bu hastalıktan etkilenmektedir. Ancak kalp kurdu için kediler doğal konak değildir ve bu nedenle kalp kurdu normal yaşam döngüsünü kedilerin vücudunda tamamlayamaz. Kedilerin vücudunda daha az ve küçük sayıda yaşayan kurtlar, kedilerin kalplerine ulaşamazlar. Hayatta kalan kalp kurtları, kedilerde bağışıklık sisteminin aşırı cevap vermesine yol açarak ciddi rahatsızlıklara neden olur. Köpeklere göre 1/10 oranında görülen kedi hastalıkları arasında yer alan kalp kurdu hastalığı, ani ölümlere neden olduğu için ölümcül kedi hastalıklarından biridir.

Belirtileri:

• Sürekli öksürme
• Nefes almada zorluk
• Depresyon
• İştah kaybı
• Kilo kaybı
• Uyuşukluk
• Nadiren kusma

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde kalp kurdu ve akciğer hastalığı

Kuduz 

Kediler, köpekler ve insanlar da dahil olmak üzere herkesin beynini ve omuriliğini etkileyen viral bir hastalıktır kuduz. Kuduz insanlar arasında korkutucu bir üne sahiptir. Çünkü bu durum belirtiler ortaya çıktığında %100 ölümcül olmasından kaynaklıdır. Enfekte olmuş bir hayvanın ısırığından buluşan kuduz, nadiren de enfekte olmuş hayvanların salyasının açık bir yaraya bulaşması sonucunda dağılır. Kediler arasında daha sık görüldüğü için, kedilerin mutlaka aşılanması gerekir. Öte yandan kuduz belirtileri hemen ortaya çıkmayabilir ve ilk belirtilerin sürmesi aylar alabilir. Kuduz %100 öldürme oranına sahip olduğu için, ölümcül kedi hastalıkları arasında yer alır.

Belirtileri:

• Sinirlilik
• İştah kaybı
• Zayıflık
• Dengesizlik
• Felç
• Ateş
• Ani ölüm
• Davranış değişikliği
• Saldırı
• Salya akması
• Ses çıkaramama

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kuduz kedi belirtileri & tedavi süreci

İdrar Yolu Enfeksiyonu

Ölümcül kedi hastalıkları arasında yer alan idrar yolu enfeksiyonu, kedilere konan tanıların %3’ünü oluşturur. Bu hastalığa pek çok şey neden olabilir. Aşırı kilolu, kuru mama yiyen ve stresli kedilerde çok sık rastlanan idrar yolları enfeksiyonu, hem dişi hem de erkek kedilerde görülür. Aynı zamanda birden fazla kedi bulunan evlerde, bu hastalığın görülme oranı daha fazladır. Kedinin hayatında meydana gelen ani değişikliklerin de bu hastalığa yol açtığını ve tedavisinin ise nedenine bağlı olarak değiştiğini söylemeden geçmeyelim. Kedilerin tuvaletini yapmakta zorlanması veya yapamaması sonucu birkaç saat için de bile acil bir durum oluşabildiği için, en kısa sürede tıbbi bir destek alınması gerekir.

Belirtiler: 

• Fazla su içme
• Kanlı idrar
• Alışılmadık yerlere idrarını yapma
• İdrarını yaparken ağlama
• Bölgeyi yalama
• Depresyon
• İştah kaybı
• Kusma
• Halsizlik

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerin idrar kokusu hangi hastalığın belirtisidir? & Kedi idrar kokusu nasıl giderilir? 

Kedi Gençlik Hastalığı (Feline Panlökopeni)

En ölümcül kedi hastalıkları arasında ilk sıralarda yer alan kedi gençlik hastalığı, bir diğer adıyla da feline panlökopeni olarak bilinen, her yaştan kedide görülebilir ve en ciddi hastalıklardan biridir. Daha çok 2-6 aylık aşılanmamış yavrularda şiddetli hastalığa neden olmaktadır. Her yıl birçok sayıda aşısız ev kedisi ve sokak kedisi bu hastalığa yakalanıp, hayatını kaybediyor. Bu hastalık kediye bir kez bulaştıktan sonra tedavisi zordur ve çoğunlukla başarısızlık ile sonuçlanır. Aşılama hastalığın önlenmesinde son derece etkilidir. Özellikle yavru kedilerde görülen kedi gençlik hastalığının kuluçka süresi ortalama 2 ile 12 gündür.

Belirtiler: 

• Aniden yükselen ateş
• İştahsızlık
• Kusma (sarı renkli)
• İshal (kanlı ve mukuslu)
• Sıvı kaybına bağlı deride kuruluk
• Şiddetli depresyon
• Karın bölgesinde ağrı
• Ani ölüm

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedi gençlik hastalığı (feline panlökopeni) – Belirtileri ve tedavi yöntemleri

FIV (Feline Immunodeficiency Virus – AIDS) 

Kedileri enfekte eden bulaşıcı ve ölümcül bir viral hastalık olan FIV, feline immunodeficiency virus (kedi immün yetmezlik virüsü) bir kedinin bağışıklık sistemindeki hücrelere saldırarak onları öldürür ya da hücreleri hasara uğratır. Bu hastalığın en yaygın bulaşma yolu başka bir kedi tarafından ısırılmaktır. Diğer buluşma yolu ise kandır. Öte yandan FIV, hapşırmak, aynı kum kabını kullanmak, aynı yemek ya da su kaplarını kullanmak ve kedilerin aynı yerde uyuması gibi yollardan bulaşma nadirdir. Bu hastalıktan korunmak için aşılama yapılabilmektedir ancak etkileri tartışmalıdır.

Belirtileri:

• Diş eti iltihapları
• Sürekli ishal
• Aşırı kilo kaybı
• Geçici ateş
• Lenf yumrularının şişmesi
• Septisemi

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde FIV: Belirtileri ve tedavi yöntemleri

FIP (Feline Infectious Peritonitis)

Ölümcül bir viral hastalık olan FIP, hem yavru hem de yetişkin kedilerde görülür. Bu hastalığın sebebi corona virüsün mutasyona uğramasıdır. Bu hastalığın belirtileri arasında en tipik olanı kedinin karnındaki aşırı şişmedir. Bu belirti kedi sahipleri tarafından kedinin kilo alması olarak yorumlanır. Ancak bu ölümcül hastalığı işaret eder. Ne yazık ki, FIP hastalığının henüz kesin koruma sağlayan bir aşısı yoktur. Tedavisi de zordur ve hastanın durumuna göre çoğu zaman yanıt alınamayabilir.

Belirtileri: 

• Karın şişmesi
• Nezle
• Soluma güçlüğü
• İştahsızlık
• Kronik kilo kaybı
• Depresyon
• Gelişme geriliği
• Kıl yapısında kötüleşme
• Göz yapısında değişimler
• Gözlerinde ya da diş etlerinde sararma
• Anemi
• Nötrofili
• Yürüyüşte dengesizlik
• Titreme

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde Fip hastalığı belirtileri & insanlara bulaşır mı?

Viral Solunum Yolu İltihabı (Feline Calicivirus)

Kedilerde oldukça yaygın olarak görülen feline calicivirus, yani kedi gribi, kedilerde üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olur ve ani ölümlere yol açabilir. Kedilerin solunum yollarını etkileyen bir viral enfeksiyon olan bu hastalık, ani ölümleri nedeniyle en tehlikeli kedi hastalıkları arasında yer alıyor. Bulaşıcı bir hastalık olan feline calicivirus, çok çabuk yayılır. Bu nedenle özellikle hayvan barınakları gibi kalabalık ortamlarda büyük bir sorun oluşturur. Bu hastalığın aşısı olduğu için, kedileri düzenli olarak aşılatmak bu durumdan korumanın en iyi yoludur.

Belirtileri:

• Burun akıntısı
• Göz akıntısı
• Hapşırmak
• Pembe göz
• Öksürük
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Ağız içi ve çevresinde ülserler
• Salya akıntısı ya da aşırı tükürük
• Ateş
• Topallık
• Deri (cilt) lezyonları ve ülserler
• Pati altlarında, aralarında yaralar
• Solunum güçlüğü

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde feline calicivirus (kedi gribi) enfeksiyonu

Böbrek Hastalığı / Böbrek Yetmezliği

Böbrek yetmezliği, özellikle yaşlı kedilerde önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Yaş, genetik ve zehirli maddelerin yutulması gibi çevresel faktörlerden meydana gelen böbrek yetmezliği, kedilerde iki şekilde olabilir. Biri akut diğeri de kroniktir. Akut böbrek yetmezliği böbrek fonksiyonunun ani durması ile ilişkili olurken, kronik böbrek yetmezliği ise böbrek fonksiyonunun ilerleyici bir bozulmasından kaynaklanır. Aşağıda belirttiğimiz gibi böbrek yetmezliğinin bir sonucu olarak bir dizi semptom ortaya çıkar ve bu semptomlardan herhangi birini kediniz yaşıyorsa, veteriner hekiminiz bu hastalık için ileri testler yapabilir.

Böbrek fonksiyon değerlerinde yükselmeler için kan testleri kontrol edilebilir ancak rutin yapılan kan testlerinde, böbreklerde en az %75 işlev kaybı olduğunda değerlerde yükselme görülmektedir. Böbrek yetmezliğinin erken tanısı için geliştirilmiş diğer kan testlerinin de yapılması gerekir. Öte yandan kedinin idrarının seyrelip seyrelmediğini görmek ve protein kaybını kontrol etmek için idrar tahlili yapılır ve bu tahlil de hastalığın daha erken aşamalarda tespit edilmesini sağlar. Böbrek yetmezliği için aslında herhangi bir tedavi yoktur ancak kedinizin diyetinde, ilaçlarında ve hidrasyon durumunda ayarlamalar yapılarak bu hastalık yönetilebilir. Kediler bu şekilde iyi yönetilirse, uzun süre hayatta kalabilirler.

Belirtileri:

• Aşırı idrara çıkma
• Artan susama
• Mide bulantısı ya da kusma
• Dehidrasyon
• Kabızlık ya da ishal
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Ağız kokusu (kötü nefes)
• Uyuşukluk
• Anoreksi
• Letarji
• Kanlı ya da bulanık idrar
• Tüy kalitesinin düşmesi
• Depresyon
• Yüksek tansiyon

Daha detaylı incelemek için bakınız; Kedilerde polikistik böbrek hastalığı: Belirtileri ve tedavi süreci & Kedilerde böbrek yetmezliği: Teşhis ve tedavi yöntemleri